Στο euronews μίλησαν τρεις υπουργοί αρμόδιοι για τις ευρωπαϊκές υποθέσεις, αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας, Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, η Ομοσπονδιακή υπουργός για την Ε.Ε. της Αυστρίας , Καρολίν Ετστάντλερ και ο υφυπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Ιταλίας, Βιντσένζο Αμεντόλα
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤρεις ευρωπαίοι αξιωματούχοι μιλούν στο euronews, στο πλαίσιο του Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών σχετικά με το μέλλον της Ευρώπης μετά την ρωσική εισβολή.
euronews:Σήμερα συζητούμε ένα ζήτημα το οποίο προκαλεί ανησυχία σχεδόν σε κάθε ευρωπαίο. Μία από τις μεγαλύτερες ανησυχίες κ. Βαρβιτσιώτη αφορά την ενέργεια. Όχι μόνο λόγω των τιμών που αυξάνονται αλλά και λόγω της ενεργειακής επάρκειας. Πότε νομίζετε ότι η Ευρώπη θα μπορέσει να σταματήσει να χρησιμοποιεί το ρωσικό φυσικό αέριο;
Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης: Θα χρειαστεί κάποιος καιρός για να σταματήσουμε να χρησιμοποιούμε ρωσικό αέριο. Το πρώτο θέμα είναι ότι δεν μπορούμε να βασιζόμαστε μόνο στο ρωσικό αέριο, γιατί προφανώς είναι πιθανό να προσπαθούν να μας εκβιάζουν οι ρώσοι, αν και εισάγουμε το 70% της ρωσικής παραγωγής αερίου. Και από την άλλη θεωρώ ότι πρέπει να αναπτύξουμε πολλαπλές πηγές. Το LNG είναι μια πηγή η οποία επίσης διευκολύνεται και από την ελληνική ναυτιλία, που φέρνει μέσω υγραεριοφόρων πλοίων τόσο αέριο στο σύστημα μας, αλλά πρέπει να κοιτάξουμε στη Λεκάνη της Μεσογείου, στη Βόρεια Αφρική, στην Ανατολική Μεσόγειο για να έχουμε ποικίλες πηγές. Θα χρειαστεί κάποιος χρόνος.
euronews: Κ. Αμεντόλα, η Ιταλία ήδη κάνει βήματα προς αυτή την κατεύθυνση. Ποια είναι τα βήματα αυτά;
Vincenzo Amendola: Κινούμαστε γρήγορα με τον ευρωπαίο εταίρο μας για να μειώσουμε δραστικά το αέριο που έρχεται από τη Ρωσία. Όπως είπε και ο Μιλτιάδης, πρέπει να εργαστούμε πολύ για το υγροποιημένο αέριο, που έρχεται από την Μεσόγειο και από την Αφρική, γιατί υπάρχουν μεγάλα ευρήματα τελευταία, πρέπει να αναπτύξουμε πολύ τις ανανεώσιμες πηγές, κάτι που είναι επίσης μέρος του κοινού σχ εδίου «Επόμενη Γενιά Ε.Ε.» για το μέλλον, και ιδιαίτερα πρέπει να δημιουργήσουμε μια ευρωπαϊκή αγορά. Αυτό σημαίνει να αγοράζουμε κοινά αποθέματα, να υπάρχει διασύνδεση της Ιβηρικής Χερσονήσου με την κεντρική Ευρώπη, από τον Νότο και στο Βορρά. Επομένως, για να είμαστε προετοιμασμένοι όταν πρόκειται να μειώσουμε δραματικά την ποσότητα του αερίου από την Ρωσία, πρέπει να έχουμε την στρατηγική αυτονομία μας. Πρέπει να εργαστούμε από κοινού για αυτό και είμαι πολύ αισιόδοξος γιατί η Ευρώπη έχει επιτέλους αυτή την ιδέα της ένωσης της ενέργειας.
