Πόσο αποτελεσματικός είναι ο Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας: Το παράδειγμα της Πορτογαλίας

Σε συνεργασία με The European Commission
Πόσο αποτελεσματικός είναι ο Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας: Το παράδειγμα της Πορτογαλίας
Πνευματικά Δικαιώματα euronews
Από Bryan Carter
Κοινοποιήστε το άρθρο
Κοινοποιήστε το άρθροClose Button
Αντιγραφή/Επικόλληση το λινκ του βίντεο πιο κάτω:Copy to clipboardCopied

Στόχος του ΜΑΑ είναι να μετριαστούν οι οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της πανδημίας και να καταστούν οι ευρωπαϊκές οικονομίες και κοινωνίες πιο βιώσιμες, ανθεκτικές και καλύτερα προετοιμασμένες για τις προκλήσεις του μέλλοντος

Πάνω από δύο χρόνια μετά την έναρξη του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της ΕΕ, ή ΜΑΑ, μετά την πανδημία  βρισκόμαστε στην Πορτογαλία για να δούμε εάν αυτές οι επενδύσεις επιτυγχάνουν αυτό που τον στόχο τους: μια πιο πράσινη και χωρίς κοινωνικούς αποκλεισμούς οικονομία.

Τι είναι όμως ακριβώς ο ΜΑΑ; 

Είναι ένα χρηματοδοτικό πακέτο 723,8 δισεκατομμυρίων ευρώ για να βοηθήσει την ανάκαμψη μετά την πανδημία.

Για να έχουν πρόσβαση στα μετρητά, τα κράτη μέλη πρέπει να καταρτίσουν σχέδια για την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση.

Ένα ελάχιστο ποσοστό πρέπει να δαπανηθεί για κάθε τομέα από τις ίδιες τις χώρες.

Κάθε χώρα της ΕΕ έχει συγκεκριμένες προτεραιότητες για επενδύσεις μέσω του μηχανισμού, όπως η ενίσχυση των βιώσιμων μεταφορών, η ψηφιοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών, η προστασία της βιοποικιλότητας ή οι ενεργειακά αποδοτικές ανακαινίσεις κτιρίων.

Οι πληρωμές ξεκλειδώνουν περιοδικά, όταν η χώρα πληροί τα συμφωνημένα ορόσημα.

Όλες οι μεταρρυθμίσεις και οι επενδύσεις πρέπει να υλοποιηθούν έως το τέλος του 2026.

Με τη μεγάλη ακτογραμμή της, τον ηλιόλουστο καιρό και τα ελκυστικά αξιοθέατα, η Πορτογαλία είναι ένας πρωταρχικός τουριστικός προορισμός.

Αλλά θα μπορούσαν να γίνουν περισσότερα για να αξιοποιήσει πλήρως τις δυνατότητές του, σύμφωνα με την Catarina Nunes. Επιβλέπει ένα νέο πρόγραμμα, που χρηματοδοτείται από τον ΜΑΑ με στόχο να ξεπεραστούν οι ελλείψεις δεξιοτήτων στον τουριστικό κλάδο.

«Στην Πορτογαλία, υπάρχει ακόμη πολύς δρόμος όσον αφορά την κατάρτιση στον τομέα του τουρισμού και της φιλοξενίας. Υπάρχουν λοιπόν αλλαγές που επιβάλλει η αγορά: απαιτήσεις για καινοτομία, βελτίωση, βιωσιμότητα, δημιουργία νέων επιχειρήσεων, νέες τάσεις, κάλυψη των αναγκών της αγοράς.

Είμαστε μέρος μιας κοινοπραξίας τριών ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που θα λάβουν περίπου 6.700.000 €. Μπορούμε να προσφέρουμε έναν ψηφιακό μετασχηματισμό για τον κλάδο, μπορούμε να προσφέρουμε επανειδίκευση, συνεχή βελτίωση και εκπαίδευση προσαρμοσμένη στις ανάγκες της αγοράς», εξηγεί στο euronews η Catarina Nunes, Αντιπρύτανης του Ανώτατου Ινστιτούτου Τουρισμού και Ξενοδοχειακών Σπουδών Estoril.

