Πάπας Φραγκίσκος: «Ας μη μεταβιβάζεται πάντοτε σε άλλους το μεταναστευτικό»

Pope Francis Lesvos
Pope Francis Lesvos Πνευματικά Δικαιώματα Alessandra Tarantino/Copyright 2021 The Associated Press. All rights reserved
Από Πάνος Κιτσικόπουλος with ΑΠΕ-ΜΠΕ
Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια
Κοινοποιήστε το άρθροClose Button
Αντιγραφή/Επικόλληση το λινκ του βίντεο πιο κάτω:Copy to clipboardCopied

Όλα όσα έγιναν κατά την τελευταία ημέρα της επίσκεψης του Ποντίφικα στην Ελλάδα.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Με ένα ενθαρρυντικό κήρυγμα κατά τη Θεία Λειτουργία που τέλεσε στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών ολοκλήρωσε ο Πάπας Φραγκίσκος την επίσκεψή του στην Ελλάδα. Τη Λειτουργία παρακολούθησαν στην κεντρική αίθουσα περίπου 900 Καθολικοί από όλη την Ελλάδα, ενώ σε όλες τις άλλες αίθουσες του Μεγάρου Μουσικής 2.500 άτομα.

Ο Προκαθήμενος της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας μίλησε στην κεντρική αίθουσα «Χρήστος Λαμπράκης», όπου βρίσκεται το μεγαλύτερο εκκλησιαστικό όργανο των Βαλκανίων, μεταξύ άλλων για τον Ιωάννη που, κηρύσσοντας στην έρημο τον Λόγο του Θεού, μετέτρεψε την άνυδρη γη σε λίμνη.

«Κατ' αυτή τη δεύτερη Κυριακή της Παρουσίας, ο Λόγος του Θεού μας παρουσιάζει τη μορφή του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή. Το Ευαγγέλιο υπογραμμίζει δύο όψεις: τον τόπο όπου βρίσκεται, την έρημο, και το περιεχόμενο του μηνύματός του, τη μεταστροφή. Έρημος και μεταστροφή: πάνω σ' αυτό επιμένει το σημερινό Ευαγγέλιο, και αυτή η μεγάλη επιμονή μας δίνει να καταλάβουμε ότι αυτά τα λόγια μας αφορούν άμεσα. Ας τα δεχτούμε και τα δύο», τόνισε στον λόγο του ο Πάπας.

Ο Θεός, τώρα όπως και τότε, στρέφει το βλέμμα του εκεί όπου κυριαρχούν θλίψη και μοναξιά. Μπορούμε να το διαπιστώσουμε μέσα στη ζωή: Εκείνος συχνά δεν κατορθώνει να φθάσει κοντά μας όταν βρισκόμαστε ανάμεσα σε χειροκροτήματα και σκεπτόμαστε μόνο τον εαυτό μας - το κατορθώνει κυρίως στις ώρες της δοκιμασίας. Μας επισκέπτεται μέσα στις δύσκολες καταστάσεις, μέσα στο κενό μας που του αφήνει χώρο, μέσα στις υπαρξιακές μας ερήμους.
Πάπας Φραγκίσκος

