Οι υδατοκαλλιέργειες και η προστασία απειλούμενων θαλάσσιων ειδών

Σε συνεργασία με The European Commission
Οι υδατοκαλλιέργειες και η προστασία απειλούμενων θαλάσσιων ειδών
Πνευματικά Δικαιώματα Denis Loctier, Euronews
Από Denis Loctier
Κοινοποιήστε το άρθρο
Κοινοποιήστε το άρθροClose Button
Αντιγραφή/Επικόλληση το λινκ του βίντεο πιο κάτω:Copy to clipboardCopied

Μπορούν να χρησιμεύσουν για το μεγάλωμα διαφόρων θαλάσσιων ειδών

Η ακτογραμμή της Ανδαλουσίας είναι το σπίτι ενός τοπικού είδους θαλάσσιας ανεμώνης. Η «Anemonia sulcata» παίζει σημαντικό ρόλο στο παράκτιο οικοσύστημα, έχει ελπιδοφόρες φαρμακευτικές ιδιότητες, ενώ η τοπική κουζίνα έχει ανακαλύψει εδώ και πολύ καιρό τη γαστρονομική της αξία. Βρίσκεται στο μενού πολλών εστιατορίων. 

Το μαγείρεμα της ανεμώνης είναι εύκολο: την αλευρώνεις και μετά τη βάζεις για ένα λεπτό σε καυτό ελαιόλαδο. Κάτω από την τραγανή κρούστα, η ανεμώνη παραμένει μαλακή και χυμώδης. Ο συνδυασμός της με κρέμα αβοκάντο, μάραθο, σκόρδο και αρμύρα κάνει τη δημιουργία του σεφ Χεσού Γκονζάλες ένα αξέχαστο πιάτο: «Χρησιμοποιούμε πολύ αυτό το φυτό στην περιοχή μας, χάρη στις πολλαπλές χρήσεις του. Έχει μια πολύ αυθεντική, πολύ γεμάτη, θαλασσινή γεύση και μπορεί να μαγειρευτεί με πολλούς τρόπους. Όσοι την δοκιμάζουν για πρώτη φορά εντυπωσιάζονται τόσο από τη γεύση, όσο και από την ζελεδένια υφή της. Όταν δεν την γνωρίζεις είναι μια εκπληκτική, απολαυστική εμπειρία».

Η Άνα Εστέρ Ορτίζ είναι υπεύθυνη μια υδατοκαλλιέργειας. Καλλιέργησε τις ανεμώνες του εστιατορίου στο πλαίσιο του πρότζεκτ «Ορτιμάρ». Αποτελεί μέρος του προγράμματος «Pleamar», που χρηματοδοτείται από την Ε.Ε. Ο στόχος του είναι να αποκαταστήσει τους πληθυσμούς ανεμώνης, που διαρκώς μειώνονται: «Μέχρι τώρα, όλες οι ανεμώνες που μπορούν να αγοράσουν οι καταναλωτές στην αγορά, ή να φάνε στα εστιατόρια, προέρχονται από την παραδοσιακή αλιεία. Αυτό έχει οδηγήσει σε σημαντική μείωση των πληθυσμών στα φυσικά τους ενδιαιτήματα. Υπάρχει ανάγκη για έναν μηχανισμό σωστής διαχείρισης, γιατί χωρίς αυτόν, το είδος κινδυνεύει με εξαφάνιση».

Θερμοκήπια με λαχανικά καλύπτουν τεράστιες εκτάσεις στη μεσογειακή πλευρά της Ισπανίας. Εδώ συναντούμε έναν διαφορετικό τύπο καλλιέργειας. Στο παρελθόν, αυτές οι δεξαμενές χρησιμοποιούνταν για ιχθυοκαλλιέργεια. Αλλά σήμερα συμμετέχουν σ’ ένα πρωτοποριακό πείραμα. Μια εταιρία του Πανεπιστημίου της Γρανάδας, η iMare Natural βρήκε έναν αποτελεσματικό και βιώσιμο τρόπο για την καλλιέργεια θαλάσσιων ανεμώνων, όπως μας εξηγεί η Ορτίζ: _«_Εδώ τις καλλιεργούμε, τις αναπαράγουμε και τους προσφέρουμε τις καλύτερες δυνατές συνθήκες, πριν τις ξαναβάλουμε στην θάλασσα».

