Οι άνθρωποι που καταναλώνουν τις υψηλότερες ποσότητες γλυκαντικών ουσιών που συνήθως περιέχονται σε ποτά και επιδόρπια με χαμηλές θερμίδες παρουσιάζουν γνωστική έκπτωση 62% ταχύτερα από εκείνους που καταναλώνουν τις χαμηλότερες ποσότητες, διαπίστωσαν ερευνητές.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Τα τεχνητά υποκατάστατα της ζάχαρης, όπως η ασπαρτάμη και η σακχαρίνη, που συνήθως περιέχονται σε αναψυκτικά και επιδόρπια χαμηλών θερμίδων, μπορεί να έχουν μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στον εγκέφαλο, σύμφωνα με μια νέα μελέτη.
Τα άτομα που κατανάλωναν τις υψηλότερες ποσότητες τεχνητών γλυκαντικών ουσιών εμφάνιζαν συνήθως ταχύτερη μείωση των γνωστικών δεξιοτήτων, όπως η σκέψη και η μνήμη, από εκείνους που κατανάλωναν τις χαμηλότερες ποσότητες, σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο ιατρικό περιοδικό της Αμερικανικής Ακαδημίας Νευρολογίας.
Η μείωση ήταν περίπου 62% ταχύτερη, που ισοδυναμεί περίπου με 1,6 χρόνια γήρανσης, σύμφωνα με την έρευνα.
«Τα γλυκαντικά με χαμηλές ή καθόλου θερμίδες θεωρούνται συχνά ως υγιεινή εναλλακτική λύση στη ζάχαρη, ωστόσο τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι ορισμένα γλυκαντικά μπορεί να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία του εγκεφάλου με την πάροδο του χρόνου», ανέφερε σε ανακοίνωσή της η συγγραφέας της μελέτης Κλαούντια Κίμι Σουεμότο, αναπληρώτρια καθηγήτρια στον κλάδο της γηριατρικής στο Πανεπιστήμιο του Σάο Πάολο (Βραζιλία).
Η μελέτη ανέλυσε σχεδόν 13.000 ενήλικες στη Βραζιλία, με μέσο όρο ηλικίας τα 52 έτη. Οι ερευνητές παρακολούθησαν τους συμμετέχοντες κατά μέσο όρο για οκτώ χρόνια, διεξάγοντας τεστ για τις δεξιότητες μνήμης, γλώσσας και σκέψης στην αρχή, στη μέση και στο τέλος της μελέτης.
Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες ανάλογα με την ποσότητα των τεχνητών γλυκαντικών που κατανάλωναν. Η ομάδα με τη χαμηλότερη πρόσληψη κατανάλωνε κατά μέσο όρο 20 mg/ημέρα, ενώ η ομάδα με τη μεγαλύτερη πρόσληψη κατά μέσο όρο 191 mg/ημέρα. Αυτό αντιστοιχεί περίπου στην ποσότητα ασπαρτάμης που βρίσκεται σε ένα κουτάκι αναψυκτικού διαίτης.
Η έρευνα επικεντρώθηκε σε μια επιλεγμένη ομάδα τεχνητών γλυκαντικών, συμπεριλαμβανομένων της ασπαρτάμης, της σακχαρίνης, της ακεσουλφάμης-K, της ερυθριτόλης, της ξυλιτόλης, της σορβιτόλης και της ταταγόζης.
Όλες τους συνδέθηκαν με ταχύτερη γνωστική παρακμή, εκτός από την ταγκατόζη, για την οποία δεν βρέθηκε τέτοια σχέση.
Η συσχέτιση μεταξύ της γνωστικής παρακμής και της κατανάλωσης τεχνητών γλυκαντικών ήταν ισχυρότερη στους συμμετέχοντες με διαβήτη από ό,τι σε εκείνους που δεν είχαν διαβήτη.
«Ενώ βρήκαμε συνδέσεις με τη γνωστική παρακμή για μεσήλικες τόσο με όσο και χωρίς διαβήτη, τα άτομα με διαβήτη είναι πιο πιθανό να χρησιμοποιούν τεχνητά γλυκαντικά ως υποκατάστατα της ζάχαρης», δήλωσε η Σουεμότο.
Ωστόσο, δεν παρατηρήθηκε καμία συσχέτιση μεταξύ της μείωσης της εγκεφαλικής υγείας και της κατανάλωσης γλυκαντικών ουσιών στους συμμετέχοντες άνω των 60 ετών.
Τα ευρήματα δεν αποτελούν έκπληξη: οι ανησυχίες σχετικά με τις αρνητικές επιπτώσεις των τεχνητών σακχάρων συζητούνται ήδη στην επιστημονική και ιατρική κοινότητα.
Προηγούμενες έρευνες είχαν ήδη επισημάνει τις πιθανές παρενέργειες των μη ζαχαρούχων γλυκαντικών, συμπεριλαμβανομένου του αυξημένου κινδύνου διαβήτη τύπου 2 και καρδιαγγειακών παθήσεων.
Επιπλέον, προϊόντα όπως η ασπαρτάμη έχουν ταξινομηθεί ως πιθανώς καρκινογόνα για τον άνθρωπο από τον Διεθνή Οργανισμό Έρευνας και Καρκίνου.
Ωστόσο, η μελέτη έχει επίσης ορισμένους περιορισμούς. Βασίστηκε σε πληροφορίες για τη διατροφή που ανέφεραν οι συμμετέχοντες και ανέλυσε αποκλειστικά ορισμένα μη ζαχαρούχα γλυκαντικά. Επιπλέον, ανέδειξε μια σχέση μεταξύ της γνωστικής παρακμής και της χρήσης εναλλακτικών γλυκαντικών με ζάχαρη, αλλά όχι μια άμεση σχέση αιτίου-αποτελέσματος.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τα εναλλακτικά γλυκαντικά της ζάχαρης υποβάλλονται σε αξιολόγηση ασφάλειας πριν από την εμπορική τους διάθεση στην κοινή αγορά και η χρήση τους πρέπει να αναφέρεται στην ετικέτα ενός τροφίμου ή ποτού.
Η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) επανεκτιμά επί του παρόντος την ασφάλεια όλων των γλυκαντικών ουσιών που έχουν επιτραπεί για χρήση σε τρόφιμα πριν από τον Ιανουάριο του 2009.