Ανάμεσά τους Νίκος Χριστοδουλίδης και Κυριάκος Μητσοτάκης - Απών ο Ερντογάν, ακύρωσε την παρουσία του και ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΠερίπου 50 Ευρωπαίοι ηγέτες συναντώνται σήμερα στη Γρανάδα, στη νότια Ισπανία, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας με στόχο τη βελτίωση της συνεργασίας παρά την όξυνση των εντάσεων και συγκρούσεων στην ήπειρο.
Αν και έχει ισχυρή συμβολική αξία, η οικογενειακή φωτογραφία της τρίτης συνόδου κορυφής της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας δεν θα έχει την αναμενόμενη λάμψη.
Η απουσία του Αζέρου προέδρου Ιλχάμ Αλίεφ και του Τούρκου ομολόγου του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αποτελούν πισωγύρισμα για το φόρουμ, ένας από τους βασικούς στόχους του οποίου είναι να προσφέρει ένα άτυπο πλαίσιο για την άμβλυνση των περιφερειακών εντάσεων.
Δύο εβδομάδες μετά την επίθεση - αστραπή των δυνάμεων του Αζερμπαϊτζάν που ώθησε σχεδόν το σύνολο του αρμένικου πληθυσμού να εγκαταλείψει τον θύλακα του Ναγκόρνο Καραμπάχ, η σύνοδος αυτή φαινόταν να αποτελεί την ιδανική ευκαιρία για μια συνάντηση.
Όμως χθες, Τετάρτη, ο Αλίεφ, ενοχλημένος από την ευρωπαϊκή στήριξη στην Αρμενία, ανακοίνωσε ότι δεν θα παραστεί στη Γρανάδα. Καταγγέλλοντας μια «αντιαζέρικη ατμόσφαιρα» θεώρησε ότι «δεν είναι απαραίτητο» να συμμετάσχει στις διαπραγματεύσεις υπό αυτό το σχήμα, δήλωσε στο AFP Αζέρος αξιωματούχος.
Ο Αρμένιος πρωθυπουργός Νικόλ Πασινιάν, που θα είναι παρών στη Γρανάδα, δήλωσε απογοητευμένος. «Είχαμε εποικοδομητική και αισιόδοξη διάθεση, πιστεύαμε ότι θα μπορούσε να υπογραφεί ένα έγγραφο», εξήγησε. «Μέχρι σήμερα το πρωί έμοιαζε πολύ πιθανό».
Στη διάρκεια της προηγούμενης συνόδου της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας, τον Ιούνιο στη Μολδαβία, οι δύο ηγέτες είχαν συναντηθεί παρουσία του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν και του Γερμανού καγκελάριου Όλαφ Σολτς.
Στόχος της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας είναι να φέρνει κοντά χώρες πέραν της Ευρωπαϊκής Ένωσης: σε αυτή την τρίτη σύνοδο έχουν προσκληθεί 20 χώρες. Ανάμεσά τους βρίσκονται χώρες που έχουν δηλώσει ότι επιθυμούν την ένταξή τους στο μπλοκ, χώρες που γνωρίζουν ότι η πόρτα του είναι κλειστή για καιρό και η Βρετανία, η οποία επέλεξε πριν από επτά χρόνια να αποχωρήσει.
Σούνακ και μετανάστευση
«Η απουσία του Ερντογάν για δεύτερη συνεχή φορά αποδυναμώνει την Ευρωπαϊκή Πολιτική Κοινότητα, η οποία χρησιμεύει για να υπάρχουν συνομιλίες με την Άγκυρα υπό ένα άλλο σχήμα πέραν της ΕΕ, η υποψηφιότητά της στην οποία έχει παγώσει», υπογράμμισε ο Σεμπαστιάν Μαϊγάρ του Ινστιτούτου Ζακ Ντελόρ.
«Χωρίς την Τουρκία και το Αζερμπαϊτζάν, η Κοινότητα γίνεται πιο αυστηρά ευρωπαϊκή και μοιάζει περισσότερο κατά του (Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ) Πούτιν», πρόσθεσε. «Μένει να φανεί αν αυτές οι απουσίες είναι κάτι προσωρινό ή οριστικό», κατέληξε.
Με την πολυαναμενόμενη συζήτηση για το Ναγκόρνο Καραμπάχ να ακυρώνεται, η συνάντηση στη Γρανάδα ενδέχεται να επικεντρωθεί στη μεταναστευτική κρίση, ένα θέμα που ο Βρετανός πρωθυπουργός θέλει να φέρει στο επίκεντρο των συνομιλιών.
Χθες οι 27 ηγέτες της ΕΕ συμφώνησαν σε ένα κείμενο για τη μεταρρύθμιση της μεταναστευτικής πολιτικής που έχει στόχο την οργάνωση της ευρωπαϊκής απάντησης σε περίπτωση μαζικής εισροής μεταναστών σε ένα κράτος μέλος, όπως είχε συμβεί την περίοδο 2015-16.
