ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΝύχτα μεσοκαλόκαιρου, η μικρότερη νύχτα του χρόνου. Με φόντο τη ξέφρενη γιορτή των υπηρετών, μέσα στην πνιγηρή ατμόσφαιρα της κουζίνας που βρίσκεται στα έγκατα του αρχοντικού σπιτιού, η αντίστροφη μέτρηση ξεκινά για ένα παιχνίδι χωρίς όρια και φραγμούς. Ένα ανελέητο και βασανιστικό παιχνίδι εξουσίας και εναλλαγής ρόλων, μια αδυσώπητη ερωτική μονομαχία με κοινή αφετηρία αλλά εντελώς διαφορετικούς στόχους. Ο Ζαν, ο υπηρέτης του Κόμη, θέλει να ανέβει κοινωνικά. Αναζητεί βοήθεια. Για την Δεσποινίδα Τζούλια, από την άλλη, ο απόλυτος στόχος είναι η πτώση, η συντριβή, η εξαφάνιση και εντέλει η ανυπαρξία που θα την οδηγήσει στη λύτρωση από τα εφιαλτικά φορτία-κληρονομιά ενός ένοχου παρελθόντος. Η μοίρα θα ενώσει ανεξίτηλα τις ζωές τους.
Η «Δεσποινίς Τζούλια» του Αυγούστου Στρίντμπεργκ είναι ένα από τα πιο αγαπημένα έργα του παγκόσμιου ρεπερτορίου. Παρουσιάζεται τώρα στο Νέο Θέατρο Κατερίνας Βασιλάκου, σε σκηνοθεσία της Λίλλυς Μελεμέ. Στον ομώνυμο ρόλο, η Μαρία Κίτσου, η οποία μας μιλά για τον εμβληματικό ρόλο που ερμηνεύει.
-Γιατί όλες οι ηθοποιοί θέλουν να παίξουν τη Δεσποινίδα Τζούλια; Τι γοητευτικό ή προκλητικό έχει ο συγκεκριμένος ρόλος; Γιατί βλέπουμε το συγκεκριμένο έργο τόσο συχνά στις αθηναϊκές σκηνές;
Η Δεσποινίς Τζούλια είναι ένα έργο star. Παίζεται συχνά και θα συνεχίζει να παίζεται μέχρι να βρει την ποθητή γαλήνη της η πρωταγωνίστρια της… Αστειεύομαι. Δεν μπορώ να ξέρω τι θα ήθελαν να παίξουν όλες οι ηθοποιοί. Ίσως οι μισές Ιουλιέτα και οι άλλες μισές Τζούλια. Ίσως πάει και με την σκηνική ηλικία. Η Τζούλια είναι από τους πιο μυστήριους και γοητευτικούς ρόλους στο παγκόσμιο ρεπερτόριο. Και σαφώς προκλητικός. Το υπέροχο με αυτό το έργο είναι η απίστευτη διαδρομή που διανύουν όλοι οι ήρωες του από την αρχή μέχρι το φινάλε.
-Κατά τη γνώμη σου η Δεσποινίς Τζούλια είναι ένας δύσκολος ρόλος; Κι αν ναι που έγκειται ακριβώς η δυσκολία του;
Η Τζούλια είναι από τους πιο απαιτητικούς ρόλους, που έχω κληθεί να ερμηνεύσω. Πρόκειται για έναν χαρακτήρα μυστηριώδη και δαιδαλώδη. Ένα πραγματικά κυκλοθυμικό και παρορμητικό πλάσμα. Μια απ’ τις δυσκολίες του έγκειται στις τρομερές εναλλαγές και ανατροπές που απαιτεί ο ρόλος ανά δευτερόλεπτο συχνά, χωρίς όλος αυτός ο πυρετός να είναι επιφανειακός. Πρέπει όλο αυτό, όλη αυτή η παραζάλη να είναι αληθινή, ρεαλιστική. Νατουραλιστικό δράμα το ονομάζει ο Στρίντμπεργκ. Απαιτεί τεράστια αποθέματα δύναμης για να αποδοθεί σωστά. Τι σημαίνει σωστά; Ας πούμε η κάθε ανάγνωση του έργου. Να υπηρετηθεί το όραμα του σκηνοθέτη.
