Ανάλυση για τους τρόπους με τους οποίους ο Ουκρανός πρόεδρος εκμεταλλεύεται άριστα μέχρι στιγμής τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αλλά και τα μέσα ενημέρωσης
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ«Χρειάζομαι πυρομαχικά, όχι τρόπο διαφυγής».
Αυτά είναι τα ιστορικά πλέον λόγια που είπε ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι λίγες μέρες μετά την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην χώρα του.
Χωρίς αρκετούς πόρους, στρατιώτες ή όπλα, ο Ουκρανός πρόεδρος χρειαζόταν ισχυρούς συμμάχους για να αντιμετωπίσει την επίθεση της Μόσχας. Για το σκοπό αυτό, δημιούργησε μια καινοτόμο στρατηγική, έχοντας τη δυνατότητα να χρησιμοποιεί τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και πολλές φορές μέσω αυτών τα μέσα ενημέρωσης για να πετύχει την εισαγωγή του πολέμου ακόμα και στον κόσμο της ψυχαγωγίας.
Η Βερόνικα Φουμαναλ, ρώην πρόεδρος της Ένωσης Πολιτικής Επικοινωνίας της Ισπανίας, υποστήριξε στο euronews ότι επιρροή της στρατηγικής των μέσων που χρησιμοποιησε ο Ζελένσκι είναι άκρως επιτυχημένη: «Η αλλαγή των αμυντικών πολιτικών σε χώρες τόσο σημαντικές όπως η Γερμανία, η Ισπανία, οι Ηνωμένες Πολιτείες ή ακόμη και σε επίπεδο υπερεθνικών οργανισμών όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση, όπου, επιμένω, είναι η πρώτη φορά που στέλνεται οπλισμός σε μια πολεμική σύγκρουση, νομίζω ότι είναι γεγονότα που μιλούν απο μονα τους για την αποτελεσματικότητα της επικοινωνιακής στρατηγικής του Ζελένσκι», σχολιάζει η Φουμανάλ.
Ο Ζελένσκι ήταν «παρών» σε διάφορες εκδηλώσεις μεγάλης προβολής από τα μέσα ενημέρωσης: από τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ και τις συνόδους της ΕΕ, του Ευρωκοινοβουλίου αλλά και εθνικών κοινοβουλίων μέχρι σημαντικά γκαλά όπως το φεστιβάλ στις Κάννες ή τα Βραβεία Γκράμι. Σύμφωνα με τους ειδικούς, αυτό του επέτρεψε να διατηρήσει την αφηγηματική ένταση, να κρατήσει δηλαδή στο προσκήνιο των διεθνών ΜΜΕ τον πόλεμο.
Στα τέλη Ιουλίου, ο Ζελένσκι εμφανίστηκε με τη σύζυγό του σε ένα ρεπορτάζ της φωτογράφου Ανι λέμποβιτς για το περιοδικό Vogue, το οποίο προκάλεσε πολλές επικρίσεις στα κοινωνικα δίκτυα, αλλά η ειδικός το θεωρεί σύμφωνο με τη στρατηγική του. «Αυτές οι φωτογραφίες που ήταν αμφιλεγόμενες έθεσαν ξανά το θέμα, το έβαλαν ξανά στη δημόσια αρένα και επανέφεραν τη δόση της υπενθύμισης ότι η Ουκρανία δέχεται εισβολή από τον Πούτιν. Επομένως, είναι μέρος ενός καλού σχεδιου, μιας υπέροχης θα μπορουσα να πω επικοινωνιακής στρατηγικής. Φυσικά υπόκειται σε κριτική, αλλά έχει έναν ξεκάθαρο στόχο, που είναι ότι δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι έξι ώρες από τη Μαδρίτη, για παράδειγμα, διεξάγεται πόλεμος», σχολιάζει η πρώην πρόεδρος της Ένωσης Πολιτικής Επικοινωνίας της Ισπανίας.
Οι ειδικοί που αναλύουν τις ομιλίες του Ζελένσκι αναφέρουν ότι αυτές είναι δομημένες με τέτοιον τρόπο ωστε να απευθυνονται στο συναίσθημα και όχι στη λογική. Για αυτό, η Εβα Αλάντρο, αθηγητρια στην Επιστήμη της Επικοινωνίας στο Πανεπιστήμιο Complutense της Μαδρίτης, θεωρεί πολύ σημαντικά τα βίντεο που κοινοποιούνται στα δίκτυα από Ουκρανούς και δίνει ως παράδειγμα την κατάκτηση στο Φιδονήσι, που ήταν σύμβολο περιφρόνησης στη Μόσχα. «Είναι ένα παράδειγμα του πώς χρησιμοποιείται σε επικές καταστάσεις, πολύ δραματικές καταστάσεις για να συγκινηθεί, να τραβήξει την προσοχή. Για να μην αναφέρουμε όλα τα εκατοντάδες και εκατοντάδες βίντεο στα οποία βλέπουμε πώς οι Ουκρανοί πολίτες αντιμετωπιζουν τον πόλεμο, γιατί μας δείχνουν τις σφαγές αυτου του πολέμου», αναφέρει η Αλάντρο.
Σε έναν κόσμο που παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα έναν μεταξύ άλλων υβριδικό πόλεμο, όπου η επικοινωνία χρησιμοποιείται για την αποσταθεροποίηση και την απαξίωση του εχθρού, η Ουκρανία έχει καθιερώσει μια λαμπρή στρατηγική απέναντι στα μέσα ενημέρωσης. Για τους ειδικούς, είναι η πρώτη φορά σε μια πολεμική σύγκρουση που τα δίκτυα χρησιμοποιούνται τόσο έντονα για να δημιουργήσουν ενσυναίσθηση και υποστήριξη.