Υπήρξε ομότιμος καθηγητής Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης, του οποίου διετέλεσε και πρύτανης, ενώ είχε εκλεγεί ευρωβουλευτής με το «Ποτάμι» το 2014.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤην τελευταία του πνοή στα 84 του χρόνια άφησε την Τετάρτη ο ομότιμος καθηγητής Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης και επίτιμος πρύτανής του Γιώργος Γραμματικάκης.
Γεννημένος στο Ηράκλειο το 1939, ο Γραμματικάκης σπούδασε Φυσική στην Αθήνα και εν συνεχεία προχώρησε σε μεταπτυχιακές σπουδές στο Imperial College του Λονδίνου, από όπου έλαβε το διδακτορικό του το 1973.
Στην Κρήτη επέστρεψε το 1982 ως καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, έχοντας περάσει στο ενδιάμεσο από τον «Δημόκριτο» και το CERN. Τα επιστημονικά του ενδιαφέροντα στρέφονταν γύρω από τη δομή της ύλης και την κοσμολογία, ενώ ως επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Harvard ασχολήθηκε επίσης με την ιστορία της επιστήμης. Συμμετείχε ακόμα στο πείραμα «Νέστωρ», που είχε ως στόχο να ανιχνεύσει τα φαντασματικά νετρίνα στα θαλάσσια βάθη της Πύλου.
Εξελέγη δύο φορές (1990 και 1993) πρύτανης του Πανεπιστημίου Κρήτης, και για μια τετραετία διετέλεσε πρόεδρος του Ιονίου Πανεπιστημίου. Υπήρξε μέλος του Δ.Σ. της ΕΡΤ, προέδρος του Μουσείου «Νίκος Καζαντζάκης» στην Κρήτη και από το 2012 ήταν αντιπρόεδρος στο Δ.Σ. της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Συνεργάστηκε παλαιότερα με τις εφημερίδες «Βήμα» και «Ελευθεροτυπία», και αργότερα με το διαδικτυακό Protagon.
Ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τη σύνδεση της Επιστήμης με τη Μουσική και οι σχετικές εκδηλώσεις, με τη συνεργασία κορυφαίων μουσικών, έχουν παρουσιαστεί σε πολλά μέρη της Ελλάδος, αλλά και στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και Θεσσαλονίκης. Υπήρξε μέλος σε επιτροπές Ευρωπαίων εμπειρογνωμόνων για τις προοπτικές της παιδείας και της έρευνας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Το ενδιαφέρον και τις γνώσεις του πάνω στην κοσμολογία και την φυσική επεχείρησε να τις μεταλαμπαδεύσει, συγγράφοντας βιβλία που στόχο είχαν να φέρουν το ευρύ κοινό κοντά στις επιστημονικές έννοιες που τον συγκινούσαν. Το πιο διάσημο έργο του είχε τίτλο «Η Κόμη της Βερενίκης» το 1989 και έγινε τηλεοπτική σειρά από την ΕΡΤ με τίτλο «Αναζητώντας την Βερενίκη». Τα υπόλοιπα έργα του ήταν τα «Κοσμογραφήματα» (1999), «Η Αυτοβιογραφία του Φωτός» (2006), «Συνομιλίες με το Φως» (2009) και «Ένας Αστρολάβος του Ουρανού και της Ζωής» (2012). Παράλληλα έχει συμμετάσχει σε συλλογικά έργα σχετικά με το εκπαιδευτικό σύστημα.
Έχει τιμηθεί με ποικίλες διακρίσεις, ενώ είναι επίτιμος δημότης των Δήμων Δράμας και Σητείας. Το 2014 εξελέγη ευρωβουλευτής με το «Ποτάμι» και συμμετείχε στις επιτροπές Πολιτισμού & Παιδείας και επίσης Περιβάλλοντος & Δημόσιας Υγείας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Όσοι τον γνώρισαν, θυμούνται και πλέον τιμούν έναν άνθρωπο σεβάσμιο και σεβαστό από όλους που μιλούσε όσο χρειαζόταν προκειμένου να ακτινοβολήσει με τη γνώση και την οξύνοιά του.
