Η σύγκρουση μεταξύ της Τουρκίας και του ΡΚΚ, η οποία ξεκίνησε αρχικά με στόχο τη δημιουργία κουρδικού κράτους, έχει οδηγήσει σε δεκάδες χιλιάδες θανάτους από την έναρξή της το 1984.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Κατάπαυση του πυρός κήρυξαν οι μαχητές του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (ΡΚΚ), έπειτα από 40 χρόνια αντάρτικου στην Τουρκία. Είχε προηγηθεί δύο ημέρες πριν το κάλεσμα του φυλακισμένου ηγέτη τους Αμπντουλάχ Οτσαλάν περί αφοπλισμού και διάλυσης του ΡΚΚ.
Η δήλωση του ΡΚΚ δημοσιεύθηκε στο φιλοκουρδικό πρακτορείο ειδήσεων Firat.
Αναφερόμενη στον Αμπντουλάχ Οτσαλάν, ο οποίος κρατείται από το 1999, η οργάνωση ανέφερε: «Κηρύσσουμε κατάπαυση του πυρός με ισχύ από σήμερα για να ανοίξουμε το δρόμο για την εφαρμογή του καλέσματος του ηγέτη Άπο (σ.σ.: ψευδώνυμο του Οτσαλάν) για ειρήνη και δημοκρατική κοινωνία. Καμία από τις δυνάμεις μας δεν θα αναλάβει ένοπλη δράση, εκτός αν δεχθεί επίθεση».
Η ανακοίνωση του PKK έρχεται στο πλαίσιο θεμελιωδών αλλαγών στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένης της αναδιαμόρφωσης της εξουσίας στη γειτονική Συρία μετά την απομάκρυνση του προέδρου Μπασάρ Αλ Άσαντ, της αποδυνάμωσης της Χεζμπολάχ στο Λίβανο και του πολέμου Ισραήλ-Χαμάς στη Γάζα.
Η σύγκρουση μεταξύ της Τουρκίας και του PKK έχει οδηγήσει σε δεκάδες χιλιάδες θανάτους από το 1984, οπότε ξεκίνησε. Ο αρχικός στόχος ήταν η δημιουργία ενός ανεξάρτητου κουρδικού κράτους, αλλά αργότερα άλλαξε σε αιτήματα για μεγαλύτερη αυτονομία.
Η εκεχειρία του Σαββάτου είναι το πρώτο σημάδι μιας τομής από το 2015, όταν οι ειρηνευτικές συνομιλίες μεταξύ της οργάνωσης και της Άγκυρας κατέρρευσαν.
Εκστρατεία πίεσης
Την Πέμπτη, αντιπροσωπεία Κούρδων πολιτικών ανακοίνωσε την έκκληση του Οτσαλάν προς το PKK να καταθέσει τα όπλα και να διαλυθεί, αφού τον επισκέφθηκε στη φυλακή.
Στην ανακοίνωσή της, η εκτελεστική επιτροπή του PKK δήλωσε ότι η έκκληση του Οτσαλάν δείχνει ότι μια «νέα ιστορική διαδικασία έχει αρχίσει στο Κουρδιστάν και τη Μέση Ανατολή». Ο όρος «Κουρδιστάν» αναφέρεται στα τμήματα της Τουρκίας, του Ιράκ, της Συρίας και του Ιράν που κατοικούνται από Κούρδους.
Το ΡΚΚ δήλωσε ότι «θα συμμορφωθεί και θα εφαρμόσει τις απαιτήσεις του καλέσματος από τη δική μας πλευρά» και τόνισε ότι «η δημοκρατική πολιτική και οι νομικοί λόγοι πρέπει επίσης να είναι κατάλληλοι για την επιτυχία».
Το κάλεσμα του Οτσαλάν ήρθε την ώρα που το κύριο φιλοκουρδικό πολιτικό κόμμα της Τουρκίας αντιμετωπίζει πιέσεις, με αρκετούς από τους δημάρχους του να απομακρύνονται από τα αξιώματά τους τους τελευταίους μήνες και να αντικαθίστανται από κυβερνητικούς διορισμούς.
Το ΡΚΚ απηύθυνε επίσης έκκληση να απελευθερωθεί ο Οτσαλάν από τη φυλακή του νησιού Ιμραλί στην θάλασσα του Μαρμαρά για να «διευθύνει προσωπικά» ένα συνέδριο του κόμματος που θα οδηγήσει τους μαχητές να καταθέσουν τα όπλα.
