Διαφωνούν ωστόσο και προχωρούν σε μονομερείς σχετικές επεκτάσεις των μέχρι τώρα απαγορεύσεων Πολωνία, Ουγγαρία και Σλοβακία
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΗ Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να μην παρατείνει την απαγόρευση εισαγωγής ουκρανικών αγροτικών προϊόντων στην ΕΕ, καθώς η ισχύς της απαγόρευσης έληγε τα μεσάνυχτα της Παρασκευής.
Οι απότομες αυξήσεις σε εισαγωγές ουκρανικών σιτηρών προς και μέσω της Ευρωπαϊκής Ένωσης προκάλεσαν διαμαρτυρίες από αγρότες σε κράτη - μέλη και ανησυχίες για στρεβλώσεις στην αγορά σε ορισμένες χώρες της ανατολικής ΕΕ, ωθώντας κυβερνήσεις να θέσουν μονομερώς εμπάργκο στα είδη αυτά.
Τον Απρίλιο, οι Βρυξέλλες επέτρεψαν σε πέντε κράτη-μέλη --τη Βουλγαρία, την Ουγγαρία, την Πολωνία, τη Ρουμανία και τη Σλοβακία-- να απαγορεύσουν το εμπόριο ουκρανικού σίτου, αραβοσίτου, σπόρων ελαιοκράμβης και ηλιόσπορων στα εδάφη τους, υπό τον όρο να μην εμποδίζουν τη διαμετακόμισή τους σε άλλες χώρες.
«Η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι χάρη στο έργο της Πλατφόρμας Συντονισμού και στα προσωρινά μέτρα που θεσπίστηκαν στις 2 Μαΐου 2023, οι στρεβλώσεις της αγοράς στα πέντε κράτη μέλη που συνορεύουν με την Ουκρανία δεν υφίστανται πλέον», ανέφερε στην ανακοίνωσή της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Μονομερείς απαγορεύσεις
Ωστόσο, Πολωνία, Ουγγαρία, Ρουμανία, τη Σλοβακία ανακοίνωσαν τις προηγούμενες μέρες ότι θα παρατείνουν μονομερώς τις απαγορεύσεις αυτές, όποια και αν ήταν η απόφαση της Επιτροπής. Μόνο η Βουλγαρία αποφάσισε να μην παρατείνει την απαγόρευση.
Μάλιστα, μετα τις ανακοινώσεις της ΕΕ, η Πολωνία επανέλαβε ότι θα παρατείνει την απαγόρευση εισαγωγής ουκρανικών σιτηρών, ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός της χώρας Ματέους Μοραβιέτσκι. «Θα παρατείνουμε την απαγόρευση παρά τη διαφωνία (σ.σ. των Βρυξελλών), παρά τη διαφωνία της Ευρωπαϊκής Ένωσης», είπε ο Μοραβιέτσκι σε μια προεκλογική συγκέντρωση στην πόλη Ελκ. «Θα το κάνουμε επειδή είναι προς το συμφέρον των Πολωνών αγροτών», πρόσθεσε. «Δεν συμφωνούμε με την απόφαση της Κομισιόν και για το συμφέρον των Πολωνών αγροτών και καταναλωτών λαμβάνουμε εθνικά μέτρα», είπε στο ίδιο μηκος κύματος ο εκπρόσωπος της πολωνικής κυβέρνησης Πιοτρ Μίλερ, μιλώντας στο ειδησεογραφικό πρακτορείο PAP.
Λίγο νωρίτερα, η Ουγγαρία ανακοίνωνε ότι όχι μόνο θα παρατείνει το εμπάργκο, αλλά θα το επεκτείνει και σε άλλα προϊόντα, πέραν των σιτηρών. «Η Ουγγαρία θα κλείσει τα σύνορά της σε 24 (από 4 μέχρι τώρα) ουκρανικά προϊόντα ώστε να προστατευθούν τα συμφέροντα των αγροτών της», έγραψε στο Facebook ο υπουργός Γεωργίας Ίστβαν Νάγκι. Σε αυτά τα προϊόντα, εκτός από τα σιτηρά, περιλαμβάνονται επίσης λαχανικά, κρέατα και μέλι. Μάλιστα, ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν, που διατηρεί τεταμένες σχέσεις με το Κίεβο, υποστήριξε ότι η χώρα του «εξαπατήθηκε». «Σε τελική ανάλυση, εμείς βγάζουμε τα σιτηρά από την Ουκρανία αλλά αυτά δεν φτάνουν στην Αφρική (…) Τα φτωχά παιδιά της Αφρικής δεν μπορούν να πάρουν ούτε ένα κιλό ψωμί. Είναι απάτη!» είπε σε ραδιοφωνική συνέντευξή του ενώ ο υπουργός Εξωτερικών Πέτερ Σιγιάρτο κατήγγειλε μια «προπαγάνδα ψεμάτων από τις Βρυξέλλες και το Κίεβο»
Η Σλοβακία θα συνεχίσει επίσης να απαγορεύει τις εισαγωγές ουκρανικών προϊόντων και μετά τα μεσάνυχτα της Παρασκευής, μετέδωσε το τοπικό κανάλι TV Markiza, επικαλούμενο τον υπουργό Γεωργίας Γιόζεφ Μπίρες.
Η αντίδραση Ζελένσκι
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι χαιρέτισε την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να μην παρατείνει την απαγόρευση εισαγωγής ουκρανικών σιτηρών και την χαρακτήρισε παράδειγμα πραγματική ενότητας και εμπιστοσύνης.
Καθώς η Πολωνία, η Σλοβακία και η Ουγγαρία ανακοίνωσαν αμέσως ότι θα επιβάλλουν μονομερώς απαγορεύσεις, ο Ζελένσκι διαβεβαίωσε ότι αν χώρες που συνορεύουν με την Ουκρανία παραβιάσουν την ευρωπαϊκή νομοθεσία, το Κίεβο «θα απαντήσει πολιτισμένα».
«Είναι σημαντικό τώρα η ευρωπαϊκή ενότητα να λειτουργήσει και σε διμερές επίπεδο. Έτσι ώστε οι γείτονες να στηρίξουν την Ουκρανία σε αυτόν τον πόλεμο», ανέφερε σε ανάρτησή του στην εφαρμογή Telegram, μετά τις συνομιλίες που είχε με τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Υπενθυμίζεται ότι στα τέλη Απριλίου οι Βρυξέλλες κατέληξαν σε συμφωνία με πέντε χώρες, την Πολωνία, την Ουγγαρία, τη Σλοβακία, τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία και τους επιτράπηκε να απαγορεύουν την εισαγωγή τεσσάρων ουκρανικών προϊόντων, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα εμποδίζουν τη διαμετακόμισή τους προς άλλες χώρες.