Το Ματαρόα αγκυροβολεί για έναν μήνα στην Κυψέλη

Ματαρόα, Πού πας καραβάκι με τέτοιο καιρό;
Ματαρόα, Πού πας καραβάκι με τέτοιο καιρό; Πνευματικά Δικαιώματα Ευτυχία Φραντζεσκάκη
Από Γιώργος Μητρόπουλος
Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια
Κοινοποιήστε το άρθροClose Button

Τρεις νέοι ηθοποιοί παρουσιάζουν την παράσταση «Ματαρόα, Πού πας καραβάκι με τέτοιο καιρό». Θέμα της το θρυλικό ταξίδι των 140 Ελλήνων καλλιτεχνών και επιστημόνων στο Παρίσι, τα Χριστούγεννα του 1945

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

22 Δεκεμβρίου 1945. 140 περίπου νέοι Έλληνες καλλιτέχνες και επιστήμονες λαμβάνουν υποτροφία από το γαλλικό κράτος και επιβιβάζονται, με πρωτοβουλία του διευθυντή του Γαλλικού Ινστιτούτου Οκτάβιου Μερλιέ και του υποδιευθυντή του Ροζέ Μιλλιέξ, στο μεταγωγικό πλοίο Ματαρόα. Στόχος να φυγαδευτεί η πνευματική ελίτ του τόπου και να γλιτώσει από τον εμφύλιο πόλεμο που μαίνεται στην Ελλάδα. Το πλοίο της μεγάλης φυγής πιάνει λιμάνι στον Τάραντα της Ιταλίας. Η «Υποτροφιάδα» συνεχίζει μέσα σε αντίξοες συνθήκες το ταξίδι της με τρένο, προς τη Ρώμη, μετά Μπολόνια, Μιλάνο με τελικό προορισμό το πολυπόθητο Παρίσι, όπου και φτάνουν στις 28 Δεκεμβρίου.

Οι επιβάτες του ταξιδιού, μεταξύ άλλων ο Κορνήλιος Καστοριάδης, η Έλλη Αλεξίου, ο Κώστας Αξελός, η Μάτση Χατζηλαζάρου, ο Μέμος Μακρής, ο Εμμανουήλ Κριαράς, ο Νίκος Σβορώνος, η Νέλλη Ανδρικοπούλου, ο Μάνος Ζαχαρίας, ο Κώστας Κουλεντιανός, ο Αριστομένης Προβελέγγιος, Μιμίκα Κρανάκη, ο Ντίκος Βυζάντιος, ο Τάκης Ζενέτος με τη μετέπειτα λαμπρή πορεία τους, έδωσαν στο ταξίδι αυτό μυθικές διαστάσεις, ταυτίζοντάς το με την έννοια της επιτυχίας.

Ευτυχία Φραντζεσκάκη
Ματαρόα, Πού πας καραβάκι με τέτοιο καιρό;Ευτυχία Φραντζεσκάκη

**Δεκέμβριος 2021. **76 χρόνια μετά, τρεις νέοι ηθοποιοί παρουσιάζουν στην σκηνή την ανθρώπινη πλευρά του θρυλικού ταξιδιού, μέσα από τις αφηγήσεις των πρωταγωνιστών του. Το πλοίο – θρύλος χάρισε το όνομά του στην ομάδα τους (RMS Mataroa) και γίνεται αφορμή για την επαναπροσέγγιση ενός ιστορικού γεγονότος, που καθόρισε φανερά και άδηλα πολλές πλευρές της πνευματικής και πολιτιστικής ζωής του τόπου μας.

Η παράσταση «Ματαρόα, Πού πας καραβάκι με τέτοιο καιρό;» μας καλεί να τολμήσουμε την απομάγευση του ταξιδιού, βλέποντας τους επιβάτες του όπως πραγματικά ήταν, δηλαδή νέοι άνθρωποι γεμάτοι όνειρα και ελπίδα, που στάθηκαν τυχεροί και αξιοποίησαν τη σπάνια ευκαιρία που τους δόθηκε. Πήραν την Ελλάδα μαζί τους στο ταξίδι τους, στα χρόνια που έμειναν στο εξωτερικό. Η καρδιά τους όμως χτύπαγε εδώ, παρόλο που η πραγματικότητα στη χώρα τους πλήγωνε.

Η απομάγευση εκείνη του ταξιδιού, δεν μειώνει τη μαγεία του τωρινού θεατρικού ταξιδιού. Οι τρεις πρωταγωνιστές μας παίρνουν από το χέρι και μας διηγούνται και πάλι την περιπέτεια που σημάδεψε ανεξίτηλα μια μεγάλη ομάδα ανθρώπων, με έναν χειροποίητο, γλυκό και τρυφερό τρόπο. Ξεκινούν το δικό τους ομαδικό ταξίδι σε μια δύσκολη εποχή.

