Φέτος συμπληρώνονται 20 χρόνια από την υιοθέτηση του ευρώ ως κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος. Ποια είναι η μέχρι τώρα πορεία του και τι να περιμένουμε στο μέλλον;
Εάν ζείτε στην Ευρώπη, χρησιμοποιείτε μάλλον το ευρώ στις συναλλαγές σας.
Αυτό το κοινό νόμισμα έχει διανύσει μεγάλη διαδρομή. Έμοιαζε με φανταστικό σενάριο στις πρώτες συζητήσεις για την οικονομική και νομισματική ένωση τη δεκαετία του '60. Τώρα όμως είναι το νόμισμα 340 εκατομμυρίων Ευρωπαίων. Χρησιμοποιείται όμως και από άλλα 175 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως.
Ποια είναι όμως τα κριτήρια σύγκλισης; Υπάρχουν συγκεκριμένοι οικονομικοί όροι και δείκτες, όπως ορίζει η Συνθήκη του Μάαστριχτ το 1991.
Η Βουλγαρία ετοιμάζεται να μπει στη ζώνη του ευρώ. Το καλοκαίρι που μας πέρασε, η Βουλγαρία έκανε δύο σημαντικά βήματα για να μπει στην ευρωζώνη: Η χώρα συμφώνησε να συμμετάσχει στο μηχανισμό συναλλαγματικών ισοτιμιών, όπως επίσης και στην ευρωπαϊκή τραπεζική ένωση.
Τα δημόσια οικονομικά της Βουλγαρίας είναι σε καλή κατάσταση, αλλά πρέπει να γίνουν ορισμένες μεταρρυθμίσεις, πριν μπει στην ευρωζώνη. Η ένταξη της Βουλγαρίας στον μηχανισμό συναλλαγματικών ισοτιμιών και στην τραπεζική ένωση πρέπει να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του έτους. Θα υπάρξει μια υποχρεωτική διετής περίοδος μίνιμουμ αναμονής, πριν οι Βούλγαροι εγκαταλείψουν το λεβ και υιοθετήσουν το ευρώ. Αλλά τελικά, με το λεβ ή το ευρώ αλλάζει κάτι για τους Βούλγαρους;
Ο Νεντέλτσο Νεντέλτσεφ, διευθύνων σύμβουλος και διοικητής του Συμβουλίου Δεύθυνσης της Fibank μας δίνει τις απαντήσεις:
«Θα αυξήσει την εμπιστοσύνη, το οποίο πιθανότατα θα οδηγήσει σε αναβάθμιση της αξιολόγησης των τραπεζών, δίνοντάς τους με αυτόν τον τρόπο πρόσβαση σε φθηνότερη χρηματοδότηση. Φυσικά, το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα επιβλέπει τις μεγαλύτερες και σημαντικότερες συστημικές τράπεζες και θα βρίσκεται πάνω από την ρυθμιστική αρχή της Βουλγαρίας θα δημιουργήσει επίσης περισσότερη εμπιστοσύνη στο κοινό και στους αντισυμβαλλόμενους των τραπεζών».
Η Βουλγαρία είναι στην τέταρτη θέση μεταξύ των 28 σε ό,τι αφορά την εμπιστοσύνη που έχει απέναντι στην Ε.Ε. Ωστόσο, η αυξανόμενη ανυπομονησία, καθώς και ο φόβος του υπερπληθωρισμού, που η χώρα υπέστη πριν από περίπου 20 χρόνια, έχουν κάνει τους Βούλγαρους λίγο πιο ευαίσθητους όταν πρόκειται για το ενιαίο νόμισμα.
Σήμερα μόλις το 51% τάσσεται υπέρ της εγκατάλειψης του λεβ και της υιοθέτησης του ευρώ, ενώ το 47% πιστεύει ότι το νέο νόμισμα θα βλάψει τη βουλγαρική οικονομία.
Αυτά τα νούμερα έρχονται σε αντίθεση με αντίστοιχα στην ευρωζώνη, όπου τρεις στους τέσσερις πολίτες δηλώνουν ικανοποιημένοι με το νόμισμά τους:
«Αυτό είναι αποτέλεσμα της κακής εμπειρίας που είχαν οι γειτονικές μας χώρες, όπως η Ελλάδα, η Ισπανία, η Πορτογαλία και τώρα είναι και οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει η Ιταλία. Κι αυτό κάνει τη βουλγαρική κοινωνία πιο καχύποπτη» εξηγεί ο πρόεδρος του Εμποροβιομηχανικού Επιμελητηρίου της Βουλγαρίας, Τσβέταν Σιμεόνοφ.:
Η ένταξη στην ευρωζώνη θα διευκόλυνε τις εξαγωγές και οι Βούλγαροι έχουν συνηθίσει ήδη να χρησιμοποιούν το ευρώ όταν βρίσκονται στο εξωτερικό, ή ακόμα και μέσα στη χώρα τους. Αλλά ανησυχούν για μια ενδεχόμενη αυθαίρετη αύξηση των τιμών κατά τη μετάβαση.
