Οι περισσότεροι ομιλητές τάχθηκαν υπέρ της επανένωσης
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΜε το ζήτημα των Γλυπτών του Παρθενώνα ασχολήθηκε η βρετανική Βουλή των Λόρδων το απόγευμα της Πέμπτης, μετά από πρωτοβουλία του λόρδου Λέξντεν των Συντηρητικών που αντιτίθεται στην επανένωση.
Ωστόσο η συζήτηση πήρε ενδιαφέρουσα τροπή, αφού οι περισσότεροι ομιλητές είπαν πως τα γλυπτά πρέπει να επιστραφούν στην Ελλάδα.
Ο λόρδος Λέξντεν υποστήριξε ότι το Βρετανικό Μουσείο έχει την πλήρη νομική κυριότητα των «Ελγινείων», επέκρινε την ελληνική πλευρά για τη χρήση του όρου «κλοπή» αναφορικά με τις ενέργειες του Έλγιν, τη στιγμή που «δεν έχει ζητηθεί κάποια νομική κρίση», και πρόσθεσε πως μετά από δύο αιώνες τα «Ελγίνεια» είναι πλέον μέρος και της βρετανικής πολιτιστικής κληρονομιάς.
Δύο ακόμα ομιλητές τάχθηκαν υπέρ της ίδιας θέσης, όμως όλοι οι υπόλοιποι διαφώνησαν.
Πώς η συζήτηση «γύρισε μπούμερανγκ»
Η βαρόνη Τσακραμπάρτι των Εργατικών παρατήρησε ότι η κυβέρνηση των Συντηρητικών είναι διατεθειμένη να αλλάξει το νόμο για να στέλνει μετανάστες στη Ρουάντα αψηφώντας δικαστικές αποφάσεις, αλλά δεν νομοθετεί για να προωθήσει την πολιτιστική συνεργασία. Σχολίασε επίσης ότι ο βρετανικός λαός, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, ξέρει να είναι πιο μεγαλόψυχος από τους κυβερνώντες.
Ο εκ των πρωτεργατών του Brexit λόρδος Φροστ, που είχε προκαλέσει αίσθηση όταν αρχικά είχε ταχθεί υπέρ της επανένωσης, είπε ότι για τον ίδιο δεν πρόκειται για νομικό ζήτημα, αλλά για επιχείρημα που αφορά την καλλιτεχνική και ηθική διάσταση του πράγματος. «Είναι μια ειδική περίπτωση που απαιτεί ειδική λύση», είπε, τονίζοντας ότι τα Γλυπτά «για εμάς τους Βρετανούς είναι ένα πολύ σημαντικό έκθεμα σε ένα μουσείο, αλλά για τους Έλληνες είναι μέρος της εθνικής τους ταυτότητας».
Τάχθηκε υπέρ όχι ενός δανείου, αλλά μιας «μεγάλης χειρονομίας» που μόνο η κυβέρνηση θα μπορούσε να κάνει, δηλαδή να δωρίσει τα Γλυπτά στην Αθήνα στο πλαίσιο μιας ευρείας διμερούς πολιτιστικής συνεργασίας.
Επιπλέον, καυτηρίασε, όπως και άλλοι ομιλητές, την «απαξιωτική» συμπεριφορά του Ρίσι Σούνακ έναντι του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, με την ακύρωση της συνάντησής τους.
Ο Συντηρητικός λόρδος Βέιζι, πρώην υφυπουργός Πολιτισμού και νυν πρόεδρος του Parthenon Project, παρενέβη για να πει ότι το όλο θέμα αφορά «την επανένωση ενός μοναδικού έργου τέχνης» και ότι προσφέρεται μία μοναδική ευκαιρία για μια μεγάλη χειρονομία και για ενίσχυση μίας σημαντικής διμερούς φιλίας.
Το μέλος του Parthenon Project και συγγραφέας του House of Cards λόρδος Ντομπς, επίσης Συντηρητικός, συμπλήρωσε πως η Βρετανία δε θα χάσει τίποτα αλλά θα ωφεληθεί αν αξιοποιήσει την ευκαιρία για χρήση της «ήπιας δύναμης» για την οποία τόσος λόγος γίνεται.
Ο λόρδος Νταμπς των Εργατικών δηλωσε «έντρομος» από την «ντροπιαστική» συμπεριφορά του Βρετανού Πρωθυπουργού έναντι του Έλληνα ομολόγου του. Στάθηκε στο ότι η επανένωση των Γλυπτών δε θα δημιουργούσε προηγούμενο για άλλες διεκδικήσεις, διότι πρόκειται για ένα μοναδικό έργο τέχνης. Εκτίμησε δε ότι θα μπορούσε να επιτευχθεί ακόμα και αλλαγή του νόμου που αφορά τη συλλογή του Βρετανικού Μουσείου.
Εκπροσωπώντας, τέλος, το Εργατικό Κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ο λόρδος Μπάσαμ επικεντρώθηκε στην πιθανότητα δανεισμού των Γλυπτών, λέγοντας πως αν επιτευχθεί μια αμοιβαία αποδεκτή συμφωνία μεταξύ Βρετανικού Μουσείου και ελληνικής πλευράς «γιατί να σταθούμε εμπόδιο;».
Επανέλαβε πως οι Εργατικοί ως κυβέρνηση δε θα εμπλέκονταν σε μια αλλαγή νομοθεσίας. Επέκρινε επίσης τον Ρίσι Σούνακ για έλλειμα ηγεσίας όπως απέδειξε η κίνηση να αποφύγει μία «ενήλικη» συζήτηση με τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Τι απάντησε ο εκπρόσωπος της κυβέρνησης
Ο υφυπουργός Πολιτισμού λόρδος Πάρκινσον επέμεινε στις επίσημες θέσεις του Λονδίνου αναφορικά με το ζήτημα.
Όπως είπε, τα Γλυπτά αποκτήθηκαν νομίμως από τον λόρδο Έλγιν και κατά συνέπεια βρίσκονται και ανήκουν σήμερα νομίμως στο Βρετανικό Μουσείο.
Είπε επίσης ότι το μνημείο δεν μπορεί να ενωθεί πλήρως, αφού πολλά τμήματά του χάθηκαν ή καταστράφηκαν στο πέρασμα των αιώνων.
Στάθηκε επίσης ιδιαιτέρως στο νόμο περί Βρετανικού Μουσείου που απαγορεύει στο «ανεξάρτητο από την κυβέρνηση» ίδρυμα να εκχωρεί μονίμως αντικείμενα της συλλογής του. «Δεν έχουμε σχέδια να αλλάξουμε το νόμο», επανέλαβε εκ μέρους της βρετανικής κυβέρνησης.
Συμπλήρωσε ότι «είναι δύσκολο να δούμε πώς μπορεί να συμφωνηθεί ένα δάνειο» μεταξύ του Βρετανικού Μουσείου και της ελληνικής πλευράς από τη στιγμή που οι Έλληνες επιμένουν να μην αναγνωρίζουν τη βρετανική κυριότητα επί των Γλυπτών.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΠρόσθεσε πως στην υποθετική περίπτωση που η ελληνική πλευρά αλλάξει θέση, οι άδειες εξαγωγής σε αυτές τις περιπτώσεις επιτρέπουν το δανεισμό εκθεμάτων για μέγιστη περίοδο τριών ετών.