Βιβλία, συνεντεύξεις, μαρτυρίες, ντοκιμαντέρ, επιστολές και κείμενα αποτέλεσαν τη βάση πάνω στην οποία συνέθεσαν τη συγκινητική αφήγηση των περιπετειών των νέων εκείνης της εποχής, που θα λάμψουν στη συνέχεια, ο καθένας στον τομέα του. Επέλεξαν για το ανέβασμα του έργου τον «φρέσκο» χώρο Κάμιρο στην Κυψέλη, ο οποίος ταυτίζεται με ένα άλλο «μυθικό» ταξίδι της νεοελληνικής λογοτεχνίας, αυτό της Ρέας Φραντζή στην «Γραμμή του Ορίζοντος» του Χρήστου Βακαλόπουλου.

Παρακολουθήσαμε πρόβα της παράστασης και συζητήσαμε με τους τρεις πρωταγωνιστές του Ματαρόα, την Κατερίνα Ζησούδη, την Κατερίνα Παπανδρέου και τον Μάνο Βαβαδάκη για το θρυλικό ταξίδι, την ομάδα τους και τον τρόπο που βλέπουν τη σύγχρονη κατάσταση.

Ευτυχία Φραντζεσκάκη
Ματαρόα, Πού πας καραβάκι με τέτοιο καιρό;Ευτυχία Φραντζεσκάκη

-Γιατί επιλέξατε το όνομα Ματαρόα για τη νοεσύστατη ομάδα σας;

Κατερίνα Παπανδρέου: Το όνομα δεν το επιλέξαμε. Κατά κάποιο τρόπο μας επιβλήθηκε. Ήρθε μια μέρα ο Μάνος με αυτή την ιδέα. Να ονομαστούμε από αυτό το πλοίο, από αυτό το ταξίδι. Μας άρεσε πολύ, γιατί συνδέεται με μια ομάδα ανθρώπων που έφυγαν στο εξωτερικό για να μπορέσουν να δημιουργήσουν και να εκφραστούν. Μας γοήτευσε αυτή η αλληγορία.

Μάνος Βαβαδάκης: Για μας ήταν σημαντικό ότι οι επιβάτες του πλοίου ήταν νέοι όταν ξεκίνησαν το ταξίδι, όπως είμαστε εμείς τώρα. Ξεκίνησαν γεμάτοι όνειρα και προσδοκίες για το αύριο και τα κατάφεραν. Κι εμείς ελπίζουμε το ίδιο. Να κάνουμε ένα παρόμοιο ταξίδι ζωής, χωρίς υποτροφία.

Κατερίνα Ζησούδη: Από την ονοματοδοσία μέχρι την τωρινή παράσταση, μεσολάβησε βέβαια η καραντίνα. Λειτούργησε θετικά για μας, γιατί μας έδωσε το χρόνο να μιλήσουμε και να σκεφτούμε τι θέλουμε. Έτσι προέκυψε αβίαστα ότι και η πρώτη παράστασή μας θα είναι το ταξίδι του Ματαρόα. Θέλαμε με αυτόν τον τρόπο να συστηθούμε στο κοινό. Δεν αναζητήσαμε δηλαδή άλλα έργα, όπως είχαμε κάνει στο παρελθόν, που δεν ήμασταν ακόμη ομάδα. Καθώς έχουμε περάσει πολύ καιρό ο ένας με τον άλλο, έχουμε σχέδια στη φαρέτρα μας, που θα θέλαμε να κάνουμε. Κοινά όνειρα και σχέδια.

Κατερίνα Παπανδρέου: Πιστέψαμε ότι αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος να συστηθούμε: Οι Ματαρόα θα συστηθούν με το Ματαρόα. Τόσο απλά.

Ευτυχία Φραντζεσκάκη
Ματαρόα, Πού πας καραβάκι με τέτοιο καιρόΕυτυχία Φραντζεσκάκη

-Ποιες είναι οι δικές σας γέφυρες, οι δικές σας αναφορές με τα πρόσωπα που ταξίδεψαν με εκείνο το πλοίο; Τι σας συνδέει με εκείνη τη γενιά;

