Φύση - Απειλούμενα είδη: Οι «σταρ» και οι «ριγμένοι» στα κονδύλια

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Τα τελευταία 50 χρόνια, περισσότερα από 1.700 φυτά, θηλαστικά, ψάρια, έντομα και άλλα είδη που ενδημούν στις ΗΠΑ έχουν καταχωριστεί ως απειλούμενα ή απειλούμενα με εξαφάνιση. Ωστόσο, τα στοιχεία της ομοσπονδιακής κυβέρνησης αποκαλύπτουν εντυπωσιακές ανισότητες στο πόσα χρήματα διατίθενται για τη διάσωση διαφόρων βιολογικών βασιλείων.

Από τα περίπου 1,2 δισ. δολάρια (1,09 δισ. ευρώ) που δαπανώνται ετησίως για τα απειλούμενα και υπό εξαφάνιση είδη, περίπου τα μισά πηγαίνουν για την αποκατάσταση μόλις δύο ειδών ψαριών: του σολομού και της πέστροφας κατά μήκος της δυτικής ακτής των ΗΠΑ. Δεκάδες εκατομμύρια δολάρια πηγαίνουν σε άλλα ευρέως γνωστά ζώα, όπως οι μανάτοι, οι φάλαινες, οι αρκούδες γκρίζλι και οι κουκουβάγιες.

Όμως τα μεγάλα ποσά που κατευθύνονται σε μια χούφτα ειδών, σημαίνουν ότι άλλα είδη παραμελούνται, σε ορισμένες περιπτώσεις για δεκαετίες, καθώς κινδυνεύουν με εξαφάνιση.

Στον πάτο του καταλόγου δαπανών βρίσκεται το μικροσκοπικό ορεινό σαλιγκάρι της Βιρτζίνια, για το οποίο δαπανήθηκαν 100 δολάρια (91 ευρώ) το 2020, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία. Το υπόγειο σαλιγκάρι έχει παρατηρηθεί μόνο μία φορά τα τελευταία 35 χρόνια, σύμφωνα με τα κυβερνητικά αρχεία, ωστόσο παραμένει ένα βήμα μπροστά από περισσότερα από 200 απειλούμενα φυτά, ζώα, ψάρια και άλλα πλάσματα για τα οποία δεν δαπανήθηκε απολύτως τίποτα.

Ποια είδη λαμβάνουν τα περισσότερα χρήματα για τη διατήρησή τους;

Μια ανάλυση των στοιχείων του 2020 από το ειδησεογραφικό πρακτορείο Associated Press διαπίστωσε ότι τα ψάρια έλαβαν το 67% των δαπανών, την πλειονότητα για αρκετές δεκάδες πληθυσμούς σολομού και πέστροφας στην Καλιφόρνια, το Όρεγκον και την Ουάσινγκτον. Τα θηλαστικά ήταν μακράν δεύτερα με 7% των δαπανών και τα πτηνάείχαν περίπου 5%. Τα έντομα έλαβαν μόλις το 0,5% των χρημάτων και τα φυτά περίπου το 2%. Δεν περιλαμβάνονται σε αυτά τα ποσοστά τα χρήματα που κατανέμονται μεταξύ πολλών ειδών.

Στα είδη που δεν έλαβαν καθόλου δαπάνες περιλαμβάνονται τα πλεκόπτερα, που απειλούνται από την κλιματική αλλαγή στο Εθνικό Πάρκο Glacier της Μοντάνα, την σαλαμάνδρα τίγρη της Καλιφόρνιας που έχει χάσει έδαφος από την ανάπτυξη, και ανθοφόρα φυτά όπως το θαμνώδες λούπινο γύρω από το Ορλάντο της Φλόριντα, όπου ο ενδημικός βιότοπος έχει μετατραπεί για να φιλοξενεί θεματικά πάρκα.

Αυτές οι ανισότητες στις δαπάνες είναι μακροχρόνιες και αντανακλούν ένα συνδυασμό βιολογικών πραγματικοτήτων και πολιτικών πιέσεων. Η αποκατάσταση των πληθυσμών σολομού και πέστροφας είναι δαπανηρή επειδή είναι ευρέως διαδεδομένοι και περικλείονται από τεράστια υδροηλεκτρικά φράγματα. Έχουν επίσης μια ευρεία πολιτική «πελατεία» με ιθαγενείς αμερικανικές φυλές και συμφέροντα που θέλουν την αποκατάσταση της εμπορικής αλιείας.

Το Κογκρέσο επί δεκαετίες έχει στείλει τεράστια χρηματικά ποσά σε οργανισμούς όπως η Bonneville Power Administration που λειτουργούν φράγματα κατά μήκος ποταμών που κάποτε τα ψάρια ταξίδευαν για να αναπαραχθούν. Με τα χρήματα αυτά πληρώνονται σκάλες ψαριών γύρω από τα φράγματα, έργα αποκατάστασης ενδιαιτημάτων, παρακολούθηση από επιστήμονες και άλλες ανάγκες.

