Ζακλίν Λέντζου: «Ήθελα η ταινία μου να είναι ένας εσωτερικός χάρτης της ψυχής της πρωταγωνίστριας»

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Μια συγκινητική ιστορία ενηλικίωσης βρίσκεται στο επίκεντρο της πρώτης μεγάλου μήκους ταινίας της Ζακλίν Λέντζου, «Σελήνη, 66 ερωτήσεις», που βγαίνει στους ελληνικούς κινηματογράφους την Πέμπτη 24 Φεβρουαρίου. Πρόκειται για ένα ευαίσθητο πορτραίτο της σχέσης πατέρα-κόρης, μια γλυκόπικρη αποτύπωση των συναισθηματικών διακυμάνσεων μιας τραυματισμένης οικογενειακής σχέσης. Στο επίκεντρο αυτού του λιτού, πολυεπίπεδου δράματος είναι οι επώδυνες αλήθειες και τα μυστικά που κρύβει μια οικογένεια, η ανάγκη για αγάπη, συμφιλίωση και επανανοηματοδότηση της σχέσης.

Μετά από χρόνια απόστασης, η Άρτεμις επιστρέφει αναγκαστικά στο πατρικό της στην Αθήνα λόγω της άσχημης κατάστασης της υγείας του πατέρα της. Αντιμέτωπη με έναν κατά βάση άγνωστo σε αυτήν άνθρωπο και μια πρωτόγνωρη συνθήκη, θα προσπαθήσει να ανταπεξέλθει όσο καλύτερα μπορεί στις ανάγκες του. Αυτός πάσχει από σκλήρυνση κατά πλάκας και η κατάστασή του διαρκώς επιδεινώνεται. Αυτή θα αναλάβει τη φροντίδα του. Θα προσπαθήσει να αποκωδικοποιήσει τον πατέρα, τη σημασία της πατρικής φιγούρας, που ήταν διαρκώς απούσα από τη ζωή της. Το παρόν μπλέκεται με το παρελθόν, η μνήμη έρχεται σε κόντρα με την πραγματικότητα των διαφορετικών γενιών.

Η συναισθηματική και ψυχική απόσταση που χωρίζει τα δύο πρόσωπα είναι τεράστια. Το χάσμα θα μειωθεί όμως, όταν αποκαλυφθεί το μυστικό του πατέρα. Τα κομμάτια του παζλ θα μπουν αργά στη θέση τους κι εκείνη θα μπορέσει να τον γνωρίσει και να τον αγαπήσει αληθινά για πρώτη φορά. Η σχέση τους θα ξεκινήσει και πάλι από την αρχή.

Βασικό ατού της ταινίας η εξαιρετική χημεία και οι δυνατές ερμηνείες των δύο πρωταγωνιστών:  του Λάζαρου Γεωργακόπουλου και της Σοφίας Κόκκαλη. Η ηθοποιός απέσπασε μάλιστα το βραβείο γυναικείας ερμηνείας, στα Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης και του Μόντρεαλ.

Η ταινία «Σελήνη, 66 ερωτήσεις» έκανε πρεμιέρα στην περσινή Μπερλινάλε. Έχει παρουσιαστεί σε αρκετά ξένα φεστιβάλ, κερδίζοντας σημαντικά βραβεία. Στο πλαίσιο του 62ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης, είχαμε την ευκαιρία να συνομιλήσουμε με την Ζακλίν Λέντζου για την ταινία της.

-Ντεμπούτο στο μεγάλο μήκος με την «Σελήνη, 66 ερωτήσεις». Τι σου κίνησε αυτή τη φορά το ενδιαφέρον;

Με ενδιέφερε πολύ το θέμα της αρρώστιας ενός ανθρώπου, και πώς αυτή τον αλλάζει, τον αλλοιώνει ως προσωπικότητα. Με αφορμή αυτό το ζήτημα, προέκυψαν πάρα πολλά ερωτήματα, όπως για παράδειγμα η σχέση με τους συγγενείς, το περιβάλλον και τα αγαπημένα του πρόσωπα. Με αυτή την ταινία λοιπόν, προσπάθησα να απαντήσω με το δικό μου τρόπο σ’ αυτά τα ερωτήματα.

-Στο επίκεντρο βρίσκεται η σχέση δύο ανθρώπων. Ενός πατέρα και μιας κόρης που είναι αποξενωμένοι, που ενώ αγαπιούνται, δεν γνωρίζονται.