Κατερίνα Ζησούδη: Το πιο προφανές είναι οι απόγονοί τους. Εγώ γνώριζα την εγγονή του Μέμου Μακρή και τον γιο του Νικόλα Χατζημιχάλη. Ο πραγματικός τρόπος όμως που συνδέομαι με εκείνα τα πρόσωπα και με την παράστασή μας είναι άλλα στοιχεία. Μένω στο Αρχαιολογικό Μουσείο. Έχω ανακαλύψει ότι γύρω από το σπίτι μου υπάρχουν διάφορα έργα και πράγματα που έχουν αφήσει πίσω τους οι ταξιδιώτες του Ματαρόα, όπως η κεφαλή του Σβορώνου στο Πολυτεχνείο, που είναι έργο του Μέμου Μακρή, η είσοδος μιας πολυκατοικίας στην οδό Μαυροματαίων, που την έχει φιλοτεχνήσει η Γιάννα Περσάκη, που είναι κάπως ασαφές για κάποιους αν ήταν πάνω στο πλοίο ή όχι. Το μπαρ Au Revoir, το έχει σχεδιάσει ο Αριστομένης Προβελέγγιος, ο οποίος είχε βάλει μάλιστα και τα χρήματα για να γίνει το μπαρ των ονείρων του, με επιρροές από την περίοδο που βρισκόταν στο Παρίσι. Επίσης το στρογγυλό σχολείο και το θέατρο του Λυκαβηττού που είναι έργα του Τάκη Ζενέτου. Συνδέθηκα λοιπόν μαζί τους μέσα από τοπόσημα, πράγματα που έχουν αφήσει γύρω μας στην πόλη.

Μάνος Βαβαδάκης: Είναι απίστευτο σε πόσα μέρη κρύβεται το Ματαρόα στην Αθήνα. Το πιο αστείο για μένα είναι τα σούπερ μάρκετ Μαρινόπουλος. Τα αδέλφια Μαρινόπουλοι, ως φαρμακοποιοί επιβιβάζονται στο πλοίο και όταν επιστρέφουν φτιάχνουν τα σούπερ μάρκετ. Καταλαβαίνεις λοιπόν ότι σε αυτό το πλοίο δεν υπήρχαν μόνο καλλιτέχνες, συγγραφείς και άνθρωποι του πολιτισμού, αλλά και από άλλους κλάδους. Αυτό που κάναμε ήταν ότι πήραμε τη λίστα με τα ονόματα και ψάχναμε μετά στοιχεία και μαρτυρίες.

Ευτυχία Φραντζεσκάκη
Ματαρόα, Πού πας καραβάκι με τέτοιο καιρόΕυτυχία Φραντζεσκάκη

Κατερίνα Παπανδρέου: Είναι απίστευτο τι βρήκαμε. Είναι πάρα πολλά αυτά που έχουν αφήσει πίσω τους αυτοί οι άνθρωποι. Από την άλλη πλευρά, πολλοί λίγοι από τους ταξιδιώτες έχουν μιλήσει εκτενώς για την εμπειρία τους. Ψάξαμε πολύ για να βρούμε μαρτυρίες. Τα λόγια που έχουμε στην παράσταση είναι λίγων επιβατών. Τα υπόλοιπα είναι θραύσματα και μας αποκαλύφθηκαν σταδιακά.

Κατερίνα Ζησούδη: Στην αρχή, όταν είδα όλα αυτά τα ονόματα, σκέφτηκα ότι αποκλείεται να τα θυμάμαι όλα. Δεν γνώριζα τους περισσότερους. Στη συνέχεια όμως αποκτήσαμε τρομερή οικειότητα.

Μάνος Βαβαδάκης: Έχουν γίνει η οικογένειά μας. Οι δικοί μας συγγενείς.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Κατερίνα Παπανδρέου: Εγώ συνδέθηκα με αυτά τα πρόσωπα, πιο πολύ μέσα από το θέμα του «ξένου», της ξενιτιάς, της νοσταλγίας, γιατί είχα φύγει από την Ελλάδα και έχω ζήσει τέσσερα χρόνια στην Γερμανία. Κάποιες φράσεις λοιπόν του κειμένου μου είναι φοβερά οικείες. Για παράδειγμα η γκρίνια των Ελλήνων με τον καιρό στο Παρίσι, που διαρκώς βρέχει, η διαρκής σκέψη του τι κάνουν οι δικοί σου άνθρωποι πίσω στην πατρίδα. Όλο αυτό το κομμάτι του έργου με αγγίζει στην καρδιά.

Μάνος Βαβαδάκης: Για μένα έχει μεγάλη γοητεία, η απομυθοποίηση που συμβαίνει. Δεν ήταν ζητούμενο, αλλά προέκυψε λόγω του υλικού που βρήκαμε. Ενώ δηλαδή στην αρχή νομίζαμε ότι θα έχουμε να κάνουμε με αυτό το θρυλικό πλοίο και τις σπουδαίες προσωπικότητες, τελικά είναι πολύ ευαίσθητοι, κανονικοί άνθρωποι. Αυτό είναι το πιο γοητευτικό στοιχείο για μένα, το οποίο με έκανε να σχετιστώ πιο εύκολα μαζί τους. Έχω συνδεθεί με τις μικρές στιγμές του καθενός.