Όμως εν αναμονή της οριστικοποίησης της μεταρρύθμισης του ευρωπαϊκού μεταναστευτικού συστήματος, που ενδέχεται να πάρει καιρό, η Ιταλία και η Βρετανία ζητούν να αναληφθεί πιο άμεση δράση.
«Τα επίπεδα της παράνομης μετανάστευσης προς την ηπειρωτική Ευρώπη είναι τα υψηλότερα που έχουν καταγραφεί εδώ και σχεδόν μία δεκαετία», τόνισε χθες ο Σούνακ.
«Με χιλιάδες ανθρώπους να πεθαίνουν στη θάλασσα, η κατάσταση είναι τόσο ανήθικη όσο και αφόρητη. Δεν μπορούμε να επιτρέπουμε σε εγκληματικές οργανώσεις να αποφασίζουν ποιος φτάνει στις ευρωπαϊκές ακτές», πρόσθεσε.
Σύμφωνα με τη Ντάουνινγκ Στριτ, ο Σούνακ και η Ιταλίδα ομόλογός του Τζόρτζια Μελόνι θα συναντηθούν στο περιθώριο της συνόδου και θα ανακοινώσουν «κοινή δράση» για το ζήτημα.
Αφιξη Ζελένσκι στη Γρανάδα
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε πως έφθασε στην ισπανική πόλη Γρανάδα προκειμένου να λάβει μέρος στη σύνοδο κορυφής της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας, ενός φόρουμ που δημιουργήθηκε για να προωθήσει τη συνεργασία μεταξύ περισσότερων από 40 χωρών μετά την εισβολή της Ρωσίας.
Η συνάντηση των Ευρωπαίων ηγετών στη Γρανάδα αναμένεται να επιβεβαιώσει τη μακροπρόθεσμη υποστήριξη προς τον Ζελένσκι, αφότου ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν εξέφρασε φόβους πως οι εσωτερικές έριδες στο στρατόπεδο των Ρεπουμπλικάνων μπορεί να πλήξουν την αμερικανική πολιτική σε ό,τι αφορά τη συνέχιση της βοήθειας προς το Κίεβο.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ«Ο κοινός μας σκοπός είναι να διασφαλίσουμε την ασφάλεια και τη σταθερότητα του κοινού ευρωπαϊκού μας σπιτιού», ανέφερε ο Ζελένσκι στην πλατφόρμα X. «Εργαζόμαστε από κοινού με εταίρους προκειμένου να βελτιώσουμε την ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφαλείας, ιδιαίτερα την περιφερειακή ασφάλεια. Η Ουκρανία έχει σημαντικές προτάσεις ως προς αυτό».
«Θα δώσουμε ιδιαίτερη προσοχή στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας καθώς και στις κοινές προσπάθειές μας να ενισχύσουμε την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια και την ελευθερία της ναυσιπλοΐας», είπε ακόμη ο Ουκρανός πρόεδρος.
Η Ρωσία αποσύρθηκε τον Ιούλιο από μια συμφωνία που είχε επιτρέψει στην Ουκρανία να μεταφέρει με ασφάλεια τρόφιμα μέσω της Μαύρης Θάλασσας, που είναι παραδοσιακά ο κύριος διάδρομος για τις εξαγωγές του Κιέβου.
Η Ουκρανία απάντησε δημιουργώντας έναν προσωρινό "ανθρωπιστικό διάδρομο" για φορτηγά πλοία, και αρκετά πλοία έχουν φύγει από λιμάνια της Ουκρανίας στη Μαύρη Θάλασσα από τότε.
«Η κύρια προτεραιότητα της Ουκρανίας, ιδιαίτερα καθώς πλησιάζει ο χειμώνας, είναι να ενισχύσει την αεροπορική άμυνα. Έχουμε ήδη θέσει τις βάσεις για νέες συμφωνίες με εταίρους και προσβλέπουμε στην έγκριση και την εφαρμογή τους».
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΔεν έδωσε λεπτομέρειες, ωστόσο η Ουκρανία, που εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τους Δυτικούς συμμάχους της για την προμήθεια οπλισμού, φοβάται πως η Ρωσία θα εξαπολύσει νέα κύματα αεροπορικών πληγμάτων σε ενεργειακές υποδομές αυτόν τον χειμώνα.
«Η σημερινή θα πρέπει να είναι μια παραγωγική ημέρα για την Ουκρανία και την Ευρώπη ως σύνολο», πρόσθεσε ο Ζελένσκι.
