Τα προστατευτικά οφέλη της άσκησης αρχίζουν να εξασθενούν καθώς τα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης στη γειτονιά αυξάνονται, όπως έδειξε μια μελέτη.
Τα οφέλη για την υγεία από την τακτική άσκηση μειώνονται απότομα σε γειτονιές με μολυσμένο αέρα, σύμφωνα με νέα ανάλυση.
Όσοι γυμνάζονται συχνά έχουν συνολικά μικρότερο κίνδυνο θανάτου. Ωστόσο, η έκθεση σε υψηλά επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης μπορεί με τον χρόνο να περιορίσει αυτή την προστασία, ιδίως απέναντι στον καρκίνο και στις καρδιοπάθειες, σύμφωνα με τη μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό BMC Medicine.
Τα ευρήματα δείχνουν ότι η σωματική δραστηριότητα ωφελεί την υγεία των ανθρώπων ακόμη και σε περιοχές με ρύπανση, αλλά η βελτίωση της ποιότητας του αέρα θα μπορούσε να μεγιστοποιήσει αυτά τα οφέλη, ανέφεραν οι ερευνητές.
«Η μελέτη μας δείχνει ότι ο τοξικός αέρας μπορεί, σε κάποιο βαθμό, να μπλοκάρει τα οφέλη της άσκησης, χωρίς όμως να τα ακυρώνει», είπε ο Andrew Steptoe, ένας από τους συγγραφείς της μελέτης και καθηγητής ψυχολογίας και επιδημιολογίας στο University College London (UCL).
«Τα ευρήματα αποτελούν ένα ακόμη τεκμήριο της βλάβης που μπορεί να προκαλέσει στην υγεία μας η ρύπανση από λεπτά σωματίδια», πρόσθεσε σε δήλωσή του.
Η ομάδα του Steptoe ανέλυσε δεδομένα από περισσότερους από 1,5 εκατομμύριο ενήλικες, οι οποίοι παρακολουθήθηκαν για πάνω από 10 χρόνια στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Δανία, τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ταϊβάν και την Κίνα.
Οι ερευνητές επικεντρώθηκαν σε ένα είδος ατμοσφαιρικής ρύπανσης που είναι γνωστό ως λεπτά αιωρούμενα σωματίδια, ή PM2,5. Αυτά τα σωματίδια (που προέρχονται από την καύση άνθρακα και άλλων ορυκτών καυσίμων, τις εκπομπές οχημάτων, το κάψιμο απορριμμάτων και άλλες πηγές) είναι τόσο μικρά που μπορούν να διαπεράσουν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό και να επηρεάσουν την καρδιά και τους πνεύμονες.
Όσοι έκαναν τουλάχιστον 2,5 ώρες μέτριας ή έντονης άσκησης την εβδομάδα είχαν 30% μικρότερη πιθανότητα θανάτου κατά τη διάρκεια της μελέτης, σε σύγκριση με όσους γυμνάζονταν λιγότερο συχνά.
Αν όμως ζούσαν σε περιοχή με επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης πάνω από 25 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο αέρα (μg/m³), η μείωση του κινδύνου για τα άτομα με υψηλή δραστηριότητα έπεφτε στο 12% έως 15%, σύμφωνα με τη μελέτη.
Τα προστατευτικά οφέλη της άσκησης υποχωρούσαν ακόμη περισσότερο σε υψηλότερα επίπεδα ρύπανσης, πάνω από 35 μg/m³, όριο στο οποίο ζει το 36% του παγκόσμιου πληθυσμού, σύμφωνα με τη μελέτη.
Άλλες έρευνες έχουν συνδέσει την ατμοσφαιρική ρύπανση με αναπνευστικές και καρδιακές παθήσεις, καθώς και με νευρολογικές διαταραχές όπως η νόσος Πάρκινσον και η άνοια.
«Δεν θέλουμε να αποθαρρύνουμε τον κόσμο από το να γυμνάζεται σε εξωτερικούς χώρους», είπε η Paola Zaninotto, μία από τις συγγραφείς της μελέτης και καθηγήτρια ιατρικών και κοινωνικών στατιστικών στο UCL.
«Ελέγχοντας την ποιότητα του αέρα, επιλέγοντας πιο καθαρές διαδρομές ή μειώνοντας την ένταση τις μέρες με ρύπανση, μπορείτε να αποκομίσετε τα μέγιστα οφέλη για την υγεία από την άσκησή σας», πρόσθεσε.
Η μελέτη έχει ορισμένους περιορισμούς, ιδίως ότι το μεγαλύτερο μέρος της ανάλυσης πραγματοποιήθηκε σε πλούσιες χώρες. Αυτό σημαίνει ότι τα ευρήματα ίσως να μην ισχύουν για περιοχές χαμηλότερου εισοδήματος, όπου η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι ακόμη υψηλότερη.
Οι ερευνητές δεν διέθεταν επίσης δεδομένα για την ποιότητα του αέρα σε εσωτερικούς χώρους ή για τις διατροφικές συνήθειες των ανθρώπων, κάτι που θα μπορούσε επίσης να επηρεάσει τα ευρήματα. Ωστόσο, τα αποτελέσματα παρέμειναν ισχυρά ακόμη και αφού συνυπολογίστηκαν παράγοντες όπως το εισόδημα, η εκπαίδευση, το κάπνισμα και η κατάσταση υγείας.
Συνολικά, οι ερευνητές είπαν ότι τα ευρήματα στηρίζουν τις προσπάθειες για τον καθαρισμό του μολυσμένου αέρα σε όλο τον κόσμο.
«Πιστεύουμε ότι ο καθαρός αέρας και η σωματική δραστηριότητα είναι εξίσου σημαντικά για την υγιή γήρανση, γι’ αυτό και ενθαρρύνουμε μεγαλύτερες προσπάθειες για τον περιορισμό των επιπέδων ρύπανσης που βλάπτουν την υγεία», είπε ο Steptoe.