Ευτυχία Φραντζεσκάκη
Ματαρόα, Πού πας καραβάκι με τέτοιο καιρόΕυτυχία Φραντζεσκάκη

Κατερίνα Ζησούδη: Έχει μεγάλη πλάκα αυτό, γιατί είναι άνθρωποι που ξερνάνε, τους πιάνει κόψιμο, παίζουν με τις κονσέρβες. Από τη μια τους απομυθοποιείς και από την άλλη αρχίζεις να τους αγαπάς. Είναι ωραίο να μην υπάρχει η λαγνεία του μύθου. Δεν χάνεται η γοητεία. Αντίθετα μεγαλώνει γιατί συνδέεσαι ακόμη περισσότερο μαζί τους. Ένα άλλο στοιχείο που με γοήτευσε πολύ είναι το περιορισμένο υλικό που βρήκαμε, γιατί αυτό ενέτεινε την περιέργεια και το ενδιαφέρον μας.

Μάνος Βαβαδάκης: Το καταπληκτικό ήταν όταν συνδυάζαμε θραύσματα από διαφορετικές μαρτυρίες. Η ικανοποίησή μας ήταν τεράστια. Έμοιαζε με τη χαρά του αρχαιολόγου που ανακαλύπτει έναν θησαυρό.

-Ένα κοινό στοιχείο εκείνων των ανθρώπων με εσάς είναι ότι αναζητούσαν ένα χώρο ελευθερίας και έκφρασης, έναν τόπο όπου θα κάνουν τα όνειρά τους πραγματικότητα. Αισθάνεστε κάτι τέτοιο;

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Κατερίνα Ζησούδη: Εγώ δεν νομίζω ότι οι ταξιδιώτες του Ματαρόα έψαχναν κάτι τέτοιο. Ήταν το Γαλλικό Ινστιτούτο που τους βρήκε και τους προσέφερε μια διαφυγή, μέσω της υποτροφίας. Ούτε στα πιο τρελά τους όνειρα δεν μπορούσαν να φανταστούν αυτό που τους συνέβη, δεδομένης της κατάστασης στην Ελλάδα, εκείνη την εποχή. Ήταν σαν να ήρθε η νεράιδα και να τους είπε: εσύ θα φύγεις από εδώ και θα ζήσεις κάτι άλλο!

Κατερίνα Παπανδρέου: Τους προσφέρθηκε μια έξοδος κινδύνου. Κανείς δεν μπορεί να διανοηθεί πώς θα ήταν η ζωή τόσων σημαντικών ανθρώπων, αν δεν είχε συμβεί αυτό, αν δεν τους είχε δοθεί αυτή η μοναδική ευκαιρία. Άρπαξαν από τα μαλλιά αυτή την ευκαιρία, αυτό το δώρο εξ’ ουρανού και έφυγαν.

Ευτυχία Φραντζεσκάκη
Ματαρόα, Πού πας καραβάκι με τέτοιο καιρόΕυτυχία Φραντζεσκάκη

-Παρόλο που οι εποχές δεν μπορούν να συγκριθούν, εμφύλιος πόλεμος τότε, οικονομική κρίση και πανδημία σήμερα, πολλοί νέοι επέλεξαν να φύγουν τα προηγούμενα χρόνια για την εύρεση ενός καλύτερου μέλλοντος, μακριά από την Ελλάδα. Είχαμε ένα τεράστιο brain drain.

Κατερίνα Παπανδρέου: Όντως δεν μπορούν να συγκριθούν. Αλλά όλοι πάντα ψάχνουμε μικρούς τόπους στη ζωή μας, στην καθημερινότητά μας που μπορείς να είσαι πιο εσύ, πιο χαρούμενος, δημιουργικός και μαζί με τους ανθρώπους που θέλεις.

Κατερίνα Ζησούδη: Η διαφορά είναι τότε δεν μπορούσες να φύγεις για το εξωτερικό, αν δεν είχες μεγάλη οικονομική επιφάνεια. Ήταν πολύ δύσκολο. Σήμερα είναι πολύ πιο εύκολο να κάνεις αυτό το βήμα.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

- Εσάς σας δημιουργήθηκε ποτέ η ανάγκη να φύγετε από την Ελλάδα;

