Η Ματέρα είναι ένα ανερχόμενο αστέρι – είναι η πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης 2019. Μια επίσκεψη στην πόλη αυτή της νότιας Ιταλίας δίνει ακόμα την αίσθηση ότι ανακαλύπτουμε κάτι υπέροχο που λίγοι γνωρίζουν. Κουρνιασμένη στην καμάρα της ιταλικής «μπότας», η Ματέρα αποκαλύπτεται στους επισκέπτες της μέσα από τα λαβυρινθώδη δρομάκια της που οδηγούν σε γοητευτικές πλατείες και τόπους με πανοραμική θέα.
Λαξευμένη μέσα στον βράχο, η Ματέρα είναι μία πόλη από μια άλλη εποχή. Για πολλά χρόνια, οι ρυθμοί της ζωής της κυλούσαν αργά, μακριά από κάθε τι μοντέρνο. Είναι μία από τις παλαιότερες πόλεις του κόσμου που κατοικούνταν αδειάλειπτα· κάποιες από τις σπηλιές υπάρχουν εδώ και 9.000 χρόνια, και πολλοί από τους κατοίκους της ζούσαν σε σπηλιές ακόμα και τη δεκαετία του ’50. Η Ματέρα έχει προοδεύσει πολύ από τότε, όμως, και σήμερα οι σπηλιές αυτές, γνωστές ως Σάσσι, , έχουν βιώσει έναν δημιουργικό μετασχηματισμό και έχουν μετατραπεί σε δημοφιλείς χώρους τέχνης, κουλ μπαρ της μόδας και γραφικά καταλύματα για επισκέπτες.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Ματέρα: Ελάτε για τις εμπειρίες, όχι μόνον για τις εκθέσεις
Η επιθυμία να δεις την υπόγεια πόλη μπορεί να είναι το κίνητρο που θα σε κάνει να έρθεις στη Ματέρα, αλλά, μόλις φτάσεις εκεί, ανακαλύπτεις μια πόλη που είναι συνδεδεμένη με το παρελθόν της και, την ίδια στιγμή, ατενίζει το μέλλον της. Οι σπηλιές του Σάσι, σύμβολο φτώχειας κάποτε, προκαλούν σήμερα σεβασμό για τα μαθήματα που μας διδάσκουν πώς να χτίζουμε βιώσιμες πόλεις. Αυτό αποτελεί τον πυρήνα της Ars Excavandi, της εναρκτήριας έκθεσης στο πρόγραμμα της ευρωπαϊκής πολιτιστικής πρωτεύουσας του 2019. Οι κατοικίες μέσα στις σπηλιές είναι η αφετηρία για ένα φαντασμαγορικό ταξίδι που ξεκινάει από την Παλαιολιθική εποχή και καταλήγει στην εξερεύνηση του πώς ενδεχομένως θα είναι η βιο-αρχιτεκτονική στο μέλλον. Μια εμπειρία ενισχυμένης πραγματικότητας που απευθύνεται σε πολλαπλές αισθήσεις σημαίνει ότι οι επισκέπτες δεν θα ζήσουν μόνο με τη φαντασία τους τη σχέση ανάμεσα σε παρελθόν και παρόν, αλλά θα τη δουν με τα ίδια τους τα μάτια.
Όταν η ιταλική πόλη Ματέρα τοποθετείται δίπλα στην Πέτρα της Ιορδανίας στη φωτογραφική έκθεση Mater(i)a P(i)etra, γίνεται απόλυτα σαφές πως παρά τις γεωγραφικές διαφορές τους, οι δύο λαξευμένες στον βράχο πόλεις έχουν πολλά κοινά. Έχοντας αναθρέψει ολόκληρους πολιτισμούς μέσα στους βράχους, οι δύο πόλεις μοιράζονται μια μοναδική ατμόσφαιρα, και ταυτόχρονα έχουν κοινές εκπληκτικές πρακτικές λεπτομέρειες: ανέπτυξαν και οι δύο ιδιοφυή υπόγεια συστήματα καναλιών, ανεξάρτητα η μία από την άλλη.
