ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΜια μοναδική ευκαιρία να μελετήσουν έναν κομήτη υπό πραγματικές συνθήκες είχαν το βράδυ της Κυριακής οι επιστήμονες του διαστήματος, καθώς ο κομήτης C/2013 A1, πιο γνωστός ως Siding Springs πέρασε δίπλα από τον πλανήτη Άρη.
Ο κομήτης πέρασε από την επιφάνεια του «Κόκκινου Πλανήτη» σε απόσταση 139.500 χιλιομέτρων, δηλαδή λιγότερο από το ένα τρίτο της απόστασης μεταξύ Γης και Σελήνης.
Ο Siding Spring προέρχεται από το Νέφος του Όορτ, ένα σφαιρικό σύννεφο από κομήτες και άλλα παγωμένα σώματα που ξεκινά πέρα από τις τροχιές του Ποσειδώνα και του Πλούτωνα και έχει διάμετρο σχεδόν ένα έτος φωτός. Το «ταξίδι» του αυτό αποτελεί την πρώτη του είσοδο στο ηλιακό μας σύστημα, σε αντίθεση με άλλους κομήτες με τους οποίους είχαμε οπτική επαφή, οι οποίοι διαγράφουν τροχιές που διαρκούν λιγότερο από 200 χρόνια και για το λόγο αυτό ονομάζονται «περιοδικοί».
Η τροχιά του Siding Spring υπολογίζεται σε μερικά… εκατομμύρια χρόνια! Αυτό, βέβαια, αποτελεί μέγεθος που δείχνει απλά την καμπύλη της τροχιάς του, καθώς κανείς δεν γνωρίζει τι θα γίνει, όταν ο κομήτης θα περάσει για πρώτη φορά τόσο κοντά από τον Ήλιο. Τα ενδεχόμενα είναι τρία: είτε να διαλυθεί, είτε να γίνει πολύ φωτεινότερος, είτε απλά να σβήσει.
Ο δορυφόρος της ESA Mars Express και εκείνοι της NASA Mars Odyssey, Mars Reconnaissance Orbiter και MAVEN, που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τον Άρη, διέτρεξαν σημαντικό κίνδυνο από το πέρασμα του κομήτη. Έτσι, οι χειριστές επέλεξαν την τακτική «duck and cover». Με άλλα λόγια, προστάτεψαν τους δορυφόρους από τη διαστημική σκόνη του κομήτη, «κρύβοντάς» τους πίσω από τον Άρη. Με τον τρόπο αυτό κατάφεραν και να τους κρατήσουν αβλαβείς (και οι τρεις έχουν ενημερώσει ότι βρίσκονται σε άριστη κατάσταση), αλλά και να παρατηρήσουν το πέρασμα του κομήτη. Τα σώματα της νεφελώδους κώμης που εκπέμπει ο κομήτης εκτιμάται ότι αποτελούν κατάλοιπα από τον σχηματισμό του ηλιακού μας συστήματος πριν 4,6 δισεκατομμύρια χρόνια, η μελέτη των οποίων μπορεί να δώσει νέες πληροφορίες για τη δημιουργία της Γης.
Για τα Curiosity και Opportunity, τα οποία διεξάγουν έρευνες στην επιφάνεια του Άρη, δεν υπήρξαν ανησυχίες εξ αρχής, καθώς η ατμόσφαιρα του πλανήτη θα προστάτευε τα διαστημικά οχήματα.
Παρ’ όλα αυτά, προληπτικά μέτρα ελήφθησαν και για αυτά. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Siding Spring έχει αποκτήσει κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του ταχύτητα 50 χιλιόμετρα ανά δευτερόλεπτο, ενώ ο αστεροειδής που εξερράγη πάνω από το Τσελιαμπίνσκ της Ρωσίας τον περυσινό Φεβρουάριο με απολογισμό 1.500 τραυματίες είχε ταχύτητα 15 χιλιόμετρα ανά δευτερόλεπτο.