Κατερίνα Παπανδρέου: Εγώ το έχω κάνει. Πήγα στην Γερμανία, χωρίς να το έχω σχεδιάσει. Ήταν μόλις τέλειωσα τη δραματική σχολή. Δεν ήξερα καν γερμανικά. Κάποιος είδε τι κάνω και με προσκάλεσε. Μου δόθηκε δηλαδή μια ευκαιρία από το πουθενά. Έπεσε από τον ουρανό. Και την άδραξα. Έτσι βρέθηκα για τέσσερα χρόνια στην Γερμανία να παίζω σε διάφορα θέατρα. Και ήταν κάτι μοναδικό γιατί οι επιλογές που είχα στην Ελλάδα εκείνη την περίοδο ήταν πολύ περιορισμένες. Ήταν μια φοβερή εμπειρία ζωής και εργασίας. Υπάρχει αξιοκρατία έξω. Αυτό με βοήθησε να κάνω πράγματα που εδώ ίσως δεν θα τα έκανα, ούτε σε 25 χρόνια. Δεν έχω μετανιώσει καθόλου που γύρισα, παρόλο που εκεί έκανα πολύ περισσότερα πράγματα και έπαιρνα πολύ περισσότερα χρήματα. Αυτό που φαίνεται από τους ταξιδιώτες του Ματαρόα και ισχύει και για μένα είναι ότι εκεί που είναι η καρδιά σου μπορείς να ζήσεις καλά για πολύ καιρό. Αυτό που έκανα εγώ λοιπόν ήταν ένα πυροτέχνημα. Κέρδισα πολλά. Απομυθοποίησα το εξωτερικό και αγάπησα πιο πολύ το εδώ, μέσα από αυτή την εμπειρία.

Κατερίνα Ζησούδη: Προσωπικά θα ήθελα να ζήσω και να δουλέψω για κάποιο διάστημα στο εξωτερικό. Δεν μπορώ όμως να φανταστώ τον εαυτό μου να εξορίζεται διαπαντός. Γιατί το βλέπω ως εξορία.

Μάνος Βαβαδάκης: Με την Κατερίνα έχουμε δουλέψει δύο χρόνια στο εξωτερικό: στο Βέλγιο, στη Γερμανία και την Βρετανία. Ζηλεύεις την οργάνωση, την παραγωγή, τα χρήματα που δίνουν. Κατά τα άλλα επιλέγω και εγώ Ελλάδα, παρόλο που οι συνθήκες είναι κακές για τους καλλιτέχνες.

Ευτυχία Φραντζεσκάκη
Ματαρόα, Πού πας καραβάκι με τέτοιο καιρόΕυτυχία Φραντζεσκάκη

- Κάποια στιγμή ο Μάνος λέει στο έργο μια φράση της Μιμίκας Κρανάκη ότι οι καλλιτέχνες είναι απαραίτητοι για το μέλλον ενός τόπου. Ποια είναι η άποψή σας;

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Μάνος Βαβαδάκης: Οι καλλιτέχνες δεν είναι απαραίτητοι στην οικοδόμηση του μέλλοντος. Μετά είναι αναγκαίοι. Πρέπει να θυμίσουν στους ανθρώπους που είναι απαραίτητοι, ότι είναι ακόμη άνθρωποι. Αυτή είναι η δουλειά μας. Υπάρχουν κάποιοι που πρέπει να φτιάξουν την υγεία, την παιδεία ενός κράτους. Και μετά πρέπει να έρθουν κάποιοι άλλοι, που θα βοηθήσουν μέσα από τη δουλειά τους να φύγει ένα βάρος από αυτούς που έφτιαξαν τη χώρα.

Κατερίνα Ζησούδη: Για την ανοικοδόμηση μπορεί να μην είναι απαραίτητοι, αλλά για το μέλλον είναι. Στην καπιταλιστική κοινωνία που ζούμε, αυτό που μπορούμε να προσφέρουμε οι καλλιτέχνες είναι μικρές παύσεις, μικρά διαλείμματα. Δυστυχώς όχι λύσεις.

Κατερίνα Παπανδρέου: Οι παύσεις αυτές βοηθούν όμως τους άλλους να κάνουν ένα άλμα. Θα αναφέρω μια ιστορία που μου έχει κάνει μεγάλη εντύπωση. Όταν επέστρεψε ο Ιάκωβος Καμπανέλλης από το στρατόπεδο συγκέντρωσης Μαουντχάουζεν, δεν είχε καμιά σχέση με τη συγγραφή. Προσπαθούσε απλά να συνεχίσει τη ζωή του, μετά από όλα αυτά που πέρασε. Μια μέρα, όπως επισημαίνει, βρέθηκε μπροστά στο Υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης. Μια κοπέλα τον έστησε και δεν είχε τι κάνει. Μπήκε λοιπόν μέσα, είδε για πρώτη φορά στη ζωή του μια παράσταση, νομίζω Μπρεχτ και συγκινήθηκε. Ένιωσε για πρώτη φορά, μετά από όλα αυτά που έζησε, τι σημαίνει συγκινούμαι. Μια θεατρική εμπειρία έκανε την καρδιά του να χτυπήσει παραπάνω. Και είπε ότι αν αυτό μπόρεσε να μου συμβεί, τότε εδώ θέλω να ακουμπήσω τη ζωή μου. Κι έτσι έγινε συγγραφέας. Αυτή η ιστορία αποτυπώνει εξαιρετικά γιατί οι καλλιτέχνες είναι απαραίτητοι σε μια κοινωνία του παρόντος και του μέλλοντος.

