Μια πορτογαλική εταιρία φτάχνει μπισκότα, ψωμί, σνακ και κρέμες από μικροφύκη
Πατάιας - Πορτογαλία
Το θαλάσσιο οικοσύστημα μπορεί να προσφέρει μια σοβαρή εναλλακτική λύση για την επισιτιστική μας αλυσίδα. Η Ευρώπη επενδύει στα μικροφύκη για να αντιμετωπίσει την αυξανόμενη ζήτηση σε τρόφιμα και την ανάγκη για πιο βιώσιμα συστήματα παραγωγής.
Οι άνθρωποι τρώνε μακροφύκη εδώ και αιώνες. Σημαντικό πλεονέκτημα είναι ότι για την παραγωγή τους δεν χρειάζεται γη ή λίπασμα. Τα τελευταία χρόνια το ενδιαφέρον έχει στραφεί στις θρεπτικές ιδιότητες ενός άλλου είδους της μεγάλης αυτής οικογένειας, τα μικροφύκη.
Η εταιρία Allmicroalgae, στο Πατάιας της Πορτογαλίας αναπτύσσει διάφορα τρόφιμα που βασίζονται σε σκόνη από φύκη, όπως μπισκότα, ψωμί, σνακ, πάστες και κρέμα. Η μηχανικός τροφίμων Αναμπέλα Ραϊμούντο εργάζεται στο Πανεπιστήμιο της Λισαβόνας για την ανάπτυξη προϊόντων από μικροφύκη με υψηλή προστιθέμενη αξία: _«_Πρέπει να βρούμε εναλλακτικές πηγές τροφίμων, που να είναι από την μια πλευρά βιώσιμες και από την άλλη να προσφέρουν διατροφικά οφέλη στους ανθρώπους. Τα μικροφύκη είναι εξαιρετικά σημαντικά συστατικά, γιατί είναι πλούσια σε πρωτεΐνες και σε βιοενεργές ενώσεις και άρα αποτελούν μια πολύ σημαντική διατροφική πηγή που μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε πολλά τρόφιμα».
Υπάρχουν πάνω από 72.000 χιλιάδες είδη φυκών, που ζουν τόσο στο γλυκό, όσο και στο θαλασσινό νερό. Τα μεγαλύτερα ονομάζονται μακροφύκη και αποτελούν το 20% όλων των φυκών. Το υπόλοιπο 80% είναι μικροφύκη.
Το ταξίδι των απλών κυττάρων που γίνονται πηγή τροφής, ξεκινά από αυτές τις γυάλινες μποτίλιες του εργαστηρίου όπου αναπτύσσονται. Το θρεπτικό τους περιεχόμενο ποικίλει ανάλογα με τον τύπο τους. Δύο από τα μικροφύκη είναι τα κυρίαρχα στην αγορά και προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση: η χλωρέλα και η σπιρουλίνα.
Η Τζοάνα Σίλβα είναι διευθύντρια έρευνας και ανάπτυξης στην εταιρία Allmicroalgae: «Αυτό που κάνουμε εδώ, σ’ αυτό το εργαστήριο είναι αναλύσεις που μας επιτρέπουν να αξιολογήσουμε αν η ανάπτυξη στους φωτοβιοαντιδραστήρες πηγαίνει καλά ή όχι. Πρέπει να μάθουμε περισσότερα για το συμβαίνει εντός του κυττάρου, να καθορίσουμε την αποκαλούμενη συνολική πρωτεϊνική αξία, το μαγνήσιο που καταναλώνεται εντός του υγρού, τον σίδηρο και τα διάφορα μικρο και μακροθρεπτικά συστατικά που είναι ουσιώδη για την καλλιέργεια. Αυτό επιτρέπει την βελτίωση της κατανάλωσης των θρεπτικών στοιχείων από τα φύκη».
Η καλλιέργεια των φυκών απαιτεί ακρίβεια για να πετύχουμε μεγαλύτερη ποσότητα βιομάζας. Μετά την διαδικασία της ζύμωσης, που ενεργοποιείται από παραδοσιακή μαγιά όπως αυτή που χρησιμοποιείται στην παραγωγή μπύρας, η καλλιέργεια τοποθετείται σε μεγάλους φωτοβιοαντιδραστήρες. Εκεί πολλαπλασιάζονται μέχρι να φτάσουν στα σωστά ποιοτικά πρότυπα. Αφού μαζευτούν, γίνεται επεξεργασία και μετατρέπονται σε λεπτή σκόνη.
«Υπάρχει ένας σπόρος που θα εγκεντρίσει έναν άλλο αντιδραστήρα. Κάθε φορά θα αποκτούμε μεγαλύτερη ποσότητα, μέχρι να έχουμε ένα σημαντικό σύνολο κυττάρων που θα αξίζει τον κόπο να επεξεργαστούμε. Αυτή η επεξεργασία έχει ως στόχο τη συγκέντρωση αυτού του κυτταρικού συνόλου. Τώρα μπορούμε είτε να παράγουμε μια συμπυκνωμένη πάστα για παράδειγμα για την υδατοκαλλιέργεια, ή μια σκόνη που μπορούμε να την χρησιμοποιήσουμε ως συστατικό ή διατροφικό συμπλήρωμα» εξηγεί η Τζοάνα Σίλβα.
Το ενδιαφέρον του κλάδου των τροφίμων για τα μικροφύκη αυξάνεται ραγδαία, λόγω των νέων καταναλωτικών συνηθειών, λόγω της βιωσιμότητας της παραγωγής τους, αλλά και χάρη σε κάποια σημαντικά χαρακτηριστικά που έχουν για την ανθρώπινη υγεία.
Ο Χούλιο Αμπέλιο είναι διευθυντής της εταιρίας: «Η παραγωγή πρωτεΐνης που βασίζεται στα φυτά θα μας επιτρέψει να εισέλθουμε σε περιοχές της ανθρώπινης διατροφής, πέρα από τη χορτοφαγική και τη vegan. Υπάρχει ένα πολύ ενδιαφέρον πεδίο που δεν έχει ακόμη αναπτυχθεί. Είναι τα κλινικά και τα ιατρικά τρόφιμα, που αφορούν ανθρώπους που είναι άρρωστοι και έχουν δυσκολία να φάνε τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες».
Στο πλαίσιο της στρατηγικής Από το Αγρόκτημα στο πιάτο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στοχεύει στην υποστήριξη του κλάδου των μικροφυκών και στην ανάπτυξη της δυναμικής τους, μέσω μιας ξεχωριστής πρωτοβουλίας που θα ξεκινήσει στα μέσα του 2022.