Τα φυτά παραλίγο να μείνουν έξω από την Πράξη για τα Απειλούμενα Είδη

Περισσότερα από τα μισά είδη που προστατεύονται από την Πράξη για τα Απειλούμενα Είδη είναι φυτά, αλλά ολόκληρο το φυτικό βασίλειο είχε σχεδόν εξαιρεθεί από τον νόμο-ορόσημο για τη διατήρηση των ειδών όταν εγκρίθηκε το 1973, σύμφωνα με το αρχείο του Κογκρέσου και την Φέιθ Κάμπελ, η οποία πήρε συνεντεύξεις από ανθρώπους που συμμετείχαν στην ψήφιση του νομοσχεδίου για μια μελέτη του 1988 που δημοσιεύθηκε στο Pace Environmental Law Review.

Τα φυτά αρχικά έμειναν εκτός όταν το μέτρο πέρασε από τη Γερουσία, με επικεφαλής της αντιπολίτευσης τον σημαίνοντα Ρεπουμπλικανό γερουσιαστή Τεντ Στίβενς από την Αλάσκα. Προστέθηκαν ξανά την τελευταία στιγμή, μετά από πιέσεις βοτανολόγων του Ινστιτούτου Smithsonian και του Lee Talbot, ανώτερου επιστήμονα του Συμβουλίου για την Ποιότητα του Περιβάλλοντος του Λευκού Οίκου, σύμφωνα με την Κάμπελ.

Οι βοτανολόγοι πρότειναν τότε περισσότερα από 2.500 φυτά ως απειλούμενα με μελλοντική εξαφάνιση. Ωστόσο, τα περισσότερα δεν κατάφεραν να λάβουν προστασία επειδή οι ομοσπονδιακοί αξιωματούχοι δεν ενήργησαν πριν από την προθεσμία που είχε θέσει το Κογκρέσο.

Σήμερα προστατεύονται περισσότερα από 900 δέντρα, φτέρες, λουλούδια και άλλη χλωρίδα. Συνδυαστικά, έλαβαν περίπου 26 εκατομμύρια δολάρια (23,6 δισ. ευρώ) το 2020.

"Όσον αφορά τους αριθμούς, πλησιάζουν, αλλά όσον αφορά τα χρήματα και την προσοχή, εξακολουθούν να μην παίρνουν το μερίδιό τους", λέει η Κάμπελ, περιβαλλοντολόγος που εργάζεται τώρα στο Κέντρο για την Πρόληψη των Χωροκατακτητικών Ειδών.

"Οι απειλές είναι σοβαρές, είναι οι ίδιες με τις απειλές για τα ζώα. Ωστόσο, δεν έχουν την πολιτική επιρροή που έχουν, ας πούμε, μερικές δεκάδες από τα μεγάλα είδη ζώων που προσελκύουν προσοχή".

Ιστορικά υποχρηματοδοτούμενα είδη κερδίζουν νέα χρηματοδότηση

Ο νόμος για το κλίμα που υπέγραψε πέρυσι ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν προβλέπει τη διάθεση κονδυλίων που φτάνουν τα  62,5 εκατομμύρια δολάρια (56,7 εκατ. ευρώ). 

Θα χρηματοδοτήσουν την πρόσληψη βιολόγων που θα εκπονήσουν σχέδια αποκατάστασης για 32, αρχικά, είδη και για έως και 300 τα επόμενα χρόνια.

Μεταξύ αυτών είναι ένα πολύχρωμο ψάρι γνωστό ως candy darter που ζει σε ποτάμια στις νοτιοανατολικές ΗΠΑ, ένας ανθοφόρος θάμνος από τις Παρθένες Νήσους που ονομάζεται marron bacora, η καραβίδα Panama City της Φλόριντα και ο αρουραίος καγκουρό Stephens στη νότια Καλιφόρνια.

Στο νόμο περιλαμβάνεται επίσης ποσό 5,1 εκατ. δολαρίων (4,6 εκατ. ευρώ) για σχέδια ανάκαμψης που θα μπορούσαν να ωφελήσουν εκατοντάδες είδη από τέσσερις ομάδες που, σύμφωνα με τους αξιωματούχους, ιστορικά υπολείπονται: φυτά της Χαβάης και των νησιών του Ειρηνικού, πεταλούδες και σκώροι, μύδια του γλυκού νερού και ψάρια της ερήμου στις νοτιοδυτικές ΗΠΑ.

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

"Κάθε ένα από αυτά τα είδη είναι μέρος αυτού του ευρύτερου ιστού της ζωής", δήλωσε σε συνέντευξή της η διευθύντρια της Υπηρεσίας Ιχθύων και Άγριας Ζωής Μάρθα Γουίλιαμς. "Είναι όλα σημαντικά".