Η πρωθυπουργός της Μολδαβίας μιλά για την εισβολή στην Ουκρανία, τις σχέσεις με τη Ρωσία και την Ε.Ε.
Με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η γειτονική Μολδαβία βρέθηκε στην πρώτη γραμμή της προσφυγικής κρίσης. Μέρες μετά την επίθεση, η χώρα, η οποία έχει δίπλα της, την αποσχισθείσα περιοχή της Υπερδνειστερίας με ρωσικά στρατεύματα, κατέθεσε αίτηση ένταξης στην ΕΕ. Μιλήσαμε με την πρωθυπουργό της Μολδαβίας Νατάλια Γκαβριλίτσα.
Σάντορ Ζίρος, Euronews:
Πώς βλέπετε την ασφάλεια της χώρας σας με αφορμή τον πόλεμο στην Ουκρανία; Η Μολδαβία βρίσκεται υπό άμεση στρατιωτική απειλή από την Ρωσία;
Νατάλια Γκαβριλίτσα, Πρωθυπουργός Μολδαβίας:
Είναι πολύ ατυχές αυτό που συμβαίνει στην Ουκρανία. Καταδικάζουμε τον πόλεμο και υποστηρίζουμε σθεναρά την ανεξαρτησία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της. Ζούμε σε μια σύνθετη περιοχή με ζητήματα ασφάλειας και για τη Μολδαβία, ειδικά όσον αφορά στην Υπερδνειστερία, την αποσχισθείσα περιοχή. Ωστόσο, επί του παρόντος δεν βλέπουμε κανένα κίνδυνο διάχυσης της κρίσης στην περιοχή της Υπερδνειστερίας. Συνεχίζουμε τις διαπραγματευτικές μας προσπάθειες. Η Μολδαβία είναι μια ουδέτερη χώρα. Η ουδετερότητά της κατοχυρώνεται στο Σύνταγμα. Αναμένουμε από όλους να ενεργήσουν σύμφωνα με αυτήν την αρχή.
Σάντορ Ζίρος, Euronews:
Ποιο είναι το σχέδιό σας εάν τα ρωσικά στρατεύματα δεν σταματήσουν στα σύνορά σας;
Νατάλια Γκαβριλίτσα, Πρωθυπουργός Μολδαβίας:
Αυτό είναι ένα υποθετικό σενάριο. Αυτή τη στιγμή εστιάζουμε στη διαχείριση των μεγάλων προσφυγικών ροών. Έχουμε περισσότερους από διακόσιες πενήντα χιλιάδες ανθρώπους από την Ουκρανία που έχουν περάσει τα σύνορα. Έχουμε εκατόν είκοσι χιλιάδες που υπολογίζεται ότι έχουν απομείνει στη Μολδαβία, που είναι ο μεγαλύτερος αριθμός στην Ευρώπη, σε σχέση με τον ντόπιο πληθυσμό. Καλύπτουμε μέχρι στιγμή τις ανάγκες. Χρειαζόμαστε μεγάλη υποστήριξη και διεθνή βοήθεια για να αντιμετωπίσουμε αυτή τη μαζική ανθρωπιστική κρίση. Επομένως, επικεντρωνόμαστε στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε τώρα αντί να συζητάμε ένα υποθετικό σενάριο.
Σάντορ Ζίρος, Euronews:
Στην πραγματικότητα, ήθελα να σας ρωτήσω, πώς αντιμετωπίζετε τη μαζική εισροή προσφύγων σε σύγκριση με το σχετικά μικρό μέγεθος της χώρας σας; Χρειάζεστε περισσότερη διεθνή βοήθεια σε αυτό το θέμα;
Νατάλια Γκαβριλίτσα, Πρωθυπουργός Μολδαβίας:
Ασφαλώς! Όπως ανέφερα, έχουμε τη μεγαλύτερη εισροή προσφύγων που έχει δει ποτέ η Μολδαβία, αλλά και η Ευρώπη σε σχέση με την ταχύτητα και το μέγεθός της. Είναι μεγαλύτερη από τις εκτιμήσεις που είχε κάνει η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, πριν αρχίσει η στρατιωτική δράση. Η Μολδαβία είναι, φυσικά μια χώρα με τους πιο περιορισμένους πόρους. Χρειαζόμαστε οπωσδήποτε οικονομική και ανθρωπιστική βοήθεια για να μπορέσουμε να υποστηρίξουμε αυτή τη ροή προσφύγων. Όσο συνεχίζονται οι στρατιωτικές ενέργειες, αναμένουμε ότι η ροή θα συνεχιστεί. Απαιτούμε λοιπόν επειγόντως ελεύθερους διαδρόμους προς άλλες χώρες, αλλά και οικονομική βοήθεια για να διατηρήσουμε τις δαπάνες που πραγματοποιούμε αυτή τη στιγμή και κάνουμε μόνοι μας τις τελευταίες 10 ημέρες. Μόλις τώρα αρχίζουμε να λαμβάνουμε κάποια ανθρωπιστική βοήθεια. Επομένως, η επιβάρυνση στους πόρους της χώρας είναι μεγάλη.
