Ναυάγιο: Το πιο δημοφιλές αξιοθέατο της Ζακύνθου κινδυνεύει να εξαφανιστεί εντελώς

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

Αν αναζητήσετε το hashtag Zante ή Zakynthos στο Instagram, σχεδόν οι μισές από τις εικόνες αυτού του ελληνικού νησιού απεικονίζουν έναν αμμώδη κόλπο όπου κυριαρχούν τα συντρίμμια ενός παλιού πλοίου.

Η παραλία Ναυάγιο και το 43 ετών ναυάγιό της είναι ένα από τα πιο επισκέψιμα και πολυφωτογραφημένα αξιοθέατα του νησιού, με τις τουριστικές εταιρείες να προσφέρουν ειδικές εκδρομές.

Πρόσφατες αναρτήσεις στο Instagram, ωστόσο, δείχνουν πόσο πολύ έχει φθαρεί το σκάφος κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας από τον έντονο κυματισμό. Μάλιστα από την πρόσφατη κακοκαιρία, το κουφάρι του πλοίου κόπηκε στα δύο.

Τώρα, η κατάσταση του σκάφους έχει έρθει στην προσοχή των αρχών λόγω των φόβων ότι μπορεί να παρασυρθεί εντελώς - μαζί με αυτό και ένα μεγάλο κομμάτι των εσόδων του νησιού από τον τουρισμό, καθώς είναι ένα από τα πλέον αναγνωρίσιμα παγκοσμίως ελληνικά τοπόσημα.

Ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ και καθηγητής Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών Ευθύμης Λέκκας έκρουσε το καμπανάκι του κινδύνου, μιλώντας τη Δευτέρα 15 Ιανουαρίου στην κρατική τηλεόραση:

«Το Ναυάγιο είναι μία ευαίσθητη περιοχή. Είναι η πιο φωτογραφημένη περιοχή του κόσμου, μαζί με 2-3 άλλες ελληνικές παραλίες. Αυτό που προσπαθούμε χρόνια να πείσουμε τους φορείς στη Ζάκυνθο και στην περιφέρεια είναι ότι πρέπει να ληφθούν ειδικά μέτρα. Και αυτά δεν αφορούν μόνο όσα έχουν να κάνουν με την αποβίβαση επισκεπτών στην παραλία. Αυτά επιβεβαιώθηκαν από τις πολλές κατολισθήσεις που έγιναν αυτό το διάστημα. Πέρα από την απαγόρευση, βλέπουμε ένα μοναδικό μνημείο να καταστρέφεται και ουσιαστικά το έχουμε αφήσει στην τύχη του. Όταν καταστραφεί το πλοίο από τον έντονο κυματισμό στην περιοχή, -έχει ήδη κοπεί στα δύο ή τρία κομμάτια κι έχει διαλυθεί-, θα φύγει και όλη η παραλία. Σε λίγο δεν θα υπάρχει παραλία Ναυαγίου, γιατί αυτή διαμορφώθηκε όταν προσάραξε ο Παναγιώτης, το πλοίο.

Πριν το ναυάγιο, πριν 43 χρόνια, η παραλία ήταν πάρα πολύ μικρή, είχαμε κατολισθήσεις από τα ασβεστολιθικά που δομούν τα πρανή και στη συνέχεια ο βράχος θρυματιζόταν και με τα κύματα γινόταν η παραλία. Αλλά υπήρχε και η αντίθετη διαδικασία, με διάβρωση από τα κύματα. Η παραλία πριν το ναυάγιο είχε πλάτος της τάξης των 10 ως 30 μ. Με το που προσάραξε το πλοίο, εμπόδιζε την μεγάλη διάβρωση.

Έτσι, η τροφοδοσία με βράχους και κατολισθήσεις, πλάτυνε την παραλία. Όταν φύγει το πλοίο, τα κύματα θα αρχίσουν ξανά να την διαβρώνουν, θα έχουμε μεγαλύτερη ένταση στην μεταφορά άμμου στον πυθμένα της θάλασσας, που είναι πολύ βαθιά. Και δεν θα μπορούν να αντισταθμίσουν τη χαμένη άμμο οι κατολισθήσεις και η διάβρωση των πρανών. Θα χάσουμε και το πλοίο, που ήδη είναι στα τελευταία στάδια της δομής του, αλλά και την παραλία».

