H Diana El Kaissy εξηγεί γιατί χαρακτηρίζει τη συμφωνία «αμοιβαία επωφελή»
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΚυβερνητικές πηγές από το Ισραήλ και τον Λίβανο δήλωσαν ότι οι δύο χώρες κατέληξαν σε μια ιστορική συμφωνία για τον τερματισμό της μακροχρόνιας διαμάχης για τα θαλάσσια σύνορα, μια συμφωνία που θα βοηθήσει τις δύο χώρες να εκμεταλλευτούν τα αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου στις αποκλειστικές οικονομικές τους ζώνες (ΑΟΖ).
H κυρία Diana El Kaissy, μέλος του συμβουλίου της λιβανέζικης πρωτοβουλίας για το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, Lebanese Oil and Gas Initiative-LOGI, εξηγεί τη σημασία αυτής της εξέλιξης.
«Πράγματι, η συγκεκριμένη διαμάχη υφίσταται από το 2011. Για την ισραηλινή πλευρά, χρειαζόταν πραγματικά η συμφωνία ώστε να μπορέσουν να έχουν την απαραίτητη ασφάλεια και να προχωρήσουν στην παραγωγή από το οικόπεδο Karish, που είναι πλέον πολύ αναγκαίο και για την Ευρώπη. Και για την πλευρά του Λιβάνου είναι εξίσου απαραίτητη η συμφωνία, επειδή όλες οι επενδυτές και όλες οι εταιρείες ήταν αρκετά επιφυλακτικοί στην προοπτική να πραγματοποιήσουν έρευνες σε μια περιοχή που είναι εξαιρετικά αμφισβητούμενη.
Από οικονομικής πλευράς, λοιπόν, η συμφωνία είναι σημαντική για τον Λίβανο, ώστε να ξεκινήσει αυτή τις έρευνες και να προσπαθήσει να εκμεταλλευτεί τους φυσικούς του πόρους. Στην πραγματικότητα δεν ξέρουμε τι ακριβώς υπάρχει, αν είναι φυσικό αέριο, αν είναι πετρέλαιο ή αν είναι συνδυασμός και των δύο. Πρέπει να κάνουμε γεωτρήσεις για να το μάθουμε. Και ο μόνος τρόπος για να γίνουν γεωτρήσεις είναι να ενθαρρύνουμε τους επενδυτές, τις διεθνείς πετρελαϊκές εταιρείες, και δεν πρόκειται να έρθουν αν έχουμε μια τόσο αμφισβητούμενη περιοχή. Έτσι, αν και δεν μου αρέσει να χρησιμοποιώ αυτή τη φράση, είναι μια κατάσταση “win win” "αμοιβαίως επωφελής". Ας πούμε ότι ήταν μια δίκαιη λύση και για τους δύο.»
Αναφέρατε ότι δεν έχουμε ακόμη σαφή εικόνα για τις ποσότητες, αλλά μιλάμε για σημαντικές ποσότητες που θα μπορούσαν να κάνουν τη διαφορά, μια σημαντική διαφορά τόσο για τις χώρες όσο και για την Ευρώπη;
Diana El Kaissy: «Για το Ισραήλ, η κατάσταση είναι διαφορετική σε σχέση με το Λίβανο. Το Ισραήλ είναι ήδη μια χώρα που παράγει πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Έχουν μια σειρά από συμβόλαια σε εξέλιξη και πωλούν φυσικό αέριο, στην Αίγυπτο, στην Ιορδανία. Επίσης έχουν ήδη υπογράψει ένα συμβόλαιο μέσω της Energean για να πουλήσουν μέρος του φυσικού αερίου από το οικόπεδο Κarish στην Ευρώπη. Και η Ευρώπη σίγουρα το έχει ανάγκη αυτή τη στιγμή, λόγω της τρέχουσας κατάστασης και της ενεργειακής ασφάλειας που είναι πρέπει να διατηρήσει. Οι Ευρωπαίοι χρειάζονται εναλλακτικές πηγές ενέργειας για να καλύψουν τουλάχιστον το κενό του 40% που έμεινε λόγω του ρωσο-ουκρανικού πολέμου.
Για το Λίβανο , τα πράγματα είναι διαφορετικά. Δεν έχουμε φτάσει ακόμα εκεί. Πρώτα απ' όλα, δεν έχουμε κάνει καμία ανακάλυψη ακόμα.
Δεν γνωρίζουμε ακριβώς την πραγματική ποσότητα του φυσικού αερίου ή των υδρογονανθράκων που βρίσκονται κάτω από τη θάλασσά μας, τους βυθούς μας. Έχουμε θετικές εκτιμήσεις, εκτιμήσεις που ήταν αρκετά καλές ώστε να προσελκύσουν διεθνείς πετρελαϊκές εταιρείες όπως η γαλλική Total, η ιταλική Eny και η ρωσική Novatek. Εν κατακλείδει, οτιδήποτε μπορεί να εξορύξουμε, αν είναι εμπορικά βιώσιμο, θα προσδώσει οικονομικό όφελος στο Λίβανο.
Αλλά και εδώ υπάρχει ένα μεγάλο ζήτημα που θα ήθελα να υπογραμμίσω και να τονίσω: ότι ο Λίβανος δεν θα επωφεληθεί από τους φυσικούς του πόρους αν το κράτος δεν εφαρμόσει τις απαραίτητες οικονομικές, πολιτικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές μεταρρυθμίσεις που πρέπει να τεθούν σε ισχύ όπως έχουν προτείνει όλοι οι διεθνείς οργανισμοί που είναι έτοιμοι να βοηθήσουν το Λίβανο.
