Ο νέος νόμος που υιοθέτησε η ιρανική βουλή αυστηροποιεί τις τιμωρίες που ίσχυαν μέχρι πρότινος για παραβίαση του αυστηρού ενδυματολογικού κώδικα - Ψηφίστηκε ένα χρόνο μετά τον θάνατο της Μαχσά Αμινί - Για «έμφυλο απαρτχάιντ» μιλούν ειδικοί των ανθρωπίνων δικαιωμάτων
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΣχεδόν ακριβώς έναν χρόνο μετά τον θάνατο της Μαχσά Αμινί, το ιρανικό κοινοβούλιο υιοθέτησε νόμο που προβλέπει πρόστιμο και έως και 10ετή κάθειρξη για γυναικες και κορίτσια που ντύνονται «απρεπώς».
Με βάση τον ισχύοντα νόμο, οι γυναίκες και τα κορίτσια που έχουν περάσει την ηλικία της εφηβείας υποχρεούνται να καλύπτουν τα μαλλιά τους με χιτζάμπ και να φορούν μακριά και όχι στενά ρούχα. Όσες δεν συμμορφώνονται, αντιμετωπίζουν φυλάκιση από 10 μέρες έως και δύο μήνες και πρόστιμο που κινείται μεταξύ 5.000 και 500.000 ριάλ (από 0,11 έως 11 ευρώ).
Ωστόσο, ο νέος νόμος, ο οποίος φέρει τον τίτλο «Νόμος περί χιτζάμπ και αγνότητας», προβλέπει πως όσοι ντύνονται «απρεπώς» σε δημόσιους χώρους θα υφίστανται τιμωρία «τετάρτου βαθμού». Αυτό σημαίνει κάθειρξη μεταξύ πέντε και δέκα ετών και πρόστιμο από 180 έως 360 εκατομμύρια ριάλ (από 3.959 έως 7.921 ευρώ).
Ο νόμος, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο, προβλέπει επίσης πρόστιμα για όσους «προωθούν το γυμνό» ή «λοιδωρούν το χιτζάμπ» στα ΜΜΕ και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αλλά και ιδιοκτήτες αυτοκινήτων, των οποίων η γυναίκα οδηγός ή συνοδηγός δεν φορά χιτζάμπ ή το πρέπον ένδυμα.
Με κάθειρξη πέντε έως δέκα ετών απειλούνται και όσοι προβάλλουν την παραβίαση του αυστηρού ιρανικού ενδυματολογικού κώδικα «οργανωμένα» ή «σε συνεργσαία με ξένες ή εχθρικές κυβερνήσεις, ΜΜΕ, ομάδες ή οργανώσεις».
Η Ισλαμική Συμβουλευτική Συνέλευση συμφώνησε να υπάρξει τριετής δοκιμαστική περίοδος για το αμφιλεγόμενο νομοθέτημα, το οποίο για να τεθεί σε ισχύ θα πρέπει να εγκριθεί και από το Συμβούλιο των Φρουρών του Συντάγματος.
Η Αμινί πέθανε στις 16 Σεπτεμβρίου 2022. Είχε συλληφθεί από την ιρανική αστυνομία ηθών, επειδή δεν φορούσε σωστά τη μαντήλα της. Η αστυνομία ισχυρίστηκε ότι η 22χρονη κοπέλα κατέρρευσε όσο ήταν υπό κράτηση, μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο, όπου διαπιστώθηκε πως ήταν εγκεφαλικά νεκρή και εξέπνευσε δύο ημέρες μετά. Η οικογένειά της, αντίθετα, υποστήριξε πως η Αμινί έπεσε θύμα αστυνομικής βίας. Η αστυνομία διαψεύδει αυτήν την εκδοχή.
Ο θάνατός της πυροδότησε μαζικές διαδηλώσεις κατά της βίας εις βάρος των γυναικών σε ολόκληρο τον κόσμο, ακόμη και στο Ιράν, όπου οι αρχές αντέδρασαν με κύμα ευρείας καταστολής. Ο αριθμός όσων σκοτώθηκαν στην διάρκεια των διαδηλώσεων στην Ισλαμική Δημοκρατία δεν έχει καταστεί σαφής, αφού το επίσημο κράτος υποβαμίζει κατά πολύ τον απολογισμό.
Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, πάντως, οι νεκροί ξεπερνούν τους 300, ενώ το ειδησεογραφικό πρακτορείο Human Rights Activists News Agency μιλά για πάνω από 500, μεταξύ των οποίων 70 παιδιά. Ο ΟΗΕ κάνει λόγο για 40 νεκρά παιδιά. Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα ανακοίνωσε επίσης ότι επτά διαδηλωτές εκτελέστηκαν για την συμμετοχή τους στις διαδηλώσεις. Παράλληλα, χιλιάδες άνθρωποι φυλακίστηκαν.
Στην διάρκεια των διαδηλώσεων δεν ήταν λίγες οι γυναίκες στο Ιράν που σε ένδειξη διαμαρτυρίας κυκλοφορούσαν χωρίς χιτζάμπ, ενώ άλλες τις έκαιγαν δημοσίως. Για ένα μικρό διάστημα η αστυνομία ηθών δεν κυκλοφορούσε στους δρόμους, δίνοντας τροφή σε πληροφορίες περί κατάργησής της - όπως αποδείχθηκε, αυτό δεν ίσχυε.
Ειδικοί του ΟΗΕ στο ζήτημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων επεσήμαναν ότι ο νέος νόμος παραβιάζει «θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα» και ότι συνιστά «έμφυλο απαρτχάιντ».