Οι ερευνητές πήραν 100 ανεμώνες από τη θάλασσα και τις πενταπλασίασαν, χρησιμοποιώντας αγενείς μεθόδους αναπαραγωγής. Οι ανεμώνες χρειάζονται συγκεκριμένη θερμοκρασία και σύνθεση νερού για να αναπαραχθούν. Οι επιστήμονες δημιούργησαν συνθήκες αντίστοιχες με αυτές που υπάρχουν στο φυσικό τους περιβάλλον. Μιμούνται ακόμη κι ένα από τα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η υδατοκαλλιέργεια που είναι η χημική μόλυνση και η ρύπανση με θρεπτικά συστατικά. Η μείωση των αποβλήτων είναι συχνά πρόκληση για τις μονάδες υδατοκαλλιέργειας. Πώς αντιμετωπίζουν αυτό το πρόβλημα σε ένα κλειστό σύστημα;

«Έχουμε ένα μικρό θαλάσσιο οικοσύστημα στο οποίο κάποια είδη χρησιμοποιούν τα οργανικά απόβλητα άλλων ειδών για να κρατήσουν το σύστημα εντελώς καθαρό. Έτσι μειώνονται το αποτύπωμα σε άνθρακα, η ανάγκη για θαλασσινό νερό και η ενεργειακή κατανάλωση» υπογραμμίζει η Ορτίζ.

Αυτό μπορεί να βοηθήσει και την γεωργία. Αυτή η υδροπονική καλλιέργεια αρμύρας, των σπαραγγιών της θάλασσας τα πάει περίφημα στο ίδιο αλμυρό νερό που χρησιμοποιούν θαλάσσια ζώα και μικροφύκη. Η Μάρτα Ντελγκάδο Χερέρα είναι ερευνήτρια της iMare Natural: _«_Αυτό το φυτό, μέσω ενός συστήματος ριζών που βλέπουμε εδώ, απορροφά τα θρεπτικά συστατικά από το νερό, καθαρίζοντάς το από το υπερβολικό άζωτο. Το καθαρό νερό μεταφέρεται μέσω αυτών των σωλήνων πίσω στη δεξαμενή».

Αυτή η μέθοδος είναι γνωστή ως ολοκληρωμένη πολυτροφική καλλιέργεια. Επιτρέπει την ανάπτυξη θαλάσσιων ειδών με ελάχιστο περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Αποτελεί μια από τις πιο σημαντικές κατευθύνσεις της μελλοντικής ανάπτυξης της ευρωπαϊκής ιχθυοκαλλιέργειας. Το νέο πλαίσιο της πολιτικής της Ε.Ε. σ’ αυτόν τον τομέα δίνει έμφαση στην περιβαλλοντική βιωσιμότητα και την καινοτομία.

Ακολουθούμε την Άνα και την Μάρτα, καθώς ετοιμάζονται να ελευθερώσουν τις ανεμώνες τους στην θάλασσα, δίπλα ακριβώς στις δημοφιλείς παραλίες του Αλμουνιέκαρ.

