Οι ευρωπαϊκές χώρες δεν πρέπει να κάνουν το ίδιο λάθος που έκανε η Εσθονία πριν από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και να επενδύσουν σημαντικά στην άμυνα για να μην βρεθούν προ εκπλήξεως, δήλωσε η πρωθυπουργός της χώρας ενόψει της συνάντησης των ηγετών της Ε.Ε.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΜιλώντας σε μια επιλεγμένη ομάδα δημοσιογράφων, μεταξύ των οποίων και το Euronews, πριν από τη διήμερη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες, όπου η υποστήριξη προς την Ουκρανία και η ευρωπαϊκή άμυνα θα βρίσκονται στην κορυφή της ημερήσιας διάταξης, η Κάγια Κάλλας υποστήριξε ότι ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες θα μπορούσαν να αποτελέσουν στόχο της Ρωσίας σε περίπτωση που η Ουκρανία χάσει τον πόλεμο.
«Αν δεν θέλουμε να πάει αυτός ο πόλεμος παραπέρα, πρέπει πραγματικά να βοηθήσουμε τους Ουκρανούς να υπερασπιστούν τον εαυτό τους. Είναι σαφές ότι δεν διακυβεύεται μόνο η ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφαλείας, αλλά και η παγκόσμια αρχιτεκτονική ασφαλείας. Αν πραγματικά βοηθήσουμε την Ουκρανία, δεν χρειάζεται να ανησυχούμε για το ποιος είναι ο επόμενος. Αλλά, αν η Ουκρανία πέσει, τότε, θα υπάρξει μια παύση μερικών ετών και θα το δούμε αυτό σε ευρύτερη κλίμακα, ειδικά όταν δεν επενδύουμε στην άμυνα», είπε η κ. Κάλλας.
Η πρωθυπουργός της Βαλτικής χώρας κάλεσε τις χώρες που ανήκουν στον συνασπισμό Ραμστάιν, ο οποίος περιλαμβάνει μέλη του ΝΑΤΟ, την Ε.Ε. και άλλα 15 κράτη παγκοσμίως, να δεσμεύσουν το 0,25% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος τους για τη στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία. Αυτό, υποστήριξε, «θα συνέβαλε σημαντικά στη νίκη της Ουκρανίας επί της Ρωσίας».
Προέτρεψε όμως και τις ευρωπαϊκές χώρες να ενισχύσουν τα δικά τους αμυντικά συστήματα, παραλληλίζοντας τα με την περίοδο του Μεσοπολέμου.
«Όταν το χρειάζεσαι, είναι ήδη πολύ αργά»
«Το 1933, οι αμυντικές επενδύσεις της Εσθονίας ήταν χαμηλές σε επίπεδο ρεκόρ. Και γιατί; Επειδή ήταν περίοδος ειρήνης. Χτίσαμε τη χώρα μας και ήμασταν μια ουδέτερη χώρα. Αλλά το 1938, όταν έγινε σαφές ότι ο πόλεμος έρχεται , οι αμυντικές επενδύσεις αυξήθηκαν κατά 100%, αλλά ήταν ήδη πολύ αργά", είπε.
«Για μια μικρή χώρα όπως η Εσθονία, ο πόλεμος σημαίνει πάντα καταστροφή, σημαίνει ανθρώπινο πόνο», υπογράμμισε.
Το κράτος της Βαλτικής, το οποίο συνορεύει με τη Ρωσία, δέχθηκε εισβολή από σοβιετικές και ναζιστικές δυνάμεις κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και κατελήφθη από τον γείτονά του από το 1944 μέχρι να ανακτήσει την ανεξαρτησία του το 1991.
Το βάρος, πρόσθεσε η Κάγια Κάλλας πέφτει στους ηγέτες να εξηγήσουν σωστά την ανάγκη για μια τέτοια αύξηση των επενδύσεων στους ψηφοφόρους τους και να καταστήσουν σαφές ότι αυτό δεν ισοδυναμεί με φιλοπόλεμη στάση.
«Το πρόβλημα με την επένδυση στην άμυνα είναι ότι, φυσικά, για τους ηγέτες που έχουν πολύ καλύτερους γείτονες από εμάς, είναι πολύ δύσκολο να εξηγήσουν στον λαό όταν πρόκειται για καιρό ειρήνης. Αλλά το πρόβλημα με την άμυνα είναι ότι όταν τη χρειάζεσαι, τότε είναι ήδη πολύ αργά για να λάβεις περαιτέρω μέτρα».
