Είναι η πρώτη φορά που αντιδρά τόσο έντονα η ΕΕ και σκληραίνει τον τόνο της απέναντι στο Κίεβο από την έναρξη του πολέμου με την Ρωσία
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν τηλεφώνησε στον Βολοντίμιρ Ζελένσκι για να εκφράσει τις "έντονες ανησυχίες" της και να ζητήσει "εξηγήσεις" σχετικά με έναν νέο νόμο που αποδυναμώνει την ανεξαρτησία δύο εκ των υπηρεσιών καταπολέμησης της διαφθοράς της Ουκρανίας: το Εθνικό Γραφείο Καταπολέμησης της Διαφθοράς (NABU) και την Ειδική Εισαγγελία Καταπολέμησης της Διαφθοράς (SAPO).
Σύμφωνα με τη νομοθεσία, η οποία εγκρίθηκε από το ουκρανικό κοινοβούλιο την Τρίτη και υπογράφηκε - επικυρώθηκε από τον Ζελένσκι λίγες ώρες αργότερα, οι δύο υπηρεσίες τίθενται υπό την άμεση εποπτεία του γενικού εισαγγελέα, ο οποίος είναι πολιτικά διορισμένος και όχι εκλεγμένος.
Ο γενικός εισαγγελέας θα έχει τη δυνατότητα να επιλέγει υποθέσεις που χειρίζονται η NABU και η SAPO και να τις αναθέτει σε άλλους κρατικούς φορείς, γεγονός που σύμφωνα με τους επικριτές ενέχει τον κίνδυνο να εξουσιοδοτήσει την εκτελεστική εξουσία να επηρεάζει τις έρευνες, ιδίως τις έρευνες υψηλού προφίλ.
"Η πρόεδρος φον ντερ Λάιεν μετέφερε τις έντονες ανησυχίες της για τις συνέπειες των τροποποιήσεων και ζήτησε από την ουκρανική κυβέρνηση εξηγήσεις", δήλωσε την Τετάρτη εκπρόσωπος της Επιτροπής.
"Ο σεβασμός του κράτους δικαίου και η καταπολέμηση της διαφθοράς αποτελούν βασικά στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ως υποψήφια χώρα, η Ουκρανία αναμένεται να τηρήσει πλήρως αυτά τα πρότυπα. Δεν μπορεί να υπάρξει συμβιβασμός".
Πρώτη κριτική στον Ζελένσκι από την Κομισιόν από την έναρξη της εισβολής
Η άμεση παρέμβαση του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αποτελεί νέα κλιμάκωση στην απροσδόκητη σύγκρουση μεταξύ Βρυξελλών και Κιέβου.
Είναι η πρώτη φορά από την έναρξη της πλήρους εισβολής της Ρωσίας που η εκτελεστική εξουσία της ΕΕ ασκεί τόσο ρητή κριτική στην κυβέρνηση Ζελένσκι.
Την Τρίτη, η Μάρτα Κος, η Ευρωπαία Επίτροπος για τη Διεύρυνση, εξέφρασε την έντονη αποδοκιμασία της σε μια προσπάθεια να αποτρέψει το Κίεβο από το να προχωρήσει με το αμφιλεγόμενο νομοσχέδιο, το οποίο πέρασε από το κοινοβούλιο με μια ταχύτητα που φάνηκε να αιφνιδιάζει τις Βρυξέλλες.
"Ανησυχούμε πολύ για την υιοθέτηση των τροποποιήσεων του Ποινικού Κώδικα στην Ουκρανία. Κινδυνεύουν να αποδυναμώσουν έντονα τις αρμοδιότητες και τις εξουσίες των θεσμικών οργάνων της Ουκρανίας για την καταπολέμηση της διαφθοράς", συνέχισε ο εκπρόσωπος.
"Και τα δύο θεσμικά όργανα, το Εθνικό Γραφείο Καταπολέμησης της Διαφθοράς της Ουκρανίας (NABU) και η Ειδική Εισαγγελία Καταπολέμησης της Διαφθοράς (SAPO) θεωρούνται ευρέως ως ακρογωνιαίοι λίθοι του κράτους δικαίου της Ουκρανίας. Τα θεσμικά αυτά όργανα είναι ζωτικής σημασίας για το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα της Ουκρανίας και πρέπει να λειτουργούν ανεξάρτητα για την καταπολέμηση της διαφθοράς και τη διατήρηση της εμπιστοσύνης του κοινού".
Η καταπολέμηση της διαφθοράς αποτελεί κεντρικό στοιχείο για τις φιλοδοξίες της Ουκρανίας να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση και θεωρείται θεμελιώδους σημασίας για την προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων για την ανοικοδόμησή της.
Στη βραδινή του ομιλία, ο Ζελένσκι προσπάθησε να αντιμετωπίσει την αυξανόμενη κριτική.
**"**Η υποδομή κατά της διαφθοράς θα λειτουργήσει, μόνο χωρίς ρωσική επιρροή - πρέπει να καθαρίσει από αυτήν. Και θα πρέπει να υπάρχει περισσότερη δικαιοσύνη", δήλωσε ο Ζεένσκι, αναφερόμενος στις πρόσφατες επιδρομές στα γραφεία της NABU για καταγγελίες περί ρωσικής κατασκοπείας.
"Είναι σημαντικό ότι ο Γενικός Εισαγγελέας είναι αποφασισμένος να διασφαλίσει ότι στην Ουκρανία, το αναπόφευκτο της τιμωρίας για όσους παραβαίνουν το νόμο είναι πραγματικά εξασφαλισμένο. Αυτό είναι που πραγματικά χρειάζεται η Ουκρανία".