Ο Φαζλί Τζορμάν δικαιολόγησε γιατί η Τουρκία δεν έχει υπογράψει την UNCLOS, με τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών να αποδομεί τα επιχειρήματά του.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΣε... ελληνοτουρκικό επεισόδιο εξελίχθηκε η παρουσία του Νίκου Δένδια στο Νορβηγικό Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων του Όσλο με θέμα την εφαρμογή του Δικαίου τη Θάλασσας στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο.
Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών ανέφερε πως η Τουρκία αρνείται την ισχύ της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), αμφισβητώντας το δικαίωμα των ελληνικών νησιών να έχουν υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ και απειλώντας την Ελλάδα με πόλεμο αν η χώρα ασκήσει το νόμιμο δικαίωμά της για επέκταση των χωρικών της υδάτων στα 12 μίλια. Μάλιστα, ο κ. Δένδιας παρουσίασε σε χάρτες κατ' αντιπαράσταση αφ' ενός την ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία για την ΑΟΖ και αφ' ετέρου το παράνομο τουρκολιυκό μνημόνιο.
Ο Τούρκος πρέσβης στη Νορβηγία Φαζλί Τζορμάν παρενέβη, λέγοντας πως το casus belli εκδόθηκε από την τουρκική εθνοσυνέλευση, όταν η Ελλάδα προανήγγειλε μονομερή επέκταση των χωρικών της υδάτων στα 12 ν.μ., ενώ προσέθεσε πως η Τουρκία δεν προσχώρησε στην UNCLOS, ακριβώς επειδή «δεν μπορούμε να αποδεχθούμε την κατάσταση στο Αιγαίο ως λύση». Όπως είπε χαρακτηριστικά, απευθυνόμενος στον επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας, αν γινόταν η επέκταση, η Τουρκία επί της ουσίας θα έχανε την πρόσβαση στα διεθνή ύδατα, αφού θα περιοριζόταν στα δικά της χωρικά ύδατα.
Ο κ. Τζορμάν αναφέρθηκε στο ότι την επόμενη εβδομάδα θα ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο στις ελληνοτουρκικές συνομιλίες σε επίπεδο υφυπουργών, προσθέτοντας έναν υπαινιγμό για την εθνική τραγωδία της Μικρασιατικής Καταστροφής: «Προσβλέπουμε να επιλύσουμε όλα αυτά τα ζητήματα μέσω του διαλόγου. Το Αιγαίο Πέλαγος έχει δύο πλευρές. Υπάρχει μια ξηρά στην άλλη πλευρά που ξεχνάτε, ονομάζεται Μικρά Ασία, ίσως το θυμάστε από την ιστορία. Είναι η ξηρά της ασιατκής ηπείρου. Θα θέλατε απολύτως να το αγνοήσετε αυτό. "Το νησί μου έχει την ίδια επήρεια στην οριοθέτηση με την ηπειρωτική Τουρκία". Αυτό είναι αδύνατο για εμάς να το αποδεχθούμε κι εκεί είναι το σημείο εκκίνησης».
Ο Τούρκος διπλωμάτης έθεσε επίσης και το ζήτημα της αποστρατιωτικοποίησης των νησιών του Αιγαίου, επικαλούμενος τη Συνθήκη της Λωζάνης, χωρίς όμως να αναφερθεί στη Στρατιά του Αιγαίου που παραμένει στα παράλια της Μικράς Ασίας, το casus belli και την εισβολή στην Κύπρο.
Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών δεν άφησε αναπάντητα τα όσα είπε ο Φαζλί Τζορμάν, τον οποίο δεν δίστασε να επαναφέρει στην τάξη, όταν τον διέκοψε. o κ. Δένδιας υπενθύμισε στον Τούρκο πρέσβη πως πρώτη η Άγκυρα παραβαίνει με το casus belli τον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ που απαγορεύει όχι μόνο την άσκηση βίας, αλλά και την απειλή άσκησης βίας. Ο Νίκος Δένδιας επεσήμανε πως ενδεχόμενο προόδου δεν υπάρχει, αν η Τουρκία επιμείνει στη διπλωματία των κανονιοφόρων.
Όπως είπε, η Τουρκία οφείλει να δεχθεί την UNCLOS ως εργαλείο επίλυσης της μόνης διαφοράς που είναι η διευθέτηση των θαλασσίων ζωνών. Μόνο τότε, ξεκαθάρισε, θα προωθηθεί η ειρήνη, η ευημερία και η ανάπτυξη για την περιοχή.
