Επείγει η μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων τονίζει το ΔΝΤ
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΤον επείγοντα χαρακτήρα της μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων κατά τρόπο αποφασιστικό και διαρκή, τονίζει το Εκτελεστικό Συμβούλιο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, το οποίο ενέκρινε την έκθεση της ομάδας εμπειρογνωμόνων του Ταμείου, που επισκέφθηκε την Κύπρο τον περασμένο Μάρτιο και είχε διαβουλεύσεις με τις κυπριακές Αρχές.
Στην αξιολόγησή του, το Εκτελεστικό Συμβούλιο τονίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί ότι οι τράπεζες θα εξακολουθήσουν να έχουν επαρκή κεφάλαια και προβλέψεις και ότι τα δάνεια που θα μεταφέρονται στον ειδικό φορέα που θα συσταθεί θα αναδιαρθρώνονται γρήγορα. Προτείνει δε την τροποποίηση του ισχύοντος πλαισίου για την αφερεγγυότητα και της εκποιήσεις προκειμένου να υπάρξει βελτίωση στην πειθαρχία αποπληρωμής. Ταυτόχρονα υπογραμμίζει ότι κάθε σχέδιο που αποσκοπεί στην ενθάρρυνση των ευάλωτων δανειοληπτών να αρχίσουν να εξυπηρετούν τα δάνειά τους θα πρέπει να υπόκειται σε αυστηρά κριτήρια επιλεξιμότητας για να αποφευχθεί ο ηθικός κίνδυνος και να περιοριστεί το δημοσιονομικό κόστος.
Σημειώνεται ότι το Εκτελεστικό Συμβούλιο του ΔΝΤ ενέκρινε την επέκταση της παρακολούθησης της κυπριακής οικονομίας μετά το πρόγραμμα μέχρι τις 31 Ιουλίου 2019.
Το Συμβούλιο παρατηρεί ότι παρά την έντονη ανάκαμψη της οικονομίας, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια των τραπεζών και το χρέος του ιδιωτικού τομέα παραμένουν σε ψηλά επίπεδα, κάτι που αντανακλά το γεγονός της συνεχιζόμενης έλλειψης πειθαρχίας στις αποπληρωμές και καλεί τις κυπριακές Αρχές να εντείνουν τις προσπάθειες αντιμετώπισης αυτών των προβλημάτων.
Σημειώνει ακόμα ότι η ικανότητα της Κύπρου να αποπληρώσει το Ταμείο αναμένεται να είναι επαρκής σύμφωνα με το βασικό σενάριο, αλλά υπόκειται σε σημαντικούς κινδύνους. Συμφωνεί δε ότι η ισχυρή οικονομική ανάπτυξη και τα πρωτογενή δημοσιονομικά πλεονάσματα είναι κρίσιμα για την επίτευξη γρήγορης μείωσης του λόγου του δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ και θα επιτρέψουν συνεχόμενη πρόσβαση στις χρηματοπιστωτικές αγορές με ευνοϊκούς όρους.
Οι έντονες και συνεχείς προσπάθειες για την εφαρμογή φιλόδοξων μακροοικονομικών πολιτικών και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων θα ενίσχυαν περαιτέρω την ικανότητα της Κύπρου για αποπληρωμή, σύμφωνα με το Συμβούλιο.
Υπογραμμίζει επίσης ότι πρέπει να περιοριστεί η αύξηση των δημοσιονομικών δαπανών στο μεσοπρόθεσμο ρυθμό αύξησης της παραγωγής και προτείνει θέσπιση ενός βιώσιμου μηχανισμού για τον έλεγχο του μισθολογίου στο δημόσιο, καθώς και τον έλεγχο των δημοσιονομικών κινδύνων που απορρέουν από τη σχεδιαζόμενη εισαγωγή του Εθνικού Συστήματος Υγείας. Αυτές οι προσπάθειες θα βοηθούσαν στη διασφάλιση της καθοδικής πορείας του χρέους και θα δημιουργούσαν δυνατότητες για απορρόφηση ενδεχόμενων δημοσιονομικών κλυδωνισμών, όπως αναφέρει η αξιολόγηση του Συμβουλίου.
