Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε την Πέμπτη την αναθεωρημένη έκδοση του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της Ουγγαρίας, μια απόφαση που προβλέπει την αποδέσμευση 920 εκατ. ευρώ χωρίς όρους.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΗ τροπολογία προσθέτει 4,6 δισεκατομμύρια ευρώ (3,9 δισεκατομμύρια ευρώ σε χαμηλότοκα δάνεια και 0,7 δισεκατομμύρια ευρώ σε μη επιστρεπτέες επιχορηγήσεις) στο σχέδιο που εγκρίθηκε προηγουμένως, με αποτέλεσμα το συνολικό ποσό των 10,4 δισεκατομμυρίων ευρώ σε κονδύλια της ΕΕ να εκταμιεύεται σε σταδιακές δόσεις τα επόμενα χρόνια.
Η αναθεώρηση προς τα πάνω αποτελεί μέρος του RePower EU, του φιλόδοξου σχεδίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη διαφοροποίηση από τα εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα και την επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης, το οποίο εισήχθη αμέσως μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Οι χώρες δικαιούνται να λάβουν το 20% των μετρητών που τους αναλογούν στο πλαίσιο του RePower EU ως "προχρηματοδότηση" για την παροχή ρευστότητας και την εκκίνηση έργων καθαρής ενέργειας. Στην περίπτωση της Ουγγαρίας, η "προχρηματοδότηση" ανέρχεται σε 920 εκατ. ευρώ, τα οποία θα καταβληθούν σε δύο ξεχωριστές δόσεις μέσα στους επόμενους δώδεκα μήνες.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα 920 εκατ. ευρώ δε συνοδεύονται από πρόσθετους όρους. Το υπόλοιπο του σχεδίου των 10,4 δισ. ευρώ παραμένει αυστηρά συνδεδεμένο με την εκπλήρωση 27 "σούπερ ορόσημων", μιας σειράς μεταρρυθμίσεων που σχετίζονται με την καταπολέμηση της διαφθοράς, την ενίσχυση της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης και τη δημιουργία συστημάτων ελέγχου.
Τα "σούπερ ορόσημα" επιβλήθηκαν πέρυσι και η Ουγγαρία φέρεται να έχει σημειώσει ουσιαστική πρόοδο στην ολοκλήρωσή τους μετά από έντονο μπρος-πίσω μεταξύ Βουδαπέστης και Βρυξελλών.
Η θετική αξιολόγηση της Επιτροπής, που δημοσιεύθηκε το απόγευμα της Πέμπτης, πρέπει ακόμη να εγκριθεί από την ειδική πλειοψηφία των κρατών μελών. Το πράσινο φως αναμένεται ευρέως να συμβεί, καθώς οι κυβερνήσεις ακολουθούν μια άγραφη συμφωνία κυρίων, βάσει της οποίας δεν εμποδίζουν η μία τα εθνικά σχέδια της άλλης μόλις η Επιτροπή δώσει την ευλογία της.
Λάθος μήνυμα
Παρόλα αυτά, η αποδέσμευση 920 εκατομμυρίων ευρώ χωρίς όρους και προϋποθέσεις θα είναι αμφιλεγόμενη. Αρκετοί διπλωμάτες αναφέρουν ότι η Κομισιόν θα μπορούσε να στείλει λάθος μήνυμα στα υπόλοιπα κράτη-μέλη για το σεβασμό του Κράτους Δικαίου, αλλά και την υπονόμευση των κυρώσεων.
Η Ουγγαρία βρίσκεται εδώ και καιρό υπό έλεγχο για τη δημοκρατική οπισθοδρόμησή της, η οποία οδήγησε σε παρατεταμένο αδιέξοδο σχετικά με το σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της χώρας. Ξεχωριστά, η αντιπαράθεση με τις Βρυξέλλες προκάλεσε το πάγωμα 22 δισεκατομμυρίων ευρώ σε κονδύλια συνοχής.
Αντιδρώντας σε αυτό που αποκαλεί "οικονομικό εκβιασμό", ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν υιοθέτησε στάση κωλυσιεργίας και απείλησε να ασκήσει το δικαίωμα βέτο του για να εκτροχιάσει βασικές συλλογικές αποφάσεις, συμπεριλαμβανομένης της έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ουκρανία.
Τον περασμένο μήνα, ο Όρμπαν συναντήθηκε με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν στην Κίνα, την πρώτη διμερή συνάντηση ηγέτη της ΕΕ από τότε που το Κρεμλίνο εξαπέλυσε τον ολοκληρωτικό πόλεμο στην Ουκρανία. Η συνάντηση πήγε άσχημα στις Βρυξέλλες και θεωρήθηκε προσβολή της ευρωπαϊκής ενότητας.
Λίγες ημέρες αργότερα, ο πρωθυπουργός τάχθηκε σθεναρά κατά της δημιουργίας ενός ταμείου της ΕΕ ύψους 50 δισεκατομμυρίων ευρώ για την παροχή μακροπρόθεσμης οικονομικής βοήθειας στην Ουκρανία.
Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, η Βουδαπέστη παρουσίασε μια δημόσια εκστρατεία με στόχο την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, και τον Αλεξάντερ Σόρος, γιο του δισεκατομμυριούχου Τζορτζ Σόρος και σημερινό πρόεδρο των Ιδρυμάτων Ανοιχτής Κοινωνίας (OSF). Οι διαφημιστικές πινακίδες, που είναι κολλημένες σε όλη την Ουγγαρία, αναφέρουν: «Ας μην χορεύουμε στον σκοπό που σφυρίζουν!».
Η εκστρατεία αποτελεί μέρος μιας μη δεσμευτικής εθνικής διαβούλευσης που ζητά από τους πολίτες τη γνώμη τους για διάφορες πολιτικές της ΕΕ. Η έρευνα περιλαμβάνει 11 ερωτήσεις γεμάτες με έντονα προκατειλημμένες δηλώσεις.
Και μόλις την Τετάρτη, ο Ορμπάν έστειλε νικητήριο μήνυμα στον ακροδεξιό λαϊκιστή Ολλανδό Γκερτ Βίλντερς για την επικράτησή του στις ολλανδικές εκλογές. Τον αποκαλούν χαρακτηριστικά "Ολλανδό Τραμπ". Άλλωστε ο Ορμπάν είναι φίλος με τον πρώην Πρόεδρο των ΗΠΑ.
Αυτή την εβδομάδα, η κυβέρνηση Όρμπαν κατέθεσε νέα νομοθεσία με στόχο τη δημιουργία ενός "γραφείου προστασίας της κυριαρχίας" που θα εξετάζει τη χρήση ξένης χρηματοδότησης σε εγχώριες εκστρατείες και δραστηριότητες ΜΚΟ. Η ευρεία διατύπωση του νόμου έχει προκαλέσει ανησυχίες για πιθανή καταστολή των πολιτικών αντιπάλων, της κοινωνίας των πολιτών και των συνδικάτων.