Καθησυχαστικοί οι επιθεωρητές της ΙΑΕΑ
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΟ πόλεμος στην Ουκρανία έχει βάλει την Ζαπορίζια στο ραντάρ της Διεθνούς Κοινότητας. Το πυρηνικό εργοστάσιο ελέγχεται προς το παρόν από τους Ρώσους και εναπόκειται στη Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας να φροντίσει για την ασφάλειά του και ότι δεν χρησιμοποιείται για στρατιωτικούς σκοπούς. Ωστόσο, η Greenpeace αμφισβητεί την ανεξαρτησία της Υπηρεσίας.
«Η ΙΑΕΑ είναι υπό ρωσική εξουσία, λειτουργεί σε ένα πυρηνικό εργοστάσιο και χρειάζεται άδεια. Αν είναι επικριτικοί πιθανόν να τους διώξουν. Το ερώτημα λοιπόν και αυτό είναι το συμπέρασμά μας είναι ποιος ελέγχει ποιον εδώ; Είναι η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας που ελέγχει τους Ρώσους κατέχοντες ή η Ρώσοι κατέχοντες που ελέγχουν τη Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας;» δήλωσε ο ειδικός της Greenpeace Γιαν Βάντε Πούτε.
«Το πλεονέκτημα που να είναι εκεί επιθεωρητές είναι ότι βρίσκονται εκεί επιθεωρητές και άνθρωποι που μπορούν να επικοινωνήσουν τα ευρήματά τους στον έξω κόσμο σε πραγματικό χρόνο. Μπορούν να πάρουν συνεντεύξεις, μπορούν να μιλήσουν σε ανθρώπους, μπορούν να πάνε σε διάφορα σημεία. Ναι έχουν κάποιους περιορισμούς στις μετακινήσεις τους. Δεν μπορούν να είναι παντού. Αλλά είναι 10 φορές καλύτερο από μερικές εικόνες από δορυφόρο που δεν δείχνουν τι συμβαίνει κάτω από την οροφή» δήλωσε ο Όλι Χάινονεν, πρώην επιθεωρητής της ΙΑΕΑ.
Ως βάση της κατηγορίας είναι μια έκθεση από την McKenzie Inteligence, η οποία ακόμα και αν δεν μπορεί να δει τι συμβαίνει κάτω από την στέγη ανακάλυψε στοιχεία στρατιωτικής δραστηριότητας στο εργοστάσιο.
«Αυτό που είδαμε είναι αποδείξεις ότι οι Ρώσοι χρησιμοποιούν τις εγκαταστάσεις του νότιου τμήματος του εργοστασίου για να εξαπολύσουν επιθέσεις πυροβολικού κατά ουκρανικών θέσεων. Αυτό που ουσιαστικά γίνεται είναι να εκτοξεύουν από το εργοστάσιο εμποδίζοντας τους Ουκρανούς να απαντήσουν σε αυτά τα πυρά. Τα βαρέα όπλα, τα συστήματα πυροβολικού που είδαμε ή είχαμε αναφορές ότι δεν βρίσκονται στο ίδιο το εργοστάσιο, αλλά σε κατοικημένες περιοχές στα νότια του εργοστασίου» δήλωσε ο ειδικός σε θέματα πληροφοριών Στουάρτ Ρέι.
Παρά την στρατηγική του σημασία και το γεγονός ότι έχει ήδη βομβαρδιστεί, οι ειδικοί αναφέρουν ότι δεν υπάρχει φόβος για πυρηνική καταστροφή.
«Το ίδιο το εργοστάσιο, οι αντιδραστήρες, είναι πολύ καλά προστατευμένα. Είναι σχεδόν αδύνατο να διαπεραστούν. Αλλά φυσικά αν προσπαθήσεις αρκετά σκληρά όλα είναι δυνατά, αλλά στην πραγματικότητα είναι εξαιρετικά προστατευμένα. Θα έλεγα ότι ο πιο επικίνδυνος παράγοντας είναι η δεξαμενή που αποθηκεύεται το αναλωμένο καύσιμο. Αυτή η δεξαμενή δεν είναι φυσικά προστατευμένη, αλλά σε περίπτωση που ας πούμε ένας όλμος ή μερικοί όλμοι την πλήξουν να θα υπάρξει κάποια μόλυνση, αλλά θα είναι σε μια πολύ μικρή περιοχή» δήλωσε ο Νικολάι Σοκόφ, στέλεχος του Κέντρου Αφοπλισμού και Μη Διάδοσης στη Βιέννη.