Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προχώρησε στην υλοποίηση του σχεδίου του να ασκήσει αγωγή κατά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αποδέσμευση 10,2 δισεκατομμυρίων ευρώ από τα κονδύλια συνοχής για την Ουγγαρία, τα οποία είχαν μπλοκαριστεί λόγω ανησυχιών για το κράτος δικαίου.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΗ τελική ανακοίνωση αναμένεται τις επόμενες ημέρες μετά τη θετική ψηφοφορία στην Επιτροπή Νομικών Υποθέσεων το βράδυ της Δευτέρας. Η νομική ενέργεια απαιτεί την έγκριση της προέδρου του Κοινοβουλίου, Ρομπέρα Μέτσολα, και πρέπει να υποβληθεί ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου το αργότερο έως τις 25 Μαρτίου.
Η οργή των ευρωβουλευτών προέρχεται από την απόφαση που έλαβε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Δεκέμβριο, με την οποία αποδεσμεύτηκαν 10,2 δισεκατομμύρια ευρώ από τα κονδύλια συνοχής για την Ουγγαρία, στα οποία η χώρα δεν είχε πρόσβαση λόγω των συνεχιζόμενων ελλείψεων στο κράτος δικαίου.
Η Επιτροπή υποστήριξε ότι η αποδέσμευση ήταν δικαιολογημένη επειδή η Βουδαπέστη είχε περάσει τον περασμένο Μάιο μια μεταρρύθμιση για την ενίσχυση της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης και τον μετριασμό της πολιτικής παρέμβασης στα δικαστήρια, σύμφωνα με τέσσερα «σούπερ ορόσημα» που είχε επιβάλει η εκτελεστική εξουσία.
Οι νομοθέτες, απηχώντας τις ανησυχίες που εξέφρασε η κοινωνία των πολιτών, αμφισβήτησαν το σκεπτικό και δήλωσαν ότι η γενική μεταρρύθμιση δεν ήταν στο ύψος των περιστάσεων. Παραπονέθηκαν επίσης ότι τα χρήματα είχαν ξεπαγώσει μία ημέρα πριν από μια κρίσιμη σύνοδο κορυφής των ηγετών της ΕΕ στην οποία ο πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν είχε απειλήσει να ασκήσει βέτο σε βασικές συμφωνίες για την Ουκρανία.
Σε ένα ψήφισμα που εγκρίθηκε τον Ιανουάριο, οι ευρωβουλευτές έθεσαν την προοπτική νομικών ενεργειών και τόνισαν ότι «σε καμία περίπτωση η ΕΕ δεν μπορεί να υποκύψει σε εκβιασμούς και να ανταλλάξει τα στρατηγικά συμφέροντα της ΕΕ και των συμμάχων της απαρνούμενη τις αξίες της».
Λίγες ημέρες αργότερα, οι ευρωβουλευτές έβαλαν στο στόχαστρο τους Επιτρόπους Ντιντιέ Ρέιντερς (Δικαιοσύνης), Νικολά Σμιτ (Εργασίας) και Γιοχάνες Χαν (Προϋπολογισμού) για τη σύναψη μιας "πολιτικής συμφωνίας", όπως την αποκάλεσαν, με τον Όρμπαν, προκειμένου να διασφαλιστεί η άρση του βέτο του με αντάλλαγμα τα 10,2 δισεκατομμύρια ευρώ.
Οι τρεις Επίτροποι παρέμειναν σταθεροί και επέμειναν ότι η Ουγγαρία είχε παράσχει επαρκή στοιχεία για να αποδείξει τη συμμόρφωση με τα τέσσερα "σούπερ ορόσημα", τα οποία περιλάμβαναν μέτρα για την ενίσχυση του Εθνικού Δικαστικού Συμβουλίου, ενός αυτοδιοικούμενου εποπτικού συμβουλίου, και την πάταξη της πολιτικής ανάμειξης στο εσωτερικό του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
Μέχρι σήμερα, οι Βρυξέλλες εξακολουθούν να παρακρατούν σχεδόν 12 δισεκατομμύρια ευρώ από το μερίδιο που αναλογεί στην Ουγγαρία από τα ταμεία συνοχής και το μεγαλύτερο μέρος του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας ύψους 10,4 δισεκατομμυρίων ευρώ, μια κατάσταση που ο Όρμπαν έχει επανειλημμένα καταγγείλει ως "οικονομικό εκβιασμό".
Δεν είναι η πρώτη φορά που το Κοινοβούλιο προσφεύγει στο Λουξεμβούργο για να πιέσει την Επιτροπή. Τον Οκτώβριο του 2021, η Ευρωβουλή κατέθεσε αγωγή κατά της εκτελεστικής εξουσίας για την "αποτυχία της να εφαρμόσει" έναν καινοτόμο μηχανισμό που συνέδεε τις πληρωμές των κονδυλίων της ΕΕ με τον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων του μπλοκ.