Ο Οργανισμός Πολιτισμού και Ανάπτυξης ΝΕΟΝ που έχει ιδρύσει ο συλλέκτης και επιχειρηματίας Δημήτρης Δασκαλόπουλος, συμπληρώνει φέτος 10 χρόνια πλούσιας δραστηριότητας, με επίκεντρο την πόλη και με σκοπό τη διάδοση της τέχνης σε όσο το δυνατόν ευρύτερο κοινό
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΜας έχει προσφέρει αξέχαστες εκθέσεις και δράσεις σε διαφορετικά σημεία της Αθήνας αλλά και της υπόλοιπης Ελλάδας. Έχει στηρίξει και έχει παρουσιάσει το έργο εκατοντάδων καλλιτεχνών, ενώ τα προγράμματα χορηγιών και υποτροφιών έχουν βοηθήσει πάρα πολλούς δημιουργούς.
Ο Οργανισμός Πολιτισμού και Ανάπτυξης ΝΕΟΝπου έχει ιδρύσει ο συλλέκτης και επιχειρηματίας Δημήτρης Δασκαλόπουλος, συμπληρώνει φέτος 10 χρόνια πλούσιας δραστηριότητας, με επίκεντρο την πόλη και με σκοπό τη διάδοση της σύγχρονης τέχνης σε όσο το δυνατόν ευρύτερο κοινό. Η λειτουργία του οργανισμού ξεκίνησε το 2013 και βασίστηκε στην πεποίθηση του Δημήτρη Δασκαλόπουλου ότι η σύγχρονη τέχνη έχει την ικανότητα να εμπνεύσει, να αφυπνίσει και να συγκινήσει τους ανθρώπους.
Όπως ο ίδιος επισήμανε στη συνέντευξη τύπου, που πραγματοποιήθηκε στο Ωδείο Αθηνών, επιβάλλεται ένας απολογισμός, με αφορμή αυτή την επέτειο: «Ο σκοπός που ίδρυσα και χρηματοδοτώ σταθερά τον ΝΕΟΝ ήταν ότι ήθελα να συνεισφέρω ώστε να ξεπεραστεί η κρίση, που βίωνε η Ελλάδα, που ήταν κατά την άποψή μου πολιτισμική και όχι οικονομική. Ο σκοπός μου ήταν ένας και μοναδικός: να δώσει ο ΝΕΟΝ στο κοινό στην Ελλάδα, στον κάθε πολίτη την ευκαιρία να εκτεθεί στις προκλήσεις και στις συγκινήσεις της σύγχρονης τέχνης. Η πρωτοβουλία μου στηριζόταν σε μια πίστη και σε μια ελπίδα. Η πίστη ήταν ότι η τέχνη είναι μια βασική ανάγκη. Είναι προσιτή σε όλους και δικαίωμα του καθενός. Ότι η σύγχρονη τέχνη και οι ιδέες που εκφράζει, μπορούν να αλλάξουν μυαλά, να κεντρίσουν συνειδήσεις και να αφυπνίσουν σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο. Η ελπίδα μου ήταν ότι μέσα από το άνοιγμα του μυαλού που θα προσφέρουμε, θα υπάρξει μια νέα γενιά αλλά και οι επόμενες που θα έχουν τα εφόδια και τη θέληση να αλλάξουν τα κακώς κείμενα και να κάνουν τη χώρα μας μια σύγχρονη ευρωπαϊκή κοινωνία, ώστε τα εγγόνια μας να μην ζήσουν ξανά μια τέτοια καταστροφή που βιώσαμε εμείς τα προηγούμενα χρόνια».
Ο ΝΕΟΝ πέτυχε μέσα σε αυτή τη δεκαετία να αλλάξει ολοκληρωτικά την εικόνα και το βίωμα που έχει πλέον ο Έλληνας πολίτης για τη σύγχρονη τέχνη: τόσο μέσα από εκθέσεις σύγχρονης τέχνης σε απροσδόκητους χώρους (Αστεροσκοπείο, Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, Αρχαία και Ρωμαϊκή Αγορά, Κεραμεικός, Δήλος και αλλού), όσο και μέσα από τη συνεργασία με πολυάριθμα μουσεία και πολιτιστικούς θεσμούς για την πραγματοποίηση εκθέσεων, δράσεων και performance. Κορωνίδα όλων αυτών είναι η εντυπωσιακή ανακαίνιση του Πρώην Δημόσιου Καπνεργοστασίου που ανήκει στη Βουλή των Ελλήνων και στη δημιουργία ενός εμβληματικού χώρου για τον πολιτισμό στην Αθήνα, που εκκίνησε με την έκθεση σύγχρονης τέχνης «Portals», το 2021.