Επιπρόσθετα, ανέφερε: «Η έρημος. Ο ευαγγελιστής Λουκάς εισάγει αυτό τον τόπο με έναν ιδιαίτερο τρόπο. Μιλάει πράγματι για επίσημες περιστάσεις και για μεγάλες προσωπικότητες του καιρού εκείνου: αναφέρει το δέκατο πέμπτο έτος του αυτοκράτορα Τιβερίου Καίσαρα, τον κυβερνήτη Πόντιο Πιλάτο, τον βασιλιά Ηρώδη και άλλους "πολιτικούς ηγέτες" της εποχής, έπειτα αναφέρει τους θρησκευτικούς ηγέτες Άννα και Καϊάφα, που ήταν στον ναό της Ιερουσαλήμ (βλ Λκ 3,1-2). Σε αυτό το σημείο δηλώνει "Ο Λόγος του Θεού ήλθε στον Ιωάννη, υιό του Ζαχαρία, στην έρημο" (Λκ 3,2). Μα πώς; Θα περιμέναμε να απευθυνθεί ο Λόγος του Θεού σε έναν από τους μεγάλους, που μόλις αναφέρθηκαν. Και όμως όχι. Από τις γραμμές του Ευαγγελίου προκύπτει μια λεπτή ειρωνεία: από τα υψηλά επίπεδα στα οποία κατοικούν οι κάτοχοι της εξουσίας περνάμε ξαφνικά στην έρημο, σε έναν άνθρωπο άγνωστο και μοναχικό. Ο Θεός μας εκπλήσσει, οι επιλογές του εκπλήσσουν: δεν εντάσσονται μέσα στις ανθρώπινες προβλέψεις, δεν ακολουθούν τη δύναμη και το μεγαλείο που Του αποδίδει συνήθως ο άνθρωπος. Ο Κύριος προτιμά τη μικρότητα και την ταπεινοφροσύνη. Η λύτρωση δεν αρχίζει στην Ιερουσαλήμ, στην Αθήνα ή στη Ρώμη, αλλά στην έρημο. Αυτή η παράδοξη στρατηγική μας δίνει ένα μήνυμα πολύ ωραίο. Το να έχουμε εξουσία, να είμαστε μορφωμένοι και φημισμένοι δεν αποτελεί εγγύηση για να αρέσουμε στον Θεό -  απεναντίας, θα μπορούσε να μας κάνει να υπερηφανευτούμε και να τον απωθήσουμε. Χρησιμεύει αντιθέτως το να είμαστε εσωτερικά φτωχοί, όπως φτωχή είναι η έρημος».

Alessandra Tarantino/Copyright 2021 The Associated Press. All rights reserved
Pope Francis AthensAlessandra Tarantino/Copyright 2021 The Associated Press. All rights reserved

Και εν συνεχεία προτρέπει: «Ας παραμείνουμε στο παράδοξο της ερήμου. Ο Πρόδρομος προετοιμάζει τον ερχομό του Χριστού σ' αυτό τον τόπο τον δύσβατο και αφιλόξενο, γεμάτο κινδύνους. Τώρα, αν κάποιος θέλει να κάνει μια σπουδαία αναγγελία, συνήθως πηγαίνει σε όμορφα μέρη, όπου υπάρχει πολύς κόσμος, όπου υπάρχει ορατότητα. Ο Ιωάννης όμως κηρύττει στην έρημο. Ακριβώς εκεί, στον άνυδρο τόπο, σ' εκείνο τον κενό χώρο που εκτείνεται όσο βλέπει το μάτι και όπου σχεδόν δεν υπάρχει ζωή, εκεί αποκαλύπτεται η δόξα του Κυρίου, η οποία, όπως προφητεύουν οι Γραφές (βλ Ησ 40,3-4), μετατρέπει την έρημο σε λίμνη, την άνυδρη γη σε πηγές υδάτων (βλ Ησ 41,18). Ιδού ένα άλλο μήνυμα ενθαρρυντικό: ο Θεός, τώρα όπως και τότε, στρέφει το βλέμμα του εκεί όπου κυριαρχούν θλίψη και μοναξιά. Μπορούμε να το διαπιστώσουμε μέσα στη ζωή: Εκείνος συχνά δεν κατορθώνει να φθάσει κοντά μας όταν βρισκόμαστε ανάμεσα σε χειροκροτήματα και σκεπτόμαστε μόνο τον εαυτό μας - το κατορθώνει κυρίως στις ώρες της δοκιμασίας. Μας επισκέπτεται μέσα στις δύσκολες καταστάσεις, μέσα στο κενό μας που του αφήνει χώρο, μέσα στις υπαρξιακές μας ερήμους».

«Ας μη μεταβιβάζεται πάντα σε άλλους το μεταναστευτικό»

Η δεύτερη ημέρα της επίσκεψης του Ποντίφικα ξεκίνησε με την επάνοδό του στη Λέσβο, στο νησί που είχε χαρακτηρίσει πηγή της ανθρωπιάς, στο οποίο θα επέστρεφε ως προσκυνητής. Με φόντο τη δομή φιλοξενίας του Καρά Τεπέ, ο Πάπας τόνισε πως όταν απωθούνται οι φτωχοί, απωθείται η ειρήνη.