Ζητά ακόμα από τις κυπριακές Αρχές να επαναρχίσουν τις μακροοικονομικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για να βοηθήσουν στη διαφοροποίηση της οικονομίας. Για την προσέλκυση κεφαλαίων σε καινοτόμους τομείς, συστήνουν, μεταξύ άλλων, όπως επιδιωχθούν ιδιωτικοποιήσεις. Προτείνει, επίσης, όπως αποφευχθεί η υπερβολική συγκέντρωση οικονομικής δραστηριότητας στον τομέα των κατασκευών και τονίζει τη σημασία της πλήρους συμμόρφωσης με τα πρότυπα για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και της ενίσχυσης της καταπολέμησης της διαφθοράς.
Σύμφωνα με το ΔΝΤ, η οικονομική ανάκαμψη της Κύπρου έχει ενισχυθεί. Η αύξηση του ΑΕΠ έφθασε το 3,9% το 2017, με έντονη δραστηριότητα να καταγράφεται στους τομείς των κατασκευών, του τουρισμού και των επαγγελματικών υπηρεσιών. Το ποσοστό της ανεργίας συνέχισε να μειώνεται με σταθερό ρυθμό, ενώ η συγκρατημένη αύξηση των τιμών και των μισθών ενίσχυσε την ανταγωνιστικότητα, συμβάλλοντας στη συγκράτηση της αύξησης του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, παρά τις υψηλότερες εισαγωγές.
Οι βελτιωμένες οικονομικές συνθήκες υποστήριξαν την είσπραξη των φορολογικών εσόδων, συμβάλλοντας στη διαμόρφωση ενός σημαντικού πρωτογενούς πλεονάσματος και σε μείωση του δείκτη δημόσιου χρέους, όπως αναφέρεται.
Προστίθεται πως παρά την έντονη ανάκαμψη, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια εξακολουθούν να επιβαρύνουν την κερδοφορία των τραπεζών, παρεμποδίζοντας τη σημαντική βελτίωση των οικονομικών των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων. Η πολιτική και κοινωνική αποδοχή των στρατηγικών κακοπληρωτών υπονομεύουν τη χρηματοπιστωτική διαμεσολάβηση, σημειώνεται.
Το Ταμείο προβλέπει ότι η ανάπτυξη θα φθάσει το 4% φέτος και το 4,2% το 2019. Ο έντονος ρυθμός της οικονομικής δραστηριότητας στηρίζεται σε τρέχοντα και προγραμματισμένα κατασκευαστικά έργα, ενώ περιορίζεται εν μέρει από την επιβράδυνση της ιδιωτικής κατανάλωσης, καθώς τα νοικοκυριά εντείνουν τις αποπληρωμές δανείων με την πάροδο του χρόνου, αναφέρεται. Μεσοπρόθεσμα, προστίθεται, η ανάπτυξη αναμένεται να επιβραδυνθεί σταδιακά στο 2,5%, καθώς τα έργα στον κατασκευαστικό τομέα ολοκληρώνονται, ενώ οι επενδύσεις, κυρίως στον τομέα του τουρισμού, αναμένεται να αυξήσουν κάπως τη δυνητική ανάπτυξη.
Αναφέρεται ακόμα ότι πρωτογενή δημοσιονομικά πλεονάσματα της τάξης του 4-4,5% του ΑΕΠ μεταξύ 2018-23, σε συνδυασμό με την αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ, θα συμβάλουν στη μείωση του δείκτη δημόσιου χρέους στο 72% του ΑΕΠ έως το 2023, μετά από αύξηση κατά 12 ποσοστιαίες μονάδες στις αρχές του 2018, λόγω αναδιάρθρωσης της Κυπριακής Συνεργατικής Τράπεζας. Η χαμηλή ποιότητα των περιουσιακών στοιχείων των τραπεζών και η ανεπαρκής διαφοροποίηση της οικονομικής δραστηριότητας αποτελούν κινδύνους για τις προοπτικές αυτές, σημειώνει το ΔΝΤ.