Σάντορ Ζίρος, Euronews:
Έχετε την αποσχισθείσα περιοχή της Υπερδνειστερίας με μια ρωσική στρατιωτική βάση σε αυτήν. Βλέπετε εκεί κάποια ασυνήθιστη στρατιωτική δραστηριότητα; Πιστεύετε ότι οι στρατιώτες εκεί μπορεί να πάρουν μέρος στον πόλεμο;
Νατάλια Γκαβριλίτσα, Πρωθυπουργός Μολδαβίας:
Πράγματι, έχουμε την περιοχή της Υπερδνειστερίας, που έχει αποσχιστεί. Έχουμε εκεί σταθμευμένα ρωσικά στρατεύματα. Ζητάμε διαρκώς την απόσυρση αυτών των στρατευμάτων τα τελευταία 30 χρόνια. Επί του παρόντος δεν βλέπουμε κανέναν κίνδυνο ή σχέδιο ανάληψης δράσης. Αλλά φυσικά, η κατάσταση είναι αβέβαιη και εξαρτάται από τις εξελίξεις στην Ουκρανία. Όμως, όπως είπα, είμαστε μια ουδέτερη χώρα και περιμένουμε από όλους τους διεθνείς εταίρους να ενεργήσουν σύμφωνα με την αρχή της ουδετερότητας. Προς το παρόν, συζητάμε στο πλαίσιο των υφιστάμενων διαπραγματευτικών διαδικασιών και δεν βλέπουμε ενδείξεις ή σχέδια εμπλοκής.
Σάντορ Ζίρος, Euronews:
Η Μολδαβία υπέβαλε αίτηση ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση την περασμένη εβδομάδα. Κανονικά, η ενταξιακή διαδικασία διαρκεί δεκαετίες. Βλέπετε να υπάρχει η πιθανότητα να γίνει πολύ γρήγορα στην παρούσα κατάσταση;
Νατάλια Γκαβριλίτσα, Πρωθυπουργός Μολδαβίας:
Γνωρίζουμε ότι η διαδικασία ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης είναι μια μακρά διαδικασία μετασχηματισμού. Ταυτόχρονα με την ασφάλεια αυτής της περιοχής, η προσφορά καθεστώτος υποψήφιας χώρας θα ήταν ένα πολύ σημαντικό μήνυμα στους λαούς των χωρών που υπέβαλαν το αίτημα για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση ότι είναι ευπρόσδεκτοι στον ελεύθερο κόσμο. Είναι ευπρόσδεκτοι στην Ένωση, όπου οι δημοκρατικές αξίες, το κράτος δικαίου, ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του διεθνούς δικαίου είναι θεμελιώδεις αρχές. Και φυσικά, είμαστε έτοιμοι να κάνουμε τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις για να επιτύχουμε τις προϋποθέσεις ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Σάντορ Ζίρος, Euronews:
Ορισμένα ρουμανικά πολιτικά κόμματα λένε ότι πρέπει να γίνει δημοψήφισμα, ώστε η Μολδαβία να ενωθεί με τη Ρουμανία και να εισέλθει στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ με αυτόν τον τρόπο. Υπάρχει αυτό το σενάριο στο τραπέζι;
Νατάλια Γκαβριλίτσα, Πρωθυπουργός Μολδαβίας:
Δεν συζητάμε τώρα αυτή την επιλογή
Σάντορ Ζίρος, Euronews:
Πώς θα λειτουργούσε η δυτική ολοκλήρωση στην περίπτωση της Μολδαβίας με μια φιλορωσική αποσχισθείσα περιοχή; Ο Βλαντιμίρ Πούτιν που θέλει προφανώς να ανασυστήσει την πρώην Σοβιετική Ένωση, θα προσπαθήσει να το εμποδίσει. Ποια είναι η άποψή σας;
Νατάλια Γκαβριλίτσα, Πρωθυπουργός Μολδαβίας:
Και πάλι, νομίζω ότι αυτό είναι μια υποθετική ερώτηση. Αυτήν τη στιγμή εργαζόμαστε εντός των μορφών διαπραγμάτευσης που έχουν συμφωνηθεί και θα συνεργαστούμε με όλους τους διεθνείς εταίρους, ανάλογα με την εξέλιξη και τις αλλαγές στις συνθήκες για να σχεδιάσουμε τον καλύτερο τρόπο και τις καλύτερες διαπραγματευτικές διαδικασίες, για να συνεχίσουμε τις συζητήσεις για την ένταξη.
Σάντορ Ζίρος, Euronews:
Αναφέρατε προηγουμένως την ουδετερότητα της χώρας σας. Αυτό σημαίνει ότι αποκλείετε οποιαδήποτε ένταξη στο ΝΑΤΟ, σωστά;
Νατάλια Γκαβριλίτσα, Πρωθυπουργός Μολδαβίας:
Πράγματι, η αρχή της ουδετερότητας κατοχυρώνεται στο Σύνταγμα. Θα επιδιώξουμε την ένταξη στην ΕΕ, αλλά δεν θα επιδιώξουμε την ένταξη στο ΝΑΤΟ.