Ο επικεφαλής της Διάσκεψης για την Ασφάλεια του Μονάχου μίλησε στο euronews
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΟ διευθύνων σύμβουλος της Διάσκεψης του Μονάχου για την ασφάλεια, Δρ. Μπένεντικτ Φράνκε, μίλησε στο euronews για τα μαθήματα που πρέπει να λάβει η Ευρώπη μετά την ρωσική εισβολή, για τις πιέσεις που πρέπει να ασκήσει σε διεθνείς παίκτες για να λάβουν θέση σχετικά με τον πόλεμο αλλά και για την επιστροφή των Ηνωμένων Πολιτειών στη διπλωματία.
Αναλυτικά η συνέντευξη:
Euronews: Ας ξεκινήσουμε αυτή τη συζήτηση με τον πόλεμο στην Ουκρανία. Ήταν ένας πόλεμος που ήταν απροσδόκητος; Ήταν αυτός ένας πόλεμος που έπληξε την Ευρώπη;
Μπένεντικτ Φράνκε: Ήταν απροσδόκητο; Για τους περισσότερους ήταν επειδή δεν θέλαμε να πιστέψουμε αυτό που πολλοί είπαν εδώ και χρόνια. Πετάσαμε το γκαρντ μας, κάναμε πολλά λάθη και θα πρέπει να μάθουμε πολύ δύσκολα μαθήματα τους επόμενους μήνες και χρόνια για να βεβαιωθούμε ότι δεν θα ξανασυμβεί κάτι τέτοιο. Αλλά ήταν απροσδόκητο με την πολύ στρατηγική έννοια, όχι, ξέραμε ότι ο Πρόεδρος Πούτιν είχε στραμμένα τα μάτια του στην Ουκρανία, απλά δεν θέλαμε να το πιστέψουμε. Δεν θέλαμε να τον πάρουμε στα λόγια του και νομίζω ότι δεν θα ξανακάνουμε το συγκεκριμένο λάθος σύντομα.
Euronews: Πιστεύετε ότι πρέπει να φτιάξουμε στρατό για παράδειγμα; Ένας ευρωστρατός; Αυτή ήταν μια ιδέα πολλών ετών που είχε εγκαταλειφθεί.
Μπένεντικτ Φράνκε: Πιστεύω ότι πρέπει να αυξήσουμε τις στρατιωτικές μας ικανότητες ατομικά στην Ευρώπη και συλλογικά; Ναί. Το αν είναι ο ευρωπαϊκός στρατός είναι το σωστό και δεν το νομίζω για την προώθηση της τρέχουσας εποχής. Πολλοί άνθρωποι έχουν πρόβλημα με το ομοσπονδιακό σύστημα για την Ευρωπαϊκή Ένωση και δεν θα ήθελα αυτοί οι άνθρωποι να έχουν μια μέρα στο σανό και να βρουν κάτι άλλο στο οποίο μπορούν να αντιταχθούν. Πρώτα από όλα χώρες σαν τη δική μου. Η Γερμανία πρέπει να εκπληρώσει τις δεσμεύσεις που έχει ήδη αναλάβει, όπως η δέσμευση του 2%, η δέσμευση των φαλαινών στο ΝΑΤΟ και οι δεσμεύσεις προς την Ευρωπαϊκή Ένωση και αν έχουμε ενισχύσει άλλες ατομικές ικανότητες, τότε ας δούμε τη συλλογική διαχείριση αυτών.
Euronews: Ο πόλεμος επηρεάζει επίσης άλλους τομείς εκτός από την ασφάλεια, όπως οι παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού όπως για παράδειγμα η ενέργεια. Έχουμε μεγάλες εξαρτήσεις, για παράδειγμα στις πρώτες ύλες. Τι πιστεύετε ότι πρέπει να κάνουμε για όλα αυτά;
Μπένεντικτ Φράνκε: Βλέπετε, και πάλι αυτό είναι κάτι που γνωρίζαμε πριν από την ουκρανική κρίση. Γνωρίζαμε ότι η Γερμανία εξαρτιόταν από το ρωσικό αέριο, ότι εμείς στην Ευρώπη εξαρτόμαστε από τα τσιπ ημιαγωγών που παράγονται στην Ταϊβάν και γνωρίζαμε για αυτές τις εξαρτήσεις, αλλά δεν τις λάβαμε ιδιαίτερα υπόψη τις στρατηγικές μας και τις γεωπολιτικές μας προοπτικές και νομίζω ότι θα αλλάξει. Τώρα θα χαρτογραφήσουμε τις εξαρτήσεις μας σε εθνικό επίπεδο και σε όλη την Ευρώπη και θα ενεργήσουμε βάσει αυτών. Βλέπετε ήδη τα πρώτα αποτελέσματα. Βλέπετε την απόφαση της Intel να κατασκευάσει εργοστάσιο ημιαγωγών στο Makdebourg της Γερμανίας. Βλέπετε την απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να επιβάλει κυρώσεις στις εισαγωγές άνθρακα από τη Ρωσία και όλα αυτά μαζί θα σημαίνουν λιγότερες εξαρτήσεις από τις αυτοκρατορίες αυτού του κόσμου και, ελπίζουμε, μεγαλύτερη ανθεκτικότητα σε μελλοντικές συγκρούσεις.