Ευτυχία Φραντζεσκάκη
Ματαρόα, Πού πας καραβάκι με τέτοιο καιρόΕυτυχία Φραντζεσκάκη

-Πού πάει λοιπόν σήμερα το καραβάκι με τέτοιο καιρό; Οι επιβάτες εκείνου του ταξιδιού ξέρουμε τι έκαναν. Τώρα πού πάμε;

Κατερίνα Παπανδρέου: Είναι μια προσωπική ερώτηση για το πώς βλέπουμε την εποχή μας. Εγώ είμαι αισιόδοξη με πεισματική εμμονή. Ζούμε μια περίοδο που έχει πολύ σκοτάδι. Όσο σκοτάδι όμως βλέπεις, υπάρχει άλλο τόσο φως. Είναι δύο πόλοι. Όσο δυναμώνει ο ένας, δυναμώνει και ο άλλος. Εγώ λοιπόν πιστεύω ότι το καράβι μια χαρά πηγαίνει και θα τον βρει τον προορισμό του, το ηλιόλουστο νησί. Όσο λοιπόν πηγαίνει προς τα εκεί, τόσο περισσότερο ο άλλος πόλος θα κραυγάζει: θα υπάρχει μεγαλύτερη βία, ρατσισμός, σκοτάδι. Γι’ αυτά τα βλέπουμε τόσο έντονα αυτά τα στοιχεία σήμερα. Γιατί όσο πηγαίνει το καραβάκι, τα άλλα αυξάνονται.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Μάνος Βαβαδάκης: Δεν ξέρω αν πρέπει να φτάσει κάπου το καράβι. Το βασικό είναι να βρίσκεται σε κίνηση. Να μην είναι στάσιμο ή σε λιμνάζοντα νερά.

Κατερίνα Ζησούδη: Εγώ τα βλέπω τα πράγματα πιο απαισιόδοξα. Ως μητέρα, θα ήθελα να σκέφτομαι τα πράγματα όπως η Κατερίνα. Το να πέσει κάποια στιγμή το καράβι πάνω στον βράχο, μπορεί να προσφέρει κάτι, σε σχέση με το να πηγαίνει απλά σε λάθος κατεύθυνση. Δεν ξέρω τι μπορεί να μας ταρακουνήσει. Εγώ πιστεύω ότι διανύουμε μια περίοδο απάθειας. Και το βλέπω και στον εαυτό μου. Έχουμε μπει σε μια φάση που συμβαίνουν τερατώδη πράγματα γύρω μας και κανείς δεν αντιδρά, ούτε θέλει να τα συζητήσει. Δεν ξέρω αν υπάρχουν τρόποι για να αντιδράσουμε απέναντι σε ο,τι συμβαίνει.

Κατερίνα Παπανδρέου: Εγώ πιστεύω ότι πρέπει να εστιάζουμε στη λύση τους και όχι στο πρόβλημα σε σχέση με όλα αυτά που συμβαίνουν, που διαβάζουμε, ακούμε και παρακολουθούμε. Δεν θέλω να με ρουφήξει όλη αυτή η κακή πραγματικότητα και να με κάνει απελπισμένη και αδρανή στον καναπέ μου. Η λύση βρίσκεται σε άλλο επίπεδο από το πρόβλημα. Και η λύση για μένα είναι οι προσωπικές σου επιλογές στην καθημερινότητα. Είναι μικρά-μικρά πράγματα, στα οποία ο καθένας μπορεί να βάζει το λιθαράκι του.

Ευτυχία Φραντζεσκάκη
Ματαρόα, Πού πας καραβάκι με τέτοιο καιρόΕυτυχία Φραντζεσκάκη

-Γι’ αυτό φτιάξατε την ομάδα σας;

Μάνος Βαβαδάκης: Ναι! Το να φτιάξουμε την ομάδα στη συγκεκριμένη συγκυρία και να δουλέψουμε ξανά μαζί σε σταθερή βάση, στοχεύει σ’ αυτό που λέει η Κατερίνα: Να αλλάξουμε τον μικρόκοσμο αλλά και τον μακρόκοσμο γύρω μας: να δημιουργήσουμε άλλες εργασιακές συνθήκες, να κάνουμε την τέχνη μας όπως εμείς αγαπάμε και θέλουμε. Και πού ξέρεις; κάποια στιγμή μπορεί να πολλαπλασιαστεί αυτό το κύτταρο και να αλλάξουν τα πράγματα.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Κατερίνα Ζησούδη: Αυτό που μας έφερε κοντά είναι ότι περνάμε καλά και θέλουμε να δουλεύουμε μαζί. Βρίσκουμε μια καλλιτεχνική οικογένεια σ’ αυτή την ομάδα. Παρόλο που δεν μοιάζουμε, υπάρχει μια συμφωνία σ’ αυτά που θέλουμε.

