Έντονο διάβημα του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών στον Ιρανό πρέσβη
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΟι Φρουροί της Επανάστασης στο Ιράν κατέλαβαν δύο δεξαμενόπλοια που έπλεαν υπό ελληνική σημαία στον Περσικό Κόλπο σε αντίποινα για την κατάσχεση από τις ελληνικές αρχές του φορτίου ενός ρωσικού τάνκερ τον Απρίλιο ανοικτά της Εύβοιας.
Η ανακοίνωση των Φρουρών κάνει λόγο για αδιευκρίνιστες παραβάσεις των δύο πλοίων, χωρίς να δίνει περαιτέρω λεπτομέρειες.
Την Παρασκευή κρατικά ΜΜΕ του Ιράν μετέδωσαν ότι η Τεχεράνη απαιτεί την απελευθέρωση ενός πλοίου που κατασχέθηκε από τις ελληνικές αρχές εντός ελληνικών χωρικών υδάτων κατόπιν πιέσεων από την Ουάσινγκτον. Ο Ελβετός πρέσβης, ο οποίος εκπροσωπεί τα συμφέροντα των ΗΠΑ στο Ιράν, εκλήθη στο ιρανικό υπουργείο Εξωτερικών, προκειμένου να του επιδοθεί το σχετικό διάβημα. Το ιρανικό ΥΠΕΞ ανέφερε, κατά την ιρανική ιστοσελίδα Tasnim, ότι η κατάσχεση του πλοίου έγινε έπειτα από εντολή της Ουάσινγκτον και απαίτησε την άμεση αποδέσμευσή του.
Tο κατασχεθέν τον Απρίλιο από τις ελληνικές αρχές δεξαμενόπλοιο 115.500 τόνων έπλεε υπό ρωσική σημαία και με την ονομασία "Pegas", μεταφέροντας, σύμφωνα με ελληνικές πηγές, ιρανικό αργό πετρέλαιο και παραβιάζοντας διεθνείς κυρώσεις. Κατασχέθηκε ανοικτά της Καρύστου κι ενώ σε αυτό επέβαινε 19μελές πλήρωμα. Όλα τα μέλη του πληρώματος ήταν ρωσικής υπηκοότητας. Το φορτίο του πλοίου δεν είχε κατασχεθεί και δεν είχε γίνει ξεκάθαρο από ποιον είχε ναυλωθεί το τάνκερ, το οποίο πάντως διαχειριζόταν η ρωσική εταιρεία Transmorflot.
Το "Pegas", το οποίο τον Μάρτιο είχε μετονομαστεί σε "Lana" και έπλεε υπό ιρανική σημαία, είχε αναφέρει μηχανικό πρόβλημα και κατευθυνόταν προς την Πελοπόννησο, προκειμένου να μεταφορτώσει το φορτίο του σε άλλο δεξαμενόπλοιο. Ωστόσο, λόγω καιρικών συνθηκών, αναγκάστηκε να πλεύσει προς την Κάρυστο, όπου και κατασχέθηκε.
Παρ' όλα αυτά, λίγες ημέρες μετά οι ελληνικές αρχές, σύμφωνα με το Reuters, αποφάσισαν να αποδεσμεύσουν το τάνκερ εξαιτίας ασαφειών για το κατά πόσο η ιδιοκτησία του υπόκειται στις επιβληθείσες κυρώσεις. Το "Pegas" όντως ήταν μεταξύ των πέντε δεξαμενόπλοιων στα οποία είχαν επιβληθεί αμερικανικές κυρώσεις δύο ημέρες πριν τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Πηγές, τις οποίες επικαλείται το Reuters, ανέφεραν πως δεν υπήρχε νομική βάση για τη συνέχιση της δέσμευσης του πλοίου, αφού είχε μεταβιβαστεί και η νέα ιδιοκτήτρια εταιρεία δεν βρισκόταν στην ευρωπαϊκή λίστα κυρώσεων. Παρ' όλα αυτά, το φορτίο του - ιρανικό αργό - εμπίπτει στις επιβληθείσες κυρώσεις.
Η αμερικανική οργάνωση UANI, η οποία επιτηρεί τη σχετική με το Ιράν κυκλοφορία δεξαμενόπλοιων, αναφέρει, σύμφωνα με το Reuters, ότι τον Αύγουστο του 2021 το "Pegas" είχε φορτώσει περίπου 700.000 βαρέλια αργού πετρελαίου. Υπηρεσία εντοπισμού δεξαμενόπλοιων εμφανίζει το πλοίο να κυκλοφορεί στη Μεσόγειο από τον Σεπτέμβριο του 2021.
Επικαλούμενο Έλληνα αξιωματούχο, ο οποίος ζήτησε να μην κατονομαστεί, το Associated Press μετέδωσε την Παρασκευή (27/5) ότι το φορτίο του τάνκερ κατασχέθηκε και μεταφέρθηκε σε άλλο πλοίο, έπειτα από αίτημα των Η.Π.Α.