euronews: K. Εντστάτλερ νομίζετε ότι έχει έρθει η ώρα για να ενθαρρύνουμε συνεργασίες στην Μεσόγειο με στρατηγικούς ενεργειακούς εταίρους, όπως είναι η Αίγυπτος ή το Ισραήλ;
Karoline Edtstadler: Νομίζω ότι πρέπει να χρησιμοποιήσουμε όλες τις πηγές για να μειώσουμε τις εξαρτήσεις από το ρωσικό αέριο και το ρωσικό πετρέλαιο. Και αντιμετωπίζουμε μια κατάσταση στην Ευρώπη, στην οποία η Ευρώπη είναι εξαρτημένη από το ρωσικό αέριο, αλλά κάποιες χώρες περισσότερο και άλλες λιγότερο. Και μπορώ να μιλήσω για την Αυστρία. Το 80% του φυσικού αερίου μας προέρχεται από την Αυστρία. Παράγουμε πολύ ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αλλά όταν πρόκειται για το αέριο είμαστε εξαρτημένοι. Είναι αυτή μια ωραία κατάσταση; Όχι δεν είναι. Μπορούμε να την αλλάξουμε από την μια μέρα στην άλλη; Όχι δεν μπορούμε. Αλλά αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να ενώσουμε τις δυνάμεις μας, μπορούμε να διαφοροποιήσουμε το ενεργειακό μείγμα και μπορούμε να δείξουμε ενότητα μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Για παράδειγμα καταλήξαμε να αγοράσουμε αέριο μαζί σητν Ευρωπαϊκή Ένωση, και φυσικά πρέπει να ισορροπήσουμε το βάρος. Για παράδειγμα στην Αυστρία έχουμε πολλές δυνατότητες αποθήκευσης. Αλλά όταν πρόκειται για την αποθήκευση και τις τιμές αποθήκευσης τότε πρέπει να βρούμε λύσεις δείχνοντας την αλληλεγγύη μας και σε αυτό το θέμα. Επομένως, θα χρειαστεί πολύς χρόνος για να είμαστε λιγότεροι εξαρτημένοι αλλά πρέπει να κάνουμε τα σωστά βήματα τώρα.
euronews: Σχετικά με την ασφάλεια και την εξωτερική πολιτική, θεωρείτε ότι αυτό είναι ένα σημείο καμπής για την Ευρώπης Θεωρείτε ότι επιτέλους θα δούμε πράξεις πίσω από τις δεσμεύσεις για ενότητα;
Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης: Νομίζω ότι η ρωσική εισβολή ήταν η 11η Σεπτεμβρίου της Ευρώπης. Οικοδομήσαμε την αρχιτεκτονική μας θεωρώντας δεδομένο ότι η ειρήνη θα διαρκούσε για πάντα. Πρέπει να προχωρήσουμε μαζί ενωμένοι, πρώτα απ’όλα για να υπερασπιστούμε αυτό που έχουμε πετύχει εδώ και 70 χρόνια. Την Ευρώπη χωρίς πόλεμο. Και αυτό είναι κάτι που δεν μπορούμε να διακινδυνεύσουμε καθόλου.
euronews: Κ. Αμεντόλα, η ενότητα στην Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν εύθραυστη τα τελευταία χρόνια. Θεωρείτε ότι αυτό θα αλλάξει τώρα;
Vincenzo Amendola: Φυσικά. Προχωρούμε μετά τον Covid, μετά την τραγωδία του Covid και τώρα μετά από αυτή τη νέα έκτακτη κατάσταση της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Υπάρχουν όλες οι βάσεις για να γίνουν οι αλλαγές που καθυστερούσαν την διαδικασία της ενσωμάτωσης, για να αναμορφωθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρέπει να είμαστε όχι αισιόδοξοι αλλά ρεαλιστές. Χρειαζόμαστε κάποιες μεταρρυθμίσεις. Και κάτω από το βάρος του προβλήματος που ζούμε, των αμάχων που σκοτώνονται, πρέπει να κινηθούμε γρήγορα για να αλλάξουμε επίσης τον τρόπο με τον οποίο είμαστε μέρος του διπλωματικού και πολιτικού πεδίου. Η Ευρωπαϊκή Ένωση συνολικά ξόδεψε τρεις φορές περισσότερα χρήματα για την άμυνα. Είμαστε μεγάλος οικονομικός και εμπορικός παίκτης σε διεθνές επίπεδο. Τώρα είναι επίσης η ώρα για να παίξουμε τον ρόλο μας, να είμαστε μέρος της λύσης και όχι μέρος του σχολιασμού. Ρεαλιστικά πιστεύω ότι κινούμαστε προς καλή κατεύθυνση. Αυτή η ενότητα της διαφορετικότητας, σημαίνει επίσης ότι πρέπει να σεβόμαστε την διαφορετικότητα. Αλλά υπάρχουν κάποια κοινά προβλήματα που πρέπει να πάρουν προτεραιότητα αυτή τη στιγμή.
