Η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα παραλάβει το πρώτο βραβείο «Αυτοκράτειρα Θεοφανώ» για το δίκτυο Erasmus. Στη Ροτόντα η τελετή απονομής
ΔΙΑΦΉΜΙΣΗΣτη Θεσσαλονίκη αναμένεται την ερχόμενη Τετάρτη, 7 Οκτωβρίου, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, προκειμένου να παραλάβει το πρώτο πανευρωπαϊκό βραβείο «Αυτοκράτειρα Θεοφανώ» για το δίκτυο Erasmus, σε τελετή που θα πραγματοποιηθεί στο εμβληματικό μνημείο της Ροτόντας, παρουσία και του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη.
Το βραβείο «Αυτοκράτειρα Θεοφανώ» «γεννήθηκε» από μια ιδέα κορυφαίων προσωπικοτήτων της Ευρώπης και θα απονέμεται κάθε χρόνο στη Θεσσαλονίκη σ' έναν σπουδαίο ευρωπαϊκό θεσμό ή προσωπικότητα, όπως δήλωσε ο πρόεδρος της Πολιτιστικής Εταιρείας Επιχειρηματιών Βορείου Ελλάδος και πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής του Ιδρύματος «Θεοφανώ», Σταύρος Ανδρεάδης, στη διάρκεια σημερινής συνέντευξης Τύπου, στους κήπους της Βίλας Αλλατίνι.
«Πίσω απ' αυτή την ιδέα είναι σαφής η ανάγκη που έχει καταγραφεί στην Ευρώπη να ανατρέξουμε στις κοινές ρίζες μας, τις κοινές αρχές και αξίες που πρέπει να υπάρχουν σε όλα τα ευρωπαϊκά έθνη, ώστε με τον τρόπο αυτό να κάνουμε ισχυρότερους τους δεσμούς ανάμεσα στους ευρωπαϊκούς λαούς», είπε ο κ. Ανδρεάδης, τονίζοντας πως στην πρώτη τελετή απονομής του βραβείου θα παραστεί και ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και πρώην πρωθυπουργός του Βελγίου, Χέρμαν βαν Ρομπάι.
Για την απονομή του δημιουργήθηκε το Ίδρυμα «Θεοφανώ», που διαθέτει Συμβουλευτική Επιτροπή με κορυφαίους Ευρωπαίους, οι οποίοι συγκεντρώνουν τις υποψηφιότητες, τις αξιολογούν και επιλέγουν τρεις υποψηφίους. Οι τρεις προτάσεις «περνούν» στο δεύτερο όργανο του Ιδρύματος, μία Διοικούσα Επιτροπή που αποτελείται από έξι Θεσσαλονικείς, οι οποίοι για φέτος αποφάσισαν να βραβευτεί το δίκτυο Erasmus, το πρόγραμμα ανταλλαγής φοιτητών.
«Πρώτη βράβευση το Erasmus κι επειδή αυτό είναι πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Ένωσης απευθυνθήκαμε στην Πρόεδρο, η οποία με ενθουσιασμό αποδέχτηκε την πρόταση και την ιδέα για ένα δεύτερο πανευρωπαϊκό βραβείο, μετά του Καρλομάγνου. Επιλέξαμε για τη βράβευση το μνημείο της Ροτόντας που προκαλεί δέος στους Ευρωπαίους για τον τεράστιο συμβολισμό του. Είναι ένα μνημείο ρωμαϊκό, βυζαντινό, οθωμανικό, χριστιανικό», συμπλήρωσε ο κ. Ανδρεάδης, ο οποίος έκανε ιδιαίτερη αναφορά και στη στήριξη από την πλευρά του πρωθυπουργού που θα δώσει, όπως είπε, το «παρών» στην τελετή απονομής.
Ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολος Τζιτζικώστας, από την πλευρά του σημείωσε πως ο θεσμός του πανευρωπαϊκού βραβείου που καθιερώνεται στη Θεσσαλονίκη δίνει «προστιθέμενη αξία στην πόλη και την Περιφέρεια, καθώς κάθε χρόνο θα συγκεντρώνει το ευρωπαϊκό ενδιαφέρον και θα συμβάλει στην προβολή του τόπου διεθνώς. Ο νέος ευρωπαϊκός θεσμός έρχεται την πιο κομβική στιγμή, αφού παρά τα μεγάλα προβλήματα που δημιουργεί η πανδημία, συνεχίζουμε το έργο μας με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα αφήνοντας πίσω ως περιοχή τα παλιά, τα φοβικά σύνδρομα και τον κύκλο της εσωστρέφειας».