Αυτό ακριβώς συμβαίνει. Χαίρομαι που αναφέρεις ότι αγαπιούνται, γιατί πολύς κόσμος πιστεύει ότι δεν αγαπιούνται, μέχρι να αγαπηθούν. Αυτό ακριβώς προτείνει άλλωστε η ταινία: ανέκαθεν υπήρχε αγάπη, ωστόσο υπήρχε μια φοβερή δυσκολία στην επικοινωνία. Τώρα με τη δύσκολη κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο πατέρας, βλέπουμε ότι έρχονται πραγματικά κοντά. Και αυτό σημαίνει ότι μαθαίνουν πραγματικά ο ένας τον άλλο, ολοκληρωτικά. Αυτό είναι το ταξίδι της Άρτεμης στην ταινία.

-Σκιαγραφείς αυτή τη σχέση στο παρόν αλλά και στο παρελθόν, μέσα από τα φιλμ της παιδικής ηλικίας της πρωταγωνίστριας. Πώς δόμησες το υλικό σου;

Ήταν κάτι πάρα πολύ δύσκολο. Μορφοποιήθηκε ουσιαστικά στο μοντάζ. Ενώ είχα δηλαδή στο σενάριό μου αυτά τα διαλείμματα στη γραμμική αφήγηση του παρόντος, με τις ενέσεις του παρελθοντικού υλικού, η τελική δομή έγινε στο μοντάζ. Μοντάραμε έναν ολόκληρο χρόνο. Πάρα πολύ καιρό! Διότι ο σκοπός από την αρχή ήταν να κάνω μια ταινία που να είναι πολύ κοντά σε έναν εσωτερικό χάρτη της ψυχής της πρωταγωνίστριας. Και αυτός ο χάρτης ψυχής στον μυαλό μου έχει πράγματα από το παρόν και το παρελθόν, σκέψεις, άσχετα πράγματα που παρεμβάλλονται. Δεν υπάρχει γραμμικότητα. Οπότε αυτό που κάναμε ήταν πολύ δύσκολο. Εύχομαι να αρέσει στον κόσμο και να ανταποκριθεί σε αυτό, γιατί είναι κάπως ένα πείραμα.

-Πώς αποκτούν τελικά μια ουσιαστική σχέση αυτοί οι δύο άνθρωποι;

Για να αποκτήσεις μια ουσιαστική σχέση με κάποιον, πρέπει να τον γνωρίσεις πραγματικά. Στην προκειμένη περίπτωση, η κόρη ανακαλύπτει ένα μεγάλο μυστικό, που αφορά την προσωπική ζωή του πατέρα της. Έτσι φωτίζεται κάπως το δικό της παρελθόν, καταλαβαίνοντας γιατί αυτός ο άνθρωπος έχει υπάρξει αποσυρμένος και σιωπηλός. Είχε κάτι που δεν μπορούσε να μοιραστεί. Οπότε από το να είναι ανειλικρινής, επέλεξε να μην είναι παρών. Έτσι ξεκλειδώνει, έτσι προχωράει η ιστορία μας, με αυτή την ανακάλυψη, που έρχεται κάπως σαν δώρο γι’ αυτή, γιατί τον προσέχει πάρα πολύ. Είναι σαν σταλμένο από το σύμπαν να πάρει αυτή την πληροφορία, που της ξεκλειδώνει πολλά πράγματα για τη δική της ζωή.

-Πώς μπορούμε να γνωρίσουμε πραγματικά κάποιον με τον οποίο μένουμε κάτω από την ίδια στέγη;

Για να γνωρίσουμε πραγματικά κάποιον μέσα στο ίδιο μας το σπίτι, γιατί συνήθως εκεί έχουμε τις περισσότερες παρωπίδες, τις περισσότερες προβολές και είμαστε πιο αυστηροί, πρέπει να λύσουμε και να απαλλαγούμε από όλα τα συμπλέγματά μας και να τους δούμε καθαρά σαν ανθρώπους και όχι μέσα από τον εκάστοτε ρόλο με τον οποίο συσχετιζόμαστε. Δηλαδή, να μπορέσουμε, κι αυτή είναι η μεγάλη προσωπική εξυγίανση, να δούμε τη μάνα, τον πατέρα και τα παιδιά μας ως αυθύπαρκτες οντότητες και τους αγκαλιάσουμε γι’ αυτό που είναι.

