Ο ρόλος και η χρηματοδότηση των μέσων SURE και Next Generation EU
Τι κάνει η Ε.Ε. για να βοηθήσει στην ανάκαμψη από την πανδημία;
Το μέσο SURE (Οικονομική Στήριξη για την άμβλυνση του κινδύνου ανεργίας σε έκτακτη ανάγκη) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι μια πρωτοβουλία που προσφέρει δάνεια συνολικού ύψους 100 δισεκατομμυρίων ευρώ σε 18 χώρες για την στήριξη των κυβερνητικών μέτρων που αφορούν τη διατήρηση της απασχόλησης, την προστασία των θέσεων εργασίας και των εισοδημάτων που επλήγησαν από την πανδημία.
Μια πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι το πρόγραμμα βοήθησε με επιτυχία 25-30 εκατομμύρια εργαζομένους και 1,5-2,5 εκατομμύρια επιχειρήσεις το 2020.
Το πρόγραμμα ανάκαμψης Next Generation EU έχει σχεδιαστεί για να ενισχύσει την ευρωπαϊκή οικονομία και να βοηθήσει τα κράτη μέλη να πατήσουν και πάλι γερά στα πόδια τους. Θα ενισχύσει την ανθεκτικότητα των οικονομιών και θα τις στρέψει προς το μέλλον και τις νέες προκλήσεις στις οποίες πρέπει να ανταπεξέλθουν. Αφορά 750 δισεκατομμύρια ευρώ που θα δοθούν μέσω επιχορηγήσεων και δανείων.
Πώς θα χρηματοδοτηθούν;
Τόσο το SURE όσο και το Next Generation EU θα αντλήσουν χρήματα μέσω δανεισμού σε επίπεδο Ε.Ε. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εκ μέρους της Ε.Ε. θα εκδώσει ομόλογα ύψους 850 δις ευρώ στις αγορές κεφαλαίου, μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια. Αυτά τα δάνεια θα αποπληρωθούν μέχρι το 2058.
Σ’ αυτά περιλαμβάνονται κοινωνικά και πράσινα ομόλογα, άρα κονδύλια που θα εξυπηρετήσουν ένα κοινωνικό και πράσινο πλαίσιο στόχων. Μια σημαντική διαφορά ανάμεσα στα δύο πακέτα είναι ότι στην περίπτωση του SURE, όλες αυτές οι δανειοδοτικές πράξεις χρηματοδοτήθηκαν στη βάση τύπου «back-to-back», κυρίως μέσω κοινοπρακτικών εκδόσεων ομολόγων, ενώ στο Next Generation EU θα έχουμε μια διαφοροποιημένη στρατηγική χρηματοδότησης.
Η πλειοψηφία των ομολόγων για το SURE έχουν ήδη εκδοθεί. Η Επιτροπή στοχεύει να αρχίζει να δανείζεται για το Next Generation EU, το καλοκαίρι του 2021, ανάλογα με το αν της δοθεί η εντολή να δανειστεί σε τόσο μεγάλη κλίμακα.
Ποια είναι τα οφέλη του δανεισμού σε επίπεδο Ε.Ε.;
Ο δανεισμός σε ευρωπαϊκό επίπεδο σημαίνει ότι όλες οι οικονομίες της Ε.Ε. θα λάβουν στήριξη. Η Ε.Ε. μπορεί να πετύχει πολύ καλές τιμές, οι οποίες θα περάσουν κατευθείαν στα κράτη μέλη και τελικά στους πολίτες. Είναι χαρακτηριστικό ότι η επιτυχία του SURE στην αγορά γλίτωσε τις κυβερνήσεις της Ε.Ε. από την απόδοση 5,8 δις ευρώ σε τόκους μέχρι τώρα.
Η Ε.Ε. γίνεται λοιπόν σημαντικός παίκτης στην αγορά ομολόγων και αυτό ενισχύει τη διεθνή θέση του ευρώ.
Η υψηλή πιστοληπτική αξιολόγηση της Ε.Ε. αποτελεί εγγύηση για τα δάνεια και δημιουργεί μεγαλύτερη ασφάλεια στους επενδυτές που αγοράζουν ευρωπαϊκά ομόλογα. Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία που η Ε.Ε. δανείζεται σε τόσο μεγάλη κλίμακα. Ο μεγάλος δανεισμός δημιουργεί νέα ασφαλή οικονομικά εργαλεία σε ευρώ. Αυτό οδηγεί σε περισσότερες επενδύσεις στην Ε.Ε. και ενισχύει τη διεθνή θέση του ευρώ, αυξάνοντας τη δεξαμενή περιουσιακών στοιχείων σε ευρώ με υψηλή πιστοληπτική αξιολόγηση.