euronews: Κ. Ετστάντλερ, θεωρείτε ότι αυτή την στιγμή στην Ευρώπη, υπάρχει η πολιτική βούληση για να αναληφθεί δράση ώστε να δείξουμε σε όλον τον κόσμο την ενότητά μας;
Karoline Edtstadler: Πιστεύω ότι υπάρχει η πολιτική βούληση και από την άλλη δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική. Γι΄αυτό πρέπει να δείξουμε δύναμη. Και είμαστε και μπορούμε να γίνουμε ένας ισχυρός παίκτης στην παγκόσμια σκηνή. Αλλά τώρα πρέπει να κάνουμε τα σωστά πράγματα. Και το σωστό είναι να διατηρήσουμε την ενότητά μας, δεν είναι εύκολο, δεν είπε κανένας ότι θα είναι εύκολο, αλλά το να διατηρήσουμε την ενότητα σημαίνει επίσης εσωτερικά να έχουμε ξεκάθαρες, ανοιχτές και ειλικρινείς συζητήσεις. Και νομίζω ότι πρέπει επίσης να είμαστε ειλικρινείς με τους πολίτες μας. Θα αντιμετωπίσουμε πολλούς μήνες με προκλήσεις, για να μην πω χρόνια. Και πρέπει να το γνωρίζει αυτό ο πληθυσμός μας. Και όσο για τις κυρώσεις ενάντια στη Ρωσία, δεν είναι βολικό για εμάς, δεν είναι βολικό για τους λαούς μας. Αλλά η ενότητα θα είναι εκεί. Και μόλις έναν χρόνο πριν ξεκινήσαμε ξεκινήσαμε την Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης. Και νομίζω ότι είναι πολύ σημαντικό γιατί προετοιμάσαμε το έδαφος για τα πράγματα που κάνουμε τώρα και θα ήθελα μόνο να αναφέρω ένα παράδειγμα, της στρατηγικής πυξίδας, ο Βιτζένζο το ανέφερε ήδη, ο κ. Αμεντόλα με συγχωρείτε, η στρατηγική πυξίδα αφορά την ασφάλεια και την άμυνα της Ευρώπης. Ξοδεύουμε πολλά χρήματα, αλλά δεν συνεργαζόμαστε με τον σωστό τρόπο. Πρέπει να ξεκινήσουμε να το κάνουμε αυτό τώρα και υπάρχουν ήδη πολλά συμπεράσματα για να το κάνουμε αυτό και αυτό σημαίνει ότι ναι η Ευρώπη θα δείξει αυτή την ενότητα και θα έχει τη δύναμη για κοινή δουλειά για να δείξει την δύναμη της στον κόσμο.
euronews: Λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, γίνεται πολύς λόγος τελευταία για την διεύρυνση. Νομίζετε ότι αυτή είναι μια καλή στιγμή;
Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης: Νομίζω ότι έχουμε αργήσει πολύ, όταν αναφερόμαστε στα Βαλκάνια. Τώρα βλέπουμε την πίεση για την Ουκρανία, να δώσουμε το πράσινο φως αμέσως, είπαμε είστε καλοδεχούμενοι αλλά πρέπει να διατηρήσουμε τουλάχιστον την διαδικασία της διεύρυνσης ως έχει. Αλλά οι άλλοι που έχουν κάνει όλα τα βήματα, το γεγονός ότι τους καθυστερούμε φέρνει αστάθεια και ανασφάλεια σχετικά με την πρόθεση μας. Είμαστε ένας ειλικρινής παίκτης; Ή λέμε ότι είμαστε υπέρ της διεύρυνσης αλλά ταυτόχρονα βάζουμε εμπόδια τα οποία οι υποψήφιες χώρες δεν μπορούν να ξεπεράσουν.
euronews: Κ. Ετστάντλερ, πρέπει να είμαστε περισσότερο ευέλικτοι λόγω των συνθηκών σχετικά με τους όρους ένταξης αυτών των χωρών?
