Βλοχός, Μεταμόρφωση, Κεραμίδι, Παλαμάς. Τέσσερις μήνες μετά το καταστροφικό χτύπημα του Daniel, οι κάτοικοι προσπαθούν να καθαρίσουν τα σπίτια τους και ελπίζουν πως οι δεσμεύσεις θα γίνουν πράξεις
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΟπερατέρ: Κώστας Κατραντζής - Μοντέρ: Γιάννης Δόλας
Στις αρχές Σεπτεμβρίου, η Θεσσαλία επλήγη από τον «Daniel».Το σφοδρό κύμα κακοκαιρίας στοίχισε πολλές ζωές και προκάλεσε μεγάλες καταστροφές στα χωριά του Παλαμά Καρδίτσας, σε οικισμούς γύρω από τη Λάρισα, στο Βόλο και στο Πήλιο. Το χωριό Βλοχός βυθίστηκε στη λάσπη. Οι περίπου 200 οικογένειες υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους.
Περίπου τέσσερις μήνες μετά, ο Γιάννης Κούκας ακόμα προσπαθεί να αφαιρέσει τις λάσπες από τους τοίχους, τις συσκευές και τα έπιπλα του σπιτιού του. Ο πρώην πρόεδρος της κοινότητας πιστεύει πως σε λίγους μήνες κάποιοι από τους κατοίκους θα καταφέρουν να επιστρέψουν στις εστίες τους.
«Προσπαθούμε να εκμεταλλευτούμε τις καλές καιρικές συνθήκες. Παλεύουμε να αφαιρέσουμε τη λάσπη από όσα καταφέραμε να σώσουμε, από ότι παραμένει όρθιο. Ελπίζω πως μετά το καλοκαίρι, κάποιες οικογένειεςθα καταφέρουν να επιστρέψουν στο χωριό» υποστηρίζει μιλώντας στο euronews ο Γιάννης Κούκας.
Η κυβέρνηση δίνει στους κατοίκους την δυνατότητα να μετακινηθούν σε ασφαλές σημείο, σε ένα νέο χωριό που θα κατασκευαστεί ειδικά για τους πλημμυροπαθείς.Η πλειοψηφία τάσσεται υπέρ της μετακίνησης ή μετεγκατάστασης, όμως αρκετοί επιθυμούν να μείνουν στον τόπο που μεγάλωσαν. Οι λόγοι είναι συναισθηματικοί, αλλά και πρακτικοί.
«Το συναίσθημα παίζει μεγάλο ρόλο. Οι άνθρωποι εδώ έζησαν όλοι τους τη ζωή. Θέλουν να επιστρέψουν και να ξαναχτίσουν όσα έχασαν. Βεβαίως εδώ είναι οι δουλειές, εδώ είναι και εδώ πρέπει να παραμείνουν τα αγροτικά μηχανήματα. Ειδικά τα καλοκαίρια, οι άνθρωποι πρέπει να μπορούν να παραμείνουν στο χωριό τους» εκτιμά ο Γιάννης Κούκας.
Το έρημο σχoλεiο
Δίχως υπερβολή, στο χωριό ο χρόνος μοιάζει σαν να έχει σταματήσει. Που και που περνάει ένα αυτοκίνητο ή εμφανίζεται κάποιος κάτοικος που «παλεύει με τις λάσπες».
Κάποια σπίτια ίσως αποκτήσουν και πάλι ζωή, όμως κάτι τέτοιο σίγουρα δεν πρόκειται να συμβεί με το σχολείο του χωριού. Αρχές του νέου χρόνου, το προαύλιο έχει μετατραπεί σε λίμνη εξαιτίας των τελευταίων βροχών. Το εσωτερικό του σχολείου έχει παραδοθεί στη λάσπη. Τα βιβλία έχουν σαπίσει, οι τοίχοι έχουν χρώμα καφέ και ο εξοπλισμός έχει καταστραφεί.
Το σχολείο δεν πρόκειται να ξανανοίξει τις πύλες του. Οι αρχές έκριναν πως το κτίριο έχει υποστεί ανεπανόρθωτη ζημιά. Οι περίπου 30 μαθητές ήδη φοιτούν σε άλλα σχολεία. Επισκεφθήκαμε τον χώρο με τον Βασίλη Καλογιάννη, ο οποίος πριν από λίγες ημέρες ανέλαβε πρόεδρος της κοινότητας.
«Η κατάσταση παραμένει χαοτική. Ο κόσμος νιώθει άγχος και αβεβαιότητα. Χάθηκαν οι αναμνήσεις μας, το νερό παρέσυρε τα πάντα. Όμως χωριό μας υπήρχε ζωή και δεν πρόκειται να τα παρατήσουμε. Θα κάνω ότι περνάει από το χέρι μου, ώστε οι αρχές να μην μας ξεχάσουν. Θέλουμε και μπορούμε να ξαναφτιάξουμε τον τόπο μας» δήλωσε στο euronews ο νέος πρόεδρος της κοινότητας Βλοχού.
«Νοίκια στο θεό, επιδότηση πουθενά»
Η κυβέρνηση έχει ανακοινώσει πως θα δοθεί επίδομα ενοικίου από 300 ως 500 Ευρώ. Όπως δήλωσαν στο euronews οι πλημμυροπαθείς, τα χρήματα ακόμη δεν έχουν καταβληθεί. Πολλοί πληρώνουν το ενοίκιο από τα 6.600 Ευρώ που έλαβαν για την οικοσυσκευή. Ένα όμως ζήτημα που τους πονάει, είναι η εκτόξευση των ενοικίων στην περιοχή του Παλαμά και της Καρδίτσας.
