Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συνεχίσει να χρηματοδοτεί την υπηρεσία του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες (UNRWA), καθώς συνεχίζονται οι έρευνες για τη φερόμενη συμμετοχή 12 μελών του προσωπικού στις επιθέσεις της Χαμάς κατά του Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΗ Επιτροπή επιβεβαίωσε το πρωί της Παρασκευής ότι θα προχωρήσει στην πληρωμή των 82 εκατ. ευρώ που προβλέπεται για την UNRWA το 2024, με την πρώτη δόση των 50 εκατ. ευρώ να καταβάλλεται την επόμενη εβδομάδα.
Το εκτελεστικό όργανο θα δεσμεύσει επίσης επιπλέον 68 εκατ. ευρώ για την έκτακτη στήριξη των Παλαιστινίων σε ολόκληρη την περιοχή, που θα καταβληθεί μέσω διεθνών εταίρων όπως ο Ερυθρός Σταυρός και η Ερυθρά Ημισέληνος, καθώς αυξάνονται οι ανησυχίες για την ισραηλινή επίθεση στην πολιορκημένη Λωρίδα της Γάζας.
Στα τέλη Ιανουαρίου, η Επιτροπή δρομολόγησε επανεξέταση της υποστήριξής της προς την UNRWA, αφού το Ισραήλ κατηγόρησε δώδεκα μέλη του προσωπικού για συμμετοχή στις επιθέσεις της Χαμάς τον Οκτώβριο, οι οποίες σκότωσαν πάνω από 1.200 Ισραηλινούς και προκάλεσαν έναν πόλεμο στη Γάζα που έχει στοιχίσει τη ζωή σε περίπου 30.000 Παλαιστίνιους.
Ο επικεφαλής διπλωμάτης του μπλοκ Ζοζέπ Μπορέλ και ο επίτροπος ανθρωπιστικής βοήθειας Γιάνες Λέναρτσιτς δήλωσαν αμφότεροι ότι το Ισραήλ δεν έχει ακόμη προσκομίσει στοιχεία για να υποστηρίξει τους ισχυρισμούς του.
Ορισμένα δυτικά έθνη -συμπεριλαμβανομένων της Αυστραλίας, της Αυστρίας, του Καναδά, της Γερμανίας, της Ιταλίας, των Κάτω Χωρών, του Ηνωμένου Βασιλείου και των Ηνωμένων Πολιτειών- αποφάσισαν να αναστείλουν προσωρινά τη βοήθεια ως απάντηση στις κατηγορίες, προκαλώντας καταστροφικό πλήγμα στον οργανισμό που εξαρτάται από τους δωρητές, ο οποίος λέει ότι οι παραδόσεις ανθρωπιστικού φορτίου έχουν μειωθεί στο μισό από τον Ιανουάριο.
Άλλες χώρες, όπως η Ισπανία, η Ιρλανδία και το Βέλγιο, συνέχισαν ή αύξησαν την υποστήριξή τους.
Η απόφαση της Επιτροπής να προχωρήσει στις πληρωμές ελήφθη υπό το πρίσμα των μέτρων που έλαβε η UNRWA για τον έλεγχο των διαδικασιών πρόσληψής της, την ενίσχυση των εσωτερικών μηχανισμών εποπτείας της και τον έλεγχο του 30.000μελούς εργατικού δυναμικού της.
Ο επίτροπος γειτονίας της ΕΕ Όλιβερ Βαρχέλι δήλωσε ότι η δέσμευση της UNRWA να "εισαγάγει ισχυρά μέτρα για την πρόληψη πιθανών παραπτωμάτων & την ελαχιστοποίηση του κινδύνου καταγγελιών είναι ευπρόσδεκτη".
Θεωρείται σαν σωσίβιο για την υπηρεσία, η οποία είχε προειδοποιήσει ότι θα μπορούσε να κλείσει μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου, εκτός εάν συνεχιστούν οι δωρεές.
Εκπρόσωπος της Επιτροπής δήλωσε ότι οι συζητήσεις με την UNRWA σχετικά με τους όρους προκειμένου να διασφαλιστεί η ροή της βοήθειας είχαν συνεχιστεί μέχρι νωρίτερα την Παρασκευή.
