Στην πεδιάδα της Σικελίας, κοντά στη πόλη Μίνεο, βρίσκονται τα τρία επονομαζόμενα «πορτοκαλί» χωριά. Εκεί κάποτε φιλοξενούνταν το στρατιωτικό
Στην πεδιάδα της Σικελίας, κοντά στη πόλη Μίνεο, βρίσκονται τα τρία επονομαζόμενα «πορτοκαλί» χωριά. Εκεί κάποτε φιλοξενούνταν το στρατιωτικό προσωπικό των ΗΠΑ στην περιοχή.
Περικυκλωμένη με αγκαθωτό σύρμα, η συγκεκριμένη εγκατάσταση έχει γίνει το μεγαλύτερο κέντρο υποδοχής και φιλοξενίας για πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο στην Ευρώπη.
Κάποιος θα μπορούσε να πιστέψει ότι είναι ένα τουριστικό θέρετρο. Όμως το μέρος αυτό είναι γνωστό επειδή εκεί συνωστίζονται πάνω από 4.000 αιτούντες άσυλο.
Ωστόσο το συγκεκριμένο κέντρο υποδοχής και φιλοξενίας του Μίνεο βρίσκεται στην καρδιά ενός τεράστιου σκανδάλου διαφθοράς και στο επίκεντρο μιας δικαστικής έρευνας, που οδήγησε πέρυσι στην μερική διάλυση ενός δικτύου της μαφίας.
Ο συνεταιρισμός των ιδιωτικών επιχειρήσεων που παρέχουν τις υπηρεσίες σε αυτό, κατηγορείται ότι παρανόμως απέκτησε τα 100 εκατ. ευρώ που δαπανήθηκαν μέσω δημόσιου διαγωνισμού για τη λειτουργία του κέντρου. Κεφάλαια που προορίζονταν για τους αιτούντες άσυλο φέρονται επίσης να έχουν καταλήξει σε άλλες τσέπες.
Πολλοί χρειάζεται να περιμένουν για μήνες, μερικές φορές ακόμα και δύο ή τρία χρόνια, μέχρι να εξεταστεί η αίτησή τους για άσυλο. Στο μεσοδιάστημα, ελάχιστοι είναι αυτοί που μιλάνε για τις δυσλειτουργίες του κέντρου φιλοξενίας, από το φόβο μήπως απελαθούν.
Μερικά στόματα όμως ανοίγουν. «Μας διέσωσαν από την Μεσόγειο Θάλασσα. Το αναγνωρίζουμε αυτό. Όμως τα χρήματα που μας δίνουν δεν είναι αυτά που υποτίθεται ότι θα μας έδιναν. Μας δίνουν 1,50 ευρώ αντί για 2,50 και επίσης μας ταΐζουν ρύζι κάθε μέρα», λέει μια κοπέλα.
Μια άλλη συμπληρώνει: «Το ερώτημα που έχω είναι γιατί καθυστερούν τόσο πολύ τα έγγραφά μας; Περιμένουμε, χρόνο με τον χρόνο, όλο αυτό το διάστημα, στο οποίο δεν μπορούμε να εργαστούμε, δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα».
Συνολικά 35 ευρώ την ημέρα για κάθε άτομο είναι το ποσό που δαπανάται και στο οποίο περιλαμβάνονται 2,5 ευρώ που υποτίθεται ότι πάνε απευθείας στον κάθε έναν που διαμένει εδώ. Αυτά τα χρήματα δίνονται από το κράτος στον συνεταιρισμό που διοικεί το κέντρο φιλοξενίας, ώστε να παρέχει στους πρόσφυγες και τους μετανάστες στέγη, τροφή, ιατρική φροντίδα, ψυχολογική στήριξη αλλά και μαθήματα της ιταλικής γλώσσας.
Ωστόσο η πραγματικότητα είναι διαφορετική, λένε οι αιτούντες άσυλο όταν κλείνει η κάμερα.
