Η πολιτιστική κληρονομιά της ανθρωπότητας φυλάσσεται ως κόρη οφθαλμού στα μεγαλύτερα μουσεία του κόσμου. Είναι, όμως, όλα τα μνημεία του παγκόσμιου πολιτισμού απόλυτα ασφαλή;
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, οι αέριοι ρύποι αποτελούν μεγάλο κίνδυνο. Πρόκειται για αόρατα, καταστροφικά και δύσκολα ανιχνεύσιμα αιωρούμενα σωματίδια. Η εκπομπή Futuris επισκέπτεται το Μουσείο των Βίκινγκς στο Όσλο, όπου η ποιότητα του αέρα μέσα στις προθήκες αμφισβητείται έντονα.
Για να λύσουν το μυστήριο, οι συντηρητές δοκιμάζουν ένα δοσίμετρο νέου τύπου, που αναπτύχθηκε μέσω ενός ευρωπαϊκού ερευνητικού προγράμματος, που φέρει την ονομασία Memori. Στόχος του οργάνου μέτρησης των ρύπων της ατμόσφαιρας, η έγκαιρη προειδοποίηση, αναφορικά με τη ρύπανση του αέρα σε εσωτερικούς χώρους, πριν τα μικροσωματίδια διαβρώσουν τα εκθέματα.
Το πρωτότυπο δοσίμετρο κατασκευάστηκε στα εργαστήρια του νορβηγικού ινστιτούτου εναέριων ερευνών NILU. Μέχρι σήμερα, διάφορα μεγέθη, όπως η ακτινοβολία, η θερμοκρασία και η υγρασία, μετρώνται συνεχώς στο μουσεία. Δεν συνέβαινε το ίδιο όμως και με τους αέριους ρύπους. Αυτή η διαπίστωση αποτέλεσε αφορμή για την έναρξη της έρευνας.
Ανάμεσα στα πλεονεκτήματα της χρήσης των νέων δοσίμετρων είναι ότι επιτρέπουν στους τελικούς χρήστες να βλέπουν άμεσα τα αποτελέσματα. Προηγουμένως, οι συντηρητές έπρεπε να χρησιμοποιούν δυο ξεχωριστούς αισθητήρες και να στέλνουν τα αποτελέσματα σε διαφορετικά εργαστήρια για την ανάλυση τους.
Οι συντηρητές βλέπουν τα αποτελέσματα σε μια οθόνη υπολογιστή, με τη μορφή ενδείξεων φωτεινού σηματοδότη. Το πράσινο δείχνει ότι το περιβάλλον είναι καλό, το κίτρινο ότι υπάρχει πιθανότητα προβλήματος και το κόκκινο προειδοποιεί για ένα σοβαρό περιβαλλοντικό κίνδυνο.
Στο εργαστήριο, τα οργανικά υλικά εκτίθενται σε αέριους ρύπους μέσα σε ειδικά γυάλινα δοχεία, έτσι ώστε να γίνεται προσομοίωση των συνθηκών που επικρατούν στα μουσεία. Στη συνέχεια, τα αποτελέσματα των μετρήσεων μελετώνται και αναλύονται από εξειδικευμένους επιστήμονες.
Στόχος είναι η ανάπτυξη μιας μεθόδου προστασίας των πολύτιμων μνημείων της παγκόσμιας ιστορίας. Η ασφάλεια τους εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ποιότητα του αέρα μέσα στις προθήκες των μεγαλύτερων μουσείων του κόσμου.
Περισσότερες πληροφορίες για το ερευνητικό πρόγραμμα Memori:
www.memori-project.eu