Κυβ.Εκπρόσωπος: «Πολύ θετικές προοπτικές για την Κύπρο»
Επιβεβαιώνεται σήμερα από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (Δ.Ν.Τ.) η σταθερή αναπτυξιακή πορεία στην οποία μπήκε η χώρα μας τα τελευταία χρόνια, γίνεται πρόβλεψη για επιτάχυνση της οικονομικής μεγέθυνσης φέτος και τον επόμενο χρόνο και εξαγγέλλονται γενικά πολύ θετικές προοπτικές για την Κύπρο.
Σύμφωνα με σημερινή ανακοίνωσή του, το Εκτελεστικό Συμβούλιο του Δ.Ν.Τ., εξετάζοντας την πορεία της κυπριακής οικονομίας σε πρόσφατη συνεδρίασή του, κατέληξε σε πολύ θετικά συμπεράσματα. Οι Εκτελεστικοί Σύμβουλοι «καλωσορίζουν την ενισχυόμενη ανάκαμψη της οικονομίας, η οποία συνοδεύεται από συνεχιζόμενη μείωση του ποσοστού ανεργίας, σημαντικής έκτασης πρωτογενές δημοσιονομικό πλεόνασμα και περιορισμό του δείκτη του δημοσίου χρέους».
Συγκεκριμένα, η συνολική αποτίμηση της Ετήσιας Έκθεσης του οργανισμού για την Κύπρο είναι ότι «ισχυρή αύξηση του ΑΕγχΠ υποστηρίζει την απασχόληση». Ενώ στην Ετήσια Έκθεση του για την Κύπρο αναλυτικά καταγράφεται ότι ο ρυθμός ανάπτυξης, που εκτιμάται σε 4,0 % το 2018, θα σημειώσει περαιτέρω επιτάχυνση φτάνοντας 4,2% το 2019. Γίνεται επίσης η εκτίμηση ότι, εφόσον συνεχιστεί η δημοσιονομική πολιτική με σημαντικά πρωτογενή πλεονάσματα της τάξης 4,0-4,5%, σε συνδυασμό με τη ρωμαλέα ανάπτυξη, τότε στο τέλος της περιόδου 2018-2023 ο δείκτης του δημοσίου χρέους θα περιοριστεί σε 72% του Α.Εγχ.Π.
Βεβαίως, τόσο στην αποτίμηση του Εκτελεστικού Συμβουλίου όσο και στην Ετήσια Έκθεση γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στο πρόβλημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων και στην ανάγκη να ληφθούν μέτρα για την αντιμετώπιση του. Αναφέρεται συγκεκριμένα η σημασία που έχει η προσαρμογή του υφιστάμενου νομικού πλαισίου, προκειμένου να αντιμετωπισθεί το φαινόμενο της «στρατηγικής» αποφυγής αποπληρωμής, καθώς και ο σχεδιαζόμενος από την Κυβέρνηση ειδικός φορέας που «θα πρέπει να αναλάβει ταχέως αναδιαρθρωμένα δάνεια».
Στην έκθεση δίνεται ακόμα ιδιαίτερη σημασία και βαρύτητα στις φιλόδοξες μακρο-οικονομικές πολιτικές που αναπτύσσει η χώρα μας και σε δομικές μεταρρυθμίσεις που θα πρέπει να προωθηθούν ενισχύοντας και κατοχυρώνοντας μακροπρόθεσμα την αναπτυξιακή πορεία.
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΣυμπερασματικά, το ΔΝΤ, που είναι αναμφίβολα ο σημαντικότερος διεθνής οικονομικός οργανισμός και συμμετείχε δανειοδοτώντας το πρόγραμμα διάσωσης της κυπριακής οικονομίας, πιστοποιεί μέσα από ενδελεχή μελέτη ότι η Κύπρος έχει ανοίξει προοπτική ανάπτυξης που μπορεί μάλιστα να βαίνει επιταχυνόμενη στα αμέσως επόμενα χρόνια, για να σταθεροποιηθεί στη συνέχεια.
Θα πρέπει, επομένως, να δοθεί προσοχή τόσο στην ανάγκη να συνεχίσουμε και να εμβαθύνουμε κατά τομείς την επιτυχημένη οικονομική πολιτική που ακολουθείται όσο και σε συστάσεις που γίνονται στην έκθεση αυτή για διάφορα ζητήματα.