Τζώρτζης Γρηγοράκης: «Το Digger έχει να κάνει με τη σύγκρουση δύο κόσμων, δύο φιλοσοφιών ζωής»

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Το Digger, η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του Τζώρτζη Γρηγοράκη ήταν η μεγάλη νικήτρια στη φετινή απονομή της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, αποσπώντας 10 συνολικά βραβεία Ίρις, ανάμεσά τους, καλύτερης ταινίας, σκηνοθεσίας, σεναρίου και Α΄ ανδρικού ρόλου για τον Βαγγέλη Μουρίκη. Η απονομή πραγματοποιήθηκε στο Θέατρο Άλσος την Τετάρτη 16 Ιουνίου.

Η ταινία έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα της πέρσι στο Πανόραμα του 70ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου. Παίζεται από την Πέμπτη 17 Ιουνίου στους θερινούς κινηματογράφους της Ελλάδας.

Στο επίκεντρο βρίσκεται η σχέση και η σύγκρουση πατέρα-γιου σε ένα ορεινό δάσος στη Βόρεια Ελλάδα. Το κτήμα, η μόνη περιουσία του Νικήτα, του πατέρα κινδυνεύει από ένα ορυχείο που καταστρέφει το δάσος και θέλει να τον διώξει από τη γη του. Αυτός ζει απομονωμένος εκεί, μέχρι την στιγμή που κάνει την εμφάνισή του ο γιος του. Έχουν 20 χρόνια να βρεθούν. Ο νεαρός έρχεται για να διεκδικήσει την περιουσία του. Η έντονη σύγκρουση των δύο πρωταγωνιστών εκτυλίσσεται με φόντο ένα τοπίο που καταστρέφεται, υπογραμμίζοντας την τραυματική σχέση του ανθρώπου με το φυσικό του περιβάλλον, τη χαμένη ισορροπία των ανθρωπίνων σχέσεων. Η ίδια η φύση θα δώσει την λύση σε ένα δραματικό φινάλε.

Με αφορμή την βράβευσή του αλλά και την έξοδο της ταινίας στα θερινά σινεμά, μιλήσαμε με τον Τζώρτζη Γρηγοράκη, γι’ αυτή την πρώτη ταινία του.

-Απέσπασες 10 βραβεία της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου σε μια χρονιά με δυνατές ταινίες. Το περίμενες;

Όχι! Σε καμιά περίπτωση! Ήταν παραπάνω και από τις πιο τρελές προσδοκίες μας. Είχαμε βέβαια 14 υποψηφιότητες, αλλά δεν περιμέναμε ότι θα πάρουμε τόσα πολλά βραβεία. Δεν περίμενα ότι η Ακαδημία θα αγαπήσει τόσο πολύ την ταινία μας. Ήταν μεγάλη τιμή για μας.

-Πώς θα περιέγραφες την ταινία; Τι είναι το Digger; Εσύ το έχεις περιγράψει ως ένα ελληνικό γουέστερν.

Ναι! Ακριβώς έτσι! Είναι ένα σύγχρονο ελληνικό γουέστερν. Στην ουσία του έχει να κάνει με την σχέση πατέρα-γιου, τη σύγκρουσή τους. Μετά από 20 χρόνια απουσίας, ξαναβρίσκονται και προσπαθούν να επανενωθούν. Ο πατέρας παλεύει με έναν εχθρό που διαταράσσει την άγρια φύση στο βουνό - μια βιομηχανία που επεκτείνεται επιθετικά και απειλεί τον ίδιο και την περιουσία του. Ο δεύτερος, επιστρέφει ξαφνικά μετά από είκοσι χρόνια χωρισμού, αλλά γίνεται ακόμη μεγαλύτερη απειλή για τον γεννήτορά του. Είναι ένα σύγχρονο γουέστερν, υπό την έννοια ότι έχει κάποιες θεματικές των κλασικών γουέστερν, όπως οι συγκρούσεις, οι αντιπαλότητες, η βία, η κληρονομιά της γης. Είναι παράλληλα και μια σχέση Δαυίδ και Γολιάθ: από την μια πλευρά είναι ο πρωταγωνιστής και από την άλλη είναι ένα βιομηχανικό τέρας που τον απειλεί.

