Η πρόταση του Ύπατου Εκπροσώπου Μπορέλ συμπεριλαμβάνει για πρώτη φορά κυρώσεις σε βάρος των ακραίων εποίκων του Ισραήλ στη Δυτική Όχθη.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΣχέδια για την επιβολή κυρώσεων στους εξτρεμιστές ισραηλινούς εποίκους στη Δυτική Όχθη εξετάζει η ΕΕ. Το θέμα αναμένεται να συζητηθεί στο Συμβούλιο των Υπουργών Εξωτερικών που πραγματοποιείται σήμερα στις Βρυξέλλες. Οι Υπουργοί Εξωτερικών θα εξετάσουν επίσης και την αυστηροποίηση των περιορισμών στη στρατιωτική ηγεσία της Χαμάς.
Πρόκειται για προτάσεις του Ζοζέπ Μπορέλ, του Ύπατου Εκπροσώπου για τις Εξωτερικές Υποθέσεις, για την επιβολή κυρώσεων στους εξτρεμιστές εποίκους στη Δυτική Όχθη, συμπεριλαμβανομένης της πιθανής απαγόρευσης έκδοσης βίζας. Ωστόσο κράτη-μέλη της ΕΕ, ακολουθώντας και το παράδειγμα των ΗΠΑ, ετοιμάζονται για διμερείς εθνικές κυρώσεις κατά της Χαμάς, αλλά και των Ισραηλινών εποίκων.
Η ΕΕ έχει επανειλημμένα καταδικάσει τις επιθέσεις των ισραηλινών εποίκων κατά των Παλαιστινίων στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, αλλά έχει αποφύγει την έκδοση κυρώσεων. Η νέα έκρηξη βίας από τέτοιους εποίκους στη Δυτική Όχθη μετά τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου που επιτάχθηκαν από τη Χαμάς και κατά τις οποίες σκοτώθηκαν 1.200 Ισραηλινοί και άλλοι 200 πιάστηκαν όμηροι, έφερε ωστόσο το θέμα στο προσκήνιο.
«Σημείωμα προσανατολισμού» για τις κυρώσεις
Ένα έγγραφο, με τίτλο "σημείωμα προσανατολισμού" που εξέδωσε η υπηρεσία του Μπορέλ, η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ), και το οποίο είδε το Euronews, καλεί τα κράτη μέλη να «διερευνήσουν τις αντιδράσεις της ΕΕ στη βία των εποίκων στη Δυτική Όχθη». «Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει την απαγόρευση έκδοσης βίζας σε εξτρεμιστές που επιτίθενται σε αμάχους και τη χρήση του καθεστώτος κυρώσεων της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα», προσθέτει.
Οι ισραηλινοί υπήκοοι μπορούν επί του παρόντος να εισέρχονται στον χώρο Σένγκεν - ο οποίος περιλαμβάνει 27 χώρες της ΕΕ και τρίτες χώρες - χωρίς θεώρηση για 90 ημέρες το πολύ εντός περιόδου 180 ημερών. Το σημείωμα καλεί επίσης την ΕΕ να «επιβάλει τη συνεχή, πλήρη και αποτελεσματική εφαρμογή της υφιστάμενης νομοθεσίας της ΕΕ και των διμερών ρυθμίσεων που ισχύουν για τα προϊόντα εποικισμού».
Μετά την απόφαση του 2015, τα ισραηλινά προϊόντα που κατασκευάζονται από εποίκους στη Δυτική Όχθη πρέπει να επισημαίνονται σαφώς ως τέτοια και να υπόκεινται σε λιγότερο προνομιακές τελωνειακές ρυθμίσεις. Αλλά αυτό θεωρείται ευρέως ότι εφαρμόζεται ανεπαρκώς.
Ανώτερος διπλωμάτης της ΕΕ δήλωσε την Παρασκευή ότι το σχέδιο προωθήθηκε στις χώρες μέλη «στο πλαίσιο της διατήρησης της δυνατότητας ενός παλαιστινιακού κράτους», δεδομένου ότι οι εξτρεμιστές έποικοι αντιτίθενται σθεναρά στη λεγόμενη λύση των δύο κρατών, την οποία η ΕΕ θεωρεί ως κλειδί για την ειρηνική επίλυση της σύγκρουσης.
«Μοιραστήκαμε την ιδέα μας με τα κράτη μέλη ότι για να διατηρήσουμε την ακεραιότητα της Δυτικής Όχθης, πρέπει να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα της βίας», δήλωσε ο ανώτερος διπλωμάτης,
«Είδαμε ότι ο ισραηλινός στρατός δεν έχει λάβει τα δέοντα μέτρα εναντίον αυτών των παράνομων πράξεων», πρόσθεσε. Τις τελευταίες εβδομάδες, η ΕΕ αντέδρασε στις προτάσεις στελεχών του υπουργικού συμβουλίου του Νετανιάχου για τη συνέχιση της χρηματοδότησης των κοινοτήτων των εποίκων.
Ευρωπαϊκές, αλλά και εθνικές κυρώσεις
Οι ΗΠΑ έχουν ήδη ανακοινώσει ότι θα αρνηθούν τη χορήγηση βίζας σε ισραηλινούς εποίκους που ευθύνονται για την υπονόμευση της ειρήνης και της ασφάλειας.
Ήδη κράτη-μέλη της ΕΕ δηλώνουν ότι θα επιβάλουν κυρώσεις σε διμερές επίπεδο.