Οι θέσεις Ελλάδας και Κύπρου
Στη Γρανάδα μεταβαίνει σήμερα ο Κυριάκος Μητσοτάκης για να λάβει μέρος στην 3η Σύνοδο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας, με τη συμμετοχή 47 αρχηγών ευρωπαϊκών κρατών και κυβερνήσεων, σε μια συγκυρία που η Ευρώπη συζητά τον στρατηγικό της προσανατολισμό και την ενίσχυση της γεωπολιτικής ισχύος της.
Ο Ελληνας πρωθυπουργός θα συμπροεδρεύσει με τον Πρόεδρο της Ελβετίας σε πάνελ για την πολυμέρεια υπό το πρίσμα θεμάτων ασφαλείας και γεωστρατηγικής. Στο ίδιο πάνελ θα συμμετέχουν ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ε.Ε. για την Εξωτερική Πολιτική Ζοζέπ Μπορέλ, και, μεταξύ άλλων, οι ηγέτες της Φινλανδίας, της Λιθουανίας, του Λουξεμβούργου, της Ιρλανδίας, της Γεωργίας καθώς και ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης.
Στο περιθώριο της Συνόδου της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας, ο Πρωθυπουργός θα έχει συναντήσεις με τον Πρωθυπουργό της Αρμενίας Νικόλ Πασινιάν (Nikol Pashinyan) και τον Πρωθυπουργό της Γεωργίας Ιρακλί Γκαριμπασβίλι (Irakli Garibashvili).
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΑύριο στην Γρανάδα θα ακολουθήσει άτυπο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Η συζήτηση των ηγετών αναμένεται να εστιάσει στο μέλλον της Ε.Ε (διεύρυνση, ενόψει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου) και την στρατηγική ατζέντα, στην ανθεκτικότητα και την ανταγωνιστικότητα της Ε.Ε και στις προτεραιότητες για το επόμενο διάστημα, ενώ συζήτηση θα γίνει και για τη Μετανάστευση.
Σε ό,τι αφορά τη συζήτηση για διεύρυνση της Ε.Ε., η Ελλάδα είναι υπέρ ως επένδυση στο μέλλον. Ωστόσο, πάγια ελληνική θέση είναι ότι η διαδικασία ένταξης στην Ε.Ε. βασίζεται σε μεταρρυθμίσεις και στις ίδιες τις επιδόσεις των υποψηφίων χωρών. Είναι δηλαδή μια διαδικασία με κανόνες και αιρεσιμότητα και σε κάθε περίπτωση βασικό κριτήριο παραμένει ο σεβασμός στο Κράτος Δικαίου.
Η Ελλάδα, κράτος-μέλος που βρίσκεται στον πυρήνα της Ε.Ε. και της ευρωζώνης, είναι μια χώρα που πέρασε και υπερέβη μια μεγάλη κρίση και μπορεί να συμβάλει στη σχετική συζήτηση και με αυτή την εμπειρία, αναμένεται να τονίσει ο Πρωθυπουργός, όπως αναφέρουν από το Μέγαρο Μαξίμου.
Προσθέτουν ωστόσο ότι προέχει η Ε.Ε. να συζητήσει για το Μεταναστευτικό, και την κλιματική αλλαγή, δύο κρίσεις, στο επίκεντρο των οποίων βρίσκονται οι χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΌπως τόνισε ο Πρωθυπουργός από τη Σύνοδο Κορυφής της MED9 στη Βαλέτα, πρέπει να γίνουν περισσότερα για την στήριξη των χωρών πρώτης γραμμής, ενώ υπογραμμίζοντας τη σημασία της εξωτερικής διάστασης του μεταναστευτικού, τόνισε την ανάγκη η Ευρώπη και όχι οι διακινητές - να θέτει τους όρους με τους οποίους θα εισέρχεται κάποιος στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, πρόκειται για θέματα που πρέπει να ενταχθούν στη συζήτηση για την αναθεώρηση του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου και στη νέα αρχιτεκτονική που σχεδιάζεται τώρα.
Οι ίδιες πηγές επισημαίνουν ότι το ζήτημα αυτό ανέδειξε ο Πρωθυπουργός με επιστολή που απηύθυνε στους ηγέτες της MED9, ζητώντας συντονισμό και κοινή δράση στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, κάτι που αναμένεται να γίνει με κοινή επιστολή των 9 ηγετών προς τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Για την αναθεώρηση των δημοσιονομικών κανόνων, μια συζήτηση που βρίσκεται σε εξέλιξη, η ελληνική θέση είναι κοντά στην πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς χρειάζεται μια ισορροπία, ανάμεσα στην ευελιξία και την ιδιοκτησία, ώστε τα κράτη-μέλη να χαράζουν τη δική τους δημοσιονομική «διαδρομή» για να πετύχουν τη δημοσιονομική προσαρμογή.