Το euronews επισκέφθηκε τον εισαγγελέα Τζουζέπε Βερζέρα, που χειρίζεται την υπόθεση. Ο ίδιος υποστηρίζει ότι υπάρχουν ακόμη πολλές «γκρίζες ζώνες».
«Υπάρχουν αποδείξεις ότι πολλοί από αυτούς τους μετανάστες, παρόλο που δεν μένουν πια στο κέντρο, εξακολουθούν να εμφανίζονται καταγεγραμμένοι σε αυτό. Αυτό σημαίνει ότι τεράστια χρηματικά ποσά δόθηκαν για υπηρεσίες που δεν παρασχέθηκαν», επισημαίνει ο εισαγγελικός λειτουργός.
Οι απάτες που αποκαλύφθηκαν αναφορικά με το σκάνδαλο με την μαφία λέγεται ότι είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου. Σύμφωνα με τον δικαστή Καντόνε, που έχει την ευθύνη για την αρχή καταπολέμησης της διαφθοράς στη Ρώμη, το φαινόμενο έχει επεκταθεί σε όλη την Ιταλία.
Η έρευνά του στη Νάπολι «έδειξε ότι οι ιδιοκτήτες των κέντρων δεν εφάρμοζαν όσα είχαν συμφωνηθεί αναφορικά με το επονομαζόμενο “χαρτζιλίκι” των αιτούντων άσυλο, καθώς χρήματα που προορίζονταν για να δίνονται καθημερινά στους πρόσφυγες, χρησιμοποιήθηκαν για προσωπική χρήση».
Ο Κλεμέντ έφτασε στο συγκεκριμένο κέντρο από την Ακτή Ελεφαντοστού πριν τρεις μήνες. Ακόμα περιμένει για μια απάντηση στο αίτημα που έχει κάνει να αναγνωριστεί ως πρόσφυγας.
Το περασμένο καλοκαίρι μαζί με άλλους αιτούντες άσυλο, κατήγγειλε τις συνθήκες διαβίωσης. Ο συνωστισμός, οι κακές συνθήκες υγιεινής, οι ανύπαρκτες υπηρεσίες καταγράφονται στο βίντεο που γυρίστηκε από τους κατοίκους της Villa Angela και προκάλεσε σάλο στην Ιταλία. Η εξέγερσή τους είχε ως αποτέλεσμα να μείνουν στο δρόμο.
Μετά από διαμάχες που κράτησαν ένα μήνα, με τη βοήθεια και της αντιρατσιστικής οργάνωσης «3Febbraio», η ομάδα μεταφέρθηκε σε άλλα πιο αξιοπρεπή κέντρα υποδοχής. Ο ίδιος ωστόσο, συνεχίζει να αγωνίζεται μαζί με τους Ιταλούς ακτιβιστές.
Μπορεί σε προσωπικό επίπεδο να άλλαξε την μοίρα του προς το καλύτερο, ωστόσο οι καταχρήσεις συνεχίζονται σε πολλά μέρη, όπως ο ίδιος καταγγέλει:
«Επισκέφθηκα φίλους σε άλλα κέντρα και είναι απλά απερίγραπτα. Κάποιοι κοιμούνται στα πατώματα, απλώνουν τα ρούχα τους στο έδαφος. Δεν υπάρχει ζεστό νερό. Δεν μπορούν να πλυθούν, μυρίζουν άσχημα… Δεν έχουν τίποτα. Και δεν μπορούν να μιλήσουν, γιατί αν μιλήσουν, θα τους διώξουν. Συνεπώς, η κατάσταση τελικά δεν έχει αλλάξει».
Δεν είχαμε πρόσβαση στα επίμαχα κέντρα. Ωστόσο μιλούν από μόνες τους οι εικόνες από τα κινητά τηλέφωνα που έστειλαν όσοι διαμένουν σε αυτά. Σε κάποια έχει κοπεί το νερό, γιατί οι υπεύθυνοι δεν πλήρωσαν τον λογαριασμό. Αλλού δεν υπάρχουν καν σεντόνια και τα έντομα που βρίσκονται στα κρεβάτια, προκαλούν πληγές με τα τσιμπήματά τους στα σώματα των προσφύγων.