Στην τοποθέτησή του, ο Νίκος Δένδιας έστειλε εκ νέου το μήνυμα πως η Ελλάδα είναι αντίθετη σε οποιαδήποτε απειλή ή χρήση βίας για τη διευθέτηση τυχόν διαφορών και φυσικα θαλασσίων διαφορών.
Ο Έλληνας υπουργός ανέδειξε ότι η Ελλάδα έχει αναπτύξει τις πολιτικές και τις δράσεις της με βάση το Διεθνές Δίκαιο και φυσικά το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, επισημαίνοντας πως είναι κράτος Μέρος της Διεθνούς Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας από το 1995 και ότι ο οικουμενικός χαρακτήρας της UNCLOS αποδεικνύεται από το γεγονός ότι 168 μέρη, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθεαυτή, δεσμεύονται από τις διατάξεις της.
Συνεχίζοντας στο ίδιο μήκος κύματος, υπογράμμισε πως η αμφισβήτηση της εφαρμογής της UNCLOS στην Ανατολική Μεσόγειο επηρεάζει σοβαρά την ειρήνη και την ασφάλεια στην περιοχή μας. «Αυτό αποδεικνύεται από τη συμπεριφορά της γειτονικής μας Τουρκίας» τόνισε πιο συγκεκριμένα.
Στηλιτεύοντας το casus belli που έχει διακηρύξει η Τουρκία από το 1995 εάν η Ελλάδα αποφασίσει να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα πέρα από τα 6 ναυτικά μίλια, σύμφωνα με την UNCLOS, ο υπουργός Εξωτερικών κατέστησε σαφές πως η στάση αυτή της Τουρκίας είναι αντίθετη με τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και αποτελεί κατάφωρο παράδειγμα παραβίασης του διεθνούς δικαίου. «Παραβιάζει τις θεμελιώδεις αρχές της αποχής από την απειλή ή τη χρήση βίας και της ειρηνικής επίλυσης διαφορών μεταξύ των εθνών. Επιπλέον, έρχεται σε αντίθεση με τις βασικές αρχές στις οποίες έχει ιδρυθεί το ΝΑΤΟ», επεσήμανε.
Σε αυτό το πλαίσιο, προέταξε πως η απόσυρση της απειλής είναι απαραίτητη προϋπόθεση για ουσιαστική βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων και σημείωσε: «Επιπλέον, η παράνομη συμπεριφορά της Τουρκίας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο περιλαμβάνει παραβιάσεις των ελληνικών χωρικών υδάτων και του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου, καθώς και αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας σε ορισμένα νησιά που έχουν παραχωρηθεί στην Ελλάδα από σχετικές διεθνείς συνθήκες. Αυτή η συμπεριφορά συνδυάζεται με την επεκτατική θεωρία της "Γαλάζιας Πατρίδας" της Τουρκίας. Μια θεωρία που διεκδικεί εκτεταμένες θαλάσσιες περιοχές στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο που ανήκουν στους γείτονές της».
Ως προς αυτό, ο Νίκος Δένδιας αντέταξε πως η UNCLOS, η οποία αντικατοπτρίζει επίσης το εθιμικό δίκαιο, προβλέπει σαφώς ότι τα νησιά, ανεξάρτητα από το μέγεθός τους, έχουν πλήρες δικαίωμα σε υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ, όπως κάθε άλλο χερσαίο έδαφος.
Σε ό,τι αφορά το λεγόμενο μνημόνιο μεταξύ της Τουρκίας και της προσωρινής κυβέρνησης Εθνικής Συμφωνίας της Λιβύης για τη θαλάσσια οριοθέτηση στην Ανατολική Μεσόγειο, τόνισε πως αποτελεί κατάφωρη περίπτωση παραβίασης αυτών των κανόνων του Δικαίου της Θάλασσας. «Η οριοθέτηση, σύμφωνα με την UNCLOS, πραγματοποιείται μόνο μεταξύ κρατών με απέναντι ή παρακείμενες ακτές» εξήγησε και σχολίασε ότι, ωστόσο, η Τουρκία και η Λιβύη δεν είναι κράτη με αντίθετες ή παρακείμενες ακτές. Δεν έχουν κοινά σύνορα, όπως είπε με σαφήνεια. «Οι διατάξεις αυτού του παράνομου Μνημονίου στερούν από τα ελληνικά νησιά, συμπεριλαμβανομένου του νησιού της Κρήτης – η Κρήτη είναι το πέμπτο μεγαλύτερο νησί της Μεσογείου με πληθυσμό 600.000 κατοίκους – τις θαλάσσιες ζώνες τους πέραν των 6 ναυτικών μιλίων. Είναι προφανές ότι μια τέτοια ενέργεια αντιβαίνει σε κάθε έννοια γεωγραφίας, λογικής ή θαλάσσιας οριοθέτησης υπογράμμισε.