Euronews: Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συζητά για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τα βήματα που πρέπει να γίνουν για να είναι ανεξάρτητη εδώ και χρόνια, αλλά τίποτα συγκεκριμένο δεν έχει γίνει μέχρι τώρα. Πιστεύετε ότι αυτή είναι η ώρα; Πιστεύεις ότι τώρα κάτι θα αλλάξει;
Μπένεντικτ Φράνκε: Ξέρετε ότι είχαμε πολλές από αυτές τις αντιληπτές στιγμές καμπής στο παρελθόν και πιστεύω ότι αυτή τη φορά είναι διαφορετική. Πιθανώς οι άνθρωποι να το έχουν πει και για τα προηγούμενα σημεία καμπής, αλλά νομίζω ότι οι φρικιαστικές εικόνες που βλέπουμε από τη Μαριούπολη ή από την Μπούχα και από άλλα μέρη που καταστράφηκαν στον πόλεμο από τη ρωσική πλευρά. Ξύπνησαν την Ευρώπη, έχουν αφυπνίσει κυβερνήσεις, έχουν αφυπνίσει και πολίτες. Και αυτή η σύγκρουση έφερε στο σπίτι την ανάγκη να σκεφτούμε τον ενεργειακό μετασχηματισμό όχι μόνο με τη φιλοσοφική έννοια της πράσινης έννοιας αλλά και με την έννοια της γεωστρατηγικής στρατιωτικής εξάρτησης και νομίζω ότι δύο πράγματα συνδυάζονται και σχεδόν όλοι φαίνεται να καταλαβαίνουν ότι πρέπει να επενδύσουμε σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας όχι επειδή είναι το σωστό για τα παιδιά μας, όχι επειδή παράγει καθαρότερο αέρα, αλλά επειδή μπορεί επίσης να αποτρέψει μελλοντικούς πολέμους.
Euronews: Εφόσον αναφέρατε τη γεωπολιτική… Πώς πιστεύετε ότι πρέπει να αντιδράσει η Ευρωπαϊκή Ένωση στις αιτήσεις φυσικά της Γεωργίας, της Μολδαβίας και της Ουκρανίας για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση;
Μπένεντικτ Φράνκε: Έτσι, νομίζω ότι υπάρχουν τρία πράγματα, τρεις πλευρές σε αυτό το ερώτημα. Το πρώτο είναι η συμβολική πράξη και είμαι περήφανος που χώρες όπως οι τρεις που αναφέρατε θέλουν να είναι μέρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρέπει λοιπόν να κάνουμε κάτι σωστά. Δεύτερον, νομίζω ότι πρέπει να έχουμε την ίδια διαδικασία που είχαμε για όλους τους άλλους, υπάρχουν κανόνες που πρέπει να εκπληρώσουμε και πράγματα που πρέπει να κάνουμε, αλλά προφανώς αυτές οι τρεις χώρες πρέπει να λάβουν κάποιου είδους μπόνους, δεν μπορούν να κριθούν με τα ίδια πρότυπα με τη Γερμανία ή την Ελλάδα. Πρέπει να είμαστε πρόθυμοι ως Ευρωπαϊκή Ένωση να ερμηνεύσουμε ίσως κάποιες από τις συνθήκες μας με πιο χαλαρό τρόπο για να δώσουμε ελπίδα σε αυτές τις χώρες, ώστε να μην καταλήξουν σαν κάποιες χώρες στα Βαλκάνια που έχουν την προοπτική για χρόνια, αν όχι δεκαετίες και πραγματικά δεν έχουν φτάσει πουθενά.