Το Ιράν χαρακτήρισε την κίνηση αυτή ως «παραβίαση του διεθνούς δικαίου της Θάλασσας και των διεθνών συνθηκών» και προειδοποίησε με «ανάληψη τιμωρητικής δράσης», όπως μετέδωσε το ιρανικό πρακτορείο IRNA, ενώ ο Έλληνας επιτετραμένος στην Τεχεράνη εκλήθη για εξηγήσεις. Σύμφωνα με την ιστοσελίδα Tasnim, το υπουργείο καταδίκασε την «απαράδεκτη» παράδοση της Ελλάδας στις «παράνομες» αμερικανικές πιέσεις και επεσήμανε ότι η «κατάσχεση του φορτίου του πλοίου» αποτελεί «παράδειγμα διεθνούς πειρατείας».
Έντονο διάβημα της Αθήνας προς τον Ιρανό πρέσβη
Όσον αφορά στα δύο ελληνικά δεξαμενόπλοια, το Lloyd's μετέδωσε, επικαλούμενο ανώνυμες πηγές, πως τα δύο τάνκερ, αμφότερα έμφορτα με ιρακινό πετρέλαιο, προσεγγίστηκαν από ιρανικά στρατιωτικά ελικόπτερα, πριν πραγματοποιηθεί επιδρομή σε αυτά.
Με εντολή του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια, ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Θεμιστοκλής Δεμίρης πραγματοποίησε έντονο διάβημα διαμαρτυρίας στον Ιρανό πρέσβη στην Αθήνα αναφορικά με τη βίαιη κατάληψη δύο πλοίων ελληνικής σημαίας στον Κόλπο.
Οι ανωτέρω πράξεις ισοδυναμούν ουσιαστικά με πράξεις πειρατείας, επισμαίνεται σε ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών.
Ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Εξωτερικών καταδίκασε έντονα τις πράξεις αυτές, οι οποίες αντιβαίνουν θεμελιώδεις κανόνες του Διεθνούς Δικαίου και της Διεθνούς Ναυσιπλοΐας και κάλεσε για την άμεση απελευθέρωση των πλοίων και των πληρωμάτων τους.
Όπως γνωστοποιείται, επίσης τόνισε ότι οι πράξεις αυτές θα έχουν ιδιαίτερα αρνητικές επιπτώσεις στις διμερείς σχέσεις, καθώς και στις σχέσεις ΕΕ-Ιράν.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών, ελικόπτερο του ιρανικού πολεμικού ναυτικού προσνηώθηκε στο ελληνικής σημαίας πλοίο «Δέλτα Ποσειδών», το οποίο έπλεε σε διεθνή ύδατα (22 ναυτικά μίλια από τις ακτές του Ιράν) στον Περσικό Κόλπο. Στη συνέχεια ένοπλοι αιχμαλώτισαν το πλήρωμα του πλοίου, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται δύο Έλληνες πολίτες.
Σύμφωνα με την ιστοσελίδα της εφημερίδας «Καθημερινή», το «Δέλτα Ποσειδών» είναι δεξαμενόπλοιο χωρητικότητας 157.000 τόνων και ανήκει στην Delta Tankers, συμφερόντων του εφοπλιστή Διαμαντή Διαμαντίδη.
Αντίστοιχο συμβάν αναφέρθηκε ότι συνέβη και σε άλλο πλοίο ελληνικής σημαίας, στο οποίο επέβαιναν επτά Έλληνες πολίτες, και που ευρίσκετο πλησίον των ιρανικών ακτών, γίνεται γνωστό.
Η Polembros Shipping, συμφερόντων της οικογένειας Πολέμη, ανακοίνωσε στη ιστοσελίδα της ότι το δεύτερο πλοίο είναι το δικό της "Prudent Warrior". H εταιρεία ανακοίνωσε πως η επικοινωνία με το τάνκερ δεν είναι δυνατή προς το παρόν και ο AIS του πλοίου απενεργοποιήθηκε από τις 13:23 ώρα Ελλάδας/Κύπρου. «Σύμφωνα με πληροφορίες από άλλα παραπλέοντα σκάφη, το πλοίο κατευθύνεται προς τα ιρανικά χωρικά ύδατα», σημειώνει η πλοιοκτήτρια εταιρεία.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤο υπουργείο Εξωτερικών έχει ήδη προβεί σε ενημέρωση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης, του Διεθνούς Οργανισμού Ναυτιλίας, καθώς και συμμάχων και εταίρων της Ελλάδας.
Υπό το φως των ανωτέρω, το υπουργείο Εξωτερικών συνιστά στους Έλληνες πολίτες να αποφεύγουν ταξίδια στο Ιράν.
Τα πλοία ελληνικής σημαίας καλούνται να ακολουθούν τις οδηγίες του υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, με το οποίο το υπουργείο Εξωτερικών βρίσκεται σε στενό συντονισμό και συνεχή επικοινωνία.