Γουατεμάλα - Προεδρικές εκλογές: Θρίαμβος του αντισυστημικού υποψήφιου με ατζέντα κατά της διαφθοράς

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Μεγάλο προβάδισμα για την εκλογή του στον προεδρικό θώκο της Γουατεμάλα έχει ο Μπερνάρντο Αρέβαλο.

Ο υποψήφιος που προκάλεσε κατάπληξη όταν πέρασε τον Ιούνιο στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών προηγείται με ποσοστό συγκεντρώνει το 59,1% των ψήφων με πάνω από το 90% των ψηφοδελτίων να έχει καταμετρηθεί.

Η αντίπαλός του, η πρώην πρώτη κυρία Σάντρα Τόρες, συγκεντρώνει ποσοστό 36,1%.

Η διαδικασία εκτυλίχθηκε χωρίς κανένα «σημαντικό» πρόβλημα, ανέφερε η κεντρική εκλογική επιτροπή, που σημειώνει πως η συμμετοχή αναμένεται να φθάσει σε «ιστορικό» επίπεδο.

Τα περίπου 3.500 εκλογικά κέντρα έκλεισαν στις 18:00 χθες (σ.σ. τοπική ώρα, 03:00 ώρα Ελλάδας και Κύπρου).

Ο επόμενος πρόεδρος της χώρας θα αναλάβει τα καθήκοντά του τη 14η Ιανουαρίου 2024.

Ο Μπερνάρντο Αρέβαλο σύμφωνα με αναλυτές, που υπόσχεται να καταπολεμήσει την ενδημική διαφθορά, κεφαλαιοποίησε την ελπίδα του εκλογικού σώματος για αλλαγή, ειδικά των νέων, που αποτελούν το 16% των 9,4 εκατ. εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους.

Η νίκη Αρέβαλο θα τερματίσει δώδεκα χρόνια διακυβέρνησης της Γουατεμάλας από τη δεξιά, συμπεριλαμβανομένης της τετραετούς θητείας του απερχόμενου αρχηγού του κράτους Αλεχάντρο Γιαματέι, την οποία σημάδεψε η καταστολή δικαστικών και δημοσιογράφων που έδωσαν μάχες κατά της διαφθοράς.

Ο 64χρονος Αρέβαλο κοινωνιολόγος και πρώην διπλωμάτης,  γιος του πρώτου δημοκρατικά εκλεγμένου προέδρου της χώρας, του Χουάν Χοσέ Αρέβαλο (1945-1951), προκάλεσε γενική κατάπληξη περνώντας στον δεύτερο γύρο.

Υπόσχεται να ακολουθήσει τα βήματα του πατέρα του και να βελτιώσει την παιδεία, να καταπολεμήσει τη βία, τη φτώχεια και να επιτεθεί στη διαφθορά. Ενσαρκώνει την ελπίδα για αλλαγή, ειδικά μεταξύ των νέων, που αποτελούν το 16% των 9,4 εκατ. εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους.

«Ήμασταν για χρόνια τα θύματα –η λεία– διεφθαρμένων πολιτικών. Πηγαίνοντας να ψηφίσετε θα στείλετε ξεκάθαρο μήνυμα πως είναι ο λαός της Γουατεμάλας αυτός που κυβερνά τούτη τη χώρα, όχι οι διεφθαρμένοι», είπε κλείνοντας την εκστρατεία του.

Ο Αρέβαλο πατέρας είχε βάλει τέλος το 1945 στη δεκατριάχρονη δικτατορία του Χόρχε Ουβίκο, θαυμαστή του Αδόλφου Χίτλερ, που είχε επιβάλει καταναγκαστική εργασία στον πληθυσμό των αυτοχθόνων Μάγια.

Από την άλλη πλευρά, τρεις φορές ατυχήσασα υποψήφια για την προεδρία, η Σάντρα Τόρες, 67 ετών, η πρώην σύζυγος του κεντροαριστερού άλλοτε προέδρου Άλβαρο Κολόμ (2008-2012), που απεβίωσε νωρίτερα φέτος, υποσχέθηκε στη δική της εκστρατεία αγώνα κατά των συμμοριών και κατά της φτώχειας, εξαγγέλλοντας προγράμματα διατροφικής βοήθειας και κατάρτισης.