Η Ιστορία του Ναυαγίου και της διάσημης παραλίας

Η παραλία που βρίσκεται το «Ναυάγιο» στην Ζάκυνθο, ονομαζόταν Αη Γιώργης, πριν αποκτήσει το διάσημο όνομά της. Είναι γνωστή από την προσάραξη του υπό ελληνική σημαία μηχανοκίνητου πλοίου Παναγιώτης τον Οκτώβριο του 1980.

Το πλοίο μετέφερε λαθραία τσιγάρα και εγκαταλείφθηκε από το πλήρωμα κατά τη διάρκεια μιας καταιγίδας για να γλιτώσει από περιπολικό πλοίο της Θαλάσσιας Οικονομικής Αστυνομίας.

Περιτριγυρισμένος από παρθένα ανοιχτόχρωμη άμμο και εντυπωσιακούς ασβεστολιθικούς γκρεμούς, ο κόλπος είναι ένα από τα πιο επισκέψιμα και φωτογραφημένα σημεία του νησιού.

Το 2018, η παραλία έκλεισε για λίγο και απαγορεύτηκε το κολύμπι και η αγκυροβόληση σκαφών μετά την κατάρρευση τμήματος του βράχου που βρίσκεται πάνω από αυτήν.

Τον Σεπτέμβριο του 2022 σημειώθηκε άλλη μια κατολίσθηση, που προκλήθηκε από σεισμό 5,4 βαθμών μεταξύ Κεφαλονιάς και Ζακύνθου. Η πρόσβαση στην παραλία απαγορεύτηκε και πάλι και παρέμεινε έτσι, εκτός από τα σκάφη που πλησιάζουν από το νερό.

Το εμβληματικό ναυάγιο της Ζακύνθου κινδυνεύει να παρασυρθεί από το κύμα

Οι ευαίσθητοι βράχοι που κλείνουν τον κόλπο δεν είναι ο μόνος κίνδυνος για το ναυάγιο.

Ένα πρόσφατο κύμα κακοκαιρίας προκάλεσε την αποκόλληση κομματιών του πλοίου, σύμφωνα με τον τοπικό Τύπο, ενώ η άμμος έχει σκεπάσει σε μεγάλο βαθμό το κουφάρι του πλοίου. Συγκριτικές φωτογραφίες δείχνουν πώς το Ναυάγιο έχει υποβαθμιστεί εδώ και χρόνια.

Οι κάτοικοι και οι φορείς του τουρισμού έχουν ζητήσει από τις αρχές να παρέμβουν άμεσα για την προστασία του σκάφους, επικαλούμενοι τη σημασία του για την οικονομία του νησιού. Ορισμένοι μάλιστα προσφέρθηκαν να διαχειριστούν και να πληρώσουν οι ίδιοι για τη συντήρηση του ναυαγίου. Οι μέχρι τώρα προσπάθειες διάσωσης και συντήρησης του πλοίου δεν έχουν φέρει κανένα απολύτως αποτέλεσμα, κυρίως λόγω της ασυνεννοησίας των πολλών φορέων που είτε έχουν, είτε διεκδικούν ρόλο στο Ναυάγιο. 

Ο δήμαρχος Ζακύνθου Γιώργος Στασινόπουλος και ο τοπικός βουλευτής Διονύσης Ακτύπης καλούν τώρα το Υπουργείο Τουρισμού και το Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών της Ελλάδας να αναλάβουν δράση για την προστασία του χώρου. Ο δήμος Ζακύνθου θέλει να αναλάβει τη διαχείριση του ναυαγίου και την αποκατάσταση των ζημιών. Αυτό περιλαμβάνει τον έλεγχο της συντήρησης, της ασφάλειας και της οριοθέτησης των δημόσιων ζωνών πρόσβασης και των σημείων θέασης.

Ο δήμαρχος προτείνει επίσης την εγκατάσταση ενός συστήματος ελεγχόμενης εισόδου με ηλεκτρονική μέθοδο πληρωμής. Οι προτάσεις δεν έχουν γίνει επίσημα αποδεκτές, αλλά οι τοπικές αρχές προτρέπουν σε ταχεία δράση προτού το δημοφιλές τουριστικό αξιοθέατο εξαφανιστεί εντελώς.