Η Πολωνία είναι βαθιά εξαρτημένη από τον άνθρακα και δεν φαίνεται να σκέφτεται σοβαρά την ημερομηνία απανθρακοποίησής της
Η εκπομπή Insiders ταξιδεύει στην Πολωνία, όπου μόλις ολοκληρώθηκε η COP24, η ετήσια σύνοδος του ΟΗΕ για το κλίμα. Στόχος της να αναδείξει την τεράστια και διαρκώς αναπτυσσόμενη βιομηχανία άνθρακα στην χώρα που φιλοξένησε αυτή τη σύνοδο. Μια εξέλιξη που είναι στην αντίθετη κατεύθυνση από την ευρωπαϊκή πολιτική.
Η Πολωνία είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός άνθρακα στην Ευρώπη. Ο άνθρακας αντιστοιχεί στο 60% της συνολικής ενέργειας της χώρας και από αυτόν προέρχεται το 80% του ηλεκτρικού ρεύματος. Η μόλυνση του αέρα από την καύση του άνθρακα, σκοτώνει 50.000 άτομα τον χρόνο σε μια χώρα 38 εκατομμυρίων πολιτών.
Από τις 50 πιο μολυσμένες πόλεις στην Ε.Ε., οι 33 βρίσκονται στην Πολωνία. Η περιφέρεια της Σιλεσίας, θεωρείται το βασίλειο του άνθρακα της Πολωνίας. Στη βιομηχανία του άνθρακα υπάρχουν 85.000 άμεσες θέσεις εργασίας και τετραπλάσιες έμμεσες. Το ανθρακωρυχείο στο Πιάστ, κοντά στο Κατοβίτσε είναι το μεγαλύτερο της Ευρώπης. Πέρα από την κατασκευή ενός νέου εργοστάσιου που θα χρησιμοποιεί άνθρακα στα βόρεια της χώρας, αρκετά ανθρακωρυχεία σχεδιάζουν να επεκταθούν στην Σιλεσία.Τα σχέδια επέκτασης του ανθρακωρυχείου δίπλα στο Πιάστ, στην πόλη Ιμιέλιν, ανησυχεί πολύ τους κατοίκους.
Οι κάτοικοι δεν φαίνεται να ανησυχούν ιδιαίτερα για το θανατηφόρο νέφος. Φοβούνται κυρίως για το μέλλον, επειδή οι ευρωπαϊκές απαιτήσεις για τη μείωση των εκπομπών CO2, μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια χιλιάδων θέσεων εργασίας που σχετίζονται με το συγκεκριμένο τομέα. Η ουδετερότητα του άνθρακα που επιδιώκει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέχρι το 2050 είναι αδιανόητη για τις πολωνικές αρχές και την πολωνική βιομηχανία εξορύξεων. Μια πολύ γρήγορη ενεργειακή μετάβαση θα είναι μοιραία. Η πράσινη οικονομία δεν μπορεί να αναπληρώσει άμεσα την απώλεια θέσεων εργασίας που συνδέονται με τον άνθρακα.
Οι Πολωνοί είναι υπερήφανοι για την παράδοση που έχουν στις εξορύξεις άνθρακα. Οι ανθρακωρύχοι είναι δυσφημισμένοι σε περιοχές όπως η Βαρσοβία. Αλλά σε περιοχές όπως η Σιλεσία, που εξαρτάται ολοκληρωτικά από τον άνθρακα τόσα πολλά χρόνια, δεν υπάρχουν οικογένειες που να μην έχουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο σχέση με την εξόρυξη άνθρακα: είτε είναι οι ίδιοι ανθρακωρύχοι ή κάποιος από τους συγγενείς τους ή ήταν στο παρελθόν, ή έχουν κάποιον να δουλεύει για μια εταιρία ή βιομηχανία που συνδέεται με τον άνθρακα. Δεν είναι τόσο η ίδια η εξόρυξη, όσο η προσωπική, στενή σχέση που έχουν με τον άνθρακα. Είναι μέρος του DNA τους. Από την άλλη πλευρά, υπάρχει η πίστη ότι ο άνθρακας είναι το σύμβολο της ανεξαρτησίας της Πολωνίας. Γι' αυτό πιστεύουν λοιπόν ότι αν απεξαρτηθούν εντελώς από τον άνθρακα, θα απωλέσουν την ταυτότητά τους, την πολιτική τους ανεξαρτησία.