Υπολογίζεται ότι 8000 φοιτητές, όπως ο Joao Aleixo, θα επωφεληθούν από αυτήν την επένδυση κατά τη διάρκεια πέντε ετών.

«Υπάρχει μια πολύ σημαντική ευκαιρία που δίνει το εθνικό σχέδιο ανάκαμψης σε εμένα και σε άλλους σαν εμένα, να κάνω μεταπτυχιακά. Τουλάχιστον σκέφτομαι να κάνω ένα μεταπτυχιακό που συνδέεται με την επιχειρηματικότητα, που συνδέεται με την καινοτομία και την ανάπτυξη της κοινωνίας στον τουρισμό», υπογραμμίζει ο Joao.

Μέσω του ΜΑΑ, το εθνικό σχέδιο ανάκαμψης της Πορτογαλίας θα επωφεληθεί με 13,9 δισεκατομμύρια ευρώ σε επιχορηγήσεις και 2,7 δισεκατομμύρια ευρώ σε δάνεια. Συνολικά πρόκειται για ένα σχέδιο 16,6 δισ. ευρώ.

Θα υποστηρίξει επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις σε τομείς όπως οι μεταφορές, η υγεία και οι ψηφιακές τεχνολογίες.

Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στις κοινωνικές ανάγκες, όπως η στέγαση, που είναι μείζον ζήτημα στην Πορτογαλία.

Στο Πανεπιστήμιο της Λισαβόνας, οι εργασίες βρίσκονται σε εξέλιξη για την παροχή οικονομικής στέγης σε 900 φοιτητές που έχουν ανάγκη.

«Τα ενοίκια είναι πολύ υψηλά. Υπάρχει έλλειψη σπιτιών και δωματίων. Ειδικά στη Λισαβόνα και σε άλλες μεγάλες πόλεις. Αν λοιπόν θέλουμε να προσελκύσουμε περισσότερους φοιτητές, πρέπει να τους δώσουμε στέγη.

Αυτό το κτίριο είναι το πρώτο από ένα σύνολο τριών κτιρίων. Όσον αφορά τη χρηματοδότηση, η ΕΕ, μέσω αυτού του σχεδίου ανθεκτικότητας και ανάκαμψης, θα μας χρηματοδοτήσει για περίπου 27 εκατομμύρια ευρώ, με συνολικό κόστος περίπου 39 εκατομμύρια ευρώ», περιγράφει ο Vitor Leitão, Αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου της Λισαβόνας .

Σύμφωνα με τους πράσινους στόχους της Πορτογαλίας, αυτά τα νέα κτίρια πρέπει να σέβονται τις απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης.

Αν και αυτό είναι ένα σημαντικό μέτρο για τον μετριασμό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, η χώρα ποντάρει επίσης σε τεχνολογίες πρόγνωσης καιρού που ταιριάζουν καλύτερα στις κλιματικές προκλήσεις που έρχονται.

Για το σκοπό αυτό, το Πορτογαλικό Ινστιτούτο Θάλασσας και Ατμόσφαιρας πρόκειται να λάβει 17 εκατομμύρια ευρώ από επενδύσεις του ΜΑΑ και ήδη αγόρασε έναν υπερυπολογιστή αξίας ενός εκατομμυρίου ευρώ.

«Αυτός ο υπολογιστής θα μας επιτρέψει να πολλαπλασιάσουμε την υπολογιστική μας ικανότητα επί 20, ώστε να παρέχουμε δεδομένα πιο γρήγορα και με καλύτερη ποιότητα.

Η Πορτογαλία είναι μια από τις χώρες που πλήττονται περισσότερο από την κλιματική αλλαγή. Η ικανότητά μας να βελτιώσουμε, όσο μικρή κι αν είναι, την πρόγνωση της ατμόσφαιρας και η πρόβλεψη των ωκεανών, έχει τεράστιο αντίκτυπο στις ζωές των ανθρώπων», υπογραμμίζει ο Miguel Miranda, Πρόεδρος του Ινστιτούτου Θάλασσας και Ατμόσφαιρας.

