Χάρη σε ερωτηματολόγια, οι ασθενείς καταγράφουν τις απόψεις τους για την εξέλιξη των χρόνιων νοσημάτων τους, υποβάλλοντας οι ίδιοι αναφορές στα νοσοκομεία και τους γιατρούς που τους περιθάλπουν
Αλήθεια! Τι θα συνέβαινε αν η άποψη του ασθενή για το νόσημά του ήταν ενσωματωμένη στη θεραπευτική προσέγγιση; Είναι κάτι εφικτό και πώς λειτουργεί στην πράξη;
Η 57χρονη Χάνε Ντάλγκαρντ Κρίστενσεν είναι Δανή συνταξιούχος. Σταμάτησε να εργάζεται λόγω σοβαρού προβλήματος στο έντερο. Έκτοτε υποβάλλεται σε τακτικές εξετάσεις. Χάρη στο ερωτηματολόγιο για τις υπηρεσίες υγείας μέσω αναφορών των ασθενών, μπορεί να αναφέρει η ίδια μόνη της στο νοσοκομείο την πορεία της νόσου της. Έτσι διευρύνει τις γνώσεις της για την κατάσταση της υγείας της και καθορίζει το περιεχόμενο της επόμενης ιατρικής επίσκεψης:
«Είναι πολύ χρήσιμο, γιατί όταν βλέπω τη γιατρό μου, συχνά, ξεχνάω να της πω κάτι. Αλλά εδώ συμπληρώνεις ένα ερωτηματολόγιο πριν το ραντεβού. Έτσι, έχεις χρόνο να σκεφτείς τα πάντα και ο γιατρός θα έχει απαντήσεις σε αρκετές ερωτήσεις που μπορεί να προκύψουν κάθε φορά».
Ας δούμε τα αποτελέσματα μέσω αναφορών των ασθενών. Αρχικά χρησιμοποιήθηκαν στον τομέα της νευρολογίας. Στη συνέχεια επεκτάθηκαν και σε άλλους ιατρικούς τομείς για να ληφθούν από πρώτο χέρι πληροφορίες από τους ασθενείς. Το διαδικτυακό ερωτηματολόγιο περιλαμβάνει ερωτήσεις σχετικά με συγκεκριμένα συμπτώματα, την ποιότητα ζωής σε σχέση με την υγεία και τις καθημερινές δραστηριότητες. Τα κύρια πλεονεκτήματα αυτών των αποτελεσμάτων είναι: εξοικονόμηση χρόνου, συμμετοχή των ασθενών, μεγαλύτερη συνεκτικότητα στη θεραπεία και καλύτερη κατανόηση της νόσου.
Στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Άαρχους, στην Δανία, αυτή η διαδικτυακή υπηρεσία χρησιμοποιείται κυρίως για περιπτώσεις χρόνιων ασθενειών, οι οποίες χρειάζονται τακτικό έλεγχο και ραντεβού με γιατρούς. Η εικόνα που έχει ο ασθενής προσφέρει χρήσιμα εργαλεία για τη μέτρηση της ποιότητας της περίθαλψης. Η Μέτε Γιούλσγκααρντ είναι γαστρεντερολόγος:
«Τα αποτελέσματα που αναφέρθηκαν από την ασθενή είναι ένας εξαιρετικός τρόπος για να αποκτήσουμε μια εικόνα για τα συμπτώματα που εμφανίζει, πριν την δούμε στο εξωτερικό ιατρείο. Όταν βλέπουμε την ασθενή στην κλινική, έχουμε πάρει ήδη πολλές απαντήσεις. Ξέρουμε λοιπόν σε τι πρέπει να εστιάσουμε, εάν υπάρχουν συμπτώματα που σχετίζονται μ’ αυτή τη χρόνια νόσο του εντέρου, εάν πρέπει να αλλάξουμε τη θεραπεία της».
Η μελλοντική πρωτοβουλία για τον Ευρωπαϊκό Χώρο Δεδομένων για την Υγεία θα ενισχύσει διασυνοριακά αυτήν την ιατρική προσέγγιση, καθώς βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στη συλλογή και την ανταλλαγή δεδομένων υγείας. Η τεχνητή νοημοσύνη χρησιμοποιείται για μια πρώτη εξέταση των εισερχόμενων πληροφοριών, η οποία βοηθά στην αξιολόγηση που έπεται από τον κλινικό ιατρό.
Η Λίσμπετ Κάλεστραπ είναι διευθύντρια ποιότητας και συμμετοχής των ασθενών στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Άαρχους: «Τα ερωτηματολόγια τυγχάνουν επεξεργασίας με έναν αλγόριθμο που δείχνει, εάν ο ασθενής είναι καλά στην υγεία του. Δεν χρειάζεται λοιπόν να του μιλήσουμε, ή να τον δούμε. Κάποια βγαίνουν, όπως τα αποκαλούμε, κίτρινα, για να δούμε αν χρειάζεται να τηλεφωνήσουμε στον ασθενή. Άλλα βγαίνουν κόκκινα, που σημαίνει ότι είναι απαραίτητο να δούμε τον ασθενή».
Τα αποτελέσματα είναι επίσης ένας καλός τρόπος για την παρακολούθηση της υγείας ενός ασθενή με χρόνιο νόσημα. Επίσης, οι γιατροί καλύτερα προετοιμασμένοι, ακόμη και πριν από μια προγραμματισμένη ιατρική εξέταση, όπως επισημαίνει η Κάλεστραπ: «Μας βοηθούν επίσης να μάθουμε ποιοι είναι οι ασθενείς που πρέπει να δούμε. Με αυτόν τον τρόπο, όταν τα επεξεργαζόμαστε, καταλήγουμε να εστιάζουμε στους αρρώστους και όχι στους ασθενείς με χρόνιο νόσημα που στη συγκεκριμένη στιγμή, βρίσκονται σε καλή κατάσταση».
Η διασύνδεση και η κοινή χρήση δεδομένων θα παίξουν κομβικό ρόλο στο μέλλον στο μετασχηματισμό των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης. Σε αυτό το πλαίσιο, η συμμετοχή των ασθενών θα είναι καθοριστική για τον ιατρικό τομέα ώστε να προσφέρει προϊόντα και υπηρεσίες όλο και περισσότερο προσαρμοσμένες στις δικές τους εμπειρίες.