-Αυτοί οι δύο συγκρούονται στη μέση ενός δάσους στην ορεινή Χαλκιδική. Ποιες είναι οι διαφορές και ποιες οι ομοιότητές τους;

Ο πατέρας είναι ένας άνθρωπος βαθιά ριζωμένος στην καρδιά ενός δάσους. Μένει εκεί και το προστατεύει και τον προστατεύει. Ο γιος του έρχεται σχεδόν άστεγος, χωρίς ρίζες. Ψάχνει να τις βρει, μέσα από την επανένωση με τον πατέρα του. Έτσι έρχεται η σύγκρουση δύο διαφορετικών γενεών, δύο κόσμων, δύο φιλοσοφιών ζωής. Ο ένας είναι πιο οργανικός και ζει σε επαφή με το περιβάλλον. Ο άλλος αντιπροσωπεύει έναν πιο μηχανικό κόσμο, γρήγορο, ταχύτητας, αυτόν των νέων. Είναι η σύγκρουση δύο καβαλάρηδων, ο ένας είναι με τη μηχανή και ο άλλος με το άλογο, για να κάνουμε την αντιστοίχιση με το γουέστερν. Ψάχνουν να βρουν κάτι που έχουν χάσει και ελπίζουν να τους το δώσει ο άλλος.

-Το προσωπικό δράμα και τα αδιέξοδα των δύο ηρώων συναντούν ένα ευρύτερο περιβαλλοντικό ζήτημα, ένα ορυχείο που καταστρέφει τα πάντα γύρω τους. Πώς βλέπεις τη σχέση του ανθρώπου με τη φύση και πώς την σχολιάζεις μέσα από την ταινία;

Οι σχέσεις μας με τα πάντα είναι οι ίδιες με έναν τρόπο. Η σχέση σου με τους ανθρώπους, με τα ζώα, με τα δέντρα, με τη φύση είναι ένα πράγμα: ή θα είναι κυριαρχική, ή θα είναι ισότιμη, ή θα είναι μια σχέση εξουσίας. Σ’ αυτό λοιπόν το πλαίσιο, το Digger εξετάζει διάφορα επίπεδα σχέσεων: το προσωπικό δράμα των πρωταγωνιστών αλλά και τη σχέση του ανθρώπου με τη φύση. Εγώ θεωρώ επιτακτικό να βάζουμε τις ιστορίες του πλανήτη μέσα στις ιστορίες μας, γιατί υπάρχει πλέον τεράστιο παγκόσμιο θέμα. Το γνωρίζουμε όλοι. Υπάρχει πλέον ένα deadline. Οπότε είναι σημαντικό να σκεφτόμαστε καλύτερα το περιβάλλον μας και να προσπαθούμε να δρούμε σε σχέση με αυτό και τις αντοχές του. Δεν πρέπει να κυριαρχήσουμε επάνω του ή να το εκμεταλλευτούμε με την αρνητική έννοια. Γιατί εκμετάλλευση σημαίνει βγάζω το μετάλλευμα προς αξιοποίηση. Το θέμα είναι ότι αυτή η σχέση δεν είναι ισότιμη. Είναι καταστροφική. Υπάρχει ένα καμπανάκι που πρέπει να το ακούσουμε. Μερικοί είναι ήδη συνειδητοποιημένοι. Το πρόβλημα είναι όμως πολύ μεγάλο και πρέπει να κάνουμε κάτι για να το αντιμετωπίσουμε.