Και πολλαπλασίασε τις επιθέσεις κατά του αντιπάλου της, τον οποίο χαρακτηρίζει «ξένο», επειδή γεννήθηκε στην Ουρουγουάη κατά τη διάρκεια της εξορίας του πατέρα της.

«Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε η Γουατεμάλα να πέσει στα χέρια ριζοσπαστών. Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε η Γουατεμάλα να γίνει Βενεζουέλα ή Κούβα», σύμφωνα με την κυρία Τόρες, η οποία είχε δεχθεί παρόμοιες κατηγορίες από τη δεξιά σε προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις.

Ο απερχόμενος πρόεδρος Γιαματέι «επαναβεβαίωσε» προχθές πως θα εγγυηθεί «διαφανή» και «ομαλή» μεταβίβαση της εξουσίας.

«Ο Μπερνάρντο Αρέβαλο παρουσιάζεται ως η επιλογή της πολιτικής αλλαγής» απέναντι στη Σάντρα Τόρες, «που έχει πάρει θέση υπεράσπισης του παραδοσιακού συστήματος των τελευταίων δεκαετιών», κατά την άποψη του Αρτούρο Ματούτε του ινστιτούτου Gobernalisis.

Εισαγγελία εναντίον Αρέβαλο

Μετά την απρόσμενη επιτυχία του την 25η Ιουνίου, στον πρώτο γύρο των εκλογών που σημαδεύτηκε από τη μεγάλη αποχή και τον υψηλό αριθμό άκυρων ψηφοδελτίων, η εισαγγελία πολλαπλασίασε τις έρευνές της εναντίον του Μπερνάρντο Αρέβαλο, τροφοδοτώντας υποψίες πως οι ελίτ της Γουατεμάλας τον θεωρούν κίνδυνο για τα συμφέροντά τους.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Κατόπιν αιτήματος εισαγγελέα, δικαστής διέταξε τη 12η Ιουλίου να αναιρεθεί η νομική υπόσταση του κόμματός του, του κινήματος Semilla («Σπόρος»), για υποτιθέμενες παρατυπίες κατά τη δημιουργία του, το 2017. Η απόφαση ανεστάλη από το Συνταγματικό Δικαστήριο. Ωστόσο οι υπηρεσίες του εισαγγελέα έκαναν έρευνα στην έδρα του κόμματος.

Την Πέμπτη, τρεις ημέρες πριν από τον δεύτερο γύρο, ο εισαγγελέας Ραφαέλ Κουρουτσίτσε –στον οποίο έχουν επιβληθεί κυρώσεις από τις ΗΠΑ για «διαφθορά» και «αντιδημοκρατικές» ενέργειες– ανήγγειλε πιθανές συλλήψεις ηγετικών στελεχών του Σεμίγια, χωρίς να αποκλείσει «εφόδους, εντάλματα σύλληψης, αιτήματα για άρσεις ασυλίας μετά την 20ή Αυγούστου».

Η διεθνής κοινότητα και αναλυτές εξέλαβαν τις ενέργειες της εισαγγελίας ως απόπειρα αποκλεισμού του κ. Αρέβαλο από τις εκλογές.

Τρεις δεκαετίες μετά το τέλος του βάρβαρου εμφυλίου πολέμου, η πολυπληθέστερη χώρα της κεντρικής Αμερικής μαστίζεται από τη φτώχεια, τη βία και τη διαφθορά, κατάσταση που ωθεί κάθε χρόνο χιλιάδες Γουατεμαλτέκους να μεταναστεύουν, κυρίως στις ΗΠΑ, όπου ζουν πλέον τρία εκατομμύρια πολίτες της χώρας, οι περισσότεροι παράτυπα.

Τα δέκα από τα 17,6 εκατ. κατοίκους της Γουατεμάλας ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, σύμφωνα με επίσημες στατιστικές.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