-Πώς βλέπεις εσύ την Τζούλια; Γιατί θέλει να συντριβεί; Ποιο είναι το στοιχείο που την οδηγεί στην καταστροφή; Είναι το πάθος, το παρελθόν, η διάθεση αυτοκαταστροφής;
Σίγουρα όλα αυτά παίζουν τεράστιο ρόλο: ο παράφορος παθιασμένος χαρακτήρας της, ένα οικογενειακό παρελθόν γεμάτο τραύματα και διαστροφές και η δική της διάθεση αυτοκαταστροφής. Η Τζούλια όμως είναι και άλλα πολλά. Είναι μια εκκεντρική, δεσποτική, ιδιότροπη γυναίκα με έντονα αναπτυγμένη την αντρική φύση μέσα της. Όμως είναι και μια γυναίκα, τρυφερή, παραδοσιακή. Κατά την γνώμη μου, είναι μια γυναίκα-παιδί. Ένα παιδί που δεν πρόλαβε να ολοκληρωθεί σαν γυναίκα και μια γυναίκα που δεν έζησε ποτέ σαν φυσιολογικό παιδί. Πολλές φορές έχει συνδεθεί ο χαρακτήρας της με την υστερία. Είναι συναισθηματικά ανώριμη αλλά το επόμενο λεπτό μπορεί να είναι πολύ σοφή. Αυτό που πιστεύω και έχω ξαναπεί, είναι ότι η Δεσποινίς Τζούλια πάσχει και εφαρμόζει το μπωντλερικό spleen. Πάσχει από πλήξη, απογοήτευση, δεν της αρέσει ο κόσμος γύρω της, βαριέται αφόρητα, ψάχνει συγκινήσεις. Είναι ένα προβληματικό πλάσμα με την ευρύτερη έννοια του όρου που φέρεται τελείως αψυχολόγητα. Υπάρχει έντονα μέσα στον χαρακτήρα της ο μαζοχισμός και ο σαδισμός και ο καθένας απαιτεί το δικό του μερίδιο στην ψυχή της.
-Τι ζητά τελικά αυτό το πλάσμα;
Αυτό που ποθεί η Τζούλια και επαναλαμβάνει στο έργο είναι η ηρεμία, η αιώνια γαλήνη και η ανάπαυση. Αυτά ζητά η πληγωμένη της ψυχή για να γιάνουν τα τραύματα που της έχουν ανοίξει. Τώρα αν με ρωτάτε αν όλα τα άσχημα και τα στραβά προέρχονται από το περιβάλλον, πιστεύω ότι σίγουρα υπάρχει κάποια γενετική προδιάθεση. Κάποιοι επίσης άνθρωποι έχουν κοιτάξει κάπου που δεν θα έπρεπε ποτέ να έχουν κοιτάξει και όπως λέει και ο Νίτσε φίλος του Στρίντμπεργκ: «Αν κοιτάξεις πολλή ώρα την άβυσσο, θα αρχίσει και η άβυσσος να κοιτάει εσένα”. Η Τζούλια λοιπόν ψάχνει σαν τρελή την ανυπαρξία γιατί ίσως εκεί μέσα βρει το μυστικό της ύπαρξης.
-Για ποιο λόγο να έρθουμε να δούμε την παράστασή σας; Θα δούμε μια διαφορετική Τζούλια; Ποια είναι η δική σας προσέγγιση το έργο;
Ποτέ δεν θα σύστηνα σε κάποιον να έρθει να δει παράστασή μου, απλά επειδή παίζω. Πρέπει να υπάρχει λόγος που κάνεις κάτι. Την παράσταση αυτή καταρχάς την έχω αγαπήσει και την έχω λατρέψει πολύ. Είχα την τύχη να συνεργαστώ με μια πολύ ταλαντούχα σκηνοθέτη, την Λίλυ Μελεμέ και δύο πολύ ταλαντούχους συμπρωταγωνιστές. Οπότε εξαρχής η ομάδα ήταν ιδανική και οι συνθήκες άψογες. Το αν έχουμε κάνει κάτι διαφορετικό, αυτό θα το κρίνει ο κόσμος. Πάντως εμείς την πιστεύουμε πάρα πολύ και είναι πολύ συγκινητικό, το πως την υποστηρίζουμε. Αν μιλήσω για μένα θα έλεγα ότι γνώρισα μέσα από αυτόν τον ρόλο πρωτόγνωρα συναισθήματα και όλοι μας νομίζω. Ήρθαμε σε επαφή με το σκοτάδι και το φως μας, την αλήθεια μας και την αυτοκαταστροφή μας. Δεν ξέρω αν θα δείτε κάτι διαφορετικό, θα δείτε πάντως κάτι βαθύ, αληθινό και επικίνδυνο. Ίσως έναν καθρέφτη.
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
Συγγραφέας: Αύγουστος Στρίντμπεργκ
Μετάφραση: Μαργαρίτα Μέλμπεργκ
Σκηνοθεσία: Λίλλυ Μελεμέ
Σκηνικό: Γιώργος Γαβαλάς
Κοστούμια: Βασιλική Σύρμα
Μουσική: Σταύρος Γασπαράτος
Φωτισμοί: Μελίνα Μάσχα
Χορογράφος: Μόνικα Κολοκοτρώνη
Βοηθός σκηνοθέτη: Ελβίνα Μποτονάκη
Διεύθυνση Παραγωγής: Κατερίνα Μπερδέκα
Φωτογραφίες: Τάσος Βρεττός
Παραγωγή: Λυκόφως – Γιώργος Λυκιαρδόπουλος
Παίζουν οι ηθοποιοί: Μαρία Κίτσου, Ορέστης Τζιόβας, Αμαλία Αρσένη
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗINFO
Νέο Θέατρο Κατερίνας Βασιλάκου
Προφήτη Δανιήλ 3-5 και Πλαταιών, Κεραμεικός | Τηλ.: 2110132002-5, 2121042777
Παραστάσεις: Τετάρτη 21.15, Πέμπτη 21.15, Σάββατο 19.00, Κυριακή 21.15
Τιμές: 16 € κανονικό 12 € φοιτητικό, ανέργων, άνω των 65
Διάρκεια: 90 λεπτά χωρίς διάλειμμα