«Δεν ήταν, απλώς, ένας λαμπρός αστροφυσικός και ένας άξιος Κρητικός. Υπήρξε και δημιουργικός ξεναγός για όποιον γοήτευε η μαγεία του σύμπαντος, εκλαϊκεύοντας τα μυστήριά του. Ήταν, όμως, και ένας ενεργός πολίτης που εκπροσώπησε με αξιοπρέπεια τη χώρα μας στα έδρανα του Ευρωκοινοβουλίου. Ενώ, μέχρι το τέλος της διαδρομής του, με όλες τις δημόσιες παρεμβάσεις του, γεφύρωνε την επιστήμη και την πολιτική με πυξίδα το όραμά του για μια καλύτερη κοινωνία», δήλωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης για τον θάνατο του Γιώργου Γραμματικάκη.
Συλλυπητήριες ανακοινώσεις εξέδωσαν επίσης ο περιφερειάρχης Κρήτης, Σταύρος Αρναουτάκης και ο δήμαρχος Ηρακλείου, Βασίλης Λαμπρινός.
«Συγκαταλέχθηκε άξια στους κορυφαίους επιστήμονες της νεότερης Ελλάδας. Με πλούσιο συγγραφικό έργο, με διεθνείς ακαδημαϊκές δημοσιεύσεις, ανάδειξε την επιστήμη που υπηρέτησε, προσπαθώντας να τη μεταφέρει στους φοιτητές του. Η προσφορά του στην επιστήμη λαμπρή παρακαταθήκη για τις γενιές που έρχονται (...) Οι ιδέες του πρωτοποριακές. Οι αξίες και ο κώδικας της ηθικής του αδιαπραγμάτευτος. Προσωπικά τον αποχαιρετώ με μεγάλη θλίψη», σημειώνει στο συλλυπητήριο μήνυμά του ο περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης.
Για έναν άνθρωπο που «ανήκει στις εμβληματικές προσωπικότητες της σύγχρονης Ελλάδας» κάνει λόγο ο δήμαρχος Ηρακλείου Βασίλης Λαμπρινός που μεταξύ άλλων επισημαίνει ότι «το ανήσυχο πνεύμα του, η έγνοια του για την μοίρα της πατρίδας μας, τον παρακινούσαν να μετέχει διαρκώς στην δημόσια ζωή της χώρας μας, με ουσιώδεις δράσεις, στα επιστημονικά, στα πολιτικά γεγονότα, στις ανάγκες του Πανεπιστημίου Κρήτης (του οποίου υπήρξε ακάματος συμπαραστάτης, από την θέση του δασκάλου και μετέπειτα του πρύτανη), καθώς και με την θητεία του ως μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου».
«Υπήρξε ένας διανοούμενος βαθιά δημοκράτης, που εξέφραζε την άποψη του με γενναιότητα ανοίγοντας νέους ελπιδοφόρους δρόμους για όλους μας. Ξεχώριζε για την ευγένεια του και την υψηλή αίσθηση χιούμορ, που ήταν αποκαλυπτική της ρίζας του από το αγαπημένο του Οροπέδιο. Σήμερα πενθούμε την απώλεια ενός σημαντικού Έλληνα, ενός ξεχωριστού ανθρώπου», αναφέρει στην συλλυπητήρια δήλωσή του ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ Νίκος Ανδρουλάκης.
«Δάσκαλος - με όλο το βάθος της λέξης - πανεπιστημιακός, πρύτανης, ευρωβουλευτής, στοχαστής. Ο Γιώργος Γραμματικάκης αφήνει σπουδαίο έργο και την πιο γλυκιά ανάμνηση ανθρωπιάς στους φοιτητές του», σημειώνει στον αποχαιρετισμό του ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Στέφανος Κασσελάκης.