Euronews: Τι είδους ειδικές συνθήκες, για παράδειγμα, θα μπορούσατε να δείτε;
Μπένεντικτ Φράνκε: Πιστεύω ότι πρέπει να είναι ευκολότερο γι' αυτούς να εκπληρώσουν ορισμένες από τις προϋποθέσεις εισόδου βραχυπρόθεσμα, έτσι ώστε αυτοί και ειδικά αν είναι πολίτες να παραμείνουν παρακινημένοι και να φαίνεται δυνατό να συμμετάσχουν και δεν μπορούμε να ζητάμε τέλεια κάθε φορά. Υπάρχει μια υπέροχη γερμανική λέξη που οι Έλληνες τηλεθεατές σας μπορεί να μην γνωρίζουν… περιμένοντας να υλοποιηθεί το απόλυτο τέλειο. Εάν αυτό είναι το επίπεδο των φιλοδοξιών μας, αυτές οι τρεις χώρες δεν θα ενταχθούν ποτέ. Και αυτό δεν μπορεί να είναι προς το συμφέρον μας, επομένως πρέπει να τους διευκολύνουμε να κινηθούν προς τη σωστή κατεύθυνση.
Euronews: Τι γίνεται με τις χώρες των δυτικών Βαλκανίων που περιμένουν όπως είπατε εδώ και πολλά πολλά χρόνια;
Μπένεντικτ Φράνκε: Το ίδιο πρέπει να ισχύει και για αυτούς. Μια Ευρώπη ολόκληρη και ελεύθερη σημαίνει μια Ευρώπη ολόκληρη και ελεύθερη και αυτό περιλαμβάνει τις χώρες των δυτικών Βαλκανίων. Έκαναν τεράστια πρόοδο, μόλις είχα μια διμερή συνάντηση με τον υπουργό Εξωτερικών του Κοσσυφοπεδίου, ο οποίος μοιράστηκε την ιστορία ότι η οικονομική τους ανάπτυξη τον περασμένο χρόνο παρά τον COVID είναι κοντά στο 10%, κάτι που είναι εκπληκτικό. Έτσι οι χώρες κινούνται με τον σωστό τρόπο, αλλά δεν είναι όλα ρόδινα και δεν είναι όλα χρυσά. Οι εκλογές στη Σερβία πήγαν διαφορετικά από ό,τι ήλπιζαν πολλοί παρατηρητές, φιλοευρωπαίοι παρατηρητές και η ρωσική επιρροή σε ορισμένα μέρη των δυτικών Βαλκανίων εξακολουθεί να είναι πολύ ισχυρή για άνεση.
**Euronews: Πιστεύετε ότι υπάρχει κίνδυνος διάχυσης του πολέμου της Ουκρανίας σε γειτονικές χώρες όπως η Μολδαβία; Γεωργία? Πολωνία? **
Μπένεντικτ Φράνκε: Ας το θέσω αλλιώς. Πιστεύω ότι είναι προς το συμφέρον του προέδρου Πούτιν να κλιμακωθεί παρά να αποκλιμακωθεί και πιστεύω ότι υπάρχουν δύο τρόποι να κλιμακωθεί, συγκεκριμένα κάθετα, αυξάνοντας το επίπεδο βίας ή ακόμα και το είδος των όπλων που χρησιμοποιούνται; Ή οριζόντια σημαίνει ότι προκαλεί προβλήματα σε άλλα μέρη για να μας κρατήσει ή να μας βγάλει εκτός ισορροπίας και πιστεύω ότι αυτό ήταν μέρος του βιβλίου του για τα τελευταία δέκα είκοσι χρόνια. Κάθε φορά που συνηθίζαμε σε έναν πόλεμο, άνοιγε ένα άλλο μέτωπο και θα κάνει το ίδιο πράγμα και έτσι ξέρετε ότι περιμένετε να δημιουργηθούν προβλήματα και οι Ρεπουμπλικάνοι περιμένουν προβλήματα στη Συρία, τη Λιβύη και την Υεμένη και όλα αυτά τα μέρη που έχουμε ξεχασμένοι προς το παρόν, πρέπει να είναι προς το συμφέρον του να μας κρατήσει μακριά.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗEuronews: Όχι όμως στις γειτονικές χώρες…
Μπένεντικτ Φράνκε: Νομίζω ότι θα ήταν πολύ δύσκολο για αυτόν να απειλήσει στρατιωτικά τη Βαλτική, για παράδειγμα, τα στρατεύματά του είναι πολύ μακριά και αυτό θα εκτρέψει την εστίασή του. Νομίζω ότι είναι τα κάπως πιο μακρινά μέρη που πρέπει να προσέχουμε.