-Είχες την τύχη να έχεις δύο εξαιρετικούς ηθοποιούς στην ταινία σου. Πώς δουλέψατε;

Με την Σοφία ήμουν τυχερή γιατί είχα συνεργαστεί και στο παρελθόν. Έχουμε κάνει άλλες δύο μικρού μήκους ταινίες μαζί. Έχουν πάει πολύ καλά. Οπότε είχε πετύχει η σχέση. Παράλληλα, γίναμε και φίλες, που είναι το πιο σημαντικό στοιχείο: το πόσο μου ανοίχτηκε κι εκείνη σαν ηθοποιός, όπως κι εγώ σαν σεναριογράφος-σκηνοθέτις. Με τον Λάζαρο ήταν μια μεγάλη έκπληξη. Ήταν τεράστιο άγχος για μένα. Να ευχαριστήσω και τον Μάκη Γαζή, τον casting director, που μου τον σύστησε, γιατί εγώ δεν τον γνώριζα προηγουμένως. Δουλέψαμε πάρα πολύ το ψυχολογικό υπόβαθρο της ενοχής. Σωματικά δουλέψαμε πάρα πολύ με μια τεχνική, που λέγεται Alexander technique, γιατί ο Λάζαρος στην ταινία έχει σκλήρυνση κατά πλάκας. Το απέδωσε φοβερά. Δουλέψαμε εξαιρετικά. Όλη η ταινία βασίζεται στην ανθρώπινη επαφή και την σχέση αυτών των δύο χαρακτήρων. Ήταν και οι δύο ηθοποιοί πολύ ανοικτοί στη συνεργασία μας, οπότε ήταν πολύ εύκολο να έχουμε αυτό το τελικό αποτέλεσμα.

Βιογραφικό σκηνοθέτιδας

Η Ζακλίν Λέντζου γεννήθηκε στην Αθήνα, μεγάλωσε μεταξύ Αθήνας και Θεσσαλονίκης και αποφοίτησε από το London Film School. Έχει γράψει και σκηνοθετήσει 4 μικρού μήκους ταινίες (Αλεπού, Hiwa, Έκτορας Μαλό: Η Τελευταία Μέρα της Χρονιάς & Τέλος του Πόνου (Μια Πρόταση) με τις οποίες διαγωνίστηκε και διακρίθηκε σε διεθνή φεστιβάλ όπως του Λοκάρνο, του Βερολίνου και των Καννών, όπου και το 2018 απέσπασε το πρώτο βραβείο στην Εβδομάδα Κριτικής για τον Έκτορα Μαλό. Ρετροσπεκτίβες της δουλειάς της έχουν πραγματοποιηθεί στην Αυστρία, τον Καναδά και τη Φιλανδία. Το Σελήνη, 66 Ερωτήσεις είναι η πρώτη της μεγάλου μήκους ταινία.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ

«ΣΕΛΗΝΗ, 66 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ»

Σενάριο - Σκηνοθεσία: Ζακλίν Λέντζου

Πρωταγωνιστούν: Σοφία Κόκκαλη, Λάζαρος Γεωργακόπουλος

Μαζί τους οι: Νικήτας Τσακίρογλου, Μαρία Ζορμπά

Παραγωγή: BLONDE σε συμπαραγωγή με LUXBOX, ΕΚΚ και ΕΡΤ

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Παραγωγός: Φένια Κοσοβίτσα

Συμπαραγωγοί: Fiorella Moretti, Hedi Zardi, Ζακλίν Λέντζου

Διανομή: Danaos Films

Με την υποστήριξη: Centre national du cinéma et de l’image animée και του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου στο πλαίσιο της ενίσχυσης Ελληνογαλλικών Συμπαραγωγών

Διεύθυνση Φωτογραφίας: Κωνσταντίνος Κουκουλιός | Μοντάζ: Σμαρώ Παπαευαγγέλου | Καλλιτεχνική Διεύθυνση: Σταύρος Λιόκαλος | Κοστούμια: Εύα Γουλάκου | Ήχος: Λέανδρος Ντούνης, Δημήτρης Κανελλόπουλος, Julien Perez | Μακιγιάζ: Ιωάννα Λυγίζου |

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Το σενάριο της ταινίας συμμετείχε στο Sundance Screenwriter’s Lab και στο Torino Film Lab, όπου κέρδισε το Development Fund Award του Centre National du Cinéma et de l’image Animée.

Διάρκεια: 108’