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ένωση, το σχέδιο ανάκαμψης της Πορτογαλίας θα ενισχύσει το ΑΕΠ της χώρας έως και 2,4% έως το 2026 και θα δημιουργήσει περίπου 50.000 θέσεις εργασίας.

Θα είναι αρκετό να αφήσουμε πίσω τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας; Ρωτήσαμε τη Mariana Vieira da Silva, υπουργό Επικρατείας της πορτογαλικής κυβέρνησης.

Bryan Carter: Υπουργέ, όπως γνωρίζουμε, το πρόγραμμα ανάκαμψης της Πορτογαλίας αξίζει 16,6 δισ. ευρώ. Πιστεύετε ότι είναι αρκετό;

Mariana Vieira da Silva, Υπουργός Επικρατείας Πορτογαλίας: Φυσικά πιστεύουμε ότι είναι μια καλή ευκαιρία για να ανακάμψουμε από την κρίση, αλλά και να προετοιμάσουμε την οικονομία μας για το μέλλον. Και όλοι μπορούν πάντα να πουν ότι περισσότερα χρήματα είναι καλύτερα από λιγότερα χρήματα. Αλλά νομίζω ότι ο ΜΑΑ ήταν ένα πολύ σημαντικό πρόγραμμα που μπόρεσε να ξεκινήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση και το οποίο μπορούμε να εγκρίνουμε και μετά να το εφαρμόσουμε.

Bryan Carter: Αυτά τα δύο χρόνια, ποιά πιστεύετε ότι ήταν τα κύρια μαθήματα ή πιστεύετε ότι υπάρχουν ακόμη περιθώρια βελτίωσης;

Mariana Vieira da Silva: Έχουμε σε χώρες, όπως η Πορτογαλία, ένα ισχυρό πρόγραμμα για την πολιτική συνοχής και τώρα ένα ισχυρό πρόγραμμα μέσω του ΜΑΑ. Και αυτά έχουν διαφορετικούς κανόνες και διαφορετικούς μηχανισμούς αξιολόγησης, και νομίζω ότι πρέπει να τους συντονίσουμε περισσότερο από ό,τι κάνουμε τώρα, επειδή η χώρα, η διοικητική ικανότητα κάθε χώρας δεν είναι απεριόριστη. Και νομίζω ότι αυτοί οι δύο μηχανισμοί χρειάζονται περισσότερο συντονισμό.

Bryan Carter: Αν κοιτάξουμε τα διαγράμματα που συγκρίνουν τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιείται η χρηματοδότηση του ΜΑΑ σε όλη την Ευρώπη, θα δούμε ότι η Πορτογαλία έχει το δεύτερο υψηλότερο μερίδιο αφιερωμένο στην κοινωνική πολιτική. Πιστεύετε ότι η επένδυση στην κοινωνική πολιτική, σε αυτό το στάδιο, γίνεται επιλογή πολιτικής ή επιλογή οικονομικής πραγματικότητας;

Mariana Vieira da Silva: Λοιπόν, και τα δύο, υποθέτω. Πρώτον, στην Πορτογαλία, έχουμε ένα ζήτημα ανισότητας που πρέπει να αντιμετωπίσουμε και αυτό είναι ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα για να εγγυηθούμε ότι η ψηφιακή μετάβαση και η κλιματική μετάβαση δεν είναι άδικες. Εμείς, στη ζωή μας, έχουμε ήδη βιώσει αρκετές κρίσεις: την οικονομική και μετά τον COVID και τώρα τον πόλεμο. Πρέπει λοιπόν να εγγυηθούμε ότι η οικονομία μας και ο κοινωνικός μας ιστός είναι αρκετά ανθεκτικοί για την καταπολέμηση των κρίσεων στο μέλλον. Ας ελπίσουμε ότι όχι, αλλά πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για αυτούς.

Κοινοποιήστε το άρθρο

Σχετικές ειδήσεις

Πορτογαλία: Ζούνε σε σκηνές λόγω των ακριβών ενοικίων