Μάνος Βαβαδάκης: Έχουμε κοινή αντίληψη των πραγμάτων. Παρά τις διαφωνίες, συμφωνούμε στις βασικές αρχές με τις οποίες πρέπει να γίνεται η δουλειά μας. Είχαμε αυτόν τον σταθερό πυρήνα από παλιά, ακόμη κι όταν δεν συνεργαζόμασταν σε κάποια δουλειά. Ο ένας έδινε κουράγιο και δύναμη στον άλλο. Και με έναν τρόπο, δημιουργεί και μια ευθύνη αυτή η ομάδα, απέναντι σε μας τους ίδιους.

Κατερίνα Ζησούδη: Είναι μια δέσμευση. Και από την άλλη πλευρά, υπάρχει ένας θαυμασμός για τον άλλο, για τον τρόπο που κινείται και τα καταφέρνει στη ζωή και τη δουλειά.

-Σε σας τι έχει μείνει από αυτό το ταξίδι του Ματαρόα; Από την έρευνα και τη μελέτη του υλικού που κάνατε γι’ αυτή την παράσταση;

Κατερίνα Ζησούδη: Εμένα μου δημιουργεί μια αγωνία για το χρόνο που περνάει. Έχουν περάσει 76 χρόνια από το ταξίδι του Ματαρόα και ζει πλέον σήμερα μόνο ένας επιβάτης του. Το 1945 είναι μια χρονολογία τόσο κοντινή σε μας, αλλά ταυτόχρονα και τόσο μακρινή. Είδαμε μέσα από την έρευνα που κάναμε το πέρασμα του χρόνου πάνω τους, τη φθορά. Πώς ήταν νέοι όταν έφευγαν και πώς άλλαξαν αργότερα στα ντοκιμαντέρ, που μιλούσαν για την εμπειρία τους στο εξωτερικό. Με στεναχωρεί αυτό λίγο. Είναι σαν να έχει πέσει η αυλαία γι’ αυτούς και εμείς να τους κάνουμε ένα μικρό μνημόσυνο.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Κατερίνα Παπανδρέου: Εμένα με συγκινεί πολύ όλη αυτή η εμπειρία, γιατί 76 χρόνια μετά, μας καρφώθηκε να ασχοληθούμε με αυτούς τους ανθρώπους και το ταξίδι τους. Δεν με συγκινεί από την πλευρά της υστεροφημίας, του τι άφησαν αυτοί οι άνθρωποι. Με συγκινεί υπαρξιακά, με την έννοια ότι αυτοί έκαναν αυτό το πέταγμα προς την ελευθερία τότε και κάποιοι άλλοι νέοι σήμερα αποφάσισαν να ασχοληθούν με αυτά τα πρόσωπα. Είναι φοβερά συγκινητικό γι’ αυτούς τους ανθρώπους, που υπήρξαν κάποτε.

Ευτυχία Φραντζεσκάκη
Ματαρόα, Πού πας καραβάκι με τέτοιο καιρόΕυτυχία Φραντζεσκάκη

-Η παράσταση εστιάζει ιδιαίτερα στο στοιχείο του «εμείς». Είναι κάτι που αφορά άλλωστε και εσάς ως ομάδα. Πώς δηλαδή αυτοί οι νέοι ξεκίνησαν σαν μια ομάδα, συνδέθηκαν για λίγο στο ταξίδι και στο Παρίσι και μετά ακολούθησε ο καθένας τη δική του πορεία. Μας λείπει αυτό το «εμείς» σήμερα;

Μάνος Βαβαδάκης: Αυτό θα σου απαντούσα στην προηγούμενη ερώτηση. Αν υπάρχει κάτι στο Ματαρόα, που μου αρέσει και με συγκινεί, είναι ότι άνθρωποι με διαφορετικά παρελθόντα και σημεία αναφοράς βρίσκονται σε ένα πλοίο. Αυτό τους συνδέει για μια ολόκληρη ζωή.

Κατερίνα Παπανδρέου: Τους σφραγίζει ανεξίτηλα αυτή η εμπειρία. Τους κολλάει σαν την τσίχλα αυτό το ταξίδι. Κάποιοι μάλιστα δεν συμπαθιούνται μεταξύ τους, έχουν διαφορετικές πολιτικές απόψεις, τσακώνονται. Αλλά υπάρχει ένα εμείς που μένει.