Σπίτια παλιά, μικρά, που πριν από λίγους μήνες νοικιάζονταν για 200 Ευρώ, πλέον κοστίζουν 400 και 500. Κάποια από αυτά είχαν πλημμυρίσει και οι ιδιοκτήτες έβγαλαν τα νερά όπως όπως, για να τα νοικιάσουν σε πλημμυροπαθείς.
«Ποιος νοίκιαζε στην περιοχή μας σπίτι με τόσα λεφτά; Πότε πάνω από 200, άντε 250 Ευρώ. Σου λέει θα πάρουν επιδότηση, οπότε ας βγάλουμε και εμείς λεφτά. Όμως δεν είναι έτσι. Ακόμα περιμένουμε τα χρήματα, τα σπίτια είναι παλιά και σίγουρα δεν αξίζουν τόσα χρήματα. Είναι δυνατόν στην Καρδίτσα να ζητάνε 500 ευρώ για ένα σπίτι και τρία νοίκια μπροστά; Εκμετάλλευση σε εμάς τους πλημμυροπαθείς που δεν έχουμε στον ήλιο μοίρα;» υποστηρίζει η Ευαγγελία Ρίτα, Πρόεδρος του Μορφωτικού Συλλόγου «Μεταμόρφωσης».
Το ζήτημα των απαράδεκτα υψηλών ενοικίων θίγει και ο Πέτρος Κοντογιάννης, Πρόεδρος της κοινότητας Μεταμόρφωσης.
«Το θέμα αυτό μας προκαλεί μεγάλη λύπη. Δεν είναι σίγουρο πως όλες οι οικογένειες θα πάρουν 500 Ευρώ, μπορεί να πάρουν και 300. Όμως καλούνται να πληρώσουν 500 γιατί ο ιδιοκτήτης σκέφτεται πως θα πληρώσει το κράτος. Κάποιοι βρήκαν ευκαιρία και με τον πόνο μας προσπαθούν να βγάλουν λεφτά» υποστηρίζει ο Πέτρος Κοντογιάννης.
«Εμείς περιμένουμε να λάβουμε εγγράφως αυτά για τα οποία δεσμεύθηκε ο πρωθυπουργός. Το χωριό είναι υπέρ της μετεγκατάστασης, όμως πρέπει να έχουμε στα χέρια μας κάθε λεπτομέρεια. Επιμένουμε πως η επιδότηση ενοικίου πρέπει να διαρκεί μέχρι να κατασκευαστεί το νέο χωριό. Δεν μπορεί να δοθεί για έναν χρόνο και το νέο χωριό να είναι έτοιμο σε τρία. Αυτό είναι πολύ σημαντικό» προσθέτει ο Πρόεδρος της κοινότητας Μεταμόρφωσης.
«Οι Γιατροί του Κόσμου» βρίσκονται στο πλευρό των πλημμυροπαθών από την πρώτη στιγμή. Από τον Νοέμβριο στον Παλαμά λειτουργεί και η δομή της οργάνωσης που μέχρι σήμερα έχει υποστηρίξει περισσότερους από 2000 ανθρώπους.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΗ ψυχολόγος Νάνσυ Τσιμπίδα σημειώνει πως στο μυαλό και στην ψυχή, οι πολίτες που έζησαν την καταστροφή εξακολουθούν να βιώνουν αυτή την εξαιρετικά τραυματική εμπειρία.
«Οι άνθρωποι αυτοί δεν προσπάθησαν απλά να γλιτώσουν τις περιουσίες τους, προσπάθησαν να σώσουν τη ζωή τους. Νιώθουν άγχος, αβεβαιότητα, απώλεια ελέγχου και βεβαίως τον φόβο του θανάτου. Σαφώς υπάρχουν ζητήματα ψυχικής υγείας. Τέσσερις μήνες μετά, προσπαθούν να σταθούν στα πόδια τους. Οι περισσότεροι δεν έχουν μιλήσει για αυτό που έχει συμβεί. Αυτή η κουβέντα πρέπει να γίνει» υποστηρίζει η ψυχολόγος των «Γιατρών του Κόσμου», Νάνσυ Τσιμπίδα.
«35 χρόνια χάθηκαν σε δύο ώρες»
Η Φανή Ντάντου έζησε όλη της την ζωή στη Μεταμόρφωση. Τώρα, επιστρέφει στο σπίτι της που υπέστη σοβαρές ζημιές και στις φωτογραφίες που κατάφερε να σώσει. Αν και θέλει να μείνει, το κόστος επισκευής είναι πολύ υψηλό, ενώ φοβάται πως το νερό μπορεί να ξανακαταστρέψει τα πάντα. Φέτος, για πρώτη δεν πέρασε τις γιορτές με τις κόρες της και τον μικρό της εγγονό.
«Χάσαμε τα πάντα. Ζήσαμε σε αυτό το χωριό 35 χρόνια με σκληρή δουλειά, αγώνες και στέρηση. Όλα χάθηκαν μέσα σε δύο ώρες. Δεν μπορώ να ξαναφτιάξω το σπίτι μου. Το κόστος είναι πολύ υψηλό, ενώ μπορεί να ξαναπλημμυρίσουμε. Ελπίζω πως θα υλοποιηθεί η εξαγγελία του πρωθυπουργού και σύντομα θα έχουμε ένα νέο χωριό, ένα νέο σπίτι ώστε και εμείς να νιώσουμε ασφάλεια» δήλωσε στο euronews η Φανή Ντάντου.