Euronews: Ποιες είναι εκτός Ευρώπης οι αλλαγές που προκαλούνται σε παγκόσμιο επίπεδο όσον αφορά τις Εξωτερικές Σχέσεις και τις γειτονικές σχέσεις; Πιστεύετε για παράδειγμα ότι λόγω του πολέμου στην Ουκρανία θα ενθαρρυνθεί ο ρεβιζιονισμός;
Μπένεντικτ Φράνκε: Νομίζω ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία έφερε για άλλη μια φορά την πραγματικότητα της σύγκρουσης μεγάλων δυνάμεων και του συστημικού ανταγωνισμού. Πιστεύω ότι πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί στην αντίληψη αυτού του πολέμου από δυνάμεις όπως η Κίνα και η Ινδία, που αμφότερες απείχαν στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, στην περίφημη ψηφοφορία κατά της Ρωσίας και είναι αυτές οι χώρες που πρέπει να προσέξουμε. Πρέπει να αποδεχτούμε την πραγματικότητα του ουσιαστικού ανταγωνισμού που σημαίνει ότι οι εξαρτήσεις πρέπει να μειωθούν όχι μόνο από τη Ρωσία αλλά από την Κίνα και άλλες χώρες που απείχαν επειδή επέλεξαν να μην επιλέξουν πλευρά και αυτό δεν μπορεί πλέον να λειτουργήσει.
Euronews: Η Κίνα δείχνει ότι δεν θέλει τουλάχιστον τώρα να πάρει θέση, επέλεξε ένα είδος ουδετερότητας, έτσι δεν είναι;
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΜπένεντικτ Φράνκε: Αποφάσισαν να μην ακολουθήσουν το ρωσικό αίτημα και να παραδώσουν όπλα. Μεγάλος. Έχουν χρησιμοποιήσει τη μόχλευση τους με το καθεστώς Πούτιν για να σταματήσουν τον πόλεμο στην Ουκρανία; Όχι. Όχι τόσο μακριά. Οι μεγάλες ελπίδες μας στην Ευρώπη στηρίχθηκαν στον Κινέζο πρόεδρο χρησιμοποιώντας την επιρροή του στον Πούτιν και δεν έχει κάνει κάτι τέτοιο και νομίζω ότι αυτή είναι μία από τις δύο οδούς που πρέπει να ασκήσουμε πίεση τόσο στην Κίνα όσο και στη Ρωσία πρέπει να εμπλακούν με τον Πούτιν το καθεστώς και το σφυρί το κόστος αυτού του πολέμου βαρύνουν επίσης και τους ίδιους και έτσι δεν πρέπει να αφήσουμε πράγματα όπως εσείς να γνωρίζει ο Ινδός που υπογράφει μια τεράστια συμφωνία με τη Ρωσία εν μέσω ενός επιθετικού πολέμου να μείνουν αναπάντητα. Πρέπει να βεβαιωθούμε ότι όλοι κατανοούν το κόστος. Οι γερμανικές εταιρείες θα εξετάσουν δύο φορές τις επενδύσεις σε χώρες που δεν επιλέγουν πλευρά σε αυτή τη σύγκρουση.
Euronews: Πιστεύετε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες επιστρέφουν επιτέλους στην Ευρώπη επειδή είχαμε δει τα τελευταία χρόνια το ενδιαφέρον τους να επικεντρώνεται σε άλλες περιοχές αυτού του πλανήτη. Πιστεύετε ότι επιστρέφουν;
Μπένεντικτ Φράνκε: Επιστρέφουν στη διπλωματία πρώτα απ' όλα και νομίζω ότι έχουν κάνει μια αξιοθαύμαστη δουλειά, σίγουρα όχι εύκολη δουλειά, προσπαθώντας να αποκλιμακώσουν και βοηθώντας την Ουκρανία ταυτόχρονα, κάτι που είναι δύσκολο να επιτευχθεί ισορροπία. Έχουν κάνει πολύ καλή δουλειά στο να μην ξεσπούν άλλες συγκρούσεις ταυτόχρονα, αλλά είναι υπερβολικά τεντωμένες. Έχουν πέντε γνωστούς αντιπάλους παγκοσμίως και νομίζω ότι βλέπουν την Ευρώπη με μια ελαφριά αίσθηση ανακούφισης που επιτέλους το δράμα χτύπησε στο σπίτι και τελικά εμείς στην Ευρώπη αναλαμβάνουμε δράση και τελικά επενδύουμε σε στρατιωτικές και υπηρεσίες πληροφοριών κουρασμένοι από αυτό να γίνει καλύτερος εταίρος για την ΕΕ. Το είπαν με διαφορετικές φωνές από τον Τραμπ μέχρι τον Μπάιντεν και είχαν δίκιο και οι δύο, παρόλο που η ορολογία που χρησιμοποιούσε ο Μπάιντεν είναι πολύ καλύτερη από τους προκατόχους του.