Οι κυρώσεις τις οποίες έχει επιβάλει η Δύση ως απάντηση στην ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, «έχουν επηρεάσει τις ναυτιλιακές ασφάλειες, τις πληρωμές και την πρόσβαση στα λιμάνια της Ευρώπης». Όμως η ουκρανική πλευρά διαφωνεί, ενώ δεν δέχεται και τις διαβεβαιώσεις της Μόσχας περί αποναρκοθέτησης.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΟι δυτικές κυρώσεις κατά της Μόσχας πρέπει να αρθούν πριν τα ρωσικά σιτηρά μπορέσουν να σταλούν στις διεθνείς αγορές, ανακοίνωσε την Τετάρτη το Κρεμλίνο.
Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της ρωσικής προεδρίας Ντμίτρι Πεσκόφ, ο Βλαντίμιρ Πούτιν διεμήνυσε πως «προκειμένου οι ποσότητες των ρωσικών σιτηρών να σταλούν στις διεθνείς αγορές, οι άμεσες και έμμεσες κυρώσεις κατά της Ρωσίας πρέπει να αρθούν».
Ο Πεσκόφ προσέθεσε ότι οι κυρώσεις τις οποίες έχει επιβάλει η Δύση ως απάντηση στην ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, «έχουν επηρεάσει τις ναυτιλιακές ασφάλειες, τις πληρωμές και την πρόσβαση στα λιμάνια της Ευρώπης», ενώ συμπλήρωσε πως «δεν έχουν γίνει ουσιαστικές συζητήσεις» για την άρση των κυρώσεων.
Η Ουκρανία και η Ρωσία από κοινού παράγουν περίπου το ένα τρίτο των παγκόσμιων προμηθειών σιτηρών, ενώ η Ρωσία είναι επίσης ένας σημαντικός εξαγωγέας λιπασμάτων και η Ουκρανία ένας μεγάλος προμηθευτής αραβοσίτου και ηλιελαίου. Οι εξαγωγές σιτηρών της Ουκρανίας έχουν σταματήσει, επειδή η Ρωσία έχει αποκλείσει τα λιμάνια της στη Μαύρη Θάλασσα, αλλά η Μόσχα αποδίδει την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί στην αποτυχία της Ουκρανίας να αποναρκοθετήσει τα λιμάνια.
Η Ουκρανία από την πλευρά της αρνείται να αποναρκοθετήσει το λιμάνι της Οδησσού, διότι φοβάται ότι οι ρωσικές δυνάμεις θα το εκμεταλλευθούν για να επιτεθούν κατά της πόλης, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της διοίκησης της περιφέρειας της Οδησσού Σερκέι Μπρασούκ.
Αν η Ουκρανία αποναρκοθετήσει τα κύριο λιμάνι της χώρας, η Ρωσία «θα θελήσει να επιτεθεί, ονειρεύεται να αποβιβάσει στρατεύματα», δήλωσε ο Ουκρανός αξιωματούχος σε βιντεοσκοπημένο μήνυμα που αναρτήθηκε στο Telegram. «Ο ρωσικός στόλος θα προσποιηθεί ότι αποσύρεται προς την προσαρτημένη Κριμαία. Αλλά μόλις αποναρκοθετήσουμε την πρόσβαση προς το λιμάνι της Οδησσού, ο ρωσικός στόλος θα βρίσκεται εκεί», πρόσθεσε.
Η Ρωσία είναι «έτοιμη» να εγγυηθεί την ασφάλεια των πλοίων που θα αποπλέουν από τα ουκρανικά λιμάνια, με την συνεργασία της Τουρκίας, «διαβεβαίωσε» εν τω μεταξύ ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ στην Άγκυρα έπειτα από τις «εποικοδομητικές» συνομιλίες που είχε τον Τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου κατά την γνώμη του οποίου «το σχέδιο του ΟΗΕ είναι λογικό και εφικτό».
Κατόπιν αιτήματος του ΟΗΕ, η Τουρκία πρόσφερε την βοήθειά της για την συνοδεία των ναυτικών κονβόι, παρά την παρουσία ναρκών, ορισμένες από τις οποίες έχουν παρασυρθεί και εντοπίσθηκαν κοντά στις τουρκικές ακτές.
Όμως η Ουκρανία απορρίπτει ως «άδεια λόγια» τις διαβεβαιώσεις Λαβρόφ. «Απαιτείται στρατιωτικός εξοπλισμός για την προστασία της ακτογραμμής και μία ναυτική αποστολή που θα περιπολεί τις θαλάσσιες οδούς των εξαγωγών στην Μαύρη Θάλασσα. Δεν μπορεί να επιτραπεί στην Ρωσία να χρησιμοποιήσει τους διαδρόμους των σιτηρών για να επιτεθεί στην νότια Ουκρανία», δηλώνει με ανάρτησή του στο Twitter ο εκπρόσωπος του ουκρανικού υπουργείου Εξωτερικών Ολεγκ Νικολένκο.
Για τον Μπρασούκ, το Κίεβο πρέπει να εξοπλισθεί με αντιπλοϊκούς πυραύλους και τα πλοία να συνοδεύονται «από χώρες του ΝΑΤΟ». «Ο ρωσικός στόλος θα προσποιηθεί ότι αποσύρεται προς την προσαρτημένη Κριμαία. Αλλά μόλις αποναρκοθετήσουμε την πρόσβαση προς το λιμάνι της Οδησσού, ο ρωσικός στόλος θα βρίσκεται εκεί», πρόσθεσε.