Φέτος, ως πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης, η Ματέρα δίνει τον καλύτερο εαυτό της με ένα γεμάτο πρόγραμμα πολιτιστικών και ιστορικών εκδηλώσεων και εκθέσεων ανοιχτών για το κοινό. Υπάρχουν πραγματικά πάρα πολλά να δει κανείς στη Ματέρα, και κάποια από αυτά πρέπει να τα βιώσει από πρώτο χέρι, αφού είναι πολύ δύσκολο να περιγραφούν με λόγια – για παράδειγμα, η I-DEA ζωντανεύει τη Μπαζιλικάτα, όχι μόνο ως μια περιοχή, αλλά ως ένα δίκτυο θαυμάτων και ως μια συλλογή ιστοριών και αντικειμένων που δεν θα έβλεπαν αλλιώς το φως του ήλιου – φέρτε στο μυαλό σας αγροτικά εργαλεία για συγκομιδή φρούτων που ίσως σε λίγο δεν θα υπάρχουν πια, μουσικά όργανα που λίγοι γνωρίζουν πώς να παίζουν και άλλες σπάνιες και απρόσμενες αναμνήσεις για το πώς ήταν κάποτε η ζωή στη νότια Ιταλία.
Το Πάσο Ματέρα 2019 είναι το πιο γρήγορο μονοπάτι για να βιώσετε την πλήρη εμπειρία της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας, ένα εισιτήριο που παρέχει πρόσβαση σε όλα τα γεγονότα του προγράμματος που διαρκεί 48 εβδομάδες και περιλαμβάνει πάνω από 800 συμμετοχές από όλο τον κόσμο.
Αντλώντας έμπνευση από το πολιτισμικό στο επιστημονικό
Στην ιστορική Ματέρα, η ίδια μοναδική αρχιτεκτονική κομψότητα που κάνει τους επισκέπτες να αναρωτιούνται αν ταξίδεψαν στον χρόνο, καθιστά επίσης την πόλη και πολύ δημοφιλές τόπο για το γύρισμα ταινιών εποχής. Φέτος, οι θεατές θα νιώσουν αυτή την κινηματογραφική αίσθηση στη Ματέρα, καθώς η πόλη θα μεταβληθεί σε ένα απέραντο σκηνικό για την μεταφορά στην οθόνη του αριστουργήματος του Δάντη, Θεία Κωμωδία – ολόκληρη η πόλη θα υποστεί μια απόκοσμη μεταμόρφωση και θα μεταβληθεί στο Καθαρτήριο του Δάντη. Με παρόμοιο πνεύμα, οι κάτοικοι της Ματέρα θα προσκληθούν να παρακολουθήσουν την όπερα Καβαλερία Ρουστικάνα του Μασκάνι με σκηνικό τις σπηλιές του Σάσι.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Η μαγεία θα αναδυθεί στην επιφάνεια αυτή τη χρονιά στη Ματέρα –είναι ένας τόπος όπου κυριαρχεί η φαντασία, με αποτελέσματα που πολλές φορές μας αφήνουν έκπληκτους. Πριν από 70 χρόνια το Σάσι ήταν η Αρχιτεκτονική της Ντροπής και σήμερα η περιοχή αποτελεί το κέντρο δημιουργικής έκφρασης. Η έκθεση Ποίηση των Πρώτων Αριθμών θέτει το ερώτημα αν μια εξίσωση μπορεί να αλλάξει τον τρόπο που ζούμε και σκεφτόμαστε. Ο Πυθαγόρας, ο Κοπέρνικος και ο Νεύτωνας φαίνεται ότι το πίστευαν αυτό και στην έκθεση δεν θα υπάρχουν μόνο παραστάσεις μαγείας, αλλά και μαθηματικών. Στη Ματέρα είναι πολύ πιθανό αυτά τα δύο να ταυτίζονται, καθώς πρόκειται για ένα μέρος όπου παρελθόν, παρόν και μέλλον συνυφαίνονται και γίνονται ένα.