Η ειρηνευτική πρωτοβουλία μεταξύ του τουρκικού κράτους και του ΡΚΚ, το οποίο θεωρείται τρομοκρατική οργάνωση από την Τουρκία, την ΕΕ, τις ΗΠΑ και άλλους δυτικούς συμμάχους, ξεκίνησε τον Οκτώβριο από τον κυβερνητικό εταίρο του Ερντογάν Ντεβλέτ Μπαχτσελί, έναν ακροδεξιό πολιτικό, ο οποίος πρότεινε την αποφυλάκιση του Οτσαλάν υπό όρους εάν η ομάδα του αποκηρύξει τη βία και διαλυθεί.
Ο Ερντογάν δήλωσε ότι το μήνυμα του Οτσαλάν ήταν μια «νέα φάση» στις ειρηνευτικές προσπάθειες στην Τουρκία. «Υπάρχει μια ευκαιρία να κάνουμε ένα ιστορικό βήμα προς την κατεύθυνση της κατάρριψης του τείχους του τρόμου που έχει σταθεί ανάμεσα στην αδελφοσύνη (τουρκικού και κουρδικού λαού) 1.000 ετών», δήλωσε ο Ερντογάν την Παρασκευή.
Οι σύμμαχοι του Ερντογάν βλέπουν την υποστήριξη των Κούρδων
Ορισμένοι πιστεύουν ότι ο κύριος στόχος της προσπάθειας συμφιλίωσης είναι η κυβέρνηση Ερντογάν να συγκεντρώσει την κουρδική υποστήριξη για ένα νέο σύνταγμα που θα του επιτρέψει να παραμείνει στην εξουσία και μετά το 2028, όταν λήγει η θητεία του.
Ο Μπαχτσελί έχει ζητήσει ανοιχτά ένα νέο σύνταγμα, λέγοντας ότι είναι απαραίτητο για το μέλλον της Τουρκίας να παραμείνει ο Ερντογάν στην εξουσία. Ο Ερντογάν και ο Μπαχτσελί φέρονται να αναζητούν κοινοβουλευτική υποστήριξη από το φιλοκουρδικό Λαϊκό Κόμμα Ισότητας και Δημοκρατίας (DEM).
«Θα υπάρξει μια σειρά συναντήσεων την επόμενη εβδομάδα, συμπεριλαμβανομένων κρατικών αξιωματούχων και πολιτικών, και πολλά πράγματα θα γίνουν πιο ξεκάθαρα και πιο συγκεκριμένα. Ελπίζουμε ότι όλα θα διευθετηθούν μέσα στους επόμενους τρεις μήνες», δήλωσε ο Σίρι Σουρέγια Οντέρ, ένα από τα μέλη του DEM που επισκέφθηκε τον Öcalan στη φυλακή.
Ο 75χρονος Οτσαλάν ασκεί σημαντική επιρροή στο κουρδικό κίνημα παρά την 25ετή παραμονή του στην φυλακή, κατά τη διάρκεια της οποίας το PKK καθοδηγείται από κορυφαία στελέχη που έχουν διαφύγει και έχουν βρει καταφύγιο στο ιρακινό Κουρδιστάν.
Οι Κούρδοι μαχητές στη Συρία, οι οποίοι έχουν δεσμούς με το PKK, έχουν εμπλακεί σε έντονες μάχες με τις υποστηριζόμενες από την Τουρκία δυνάμεις στην περιοχή. Ο ηγέτης των υποστηριζόμενων από τις ΗΠΑ, υπό κουρδική ηγεσία, Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων δήλωσε ότι η έκκληση του Οτσαλάν για κατάπαυση του πυρός δεν ισχύει για την ομάδα στη Συρία.
Η τουρκική κυβέρνηση επιμένει ωστόσο ότι όλες οι ομάδες που συνδέονται με το PKK, είτε στην Τουρκία, είτε στη Συρία είτε στο Ιράκ, πρέπει να διαλυθούν.
Τα τελευταία χρόνια, το PKK έχει περιοριστεί σε μεμονωμένες επιθέσεις στο εσωτερικό της Τουρκίας, καθώς ο τουρκικός στρατός, υποστηριζόμενος από οπλισμένα μη επανδρωμένα αεροσκάφη, έχει ωθήσει τους αντάρτες του PKK όλο και περισσότερο πέρα από τα ορεινά σύνορα στο Ιράκ.