Οι καταχρήσεις και οι παρανομίες που αποκαλύφθηκαν, οδήγησαν στο κλείσιμο πάνω από δέκα κέντρων. Ανάμεσά τους και αυτό της Καμπανίας, τον περασμένο Φεβρουάριο.
Με τους ακτιβιστές της αντιρατσιστικής οργάνωσης «3Febbraio», η κάμερα του euronews επισκέφθηκε μια εγκαταλελειμμένη τουριστική περιοχή δίπλα στη Νάπολι, διαβόητη για την ισχυρή παρουσία της Καμόρα. Βανδαλισμένα ξενοδοχεία βρίσκονται κατά μήκος του δρόμου.
«Στο πέρασμα των ετών, με την ισχυρή παρουσία του οργανωμένου εγκλήματος, η περιοχή υποβαθμίστηκε και αυτά τα ξενοδοχεία σταδιακά εγκαταλείφθηκαν. Πολλοί ιδιοκτήτες αποφάσισαν να μετατρέψουν αυτές τις δομές σε κέντρα υποδοχής», εξηγεί ο ακτιβιστής Ετόρε Σκαμάτσια.
Ο ίδιος προσθέτει: «Αυτές είναι δομές που δημιουργήθηκαν για να φιλοξενήσουν μικρούς αριθμούς ανθρώπων και τελικά τοποθετούσαν εκεί όσους περισσότερους μπορούσαν. Και όσους περισσότερους έβαζαν εκεί, τόσο περισσότερα χρήματα έβγαζαν. Δεν παρέχονται όμως πολλές από τις υπηρεσίες. Έτσι βγάζουν χρήματα και από υπηρεσίες που δεν δίνονται στους μετανάστες».
Ο ιδιοκτήτης ενός από αυτά τα ξενοδοχεία αναφέρει στην κάμερα: «Τους προσφέρουμε στέγη, τους ταΐζουμε, τους δίνουμε ό,τι μπορούμε. Δεν βγάζουμε λεφτά από αυτό, δεν είναι δική μου δουλειά να μιλήσω για κάτι τέτοιο. Αν θέλετε να ερευνήσετε κάτι τέτοιο, να πάτε να ρωτήσετε την εταιρεία που τους έφερε εδώ. Σε ότι με αφορά, το μόνο που κάνω είναι να τους βοηθώ. Και το κάνω γιατί το θέλω. Τελεία και παύλα!».
Οι ένοικοι αυτών των χώρων είναι εξαντλημένοι. Είναι ατελείωτη η αναμονή για μια απάντηση στο αίτημά τους να χορηγηθεί άσυλο. Επισήμως, οι τοπικές αρχές δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν τόσο μεγάλο αριθμό αιτήσεων. Όμως υπάρχουν υπόνοιες ότι ορισμένοι αρμόδιοι υπάλληλοι σε συνεργασία με τους υπευθύνους των κέντρων υποδοχής, βγάζουν χρήματα από αυτές τις καθυστερήσεις.
Ένας μετανάστης από την Γκάμπια σχολιάζει: «Κάθε μέρα είναι δύσκολη. Εδώ υπάρχουν 103 άνθρωποι και μόνο σε τρεις έδωσαν χαρτιά. Γιατί συμβαίνει αυτό; Είμαστε εδώ και έναν χρόνο εδώ, επτά μήνες χωρίς έγγραφα. Τι κάνουν; Έχουν στήσει μια επιχείρηση με εμάς εδώ. Δεν μιλάνε για το ζήτημα της υγείας μας. Δεν μιλάνε για τα χρήματά μας. Δεν μιλάνε για την επαγγελματική μας αποκατάσταση. Μας έχουν απομονώσει από τα πάντα. Βρισκόμαστε στο σκοτάδι».