«Είμαι εδώ, είπε ο Πάπας, για να δω τα πρόσωπά σας, για να σας κοιτάξω στα μάτια. Μάτια γεμάτα φόβο και προσμονή, μάτια που είδαν βία και φτώχεια, μάτια χαραγμένα από πολλά δάκρυα. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης και αγαπητός Αδελφός Βαρθολομαίος, πριν πέντε χρόνια, σ' αυτό το νησί, είπε κάτι που με εντυπωσίασε: "Όποιος σας φοβάται, δεν σας έχει κοιτάξει στα μάτια. Όποιος σας φοβάται, δεν έχει δει τα πρόσωπά σας. Όποιος σας φοβάται δεν έχει δει τα παιδιά σας. Λησμονεί ότι η αξιοπρέπεια και η ελευθερία υπερβαίνουν φόβο και διαίρεση. Λησμονούν ότι η μετανάστευση δεν είναι ένα πρόβλημα της Μέσης Ανατολής και της βόρειας Αφρικής, της Ευρώπης και της Ελλάδος. Είναι ένα πρόβλημα του κόσμου"».

Σύμφωνα με τον Πάπα Φραγκίσκο, το προσφυγικό και μεταναστευτικό ζήτημα «είναι ένα πρόβλημα του κόσμου, μια κρίση ανθρωπιστική που αφορά όλους». Όπως είπε, συνδέοντας την πανδημική κρίση με το προσφυγικό ζήτημα, «η πανδημία μας έπληξε παγκόσμια, μας έκανε να νιώσουμε όλοι μέσα στην ίδια βάρκα, μας έκανε να νιώσουμε τι σημαίνει να έχεις τους ίδιους φόβους. Καταλάβαμε ότι τα μεγάλα ζητήματα πρέπει να αντιμετωπίζονται από κοινού, διότι στον σημερινό κόσμο οι αποσπασματικές λύσεις είναι ανεπαρκείς. Ενώ όμως προωθούνται με κόπο οι εμβολιασμοί σε παγκόσμιο επίπεδο, και φαίνεται κάτι να κινείται, παρά τις πολλές καθυστερήσεις και αβεβαιότητες, στον αγώνα για τις κλιματικές αλλαγές, όλα δείχνουν μια τρομερή φυγοδικία σε ό,τι αφορά τις μεταναστεύσεις. Και όμως εδώ πρόκειται για ανθρώπους, για ανθρώπινες ζωές! Εδώ πρόκειται για το μέλλον όλων, που θα είναι γαλήνιο μόνο εάν ενταχθεί. Μόνο εάν συμφιλιωθεί με τους πιο αδύναμους το μέλλον θα είναι αίσιο».

Είναι αυταπάτη να νομίζουμε ότι αρκεί να διασώσουμε τον εαυτό μας, υπερασπιζόμενοι τον εαυτό μας από τους πιο αδύναμους που χτυπούν την πόρτα. Το μέλλον θα μας θέτει ακόμη περισσότερο σε επαφή τον ένα με τον άλλο. Για να το στρέψουμε προς το καλό δεν χρησιμεύουν οι μονομερείς ενέργειες, αλλά πολιτικές ευρείας πνοής.
Πάπας Φραγκίσκος