«Τα περισσότερα μέλη μας ανησυχούν ότι όταν υιοθετήσουμε το ευρώ, οι τιμές θα αυξηθούν ραγδαία, αλλά οι μισθοί θα παραμείνουν στο ίδιο επίπεδο. Νομίζω, όμως, ότι αυτό δεν θα συμβεί. Ο πληθωρισμός μας είναι σταθερός, η δημοσιονομική μας σταθερότητα το ίδιο, ο τραπεζικός μας τομέας είναι σταθερός. Δεν υπάρχουν οικονομικά εμπόδια» επισημαίνει ο Λιούμποσλαβ Κόστοφ, οικονομικός αναλυτής της Συνομοσπονδίας Ανεξάρτητων Εμπορικών Ενώσεων της Βουλγαρίας.
Ο πρόεδρος του Eurogroup Μάριο Σεντένο μιλά για την επέτειο 20 χρόνων του ευρώ
Για να μιλήσουμε για το παρελθόν και για τα επόμενα 20 χρόνια του ενιαίου νομίσματος, επισκεφθήκαμε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο Στρασβούργο για να συναντήσουμε τον Μάριο Σεντένο, τον υπουργό Οικονομικών της Πορτογαλίας και Πρόεδρο του Eurogroup εδώ κι ένα χρόνο.
Σάσα Βακούλινα, Euronews:
Μαζί μου στην εκπομπή Real Economy στο Euronews είναι ο Πρόεδρος του Eurogroup, Μάριο Σεντένο. Σας ευχαριστώ που είστε εδώ! Πόσο σημαντικό είναι μέχρι τώρα το ευρώ για τη διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης;
Μάριο Σεντένο, Πρόεδρος Eurogroup:
Είναι κάτι πολύ περισσότερο από ένα νόμισμα. Είναι σήμερα μέρος της ταυτότητας της Ευρώπης. Έφερε σταθερότητα, έφερε ανάπτυξη τα τελευταία πέντε χρόνια. Είναι ένα πολύ σημαντικό κομμάτι αυτού του σχεδίου.
Σάσα Βακούλινα, Euronews:
Από τη μια πλευρά, μπορούμε να πούμε ότι το ευρώ είναι πλέον 20 ετών, από την άλλη πλευρά όμως ότι είναι μόλις 20 ετών.
Μάριο Σεντένο, Πρόεδρος Eurogroup:
Ως νόμισμα, είναι ακόμα ένα μικρό παιδί. 20 χρόνια είναι ένα πολύ σύντομο χρονικό διάστημα για έναν θεσμό τόσο σημαντικό όσο είναι το ευρώ. Όπως τα περισσότερα πράγματα που έφτιαξε ο άνθρωπος, το φτιάξαμε στην αρχή με μερικά μειονεκτήματα και ελαττώματα, αλλά με την κρίση καταφέραμε να το ενισχύσουμε αρκετά. Σήμερα αντιμετωπίζουμε τις κυκλικές διακυμάνσεις των οικονομιών μας με ένα πολύ ισχυρότερο νόμισμα.
Σάσα Βακούλινα, Euronews:
Ας προχωρήσουμε στην ατζέντα των μεταρρυθμίσεων. Ποιες θεωρείτε τις πιο επιτακτικές αλλαγές και μεταρρυθμίσεις σε ό,τι αφορά την σταθερότητα και την ευημερία του ευρώ;
Μάριο Σεντένο, Πρόεδρος Eurogroup:
Υπάρχουν δύο βασικές μεταρρυθμίσεις και μια διαδικασία σε εξέλιξη που δεν μπορεί να σταματήσει. Οι δύο μεταρρυθμίσεις είναι: ο προϋπολογισμός της Ευρωζώνης και το ευρωπαϊκό σύστημα ασφάλισης καταθέσεων, που αποτελεί τον τρίτο πυλώνα της Τραπεζικής Ένωσης. Και υπάρχει ένα πράγμα που δεν μπορούμε να σταματήσουμε, που είναι η διαδικασία μείωσης των κινδύνων. Οι χώρες της Ευρωζώνης σήμερα έχουν πολύ χαμηλότερο κίνδυνο στους τραπεζικούς τομείς τους, στους χρηματοπιστωτικούς τομείς τους, αλλά και ως προς τη δημοσιονομική τους θέση.
Σάσα Βακούλινα, Euronews:
Ζούμε τώρα την 20ή επέτειο του ευρώ. Ας κοιτάξουμε 20 χρόνια μπροστά, τα επόμενα 20 χρόνια του ευρώ;
Μάριο Σεντένο, Πρόεδρος Eurogroup:
Βλέπω μια πιο ώριμη νομισματική ζώνη με ισχυρότερα θεσμικά όργανα και περαιτέρω ολοκλήρωση.
Σάσα Βακούλινα, Euronews:
Και σας ζητήσαμε να φέρετε ένα αντικείμενο για την 20η επέτειο του ευρώ. Ποιο είναι αυτό;
Μάριο Σεντένο, Πρόεδρος Eurogroup:
Είναι μια μπάλα του ράγκμπι! Δεν είναι εύκολο να τη χειριστεί κανείς, περίπου όπως το ευρώ. Αλλά το ευρώ σαν μια ομάδα του ράγκμπι πρέπει να προχωρήσει μπροστά σαν ένα ενιαία ομάδα, με δίκαιο παιχνίδι όπου όλοι οι παίκτες έχουν σημαίνοντα ρόλο. Είναι πολύ δύσκολο να παίξεις ράγκπι με έναν λιγότερο παίκτη στο γήπεδο.