Mετά από απόφαση του προέδρου Εμμανουέλ Μακρόν η αμερικανίδα καλλιτέχνιδα και αντιστασιακή, Ζοζεφίν Μπέικερ, τιμάται με κενοτάφιο στο μαυσωλείο Πάνθεον στο Παρίσι.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΜόλις πέντε γυναίκες έχουν ταφεί στο μαυσωλείο Πάνθεον στο Παρίσι όπου βρίσκονται οι σοροί 80 κορυφαίων προσωπικοτήτων της γαλλικής πολιτικής, του πολιτισμού και της επιστήμης.
Μετά από απόφαση του γάλλου προέδρου Εμμανουέλ Μακρόν την Τρίτη τιμάται με τη συμβολική είσοδό της στο Πάνθεον η πρώτη μαύρη γυναίκα. Πρόκειται για την αμερικανίδα χορεύτρια και τραγουδίστρια, αλλά και αντιστασική Ζοζεφίν Μπέικερ. H είσοδος της αμερικανίδας καλλιτέχνιδας θα είναι συμβολική, μιας και η οικογένειά της απέρριψε την εκταφή της από το νεκροταφείο του Μονακό, και έτσι στο Πάνθεον θα μεταφερθεί μόνο χώμα από τις τρεις «πατρίδες» της Ζοζεφίν Μπέκερ, τις ΗΠΑ, τη Γαλλία και το Μονακό, το οποίο θα τοποθετηθεί σε κενοτάφιο:
Ο Νταβίντ Μαντέκ επικεφαλής του μαυσωλείου για τα κριτήρια προκειμένου να ταφεί κάποιος στο Πάνθεον:
«Η επιλογή του ποιος θα ταφεί και ποιος όχι σχετίζεται με την κοινωνική του προσφορά. Δεν είναι μόνο η αριστεία, η διάκριση σε ένα συγκεκριμένο τομέα, αλλά η προσφορά στους άλλους. Για τον συγγραφέα Βίκτορ Ουγκό ήταν όσα κατάφερε με το βιβλίο του «Οι Άθλιοι». Για την επιστήμονα και νομπελίστα Φυσικής Μαρί Κιουρί ήταν όσα έκανε για την επιστήμη, αλλά και το γυναικείο κίνημα».
To μαυσωλείο Πάνθεον στο Παρίσι
Της απόφασης Μακρόν για την Ζοζεφίν Μπέικερ προηγήθηκε ψήφισμα με 38.000 υπογραφές για την είσοδο της καλλιτέχνιδας στο Πάνθεον. Στο κείμενο του ψηφίσματος αναφέρεται μεταξύ άλλων: «Ήταν η πρώτη μαύρη διεθνής σταρ, μούσα των κυβιστών, αντιστασιακή στον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο στον γαλλικό στρατό, αγωνίστρια στο πλευρό του Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ για τα πολιτικά δικαιώματα».
Ο ιστορικός Ζερό Λετάν, από το τμήμα Ιστορίας του γαλλικού υπουργείου Άμυνας μιλά, τέλος, για τον αντιστασιακό ρόλο της Ζοζεφίν Μπέικερ: «Η πρώτη της δραστηριότητα στη γαλλική αντίσταση ήταν όταν συνεργάστηκε με τις υπηρεσίες πληροφοριών, κάνοντας στην ουσία μια διπλή ζωή, της καλλιτέχνιδας και της κατασκόπου. Ήταν πρόθυμη να διακινδυνεύσει μετά την ήττα από τους Γερμανούς, από πατριωτισμό προς την Γαλλία. Για παράδειγμα αρνήθηκε να εμφανιστεί ως χορεύτρια και τραγουδίστρια μπροστά στους ναζί και εγκατέλειψε το Παρίσι».
Η καριέρα της επικεντρώθηκε κατά βάση στην Ευρώπη, κυρίως στην Γαλλία. Η Μπέικερ ήταν η πρώτη αφροαμερικανίδα που πρωταγωνίστησε στην βουβή ταινία Siren of the Tropics (1927), σε σκηνοθεσία του Mario Nalpas και του Henri Étiévant.
Κατά την πρώιμη καριέρα της, η Μπέικερ έγινε γνωστή ως χορεύτρια και ήταν μεταξύ των καλλιτεχνών που βρέθηκαν στο εξώφυλλο των γαλλικών περιοδικών του Folies Bergère στο Παρίσι. Η εμφάνισή της στο περιοδικό Un vent de folie το 1927 προκάλεσε αίσθηση στο Παρίσι. Τα ρούχα της, που αποτελούνταν από μια κοντή φούστα με χειροποίητες μπανάνες και ένα κολιέ με χάντρες, έγιναν σύμβολο την δεκαετία του 1920.
Καλλιτέχνες και διανοούμενοι της εποχής εξύμνησαν την Μπέικερ και την χαρακτήρισαν ως “Black Venus”, "Black Pearl", "Bronze Venus" και "Creole Goddess". Γεννημένη στο Μιζούρι, απαρνήθηκε την αμερικανική υπηκοότητα και έγινε Γαλλίδα υπήκοος μετά τον γάμο της με τον Γάλλο βιομήχανο Jean Lion το 1937. Μεγάλωσε τα παιδιά της στην Γαλλία. "Έχω δυο αγάπες, την χώρα μου και το Παρίσι", δήλωσε κάποτε η Μπέικερ, και τραγούδησε : «J'ai deux amours, mon pays et Paris».
Είναι γνωστή για την βοήθεια που παρείχε στην γαλλική αντίσταση κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Μετά τον πόλεμο, βραβεύτηκε με το Croix de guerre από τον γαλλικό στρατό και έλαβε το αξίωμα Chevalier of the Légion d'honneur από τον αξιωματικό Σαρλ ντε Γκωλ.
Η Μπέικερ αρνήθηκε να τραγουδήσει μπροστά σε κοινό στις ΗΠΑ και είναι γνωστή για την συνεισφορά της στο Κίνημα Αστικών Δικαιωμάτων. Το 1968, ο Κορέττα Σκοτ Κινγκ τής πρόσφερε την ανεπίσημη ηγεσία του κινήματος στις ΗΠΑ, μετά την δολοφονία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ. Η Μπέικερ αρνήθηκε την πρόταση.