Σύμφωνα με τον Πάπα Φραγκίσκο, «όταν απωθούνται οι φτωχοί, απωθείται η ειρήνη. Κλείσιμο και εθνικισμοί - η ιστορία το διδάσκει - οδηγούν σε καταστρεπτικά αποτελέσματα. Πράγματι, όπως θύμισε η Β' Σύνοδος του Βατικανού, "για να οικοδομήσουμε την ειρήνη είναι απόλυτα αναγκαία η σταθερή θέληση να σεβόμαστε τους άλλους ανθρώπους και τους άλλους λαούς, η δέσμευση να θεωρούμε ιερή την αξιοπρέπειά τους, και η συνεχής εφαρμογή της αδελφοσύνης". Είναι αυταπάτη να νομίζουμε ότι αρκεί να διασώσουμε τον εαυτό μας, υπερασπιζόμενοι τον εαυτό μας από τους πιο αδύναμους που χτυπούν την πόρτα. Το μέλλον θα μας θέτει ακόμη περισσότερο σε επαφή τον ένα με τον άλλο. Για να το στρέψουμε προς το καλό δεν χρησιμεύουν οι μονομερείς ενέργειες, αλλά πολιτικές ευρείας πνοής. Η ιστορία, το επαναλαμβάνω, μας το διδάσκει, αλλά ακόμη δεν το μάθαμε. Ας μη γυρίσουν οι πλάτες προς την πραγματικότητα, ας σταματήσει η συνεχής μεταπήδηση ευθυνών, ας μη μεταβιβάζεται πάντοτε σε άλλους το μεταναστευτικό ζήτημα, σαν να μην ενδιέφερε κανέναν και να ήταν μόνο ένα άχρηστο βάρος που κάποιος είναι υποχρεωμένος να επωμιστεί».

Alessandra Tarantino/Copyright 2021 The Associated Press. All rights reserved
Pope Francis LesvosAlessandra Tarantino/Copyright 2021 The Associated Press. All rights reserved

Αν και αναγνώρισε τη βελτίωση των συνθηκών, ο Ποντίφικας τόνισε πως πέντε χρόνια μετά την πρώτη του επίσκεψη στη Λέσβο ελάχιστα έχουν αλλάξει διεθνώς στο προσφυγικό: «Πέντε χρόνια πέρασαν από την επίσκεψη που έκανα μαζί με τους αγαπητούς Αδελφούς Βαρθολομαίο και Ιερώνυμο. Μετά από όλον αυτό τον καιρό διαπιστώνουμε ότι στο μεταναστευτικό θέμα ελάχιστα έχουν αλλάξει. Ασφαλώς πολλοί έχουν εμπλακεί στην υποδοχή και την ένταξη, και θα ήθελα να ευχαριστήσω τους πολλούς εθελοντές και όσους σε κάθε επίπεδο - θεσμικό, κοινωνικό, φιλανθρωπικό - επωμίστηκαν μεγάλους κόπους φροντίζοντας πρόσωπα και το μεταναστευτικό ζήτημα. Αναγνωρίζω τη δέσμευση να χρηματοδοτηθούν και να οικοδομηθούν αντάξιες δομές υποδοχής, και ευχαριστώ από καρδιάς τον τοπικό πληθυσμό για το πολύ καλό που έκανε και για τις πολλές θυσίες που έζησε. Αλλά πρέπει με πίκρα να παραδεχτούμε ότι αυτή η Χώρα, όπως και άλλες, βρίσκεται σε δυσκολία και ότι στην Ευρώπη υπάρχουν εκείνοι που επιμένουν να αντιμετωπίζουν το πρόβλημα σαν μια υπόθεση που δεν τους αφορά. Και πόσες συνθήκες ανάξιες ανθρώπων! Πόσα hotspot όπου μετανάστες και πρόσφυγες ζουν σε συνθήκες ακραίες, χωρίς να βλέπουν λύσεις στον ορίζοντα! Και όμως ο σεβασμός των ανθρώπων και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδιαίτερα στην ήπειρο που δεν παύει να τις προωθεί μέσα στον κόσμο, θα έπρεπε να διαφυλάσσεται πάντα, και η αξιοπρέπεια του καθενός θα έπρεπε να τίθεται πριν από όλα! Είναι θλιβερό να ακούς να προτείνεται, ως λύση, η δέσμευση κοινών πόρων για την ανοικοδόμηση τοίχων. Ασφαλώς, είναι κατανοητοί φόβοι και ανασφάλειες, δυσκολίες και κίνδυνοι. Κατανοούνται βέβαια η κούραση και η απογοήτευση, που οξύνονται από την οικονομική κρίση και την πανδημία, αλλά δεν λύνονται τα προβλήματα και δεν καλυτερεύει η συμβίωση υψώνοντας φράκτες. Απεναντίας, λύνονται ενώνοντας τις δυνάμεις για να φροντίσουμε τους άλλους σύμφωνα με τις πραγματικές δυνατότητες καθενός και με σεβασμό προς τη νομιμότητα, θέτοντας πάντοτε στην πρώτη θέση την απαραβίαστη αξία της ζωής κάθε ανθρώπου».

