Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος ανακοίνωσε ότι η εκτόξευση του ρόβερ από το Μπαϊκονούρ κατά πάσα πιθανότητα δεν θα γίνει φέτος, με την επόμενη ημερομηνία να υπολογίζεται σε περισσότερα από δύο χρόνια.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ«Πολύ απίθανο» είναι, σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA) να γίνει φέτος η εκτόξευση του ρόβερ «Ρόσαλιντ Φράνκλιν» με προορισμό τον Άρη στο πλαίσιο της κοινής ευρωρωσικής διαστημικής αποστολής ExoMars. Αιγία γι' αυτό είναι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και οι συνεχώς επιδεινούμενες σχέσεις μεταξύ Ευρώπης και Ρωσίας, ειδικά μετά τις επιβληθείσες κυρώσεις εις βάρος της Μόσχας.
Σε ανακοίνωσή του ο ESA εκφράζει τη θλίψη του για «τις ανθρώπινες απώλειες και τις τραγικές συνέπειες του πολέμου στην Ουκρανία». Τονίζει ότι «εφαρμόζουμε πλήρως τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Ρωσία από τα κράτη μέλη μας». Επισημαίνει ότι, μετά την απόφαση της ρωσικής διαστημικής υπηρεσίας Roscosmos να σταματήσει τις εκτοξεύσεις πυραύλων «Σογιούζ» από το ευρωπαϊκό διαστημοδρόμιο Κουρού στη Γαλλική Γουινέα της Νότιας Αμερικής, θα ληφθεί προσπάθεια το κενό να καλυφθεί από τους υπάρχοντες ευρωπαϊκούς πυραύλους, καθώς και από τους μελλοντικούς Vega-C και Ariane-6.
Σχετικά με το ευρωρωσικό πρόγραμμα ExoMars, τονίζεται ότι «οι κυρώσεις και το ευρύτερο πλαίσιο συνθηκών καθιστούν μια εκτόξευση το 2022 πολύ απίθανη».
Το βρετανικής κατασκευής εξάτροχο ρόβερ «Ρόζαλιντ Φράνκλιν» (φέρει το όνομα της Βρετανίδας επιστήμονα που συνέβαλε στην ανακάλυψη του DNA), το οποίο διαθέτει και τρυπάνι για να σκάψει στο αρειανό υπέδαφος, προγραμματιζόταν να εκτοξευθεί φέτος τον Σεπτέμβριο με ρωσικό πύραυλο από το κοσμοδρόμιο Μπαϊκονούρ στο Καζακστάν και να προσεδαφιστεί στον Άρη μετά από οκτώ μήνες με τη βοήθεια του επίσης ρωσικού συστήματος προσεδάφισης «Καζατσόκ». Αν το σύντομο χρονικό «παράθυρο» για εκτόξευση στον Άρη μεταξύ τέλους Σεπτεμβρίου και αρχών Οκτωβρίου δεν αξιοποιηθεί, τότε η εκτόξευση θα πρέπει να γίνει μετά από 26 μήνες, όταν οι τροχιές τους θα έχουν φέρει ξανά κοντά τη Γη με τον «κόκκινο» πλανήτη.
Εδώ και δεκαετίες Δύση και Ρωσία κατάφερναν να συνεργάζονται στο διάστημα ακόμη και στον Ψυχρό Πόλεμο ή εν μέσω γεωπολιτικών κρίσεων όπως της Κριμαίας το 2014. Όμως η εισβολή στην Ουκρανία μπορεί να αποδειχθεί κομβικό σημείο, καθώς φαίνεται τώρα πιο δύσκολη η συνέχιση μιας τέτοιας συνεργασίας.
Ερωτηματικά παραμένουν αν η αποστολή ExoMars τελικά θα ακυρωθεί, αν θα αναβληθεί μέχρι οι ευρωρωσικές σχέσεις βελτιωθούν ή αν οι Ευρωπαίοι θα επιδιώξουν να προχωρήσουν μόνοι τους. Όμως ο σχεδιασμός, η κατασκευή και η δοκιμή ενός νέου συστήματος προσεδάφισης, που θα αντικαταστήσει το «Καζατσόκ», θα απαιτήσει περισσότερα από δύο χρόνια.
Τι ισχύει για τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό
Από την άλλη, ειδικά όσον αφορά τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ΔΣΣ), αναγκαστικά αναμένεται να συνεχιστεί η διεθνής διαστημική συνεργασία, αλλιώς απειλείται η ίδια η ύπαρξή του. Η Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία (NASA) εξετάζει ήδη πάντως τρόπους για να διατηρήσει τον σταθμό σε τροχιά ακόμη και χωρίς τη ρωσική βοήθεια. Οι αμερικανικές εταιρείες Northrop Grumman και Space X, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο, θα μπορούσαν να βοηθήσουν εν προκειμένω.
Προς το παρόν πάντως η Μόσχα δεν έχει δώσει ενδείξεις ότι προτίθεται να εγκαταλείψει τον ΔΣΣ. Το ρωσικό τμήμα του ΔΣΣ και ο σταθευμένος σε αυτό ρωσικός πύραυλος Progress είναι υπεύθυνοι για την προώθηση και πλοήγηση όλου του σταθμού, καθώς και για τις περιοδικές αλλαγές στην τροχιά του, έτσι ώστε σταδιακά να μην χαμηλώσει και εισέλθει στη γήινη ατμόσφαιρα, αλλά να παραμείνει στο σημερινό ύψος των περίπου 400 χιλιομέτρων. Ο Σταθμός φιλοξενεί αστροναύτες πολλών χωρών αδιαλείπτως εδώ και πάνω από δύο δεκαετίες.
Τέλος, η NASA έκανε γνωστό ότι το βάρους 1,8 κιλών και κινούμενο με ηλιακή ενέργεια ελικοπτεράκι Ingenuity του ρόβερ «Perseverance» πραγματοποίησε την 20ή πτήση του στον Άρη. Σε μια πτήση διάρκειας 130 δευτερολέπτων κάλυψε μια απόσταση 391 μέτρων με ταχύτητα 4,4 μέτρων το δευτερόλεπτο.