-Το τοπίο παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στην εξέλιξη της δράσης. Έχει γίνει ένα με την ψυχολογία τω ηρώων σου. Πώς το διαχειρίστηκες;

Εξαρχής ήταν έτσι τοποθετημένη η ιστορία. Ο Νικήτας έχει γίνει ένα πράγμα με τον τόπο του. Η πρόθεσή μας ήταν να κάνουμε ένα γουέστερν από την πλευρά των ιθαγενών, των ντόπιων δηλαδή που αγαπάνε τον τόπο τους και όχι των καουμπόηδων, των εισβολέων που έρχονται να ληστέψουν και να καταστρέψουν αυτό το μέρος. Το δάσος λοιπόν είναι ο τρίτος πρωταγωνιστής στην ταινία μου. Δεν παίζει απλά ένα αισθητικό ρόλο. Δεν είναι απλά το ντεκόρ και το φόντο της δράσης. Παίζει έναν δραματουργικό ρόλο, γιατί τα στοιχεία της φύσης και η ίδια η φύση βάζει εμπόδια, δίνει λύσεις, ή φέρνει ανατροπές στην ιστορία. Το δάσος, όπως στην πραγματικότητα, έτσι και στο γύρισμα, ήταν ο πρωταγωνιστής. Μας υπεδείκνυε τι να κάνουμε. Επέβαλε το ρυθμό του στα γυρίσματα και εμείς τον ακολουθούσαμε.

-Η σχέση μας με τη φύση είναι τραυματισμένη βαριά. Αισθάνεσαι ότι η πανδημία μπορεί να λειτουργήσει ως μια νέα αφετηρία;

Η πανδημία θα μπορούσε να είναι μια περίοδος, ένας σταθμός επαναθεώρησης των πραγμάτων, επανεκτίμησης της σχέσης μας με το περιβάλλον και τη φύση. Το εύχομαι αλλά δυστυχώς δεν το βλέπω. Η κυρίαρχη τάση, που βλέπω γύρω μου, είναι να επιστρέψουμε το γρηγορότερο στην κανονικότητα. Δηλαδή σ’ αυτό που είχαμε πριν. Οπότε είναι σαν μην έχει συνειδητοποιήσει κανείς τι πραγματικά έχει συμβεί.

-Το φινάλε είναι τρυφερό. Θεραπευτικό. Μια γνωριμία εξαρχής των δυο ηρώων. Μια ανείπωτη, ουσιαστική συγχώρεση.

Η ταινία έχει πολλές μάχες σε πολλά επίπεδα, κοινωνικά, προσωπικά, επαγγελματικά. Το ζητούμενο σε κάθε σύγκρουση είναι η συμφιλίωση. Η ουσιαστική συμφιλίωση. Οπότε δεν είναι κακό να συγκρούεσαι. Αντίθετα είναι πολλές φορές πολύ καλό για να δημιουργηθούν νέες συνθήκες, νέες καταστάσεις, όπου μπορεί να υπάρξει αλλαγή. Μου αρέσει να βλέπω τα πράγματα αισιόδοξα. Είναι ωραίο να δίνουμε ευκαιρίες για να υπάρξουν νέα ξεκινήματα στις σχέσεις μας. Εν πάση περιπτώσει θέλουμε να κάνουμε ταινίες, οι οποίες μπορούν να έχουν έναν προβληματισμό, να έχουν δραματικά στοιχεία, αλλά όπως και σ’ αυτή την ταινία, θέλουμε να υπάρχει και χιούμορ, να είναι ελαφριές. Θέλουμε να μην μένουν μόνο στο πρόβλημα, αλλά να δίνουν και μια λύση. Η λύση δεν είναι απλή συνήθως. Είναι σύνθετη. Οπότε το πράγμα δεν είναι ποτέ ξεκάθαρο στο τέλος. Θέλω απλώς να μπορεί ο καθένας να δει τον εαυτό του στην ταινία και να κάνει κάτι καλύτερο την επόμενη φορά που θα μπει σε μια σχέση, σε μια μάχη.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ

Σκηνοθεσία, Σενάριο: Τζώρτζης Γρηγοράκης

Παίζουν: Βαγγέλης Μουρίκης, Αργύρης Πανταζάρας, Σοφία Κόκκαλη, Theo Alexander, Θύτης, Μιχάλης Ιατρόπουλος, Παύλος Ιορδανόπουλος, Στέφανος Κουτσαρδάκης, Βασίλης Μπισμπίκης, Μαριάνθη Παντελοπούλου, Αντώνης Τσιοτσιόπουλος

Συνεργάτες Σεναρίου: Μαρία Βώττη, Βαγγέλης Μουρίκης | Διεύθυνση Φωτογραφίας: Γιώργος Καρβέλας | Μοντάζ: Θοδωρής Αρμάος | Σκηνογράφος: Δάφνη Καλογιάννη | Ενδυματολόγος: Βασιλεία Ροζάνα | Μουσική: ΜιχάληςΜοσχούτης | Casting: Αννα Νικολάου | Ηχοληψία: Francois Abdelnour |Σχεδιασμός Ήχου: Λέανδρος Ντούνης | Mιξάζ: Simon Apostolou Παραγωγοί: Αθηνά Ραχήλ Τσαγγάρη, Μαρία Χατζάκου, Χρυσάνθη Καρφή Κώη | Executive Producers: Χρήστος Β. Κωνσταντακόπουλος, Michael Weber |Συμπαραγωγοί: Gabrielle Dumon, Νίκος Κατσαούνης, Ernst Fassbender, Φένια Κοσοβίτσα, Αννα Νικολάου Μια παραγωγή της Haos Film | Συμπαραγωγή: Le Bureau Films | Σε συμπαραγωγή με: Faliro House Productions, N-Coded Pictures, FassB Filmproduktion, Blonde Audiovisual Productions | Με την υποστήριξη των: Eurimages, Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, ΕΡΤ, Centre national du Cinema et de l'image animee, Aide a la Coproduction dOE’uvres Cinematographiques Franco-Grecques, EKOME S.A., Creative Europe Media Sales agent: The Match Factory

ΤΖΩΡΤΖΗΣ ΓΡΗΓΟΡΑΚΗΣ BIOΓΡΑΦΙΚΟ

Γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Ελλάδα. Σπούδασε Κοινωνική. Ψυχολογία στην Αγγλία και στη συνέχεια ολοκλήρωσε το Μάστερ Σκηνοθεσίας Κινηματογράφου στο National Film and Television School (NFTS) στο Λονδίνο. Από το 2007 γράφει και σκηνοθετεί μικρού μήκους ταινίες, οι οποίες έχουν συνολικά. διαγωνιστεί. σε πάνω από. 100 διεθνή κινηματογραφικά. φεστιβάλ και έχουν αποσπάσει 20 βραβεία. Οι ταινίες του έχουν διανεμηθεί σε τηλεοπτικά κανάλια του εξωτερικού, καθώς επίσης σε κινηματογραφικές αίθουσες σε Ελλάδα και Γαλλία και σε διαδικτυακές πλατφόρμες. To“ Digger” είναι η πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία. Το σενάριο της ταινίας αναπτύχθηκε μέσω των υποτροφιών Nipkow στο Βερολίνο, Cannes Cinefondation Residency στο Παρίσι και του εργαστηρίου Sundance Institute στην Ιταλία. Η πρεμιέρα γίνεται στο Panorama του 70ου φεστιβάλ κινηματογράφου του Βερολίνου.

Επιλεγμένη Φιλμογραφία

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

2007 Κι Εγώ για Μένα (μικρού μήκους)

2010 Reverse (μικρού μήκους)

2012 Revolving (μικρού μήκους)

2014 45 βαθμοί (μικρού μήκους)

2020 Digger

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