Ο Πάπας Φραγκίσκος έγινε δεκτός με ευλάβεια και σεβασμό στη δομή του Καρά Τεπέ. Μάλιστα ένας εθελοντής που εργάζεται με την τοπική καθολική κοινότητα τον ευχαρίστησε, επειδή όπως είπε, γίνεται η φωνή όσων δεν έχουν φωνή. 

Alessandra Tarantino/Copyright 2021 The Associated Press. All rights reserved
Pope Francis; Christian Tango MukayaAlessandra Tarantino/Copyright 2021 The Associated Press. All rights reserved

Εκ μέρους των χριστιανών καθολικών προσφύγων τον καλωσόρισε ο Κριστιάν Τάνγκο Μουκάγια, ένας 30χρονος αιτών άσυλο από το Κονγκό, ο οποίος μένει στο προσωρινό ΚΥΤ με τις δύο κόρες του. Η τρίτη του κόρη χάθηκε μαζί με τη σύζυγό του στο ταξίδι. 

Αφού ευχαρίστησε τον Πάπα Φραγκίσκο για την πατρική του ανησυχία για τα παιδιά του, τους πρόσφυγες στο νησί, και του ευχήθηκε «ο Θεός να τον ανταμείψει εκατονταπλάσια», ευχαρίστησε την κυβέρνηση και το λαό της Ελλάδας «για τον ανθρωπισμό τους, για το ότι με καλωσόρισαν παρέχοντάς μου ειρήνη, καταφύγιο και τα απαραίτητα για την επιβίωση».

Ο Κριστιάν, του οποίου οι κόρες προσέφεραν στον Πάπα ένα λεύκωμα με ζωγραφιές και μηνύματα που είχαν φιλοτεχνήσει με τα άλλα παιδιά του καταυλισμού, αναφέρθηκε «στις τεράστιες δυσκολίες ως εδώ» και κατέληξε λέγοντας πως «δεν ζητά τίποτα άλλο παρά ένα καταφύγιο σε ένα ασφαλές μέρος, ειρήνη για την επιβίωση του και την επιβίωση αλλά και την εκπαίδευση των παιδιών του».

Το επίσημο καλωσόρισμα απηύθυνε στον Ποντίφικα η Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, η οποία τον χαρακτήρισε «προστάτη των φτωχών και των κατατρεγμένων, συμμέτοχο στον πόνο τους, σθεναρό υπέρμαχο των δικαιωμάτων τους».

Louisa Gouliamaki/AFP or licensors
Pope Francis; Katerina SakellaropoulouLouisa Gouliamaki/AFP or licensors

«Η παρουσία σας εδώ», τόνισε η Πρόεδρος, «δηλώνει την πιο άμεση και θερμή σας στήριξη στους ανέστιους, τους διωκόμενους, τους απογυμνωμένους από όνειρα και προσδοκίες. Είναι το ισχυρό μήνυμα ελπίδας και ευθύνης που μεταφέρετε και ταξιδεύει από τη Λέσβο σε όλη τη διεθνή κοινότητα».

Στον χαιρετισμό της η κ. Σακελλαροπούλου υπενθύμισε ότι είναι «η δεύτερη φορά που επισκέπτεται ο Πάπας, ως προσκυνητής, έναν τόπο που ταυτίστηκε με το δράμα των προσφύγων». Και όπου όπως είπε «η κατάσταση, ευτυχώς, που επικρατεί σήμερα, είναι από κάθε άποψη αισθητά βελτιωμένη με εκείνη που επικρατούσε κατά την πρώτη σας επίσκεψη».