Αυτό το αποτύπωμα που άφησαν όλες αυτές οι δράσεις στις ψυχές και το νου των εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων είναι κάτι που δεν ιχνογραφείται, ούτε μετριέται, όπως υπογραμμίζει ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος: «Είναι κάτι που δεν μπορεί, ούτε χρειάζεται να αποτυπωθεί, γιατί αποτελεί πλέον ένα συνειδητό ή ασυνείδητο περιουσιακό στοιχείο του καθενός μας και ελπίζω μια αθροιστική περιουσία της κοινωνίας. Η δική μου παρατήρηση έχει να κάνει με την αθρόα προσέλευση ανθρώπων όλων των ηλικιών, με ατελείωτες συζητήσεις μπροστά στα έργα τέχνης, πληθώρα επισκέψεων από σχολεία και γονείς.
Από την άλλη πλευρά, έχει να κάνει με ευγνώμονες καλλιτέχνες, δημιουργικές συνεργασίες με κρατικές αρχές, μια νέα αντίληψη για τη σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού φορέα, με τη δημιουργία ανακαινισμένων χώρων πολιτισμού και κυρίως, όπως βλέπω από διάφορες εκθέσεις που γίνονται τώρα, ότι υπάρχει πλέον ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων που ενδιαφέρονται για τη σύγχρονη τέχνη και ένας πολλαπλασιασμός δράσεων γύρω από αυτήν, από πολλούς φορείς. Έτσι υπάρχει ένας δημιουργικός ανταγωνισμός, που οδηγεί σε ουρές έξω από τις εκθέσεις. Υπάρχει πλέον μια διεθνή αναγνώριση για το καλλιτεχνικό τοπίο της Αθήνας».
Ο ΝΕΟΝ επιδιώκει σταθερά να συμβάλει στην ευρύτερη προσπάθεια αναβάθμισης της πόλης και της καθημερινότητας του πολίτη. Ο ΝΕΟΝ δεν περιορίζεται σε ένα μόνον χώρο. Έδρα του, όπως ο ίδιος επισημαίνει είναι ολόκληρη η πόλη, το ευρύτερο αστικό περιβάλλον. Είναι ένας ζωντανός και ενεργός συνομιλητής με την κοινωνία, τους θεσμούς και το κοινό. Μέσω της τέχνης και των σύγχρονων ιδεών, ο ΝΕΟΝ θέλει να κεντρίσει τις ατομικές συνειδήσεις και ταυτόχρονα να χρησιμεύσει ως ένα όχημα συλλογικής συνείδησης. Ο ΝΕΟΝ επιδιώκει να αναδείξει τον πολιτισμό ως βασικό μοχλό προόδου και ανάπτυξης.
Η διευθύντρια του ΝΕΟΝ Ελίνα Κουντούρη ανέφερε στη συνέντευξη τύπου:_«H δράση του ΝΕΟΝ συνοψίζεται στη φράση “ο χώρος μας είναι η Πόλη”. Μας ενδιαφέρει η τέχνη στο δημόσιο χώρο. Από το 2013 μέχρι σήμερα, έχουμε καταφέρει να δημιουργήσουμε ένα δίκτυο εμπιστοσύνης με την κοινωνία και με τους θεσμούς κι ένα χώρο συνύπαρξης. Ποτέ δεν σκεφτόμασταν μόνο το καλλιτεχνικό μας πρόγραμμα. Μας ενδιέφερε πάντα να αφήσουμε πίσω μας και έργα υποδομής, όπως έγινε με το Ωδείο Αθηνών και το Πρώην Καπνεργοστάσιο, τόσο για τους καλλιτέχνες, όσο και για το κοινό, τους επισκέπτες και την κοινωνία. Όταν ξεκίνησε ο ΝΕΟΝ το 2013, έπρεπε να απαντήσουμε ένα βασικό ερώτημα, που είχε θέσει ο ίδιος ο ιδρυτής του και αυτό είναι πώς θα μπορέσεις να φέρεις το κοινό κοντά στη σύγχρονη τέχνη, σε ένα διαφορετικό χώρο. Η απάντηση για μας βρισκόταν πάντα στην πόλη. _
Σκοπός μας ήταν να εμπλακούμε εποικοδομητικά με τις ιστορίες και τις αφηγήσεις των πόλεων, παρέχοντας στους καλλιτέχνες την ευκαιρία να αλληλεπιδράσουν και να επικοινωνήσουν με το κοινό μέσα από ένα ευρύ φάσμα πρωτοβουλιών, χώρων, αστικών και κοινωνικών συμφραζόμενων. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει την πράξη της ανάκτησης του δημόσιου χώρου (ιστορικά κτίρια, αρχαιολογικοί χώροι), του αστικού χώρου μας ως πολίτες. Θέλαμε δηλαδή να δημιουργήσουμε χώρους συνύπαρξης, όπου θα μπορούμε να βρισκόμαστε, να ανταλλάσσουμε ιδέες, ακόμη και να διαφωνούμε. Μέσω του ΝΕΟΝ, θέλουμε να προσφέρουμε μια κοινή εμπειρία πολιτισμού με απεριόριστη, ελεύθερη πρόσβαση σε όλους».