Είναι ένα πάρα πολύ καλό σημείο χάρη στις περιβαλλοντικές συνθήκες που υπάρχουν εδώ: πολύ φως, ρηχά νερά και βραχώδες υπόστρωμα. Καθώς βουτάμε στα ζεστά νερά κοντά στην ακτή, βλέπουμε βράχια καλυμμένα με ωραίες ανεμώνες. Αυτό αποδεικνύει τις εξαιρετικές συνθήκες που υπάρχουν για τις αποικίες τους. Λίγο πιο πέρα, η Άνα και η Μάρτα βρίσκουν γυμνούς βράχους. Είναι τα ιδανικά μέρη για να ξεκινήσουν νέες τεχνητές αποικίες: _«Οι ανεμώνες μένουν προσκολλημένες στους ίδιους ασβεστολιθικούς δίσκους, στους οποίους μεγαλώνουν στην υδατοκαλλιέργεια. Τις βάζουμε σ’ αυτούς τους δίσκους κάτω από τα βράχια, κάτω από την άμμο, έτσι ώστε να συνεχίσουν την διαδικασία αποικισμού από εκεί. _Η ίδια τεχνολογία που χρησιμοποιούμε με τις ανεμώνες, μπορεί να εφαρμοστεί και σε άλλα ασπόνδυλα είδη, όπως αχινούς, αστερίες, εχινόδερμα και σφουγγάρια, που χρησιμοποιούνται σε τομείς της βιοϊατρικής και της βιοτεχνολογίας. Μπορεί να κάνουμε το ίδιο και με αυτά τα είδη» τονίζει η Άνα Εστέρ Ορτίζ.

Στο Πανεπιστήμιο της Γρανάδας, μια ομάδα φυσιολόγων, υπό την καθοδήγηση της καθηγήτριας Αμάλια Πέρεζ μελετά δείγματα ιστών από ανεμώνες που έχουν μεγαλώσει σε διαφορετικές συνθήκες. Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα ζώα που έχουν μεγαλώσει σε πολυτροφικά οικοσυστήματα, παρουσιάζουν πιο φυσιολογικά επίπεδα στρες σε σχέση με ζώα που έχουν μεγαλώσει σε υδατοκαλλιέργειες που έχουν ένα μόνο είδος: «Στην πολυτροφική υδατοκαλλιέργεια υπάρχουν πολλαπλές αλληλεπιδράσεις μεταξύ διαφορετικών ειδών και αυτό ωφελεί το ζώο, γιατί θυμίζει τις φυσικές συνθήκες ανάπτυξής του. Προφανώς και δεν είναι ακριβώς οι ίδιες, αλλά ο στόχος μας είναι να τις κάνουμε όσο το δυνατόν παρόμοιες».

Η περαιτέρω μελέτη των ανεμώνων μπορεί να προσφέρει λύσεις για τη θεραπεία του καρκίνου και άλλων ασθενειών: βιοϊατρικά πειράματα που έγιναν από την Λάουρα Καμπέθα Μοντίγια έδειξαν ότι το απόσταγμα ορισμένων συστατικών αυτών των ασπόνδυλων μπορεί να σταματήσει την ανάπτυξη των καρκινικών όγκων στον δοκιμαστικό σωλήνα: «Αξιολογούμε πόσο αποτελεσματικό είναι αυτό το απόσταγμα στην καταστροφή των καρκινικών κυττάρων. Εστιάζουμε στον καρκίνο του παχέος εντέρου, αλλά δεν αποκλείουμε να το χρησιμοποιήσουμε και σε άλλους τύπους όγκων».

Η διάσωση των θαλάσσιων ανεμώνων είναι μια δύσκολη αποστολή που εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την σωτηρία των πληθυσμών τους, που διαρκώς συρρικνώνονται, λόγω της υπερβολικής και της παράνομης εξαγωγής τους από την θάλασσα. Το έργο των ερευνητών και των ακτιβιστών με τις νέες μεθόδους καθαρής υδατοκαλλιέργειας μπορεί να βοηθήσει στην αναζωογόνηση της βιοποικιλότητας κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.

Κοινοποιήστε το άρθρο

Σχετικές ειδήσεις

Φύση - Απειλούμενα είδη: Οι «σταρ» και οι «ριγμένοι» στα κονδύλια