Το ταξίδι στο ημιαυτόνομο κράτος πραγματοποιήθηκε την ώρα που οι σχέσεις ΗΠΑ-Δανίας έχουν εξασθενήσει μετά την επανειλημμένη πρόταση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για ανάληψη του ελέγχου του νησιού.
Αμερικανική στρατιωτική βάση στην Γροιλανδία επισκέφθηκαν ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Τζέι Ντι Βανς, η σύζυγός του Ούσα και άλλοι ανώτεροι Αμερικανοί αξιωματούχοι στο πλαίσιο ενός ταξιδιού, η διάρκεια του οποίου περιορίστηκε, έπειτα από τις οργισμένες αντιδράσεις τόσο των Γροιλανδών όσο και των Δανών, επειδή η μετάβαση αυτή προγραμματίστηκε, χωρίς να ζητηθεί η άποψή τους.
Λίγο μετά την άφιξή του την Παρασκευή, ο Βανς μίλησε για λίγο στους Αμερικανούς στρατιώτες που σταθμεύουν στη βάση, καθώς ο ίδιος και η σύζυγός του γευμάτισαν μαζί τους, λέγοντας ότι η αμερικανική κυβέρνηση «ενδιαφέρεται πραγματικά για την ασφάλεια της Αρκτικής».
«Όπως όλοι γνωρίζετε, πρόκειται για ένα μεγάλο ζήτημα και θα γίνει μεγαλύτερο τις επόμενες δεκαετίες», δήλωσε ο Βανς, ο οποίος ενημερώθηκε στην συνέχεια από αξιωματικούς.
Το αναθεωρημένο ταξίδι στην ημιαυτόνομη χώρα ήρθε την ώρα που οι σχέσεις μεταξύ των ΗΠΑ και της Δανίας τελούν υπό κρίση, έπειτα από την επανειλημμένη πρόταση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ οι Ηνωμένες Πολιτείες να πάρουν υπό τον έλεγχό τους την πλούσια σε ορυκτά Γροιλανδία, η οποία αποτελεί κομμάτι της Δανίας, ενός παραδοσιακού συμμάχου των ΗΠΑ και κράτους του ΝΑΤΟ.
Η μονοήμερη επίσκεψη στο φυλάκιο της Διαστημικής Δύναμης των ΗΠΑ στο Πίτουφικ, στη βορειοδυτική ακτή της Γροιλανδίας, απομάκρυνε τον κίνδυνο πιθανής παραβίασης του διπλωματικού εθίμου με την αποστολή αντιπροσωπείας σε άλλη χώρα χωρίς επίσημη πρόσκληση.
Η σύντομη διάρκεια της επίσκεψης εξασφάλισε επίσης ότι ο Βανς και η σύζυγός του δεν θα διασταυρώνονταν με κατοίκους που έχουν εξοργιστεί από τις απειλές του Τραμπ για κατάληψη του νησιού.
Στην αντιπροσωπεία του Τζέι Ντι Βανς περιλαμβάνονταν ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Λευκού Οίκου Μάικ Ουόλτς και ο υπουργός Ενέργειας Κρις Ράιτ.
Σύμφωνα με ανώτερο αξιωματούχο του Λευκού Οίκου, ο Βανς επρόκειτο να υποστηρίξει ότι οι Δανοί ηγέτες «έχουν περάσει δεκαετίες κακομεταχειριζόμενοι τον λαό της Γροιλανδίας, αντιμετωπίζοντάς τον ως πολίτη δεύτερης κατηγορίας και επιτρέποντας στις υποδομές του νησιού να περιέλθουν σε κατάσταση αποσύνθεσης».
Ο αξιωματούχος, ο οποίος δεν ήταν εξουσιοδοτημένος να σχολιάσει δημοσίως και ζήτησε ανωνυμία για να αναφερθεί στο μήνυμα του αντιπροέδρου, πρόσθεσε ότι ο Βανς επρόκειτο να αναφερθεί στην σημασία της ενίσχυσης της ασφάλειας της Αρκτικής σε μέρη όπως το Πίτουφικ.
Πριν από την άφιξη του Βανς, τέσσερα από τα πέντε κόμματα που εξελέγησαν στο κοινοβούλιο της Γροιλανδίας νωρίτερα αυτόν τον μήνα υπέγραψαν συμφωνία για τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης συνασπισμού. Τα κόμματα αυτά ενώθηκαν μπροστά στα σχέδια του Τραμπ για την περιοχή.
«Είναι μια εποχή που ως πληθυσμός βρισκόμαστε υπό πίεση», δήλωσε ο υποψήφιος πρωθυπουργός Γιενς-Φρέντρεικ Νίλσεν πριν την υπογραφή της συμφωνίας υπό χειροκροτήματα και επευφημίες στην πρωτεύουσα Νουούκ.
Πρόσθεσε ότι «πρέπει να μείνουμε ενωμένοι. Μαζί είμαστε ισχυρότεροι», μετέδωσε ο ραδιοτηλεοπτικός φορέας της Γροιλανδίας KNR.
Σε ανάρτησή της στο Instagram, η πρωθυπουργός της Δανίας Μέτε Φρεντέρικσεν συνεχάρη τον Νίλσεν και την νέα του κυβέρνηση και δήλωσε ότι «προσβλέπω σε στενή συνεργασία σε μια εποχή γεμάτη περιττές συγκρούσεις».
Η Φρεντέρικσεν δήλωσε την Τρίτη ότι η αμερικανική επίσκεψη, η οποία είχε αρχικά οριστεί για τρεις ημέρες, δημιούργησε «απαράδεκτη πίεση».
Έχει πει ότι η Δανία θέλει να συνεργαστεί με τις ΗΠΑ σε θέματα άμυνας και ασφάλειας, αλλά η Γροιλανδία ανήκει στους Γροιλανδούς.
Αρχικά, η Ούσα Βανς είχε ανακοινώσει ένα ατομικό ταξίδι για να παρακολουθήσει έναν αγώνα έλκηθρου σκύλων. Στη συνέχεια, ο σύζυγός της δήλωσε ότι θα την ακολουθούσε, για να αλλάξει και πάλι το δρομολόγιο, μετά από διαμαρτυρίες από τη Γροιλανδία και τη Δανία, σε μονοήμερη επίσκεψη μόνο στο στρατιωτικό φυλάκιο.
Σε συνέντευξή του την Τετάρτη, ο Τραμπ επανέλαβε την επιθυμία του για έλεγχο της Γροιλανδίας από τις ΗΠΑ. Ερωτηθείς αν οι κάτοικοι εκεί επιθυμούν να γίνουν πολίτες των ΗΠΑ, ο Τραμπ είπε ότι δεν γνωρίζει, «αλλά νομίζω ότι πρέπει να το κάνουμε και πρέπει να τους πείσουμε».