Με αφορμή την επέτειο των 10 χρόνων, ο ΝΕΟΝ κυκλοφορεί έναν κατάλογο – απολογισμό των πλούσιων δράσεών του.
ΕΝΑΣ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΔΕΚΑΕΤΟΥΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΝΕΟΝ
Στα 10 χρόνια δραστηριότητάς του, ο ΝΕΟΝ έχει πραγματοποιήσει εκθέσεις σε 28 διαφορετικές τοποθεσίες, σε μουσεία, αρχαιολογικούς, ιστορικούς και αστικούς χώρους. Έχει παρουσιάσει έργα 253 καλλιτεχνών (94 ελλήνων και 159 από το εξωτερικό) και έχει πραγματοποιήσει 93 αναθέσεις νέων έργων σε 70 καλλιτέχνες. Έχει συνεργαστεί με 22 επιμελητές τέχνης (14 έλληνες και 8 από το εξωτερικό).
Ουσιώδη θέση στη δράση του ΝΕΟΝ έχουν τα εκπαιδευτικά προγράμματα και τα προγράμματα υποστήριξης των νέων καλλιτεχνών. Το πρόγραμμα Χορηγιών έχει υποστηρίξει 212 ανεξάρτητες πρωτοβουλίες με το ποσό των €3,7 εκ., ενώ περίπου 1.800 καλλιτέχνες επωφελήθηκαν μέσω αυτών των προγραμμάτων. Το πρόγραμμα Υποτροφιών έχει απονείμει 79 υποτροφίες για μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές και συνεχίζει να χτίζει ένα σταθερό δίκτυο επαγγελματιών που θα συμβάλουν με την τεχνογνωσία τους στο πολιτιστικό οικοσύστημα. Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Είναι αυτό Τέχνη;» είναι το πρώτο πρόγραμμα σε δημόσια σχολεία που εστιάζει στη σύγχρονη τέχνη. Έχουν πραγματοποιηθεί 994 προγράμματα σε 161 σχολεία με τη συμμετοχή 18.850 μαθητών και 90 εκπαιδευτικών.
Το πρόγραμμα ανταλλαγής επιμελητών ΝΕΟΝ σε συνεργασία με τη Whitechapel Gallery έχει δημιουργήσει ένα δίκτυο 210 νέων επιμελητών και επαγγελματιών που ενισχύουν την καλλιτεχνική διασύνδεση μεταξύ της Ελλάδας και της Βρετανίας.
Παράλληλα, έχουν πραγματοποιηθεί εκατοντάδες εκπαιδευτικά προγράμματα στο πλαίσιο των εκθέσεων με τη συμμετοχή 17.000 μαθητών, καθηγητών, γονέων, φοιτητών, ενώ περισσότεροι από 1.000 άνθρωποι έχουν εκπαιδευθεί στο πρόγραμμα Educate the Educator σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα και Βόλο.
Από το 2013 έως το 2020, ο ΝΕΟΝ υπήρξε μοναδικός χορηγός της Outset.Greece, του ελληνικού τμήματος της Outset Contemporary Art Fund. Η Outset.Greece υποστήριξε 69 πρωτοβουλίες, περιλαμβανομένων εκθέσεων, νέων καλλιτεχνικών δημιουργιών και εκπαιδευτικών δράσεων, διαθέτοντας €490.000 προς 891 ιδιώτες.
Με τομέα δραστηριότητας την Πόλη, ο ΝΕΟΝ συνεργάστηκε με κρατικούς πολιτιστικούς φορείς και αξιοποίησε εμβληματικά ιστορικά κτίρια και αρχαιολογικούς χώρους για να τα φέρει στο προσκήνιο της πολιτιστικής δραστηριότητας. Αποκορύφωμα ήταν η ανακαίνιση 6.500 τ.μ. του κτιρίου του πρώην Δημόσιου Καπνεργοστασίου, μια επένδυση €1,4 εκατ., και δημιουργία του σύγχρονου κέντρου πολιτισμού που παρέδωσε στη Βουλή των Ελλήνων. Επιπλέον, ανακαίνισε και δημιούργησε έναν χώρο τέχνης στο Ωδείο Αθηνών, ενώ έχει πραγματοποιήσει έργα υποδομής €1,5 εκατ. σε 10 ελληνικά ιδρύματα ως συνέχεια συνεργασιών και εκθέσεων που πραγματοποιήθηκαν στους χώρους τους. Μέσα από συμπράξεις με δημόσιους φορείς έχουν πραγματοποιηθεί 10 εκθέσεις σε αρχαιολογικούς χώρους, οι οποίες συνέδεσαν δημιουργικά το κλασικό παρελθόν με τον σύγχρονο πολιτισμό.