Αναφερόμενη στους κατοίκους της Λέσβου και στη στάση τους όλα αυτά τα χρόνια τόνισε πως «το νησί υποδέχθηκε ανθρώπους που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους, κυνηγημένοι από τους πολέμους, τις πολιτικές διώξεις, την ακραία φτώχεια, αναζητώντας σε άλλες πατρίδες μια καλύτερη ζωή. Πιστοί στο ανθρωπιστικό τους καθήκον, με νωπές ακόμα τις μνήμες της δικής τους προσφυγιάς, οι κάτοικοι της Λέσβου έδειξαν κατανόηση και αλληλεγγύη. Σε αντίξοες συνθήκες, ανταποκρίθηκαν στην ηθική τους υποχρέωση, ευρισκόμενοι στην πρώτη γραμμή. Οι εικόνες των γιαγιάδων από τη Σκάλα της Συκαμινιάς, που ταΐζουν στοργικά με μπιμπερό ένα μωράκι από τη Συρία για να ξεκουράσουν τη μητέρα του, έκαναν τον γύρο του κόσμου, σαν ένα σύμβολο ανθρωπιάς».

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Το παρών στην ομιλία του Ποντίφικα στον Καρά Τεπέ έδωσαν ο Μητροπολίτης Μυτιλήνης Ιάκωβος εκ μέρους της τοπικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, ο «οικοδεσπότης» υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Νότης Μηταράκης, ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτης Σχοινάς, ο αντιπρόεδρος της Βουλής και βουλευτής Λέσβου της Νέας Δημοκρατίας Χαράλαμπος Αθανασίου, ο βουλευτής Λέσβου του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία Γιάννης Μπουρνούς και ο περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου Κώστας Μουτζούρης. Απών τόσο από την ομιλία όσο και από την υποδοχή της Προέδρου της Δημοκρατίας, για λόγους που δεν έχει κάνει γνωστούς, ήταν ο δήμαρχος Μυτιλήνης Στρατής Κύτελης.

Τιμή στον Ποντίφικα από τον Δήμο της Αθήνας

Σε λιτή τελετή αμέσως μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας, ο δήμαρχος της Αθήνας Κώστας Μπακογιάννης απένειμε στον Πάπα Φραγκίσκο την ύψιστη διάκριση της ελληνικής πρωτεύουσας, το Χρυσό Μετάλλιο Αξίας της Πόλεως των Αθηνών, ύστερα από απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου και σε αναγνώριση του έργου, της κοινωνικής προσφοράς και της βαθιάς ευαισθησίας του Προκαθήμενου της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας.

O Πάπας Φραγκίσκος αποδέχθηκε κατ' εξαίρεση των κανόνων αυτή την τιμητική διάκριση εκ μέρους της πόλης, αναγνωρίζοντας εμπράκτως τη διαχρονική σπουδαιότητα της ελληνικής πρωτεύουσας. Λίγες ώρες νωρίτερα, ο Ποντίφικας την είχε χαρακτηρίσει ως τόπο που είναι «δώρο, κληρονομιά της ανθρωπότητας επάνω στον οποίο χτίστηκαν τα θεμέλια της Δύσης».

Τέλος, ο Ποντίφικας είχε συνάντηση μισής ώρας με τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών Ιερώνυμο, ο οποίος επισκέφθηκε εθιμοτυπικά τον Πάπα στην Αποστολική Νουντσιατούρα σε ανταπόδοση της επίσκεψης που πραγματοποίησε ο Προκαθήμενος της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας το Σάββατο στην Αρχιεπισκοπή.

Κατά την κατ' ιδίαν συνάντηση των δύο Προκαθημένων έγινε ανταλλαγή δώρων.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια

Σχετικές ειδήσεις

Πάπας για προσφυγικό: «Ας σταματήσει η συνεχής μεταπήδηση ευθυνών»

Πάπας Φραγκίσκος: «Στην Ελλάδα διευρύνθηκαν οι ορίζοντες της ανθρωπότητας»

Πρόταση δισπιστίας για τα Τέμπη: Οι ομιλίες των πολιτικών αρχηγών στην Βουλή