Επίσης, ο διευθυντής του ουκρανικού Συνδέσμου Εμπόρων Σιτηρών UGA Σεργκέι Ιβασένκο δήλωσε ότι η Τουρκία δεν έχει την αναγκαία ισχύ για να ενεργήσει ως εγγυητής. Απευθυνόμενος σε online διάσκεψη του τομέα στο Κίεβο, δήλωσε ότι θα χρειασθούν τουλάχιστον δύο έως τρεις μήνες για την απομάκρυνση των ναρκών από τα ουκρανικά λιμάνια και ότι στην επιχείρηση εγγύησης της ασφάλειας των πλοίων και των φορτίων θα πρέπει να συμμετάσχουν τουρκικά και ρουμανικά πλοία.
«Η Τουρκία ως εγγυητής είναι ανεπαρκής δύναμη στην Μαύρη Θάλασσα για να εγγυηθεί την ασφάλεια του φορτίου», δήλωσε ο Ιβασένκο.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι προειδοποίησε ότι η ποσότητα των ουκρανικών σιτηρών που έχει μπλοκαριστεί εξαιτίας του πολέμου και σήμερα ανέρχεται 20-25 τόνους, πιθανόν να τριπλασιασθεί μέχρι το φθινόπωρο για να φθάσει τα 75 εκατομμύρια τόνους.
Ο πρόεδρος Ζελένσκι δήλωσε αυτήν την εβδομάδα ότι η Ουκρανία έχει συζητήσει με την Βρετανία και την Τουρκία την ιδέα της παροχής εγγυήσεων από το πολεμικό ναυτικό τρίτης χώρας για την ασφαλή διέλευση των φορτίων των ουκρανικών σιτηρών από την Μαύρη Θάλασσα.
Ο Σεργκέι Λαβρόφ πάντως ξεκαθάρισε πως η Μόσχα δεν χρειάζεται να αναλάβει καμία δράση, διότι έχει ήδη αναλάβει τις απαραίτητες δεσμεύσεις. Τόσο ο επικεφαλής της ρωσικής διπλωματίας όσο και ο Ντμίτρι Πεσκόφ υποστήριξαν ότι οι εξαγωγές των ουκρανικών σιτηρών δεν καταλαμβάνουν παρά ένα πολύ μικρό μέρος της παγκόσμιας αγοράς.
«Απ' όσο γνωρίζουμε, υπάρχουν πολύ λιγότερα σιτηρά από όσα λένε οι Ουκρανοί», δήλωσε ο Πεσκόφ. «Δεν χρειάζεται να υπερβάλλουμε για τη σημασία αυτών των αποθεμάτων σιτηρών από την άποψη του αντίκτυπου που έχουν στις διεθνείς αγορές».
Ο Λαβρόφ κατηγόρησε την Δύση, λέγοντας ότι ανάγει το ζήτημα με τις εξαγωγές των σιτηρών της Ουκρανίας σε «παγκόσμια καταστροφή».
Η εκρηκτική αύξηση στις τιμές των σιτηρών, που εγείρει τον κίνδυνο μιας επισιτιστικής κρίσης σε όλον τον κόσμο, προκαλείται από τη «ρωσική επιθετικότητα» στην Ουκρανία και όχι από τις κυρώσεις που έχουν επιβληθεί στη Μόσχα, διαβεβαίωσε από μέρου του ο Ουκρανός υπουργός Εξωτερικών.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ«Η πραγματική αιτία της κρίσης είναι η ρωσική επιθετικότητα, όχι οι κυρώσεις», υποστήριξε ο Ντμίτρο Κουλέμπα μιλώντας σε δημοσιογράφους.
Ο επικεφαλής της ουκρανικής διπλωματίας είπε επίσης ότι έχει «καταρριφθεί» το ρωσικό αφήγημα, σύμφωνα με το οποίο η αιτία της επισιτιστικής κρίσης είναι οι κυρώσεις.
Σύμφωνα με την ένωση των Ουκρανών παραγωγών γεωργικών προϊόντων UAC, η Ρωσία έχει κλέψει περίπου 600.000 τόνους σιτηρών από τα ουκρανικά εδάφη που κατέλαβε και προχώρησε στην εξαγωγή μιας ποσότητας. Το Κίεβο θα ζητήσει από τη Ρωσία αποζημίωση, τόσο για την κλοπή της σοδειάς όσο και για την καταστροφή της περιουσίας των αγροτών, είπε ο αντιπρόεδρος της UAC Ντένις Μαρτσούκ.
«Μέχρι σήμερα, περίπου 600.000 τόνοι έχουν κλαπεί από γεωργικές εταιρείες και μεταφέρθηκαν στο προσωρινά κατεχόμενο έδαφος της Κριμαίας και από εκεί σε λιμάνια, ιδίως σε αυτό της Σεβαστούπολης απ’ όπου φεύγουν πλοία για τη Μέση Ανατολή», είπε ο Μαρτσούκ μιλώντας στη δημόσια τηλεόραση. Σύμφωνα με την πηγή αυτή, περίπου 100.000 σιτηρών έχουν ήδη εξαχθεί με πλοία στη Συρία, με βάση στοιχεία που «κατέγραψαν οι ΗΠΑ».
Ο Μαρτσούκ δεν έδωσε άλλες διευκρινίσεις και το πρακτορείο Reuters δεν ήταν σε θέση να επαληθεύσει τους ισχυρισμούς του.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΣύμφωνα με τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών, η Ουκρανία είναι ο πέμπτος μεγαλύτερος εξαγωγέας σιταριού στον κόσμο, με μερίδιο που φθάνει το 10% της παγκόσμιας αγοράς τα τελευταία χρόνια.
Η στρατιωτική εκστρατεία της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει τροφοδοτήσει την εκτίναξη των τιμών των σιτηρών, των μαγειρικών ελαίων, των καυσίμων και των λιπασμάτων.