«Θέλουμε να έχουμε ειρήνη, αλλά θέλουμε να έχουμε μια βιώσιμη ειρήνη. Και η ειρήνη με τους όρους της Ρωσίας δεν είναι βιώσιμη. Αυτό σημαίνει ότι θα έχουμε μια παύση μερικών ετών, και θα πάει ακόμη παραπέρα γιατί μπορούν. Ο επιτιθέμενος προκαλείται από την αδυναμία. Γι' αυτό λοιπόν υποστηρίζω και σε ευρωπαϊκό επίπεδο να κάνουμε περισσότερα για την άμυνα, να αυξήσουμε τις αμυντικές επενδύσεις, διότι ο επιτιθέμενος δεν κάνει περαιτέρω βήμα αν δει ότι είμαστε αρκετά ισχυροί και δεν μπορεί να νικήσει. Μπορεί να κάνει μια διαφορετική εκτίμηση αν πιστεύει ότι είμαστε αρκετά αδύναμοι και μπορεί πράγματι να κερδίσει. Αλλά εμείς δεν το θέλουμε αυτό. Γι' αυτό χρειαζόμαστε όλοι μας, όλες οι ευρωπαϊκές χώρες, αλλά και οι χώρες του ΝΑΤΟ να επενδύσουν στην άμυνα», δήλωσε.
Το ζήτημα της χρηματοδότησης
Το μπλοκ των 27 χωρών βρίσκεται εν μέσω μιας μεγάλης αναμόρφωσης της αμυντικής πολιτικής του, με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υποβάλλει προτάσεις για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανικής ικανότητας μέσω κοινών προμηθειών, μεταξύ άλλων.
Η ανάγκη είναι ακόμη πιο επιτακτική, καθώς πολλά κράτη μέλη έχουν εξαντλήσει τα υπάρχοντα αποθέματά τους για να τα δωρίσουν στην Ουκρανία και η ευρωπαϊκή παραγωγή πυρομαχικών, αν και σημαντικά υψηλότερη από ό,τι πριν από ένα χρόνο, δεν επέτρεψε στην ΕΕ να επιτύχει τον στόχο της να παράσχει στην εμπόλεμη χώρα ένα εκατομμύριο βλήματα έως τον Μάρτιο.
Όμως, ο τρόπος χρηματοδότησης της επενδυτικής ώθησης διχάζει τους ηγέτες της ΕΕ, ιδίως καθώς πολλά από τα κράτη μέλη της ΕΕ που ανήκουν επίσης στο ΝΑΤΟ, θα συνεχίσουν και φέτος να μην επιτυγχάνουν τον στόχο της στρατιωτικής συμμαχίας για αμυντικές δαπάνες ύψους 2% του ΑΕΠ.
Μεταξύ των πιο διχαστικών προτάσεων είναι η ιδέα να εκδοθούν τα λεγόμενα ευρωομόλογα για την από κοινού συγκέντρωση χρημάτων που θα προορίζονται εξ ολοκλήρου για αμυντικές δαπάνες.
Το κοινό χρέος της ΕΕ εκδόθηκε για πρώτη φορά για τη χρηματοδότηση του ορόσημου σχεδίου ανάκαμψης μετά την πανδημία ύψους 800 δισεκατομμυρίων ευρώ, αλλά αρχικά αντιτάχθηκαν σθεναρά οι λεγόμενες "λιτές χώρες" - Αυστρία, Δανία, Φινλανδία, Κάτω Χώρες και Σουηδία. Φοβήθηκαν ότι τα πλουσιότερα κράτη μέλη θα επωμίζονταν τελικά το μεγαλύτερο μέρος του κόστους και ότι η ΕΕ θα στρεφόταν στο μέλλον σε αυτή τη χρηματοδοτική επιλογή για άλλα μη ουσιώδη προγράμματα.
Η κ. Κάλλας επανέλαβε την Τετάρτη την υποστήριξή της στην έκδοση ευρωομολόγων για τη χρηματοδότηση αμυντικών έργων, για τα οποία είχε προηγουμένως προτείνει να ανέλθουν σε 100 δισεκατομμύρια ευρώ. Υποστήριξε επίσης μια πρόταση για την αναθεώρηση της εντολής της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων ώστε να της επιτραπεί να χρηματοδοτεί αμυντικά έργα.
Προέτρεψε την ΕΕ να προχωρήσει στα σχέδια για την αξιοποίηση των απρόσμενων κερδών από τα ακινητοποιημένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για να βοηθήσει την Ουκρανία να αμυνθεί και να πατάξει περαιτέρω τη ρωσική πολεμική μηχανή κλείνοντας τα παραθυράκια που επιτρέπουν την παράκαμψη των κυρώσεων.