Karoline Edtstadler: Θα πρέπει να είμαστε δημουργικοί και απλά να τηρήσουμε τις υποσχέσεις μας. Υποσχεθήκαμε σε έξι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων πολλά χρόνια πριν ότι θα έχουν την προοπτική να γίνουν μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και περιμένουν ακόμα τα επόμενα βήματα. Και υπάρχει και το παράδειγμα της Βόρειας Μακεδονίας και της Αλβανίας, περιμένουν εδώ και δεκαετίες αλλά περιμένουν πιο συγκεκριμένα εδώ και δύο χρόνια για το επόμενο βήμα, για τις διακυβερνητικές διασκέψεις. Και αν βλέπουμε την ενεργειακή κρίση τώρα και τον πόλεμο στην Ουκρανία βλέπουμε τις μεγάλες εξαρτήσεις και αυτών των χωρών επίσης από την Ρωσία. Επομένως, βρισκόμαστε ήδη το 12 και πέντε. Πρέπει να δράσουμε γρήγορα και αποφασιστικά και έξυπνα. Και το σε πόσα χρόνια θα είναι πλήρη μέλη, δεν αποτελεί το πιο σημαντικό ερώτημα. Το ζήτημα είναι να έχουμε έναν χώρο ασφαλείας για την Ευρωπαϊκή Ένωση που σημαίνει ότι πρέπει να τηρήσουμε τις υποσχέσεις μας γιατί είναι πολύ σημαντική η αξιοπιστία μας. Και να είμαστε ειλικρινείς, σταθεροί και να τους δώσουμε αυτή την προοπτική τώρα. Διαφορετικά θα τους χάσουμε εντελώς.
euronews: Κ. Αμεντόλα ας κλείσουμε αυτή την συζήτηση με εσάς. Πώς πιστεύετε ότι πρέπει να ατιδράσει η Ευρωπαϊκή Ένωση στις αιτήσεις της Μολδαβίας, της Γεωργίας και της Ουκρανίας για υποψηφιότητα στην Ευρωπαϊκή Ένωση;
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗVincenzo Amendola: _Το στάτους της υποψήφιας χώρας δεν σημαίνει άμεση ένταξη. Υπάρχει μια διαδικασία. Μεταρρυθμίσεων, εσωτερικών αλλαγών, οικονομικών και σχετικά με την κοινωνική συνοχή, είναι ένας μακρύς δρόμος. Το θέμα είναι ότι πρέπει να αντιμετωπίσουμε τους πολιτικούς και γεωπολιτικούς κινδύνους που ζούμε. Τώρα υπάρχει και η έκτακτη κατάσταση με την σύγκρουση στην Ουκρανία. Για τα Βαλκάνια οι διαπραγματεύσεις πρέπει να γίνουν γρηγορότερα. Η έναρξη με την Αλβανία και την Βόρεια Μακεδονία σημαίνει επίσης την έναρξη μιας διαδικασίας. Η διαδικασία με κάποιες χώρες όπως η Τουρκία για παράδειγμα είναι αρκετά παγωμένη για την ώρα. Υπάρχει μια πολιτική θεώρηση σε σχέση με την διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και δεν πρέπει να φοβόμαστε, πρέπει να το αντιμετωπίσουμε και να προσεγγίζουμε το ζήτημα συγκροτημένα και ρεαλιστικά. Αλλά το σημείο αφετηρίας πρέπει να είναι πάντα πολιτικό. Η ενότητα της ηπείρου είναι ένας παράγοντας για εμάς. _