Ο πρωθυπουργός του Βελγίου Αλεξάντερ Ντε Κρου δήλωσε επίσης αυτή την εβδομάδα ότι η χώρα "θα συνεργαστεί με τις ΗΠΑ" και ότι "θα απαγορευτεί η είσοδος στο Βέλγιο σε εξτρεμιστές εποίκους στη Δυτική Όχθη".
Εισερχόμενη στο Συμβούλιο των ΥΠΕΞ η Κατρίν Κολονά της Γαλλίας δήλωσε: «Πρέπει να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε σε θέματα ασφάλειας. Οι εργασίες βρίσκονται σε εξέλιξη και θα έχετε δει ότι με τους συναδέλφους μου Αναλένα Μπέρμποκ και Αντόνιο Ταγιάνι, δηλαδή Γαλλία, Γερμανία και Ιταλία, έχουμε προτείνει την εισαγωγή και τη δημιουργία ενός νέου καθεστώτος κυρώσεων με στόχο τη Χαμάς, την τρομοκρατική οργάνωση που έχει ήδη χαρακτηριστεί ως τέτοια από την Ευρωπαϊκή Ένωση εδώ και πολύ καιρό. Πρέπει όμως να προχωρήσουμε παραπέρα και να επιτρέψουμε πρόσθετους επιμέρους χαρακτηρισμούς. Θα ήθελα να προσθέσω ότι ανησυχούμε επίσης για την κατάσταση στη Δυτική Όχθη, όπως γνωρίζετε, ιδίως λόγω των πάρα πολλών περιπτώσεων βίας που διαπράττονται από εξτρεμιστές εποίκους. Και σε αυτό το σημείο η Γαλλία εξετάζει την υιοθέτηση εθνικών μέτρων», τόνισε.
Το σημείωμα ζητεί επίσης αυστηρότερες κυρώσεις κατά της Χαμάς, την οποία η ΕΕ θεωρεί τρομοκρατική οργάνωση, σφίγγοντας περαιτέρω τη βίδα στην ηγεσία και τη χρηματοδότησή της. Λέει ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να "εξετάσουν τη δυνατότητα ενός αυτόνομου καθεστώτος κυρώσεων".
«Η Χαμάς είναι μια οργάνωση με αρκετά ισχυρή ικανότητα δράσης. Αυτή χρειάζεται χρηματοδότηση, ιδίως για τα όπλα της. Είναι λοιπόν προφανές ότι το να είναι μόνο μια τρομοκρατική οργάνωση δεν μπορεί, προφανώς, να είναι επαρκής λόγος για να αποτρέψει κάποιους ανθρώπους να χρηματοδοτούν τη Χαμάς», δήλωσε ο ανώτερος διπλωμάτης της ΕΕ.
«Οπότε πρέπει να επικεντρωθούμε περισσότερο σε αυτό, σε τεχνικά ζητήματα, στο πώς χρηματοδοτείται», πρόσθεσε, τονίζοντας ότι ενώ οι χρηματοδοτικές επιχειρήσεις της Χαμάς είναι πολύ διαφορετικές, η επιτυχία του μπλοκ στο παρελθόν στην καταστολή των χρηματοδοτικών μέσων του Ισλαμικό Κράτος αποτελεί θετικό προηγούμενο.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΚυρώσεις αλά Ιράν
Μια δεύτερη επιλογή, δήλωσε την Παρασκευή ένας άλλος διπλωμάτης της ΕΕ, θα ήταν να επεκταθεί το «καθεστώς (κυρώσεων) του Ιράν ώστε να επιτραπεί ένας άλλος τύπος χαρακτηρισμού».
Το καθεστώς του Ιράν, εξήγησε η πηγή, «αφορά τα περιοριστικά μέτρα που ελήφθησαν στο πλαίσιο της υποστήριξης του Ιράν στην επιθετικότητα της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, αλλά το πεδίο εφαρμογής του οποίου θα μπορούσε στην πραγματικότητα να επεκταθεί με τη συμπερίληψη της έννοιας της υποστήριξης ή της συμμετοχής του Ιράν στην περιφερειακή αποσταθεροποίηση».
Η κυβέρνηση των ΗΠΑ εκτιμά ότι η Τεχεράνη χρηματοδοτεί τη Χαμάς με περίπου 100 εκατομμύρια δολάρια ετησίως. Χώρες όπως το Κατάρ και η Τουρκία πιστεύεται επίσης ότι χρηματοδοτούν έμμεσα τη Χαμάς.
Οι κυρώσεις της ΕΕ πρέπει να εγκριθούν ομόφωνα από τα 27 κράτη μέλη και ενώ οι νέες κυρώσεις κατά της Χαμάς θα μπορούσαν πιθανότατα να εφαρμοστούν πριν από το τέλος του έτους, τα περιοριστικά μέτρα κατά των βίαιων ισραηλινών εποίκων θα αποδειχθούν πολύ πιο δύσκολο να ξεκαθαριστούν.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΟι συζητήσεις στις Βρυξέλλες τη Δευτέρα θα πραγματοποιηθούν μόλις τρεις ημέρες αφότου δύο μαχητές της Χαμάς - ο Μοχάμεντ Ντέιφ και ο Μαρουάν Ισά, που θεωρούνται οι συνωμότες της επίθεσης της 7ης Οκτωβρίου και από τους πλέον καταζητούμενους από το Ισραήλ - προστέθηκαν στον κατάλογο τρομοκρατών της ΕΕ.
Τα κεφάλαια και τα περιουσιακά στοιχεία των προσώπων αυτών που εδρεύουν στην ΕΕ θα παγώσουν και θα απαγορευτεί στους φορείς που εδρεύουν στην ΕΕ να θέτουν στη διάθεσή τους οικονομικούς πόρους.