Το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο δεν θα μας σώσουν. Οι μεταρρυθμίσεις θα μας σώσουν. Το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο- αν βρούμε τις ποσότητες- , θα ωφελήσουν εν καιρώ την χώρα μόνο όταν θα έχουμε τις κατάλληλες μεταρρυθμίσεις σε εφαρμογή. Τώρα, δεν μιλάμε για ένα κανονικό κράτος, πραγματικά. Είμαστε ένα κράτος που έχει καταρρεύσει σε κάθε πτυχή που μπορείτε να σκεφτείτε.
Έχουμε ένα κατεστημένο που δεν είναι δημοφιλές στον λαό. Έχουμε μια πολιτική μαφία που έχει καπελώσει πολλές από τις αποφάσεις που λαμβάνονται και οι οποίες θα έπρεπε να λαμβάνονται από το κράτος.
Γι' αυτό έχουμε πλήρη επίγνωση του γεγονότος ότι πρέπει να προστατεύσουμε ό,τι βρούμε στο βυθό της θάλασσας δίνοντας προτεραιότητα στις μεταρρυθμίσεις, διασφαλίζοντας ότι υπάρχει ένα σωστό κράτος δικαίου.»
Πριν από περίπου δύο μήνες που είδαμε ότι η Χεζμπολάχ ανέβασε ένα το βίντεο στο YouTube που έλεγε ότι οι εγκαταστάσεις της Energean που θα κάνουν γεωτρήσεις στο πεδίο της Καλις, βρίσκονται εντός της εμβέλειας των πυραύλων της. Πιστεύετε ότι αυτές οι απειλές έχουν τελειώσει; Υπάρχει κίνδυνος να επαναληφθούν στο μέλλον;
Diana El Kaissy: «Ειλικρινά δεν το πιστεύω, αν και δεν μπορώ να μιλήσω εκ μέρους οποιασδήποτε οντότητας στο Λίβανο. Αλλά ας μην ξεχνάμε ότι τα τελευταία τουλάχιστον δέκα χρόνια βρισκόμασταν σε έμμεσες διαπραγματεύσεις με ένα εχθρικό κράτος. Δεν μου αρέσει προφανώς να ενθαρρύνω οποιεσδήποτε μορφές τέτοιων απειλών, αλλά στο τέλος της ημέρας, υπήρχαν συνεχείς διαπραγματεύσεις και από τις δύο πλευρές υπήρχε μια κλιμάκωση στη σύγκρουση. Είδαμε πολύ πρόσφατα από την πλευρά του Ισραήλ, ότι προσπάθησαν να προστατεύσουν ή να δικαιολογήσουν το γεγονός ότι οι αντίστροφες ροές αερίου που έγιναν στους αγωγούς του Karish έγιναν υπό την πλήρη προστασία του στρατού.
Το ίδιο είδαμε και στην άλλη πλευρά. Αυτός δεν είναι ο προτιμώμενος τρόπος λειτουργίας για εμας, φυσικά. Αλλά και πάλι, στις διαπραγματεύσεις, θέλεις να υπάρχουν όλα τα όπλα στο τραπέζι. Και το συμπέρασμα είναι ότι έχουμε καταλήξει σε συμφωνία. Θα απέφευγα να πω ότι είναι μια τέλεια συμφωνία από τον Λίβανο.
Έχουμε πολλά σχόλια για τη συμφωνία. Θα μπορούσαμε να είχαμε κάνει ειλικρινά καλύτερη δουλειά, αλλά η συμφωνία έγινε. Νομίζω ότι υπάρχουν πολλά σημαντικά διδάγματα που πρέπει να αντληθούν όσον αφορά στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίστηκε εσωτερικά το συγκεκριμένο θέμα. Θα έπρεπε να είχε ασκηθεί καλύτερη διακυβέρνηση, να είχαν ζητηθεί οι γνώμες διαφόρων εταίρων. Καταλήξαμε το θέμα να το χειρίζεται ένα συγκεκριμένο πολιτικό κόμμα και δεν νομίζω ότι από την άποψη του χειρισμού ότι κάναμε σπουδαία δουλειά.»
Η συμφωνία ήρθε λίγες εβδομάδες πριν από τις εκλογές στο Ισραήλ. Σας προβληματιζει ότι μία , νέα κυβέρνηση εκεί μπορεί να υπαναχωρήσει από αυτή τη συμφωνία.
Diana El Kaissy: «Ναι. Και αυτό το έχει πράγματι δηλώσει ο ηγέτης του κόμματος Λικούντ, Νετανιάχου. Το δήλωσε ευθέως, νομίζω πριν από δέκα ημέρες σε μια ισραηλινή εφημερίδα. Δήλωσε ότι “ αν αναλάβω , θα ανακαλέσω ό,τι έχει συμφωνηθεί, γιατί δεν είναι δίκαιο για το Ισραήλ”. Ο Νετανιάχου, το κόμμα Λικούντ επιμένουν στη μαξιμαλιστική τους προσέγγιση, η οποία κατά την τεχνική μου άποψη, είναι αρκετά αδύναμη και αδικαιολόγητη.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΕλπίζω να μην δούμε αυτό το σενάριο. Είναι βέβαια πιθανό, γιατί δεν υπογράφουμε απευθείας συνθήκες με το Ισραήλ, δεν μπορούμε. Η συμφωνία γίνεται με επιστολές που κατατίθενται στον ΟΗΕ, οι οποίες δηλώνουν ποια είναι τα προτεινόμενα θαλάσσια σύνορα που έχουν συμφωνηθεί μεταξύ των δύο χωρών. Ναι, όλα μπορούν να ανακληθούν και ελπίζω να μην συμβεί αυτό. Διαφορετικά θα σημαίνει ότι ο διαμεσολαβητής σπατάλησε προσπάθεια και χρόνο. Ελπίζω λοιπόν να μην δούμε αυτό το σενάριο.»