Η ανθρωπιστική βοήθεια του μπλοκ προς τους Παλαιστίνιους - η οποία ανέρχεται σε 125 εκατ. ευρώ το 2024 - συνεχίστηκε απρόσκοπτα ενώ η επανεξέταση βρισκόταν σε εξέλιξη. Με την ανακοίνωση της Παρασκευής, η στήριξη της ΕΕ προς τους Παλαιστίνιους ανέρχεται συνολικά σε 275 εκατ. ευρώ φέτος.
Ο Γ. Λέναρτσιτς εξήρε τη δέσμευση πρόσθετης βοήθειας ύψους 68 εκατ. ευρώ, προειδοποιώντας ότι "διακυβεύονται χιλιάδες ζωές".
Μια σανίδα σωτηρίας για την UNRWA
Η απόφαση έρχεται καθώς η ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα βαθαίνει.
Την Πέμπτη, τουλάχιστον 112 άνθρωποι σκοτώθηκαν όταν ο ισραηλινός στρατός άνοιξε πυρ εναντίον ενός πλήθους πεινασμένων Παλαιστινίων, καθώς μια αυτοκινητοπομπή με ανθρωπιστική βοήθεια εισερχόταν στην πόλη της Γάζας, στο βόρειο τμήμα της λωρίδας.
Η σφαγή καταδικάστηκε από τους ηγέτες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της προέδρου της Επιτροπής Ursula von der Leyen.
Η καταδίκη σηματοδοτεί μια αλλαγή στη ρητορική της φον ντερ Λάιεν, η οποία καθ' όλη τη διάρκεια της σύγκρουσης διατηρούσε μια ισχυρή φιλοϊσραηλινή στάση.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ δήλωσε επίσης στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης X ότι είναι "σοκαρισμένος και αποκρουσμένος" από τη δολοφονία, προσθέτοντας ότι "το διεθνές δίκαιο δεν επιτρέπει διπλά μέτρα και σταθμά".
Οι φονικές επιθέσεις ακολουθούν τις επανειλημμένες προειδοποιήσεις της UNRWA ότι η ανθρωπιστική κατάσταση στο βόρειο τμήμα του θύλακα έχει εμποδίσει την παράδοση της βοήθειας λόγω των επικίνδυνων συνθηκών.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤον Φεβρουάριο, ο επικεφαλής της UNRWA, Φιλιπ Λατσαρίνι, δήλωσε στις Βρυξέλλες ότι οι υπηρεσίες του ΟΗΕ δεν ήταν σε θέση να λειτουργήσουν με την ελάχιστη απαιτούμενη προστασία, επειδή πολλά μέλη της τοπικής αστυνομικής δύναμης είχαν σκοτωθεί ή ήταν απρόθυμα να συνδράμουν τις αυτοκινητοπομπές βοήθειας λόγω φόβων για την ασφάλειά τους.
Το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα του ΟΗΕ (WFP) ανακοίνωσε αργότερα ότι αποφάσισε να διακόψει τις παραδόσεις του στο βόρειο τμήμα της Γάζας "μέχρι να δημιουργηθούν συνθήκες που να επιτρέπουν ασφαλείς διανομές".
Αυτό σημαίνει ότι έχουν εμφανιστεί θύλακες λιμού στο βόρειο τμήμα, με την Επιτροπή Επισκόπησης Πείνας του WFP να προειδοποιεί ότι πάνω από 500.000, σχεδόν ένας στους τέσσερις του πληθυσμού, θα μπορούσαν να πέσουν σε λιμό μέχρι τον Μάιο.
Ο Λατσαρίνι δήλωσε ότι η έξοδος των δωρητών έχει απογυμνώσει την UNRWA από 450 εκατομμύρια δολάρια (418 εκατομμύρια ευρώ) μόνο φέτος και ότι ασχολείται με ορισμένες χώρες για να αξιολογήσει τις προσδοκίες τους ώστε να επιτρέψει την αποδέσμευση των κονδυλίων.
Ο Μπορέλ και άλλες ηγετικές φωνές της ΕΕ έχουν σταθερά τονίσει ότι το έργο της UNRWA στη Γάζα είναι αναντικατάστατο και ότι η απόσυρση της χρηματοδότησης θα είχε "επικίνδυνες επιπτώσεις στην περιφερειακή σταθερότητα και θα επηρέαζε και τους Ευρωπαίους".
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΟ Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου υποστηρίζει ότι η UNRWA είναι "πλήρως διεισδυμένη" από τη Χαμάς και έχει ζητήσει τη διάλυση της υπηρεσίας.