Παράλληλα, επανέλαβε την προθυμία της Ελλάδος να διαπραγματευτεί με την Τουρκία για την επίλυση της διαφοράς που εκκρεμεί, δηλαδή την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ, σύμφωνα πάντα με το Διεθνές Δίκαιο και συγκεκριμένα το Δίκαιο της Θάλασσας. «Ελλείψει διμερούς συμφωνίας, να υποβάλλουμε τη διαφορά μας στο Δικαστήριο» συμπλήρωσε.
Αναφερόμενος στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, είπε πως η Ελλάδα βλέπει την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου ως περιοχή σταθερότητας και ευημερίας, όπου όλες οι χώρες, όλοι οι λαοί θα πρέπει να μπορούν να απολαμβάνουν ειρήνη και ασφάλεια. Ειδικότερα, επισήμανε πως ως μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, η Ελλάδα προωθεί ενεργά συνέργειες και περιφερειακές εταιρικές σχέσεις με βάση το Διεθνές Δίκαιο και το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, εντός του μεγάλου πλαισίου του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών. Σε αυτό το πλαίσιο, ανέφερε πως η Ελλάδα έχει αναπτύξει στενούς δεσμούς με σημαντικούς εταίρους της περιοχής, που εκτείνονται από τα Βαλκάνια στη Μέση Ανατολή και από τη Βόρεια Αφρική στον Κόλπο. «Με βάση την κοινή αντίληψη του Δικαίου της Θάλασσας, επεκτείνουμε αυτή τη συνεργασία και με χώρες της περιοχής Ινδο-Ειρηνικού» προσέθεσε.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στις πολυμερείς μορφές συνεργασίας σε ευρύ πληθώρα τομέων που έχει συνάψει η Ελλάδα, υπογραμμίζοντας πως με αυτόν τον τρόπο εκφράζει τη φωνή και ενισχύει τις προσπάθειες όλων εκείνων που έχουν αφοσιωθεί να διαφυλάξουν την ειρήνη, τη σταθερότητα και την ανάπτυξη. «Αυτή είναι η ελληνική απάντηση στις πολλές προκλήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο και στην ευρύτερη γειτονιά μας» διαμήνυσε.
Εν συνεχεία, τόνισε πως η Ελλάδα είναι ένα παραδοσιακό ναυτικό έθνος. «Η ελληνική ακτογραμμή της ηπειρωτικής χώρας, μαζί με την ακτογραμμή των νησιών μας, είναι σχεδόν 16.000 χλμ. Είναι περίπου κάτι σαν την ακτογραμμή της Αφρικής, λίγο λιγότερο. Και τα ελληνικά νησιά αποτελούν περίπου το 1/3 της εθνικής επικράτειας της Ελλάδας» σκιαγράφησε.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΠροτάσσοντας ως βάση το Διεθνές Δίκαιο και το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, ο Νίκος Δένδιας αναφέρθηκε στην οριοθέτηση της ΑΟΖ της Ελλάδας με την Ιταλία και την Αίγυπτο και τη συμφωνία με την Αλβανία για παραπομπή του ζητήματος στο Διεθνές Δικαστήριο.
Τέλος, ανέφερε πως η Ελλάδα έχει πρόσφατα επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα από 6 σε 12 ναυτικά μίλια στο Ιόνιο Πέλαγος στη Δυτική Ελλάδα και «επιφυλάσσεται, φυσικά, του δικαιώματός της να την επεκτείνει και σε άλλα σημεία της επικράτειάς της». Επίσης, σημείωσε πως έχει προχωρήσει σε κλείσιμο κόλπων και στη χάραξη ευθειών γραμμών βάσης στην ίδια περιοχή, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις της UNCLOS.