Μάνος Βαβαδάκης: Έχουμε ανάγκη το εμείς. Μας λείπει. Το μόνο που μένει είναι η αλληλεγγύη, όταν βάλλεσαι από παντού. Το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να πιαστείς από τον συνάνθρωπό σου, τον φίλο, τον διπλανό σου.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

-Ζούμε σε ένα κόσμο, όπου υπάρχει τρομερός διχασμός και διαίρεση. Ταυτόχρονα υπάρχει μεγάλη απομόνωση. Τι μπορεί να σηματοδοτήσει αυτή την πορεία προς το εμείς; Μόνο η ανάγκη; Ή μπορεί να υπάρξει κάποιο κοινό όραμα ή στόχος;

Κατερίνα Παπανδρέου: Εγώ πιστεύω ότι είναι ένστικτο το εμείς το οποίο κοιμάται, ανά περιόδους. Νομίζω ότι είναι ενστικτώδης η ανάγκη για το μαζί. Έτσι τουλάχιστον το βιώνω εγώ. Απλά μερικές φορές συμβαίνουν πράγματα γύρω μας και δεν θέλουμε να πιάσουμε το χέρι του συνανθρώπου μας και να βαδίσουμε μαζί. Ήταν, είναι και θα είναι κάτι πηγαίο. Αξίζει να το τροφοδοτούμε, γιατί πραγματικά η εποχή δίνει πολλά εναύσματα για να είσαι κλεισμένος στο εγώ.

Μάνος Βαβαδάκης: Όταν έγινε η καραντίνα, ο κλάδος μας οργανώθηκε από το μηδέν, απρόσμενα. Κανείς δεν περίμενε τέτοια μαζικότητα και συμμετοχή. Υπήρξε βέβαια η ανάγκη. Τώρα λοιπόν που φαίνεται ότι αυτή η ανάγκη δεν υπάρχει πλέον, ξεφούσκωσε όλο και ο καθένας επέστρεψε στη δουλειά του. Τα αιτήματα έμειναν χωρίς ικανοποίηση και όλοι κάνουν σαν να μην έχει συμβεί όλο αυτό ή σαν τα κακώς κείμενα τα διορθώθηκαν. Χρειάζεται κοινή αντίσταση, που δεν τη βλέπω πλέον.

Κατερίνα Παπανδρέου: Χρειάζεται επαγρύπνηση και προσπάθεια. Η ομάδα που δημιουργήσαμε, είναι ίσως μια ανάγκη μας, μια δέσμευση στο εμείς. Έχουμε δεσμευθεί να είμαστε ενωμένοι και να αντιμετωπίζουμε μαζί τα θέλω και τα όνειρά μας.

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ

Ματαρόα, Πού πας καραβάκι με τέτοιο καιρό;

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Μια παράσταση της ομάδας RMS MATAROA

Παίζουν οι: Μάνος Βαβαδάκης, Κατερίνα Ζησούδη, Κατερίνα Παπανδρέου

Στο ακορντεόν η Άννα Δημητροπούλου

Συνεργάτες Βοηθοί: Θεοδώρα Γεωργακοπούλου, Ευτυχία Φραντζεσκάκη

Εικαστική επιμέλεια: Μανώλης Μαυρής

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Επεξεργασία εικόνας – φωτομοντάζ: Μαρία Γιαρμενίτη

6 - 28 Δεκεμβρίου 2021, για 8 παραστάσεις

Μέρες και ώρα παραστάσεων: Δευτέρα & Τρίτη στις 21:00

INFO

Χώρος Κάμιρος

Ιθάκης 32, Κυψέλη, τηλ.: 2117251384, 6989945228

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Ωράριο Κρατήσεων: 10:00 - 18:00

Ηλεκτρονική Προπώληση: viva.gr, 11876, SevenSpots, Reload Stores, WIND, Βιβλιοπωλεία Ευριπίδης, Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων, Αθηνόραμα, Viva Kiosk, Yoleni’s

Κοινοποιήστε το άρθροΣχόλια

Σχετικές ειδήσεις

Η Ηλέκτρα Ελληνικιώτη αναζητά την Ρέα Φραντζή στην «Γραμμή του Ορίζοντος»

«Το Έξυπνο πουλί»: Έξι νέοι ηθοποιοί σ' ένα απολαυστικό γαϊτανάκι παρεξηγήσεων

Γιώργος Τζιρτζιλάκης: «Η συλλογή του Νίκου Αλεξίου είναι ένα ημερολόγιο, το συναξάρι μιας δεκαετίας»