Τα βλέμματα στρέφονται στον πρώην πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για τον οποίο το βέβαιο είναι ότι γνωρίζει πώς να συνομιλεί με τους θεσμούς και πώς να χτίσει μια εποικοδομητική σχέση για την Πολωνία.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΗ ήττα των λαϊκιστών του εθνικιστικού Κόμματος Νόμου και Δικαιοσύνης (PiS) στην Πολωνία εκτός του ότι συνιστά σαφή φιλοευρωπαϊκή στροφή της χώρας, γεννά ελπίδες για μεγάλη ρήξη με το παρελθόν.
Με δεδομένο ότι τα τρία κόμματα της κεντρώας αντιπολίτευσης, ο «Συνασπισμός των Πολιτών» του Ντόναλντ Τουσκ, οι Χριστιανοδημοκράτες του «Τρίτου Δρόμου» και η Αριστερά συγκεντρώνουν από κοινού 248 έδρες στην 460μελή βουλή, έναντι 212 εδρών για το PiS και την Συνομοσπονδία (άκρα δεξιά), το ενδιαφέρον στρέφεται στην αλλαγή σελίδας που ετοιμάζεται να κάνει η Πολωνία.
Σημειώνεται ότι οι εκλογές διεξήχθησαν με τη μεγαλύτερη συμμετοχή στην ιστορία της χώρας.
Καθώς λοιπόν, τρία κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν την πλειοψηφία των εδρών στο πολωνικό κοινοβούλιο των και είναι έτοιμα να συνεργαστούν, τα βλέμματα πέφτουν στον επικεφαλής τους, τον πρώην πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ. Ο Τουσκ που έχει διατελέσει πρωθυπουργός της Πολωνίας και στο παρελθόν, ετοιμάζεται να γίνει πρωθυπουργός ενός συνασπισμού που πολλοί εύχονται ότι θα σηματοδοτήσει τη ρήξη με το παρελθόν.
Η Μόνικα Σους, αναπληρώτρια καθηγήτρια στην Πολωνική Ακαδημία Επιστημών εξηγεί ότι «σίγουρα θα προσπαθήσουν, πρώτα απ' όλα, να φέρουν την Πολωνία ξανά στο φως της δημοκρατίας, έτσι ώστε το δικαστικό σύστημα να απελευθερωθεί. Ο Τύπος θα είναι και πάλι ελεύθερος. Και φυσικά, θα αποκατασταθούν τα δικαιώματα για τις μειονότητες».
Οι σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση
Μια τέτοια αλλαγή θα συμβάλει στην εξομάλυνση των σχέσεων με την Ευρωπαϊκή Ένωση, μετά από 8 χρόνια συντηρητικής και εθνικιστικής κυβέρνησης.
Και συνεχίζει λέγοντας: «Νομίζω ότι η Πολωνία θα είναι, και πάλι, ένας αξιόπιστος εταίρος εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θα προσπαθήσουμε σίγουρα να έχουμε καλύτερες σχέσεις με τους γείτονές μας».
Ουκρανία και μεταναστευτικό
Ωστόσο, ορισμένες από τις θέσεις της νέας κυβέρνησης θα απηχούν εκείνες της απερχόμενης, ίσως μόνο με πιο ήπια διατύπωση. Η πολωνική υποστήριξη στην Ουκρανία θα παραμείνει πολύ ισχυρή ενώ οι εντάσεις με την ΕΕ για τη μετανάστευση θα συνεχιστούν.
Η Τεόνα Λαβρελασβίλι, πολιτική αναλύτρια και συντονίστρια της Ομάδας Εργασίας για τη Διεύρυνση της ΕΕ, Κέντρο Ευρωπαϊκής Πολιτικής επισημαίνει ότι «εκφράζονται μεγάλες ανησυχίες σχετικά με τη μετανάστευση, αλλά και με την ασφάλεια. Ζητήματα που θα πρέπει να αντιμετωπίσει ο Τουσκ σε εσωτερικό επίπεδο. Και γνωρίζουμε ότι και η στάση του για τη μετανάστευση δεν είναι απαραίτητα θετική όταν μιλάμε για την υποχρεωτική μετεγκατάσταση. Ωστόσο, ο τρόπος με τον οποίο θα συνεργαστεί εποικοδομητικά με τους ευρωπαίους φορείς λήψης αποφάσεων, φυσικά, θα είναι διαφορετικός».
Οι αναλυτές αναγνωρίζουν ότι ο Τουσκ θα αντιμετωπίσει μια τεράστια πρόκληση για να διαχειριστεί έναν συνασπισμό που σχηματίζεται από κόμματα με διαφορετικό υπόβαθρο.
Τι αλλαγές είναι πιθανό να γίνουν για τις αμβλώσεις
Η Μόνικα Σους συμπληρώνει: «Θα υπάρξουν εσωτερικές διαφωνίες, νομίζω. Αλλά θα αφορούν μάλλον εσωτερικά ζητήματα, για παράδειγμα, τις αμβλώσεις. Ειδικά για αυτό το θέμα, κάθε ένας από τους εταίρους χαρακτηρίζεται από ευελιξία αλλά σε αυτό που αφορά τα δικαιώματα των γυναικών, εξακολουθούν να υπάρχουν διαφορές μεταξύ τους, που κυμαίνονται από θέσεις για την πλήρη απελευθέρωση των αμβλώσεων έως τη συζήτηση για κάποιο πλαίσιο με κανόνες».
Ένα άλλο πιθανό μήλο της έριδος ίσως αποδειχθεί η ένταξη στο ευρώ. Το κεντρώο κόμμα «Πολωνία 2050» υποστηρίζει την ένταξη στην ευρωζώνη, ενώ τα άλλα δύο είναι πιο διστακτικά.