Αναφορικά με την απονομή του πρώτου βραβείου, ο κ. Τζιτζικώστας είπε πως το δίκτυο Erasmus, τα τελευταία 33 χρόνια έδωσε σε περισσότερους από εννέα εκατομμύρια νέους ανθρώπους τη δυνατότητα να κατανοήσουν καλύτερα τις διαφορετικές κουλτούρες που συνθέτουν την πολιτιστική ενότητα της Ευρώπης.
Ιδιαίτερα σημαντική χαρακτήρισε τη θέσπιση του ετήσιου βραβείου με έδρα τη Θεσσαλονίκη, ο δήμαρχος της πόλης Κωνσταντίνος Ζέρβας, επισημαίνοντας πως ο δήμος «αγκαλιάζει κάθε τέτοια πρωτοβουλία, είμαστε παρόντες, πιστεύουμε στο θεσμό και τον στηρίζουμε με όλες τις δυνάμεις». Υπογράμμισε, δε, πως η «Θεσσαλονίκη μεγαλώνει μέσα από πρωτοβουλίες των ανθρώπων της και διεκδικεί ένα ρόλο που δικαιωματικά μπορεί να παίξει και της αξίζει τόσο πολύ. Έχει τις παρακαταθήκες, τις προοπτικές να το πετύχει».
Ποια ήταν η Αυτοκράτειρα Θεοφανώ
Η Θεοφανώ ήταν αυτοκράτειρα του Βυζαντίου και σύζυγος δύο αυτοκρατόρων, του Ρωμανού Β' και, μετά το θάνατό του, του Νικηφόρου Φωκά.
Γεννήθηκε πιθανόν στη Λακωνία στην Πελοπόννησο σε οικογένεια με Ελληνική καταγωγή. Η Θεοφανώ ήταν γυναίκα λαϊκής καταγωγής, κόρη ταβερνιάρη, και το πραγματικό της όνομα φέρεται πως ήταν Αναστασώ.
Η Θεοφανώ σύμφωνα με κάποιους ιστορικούς είναι πιθανόν να γνώριζε ή και να συμμετείχε στη δολοφονία του πεθερού της και του πρώτου συζύγου της. Στη συνέχεια, όταν έμεινε χήρα παντρεύτηκε τον Νικηφόρο Φωκά, αλλά όταν η πολιτική του άρχισε να προκαλεί το λαϊκό αίσθημα, η Θεοφανώ για να μην ταυτιστεί η μοίρα της (όπως και των παιδιών της) με του Φωκά, συνωμότησε με τον ανηψιό του και τότε εραστή της Ιωάννη Τσιμισκή να τον δολοφονήσουν. Ο Νικηφόρος Φωκάς φέρεται να αντιλήφθηκε τα σχέδια και απομάκρυνε τον Τσιμισκή, αλλά άγνωστο για ποιον λόγο, αργότερα τον ανακάλεσε από την εξορία. Ο Τσιμισκής και η Θεοφανώ ολοκλήρωσαν τότε το σχέδιό τους και σκότωσαν τον Νικηφόρο.
Μετά την επικράτηση του Ιωάννη Τσιμισκή όμως, η ενοχή της ήταν τόσο φανερή που ο πατριάρχης Πολύευκτος εκβίασε το νέο αυτοκράτορα ότι δεν θα τον έχριζε αν δεν απομάκρυνε την Θεοφανώ. Τότε αυτή εξορίστηκε στα Πριγκιπόννησα όπου έμεινε για ένα χρόνο -μέχρι το 970 μ.Χ. Δραπέτευσε τότε και οργάνωσε συνωμοσία εναντίον του Τσιμισκή αλλά απέτυχε και την έκλεισαν σε μοναστήρι στην Αρμενία. Μετά το θάνατο του Τσιμισκή, οι γιοί της Βασίλειος Β' και Κωνσταντίνος Η' την επανέφεραν από την εξορία, χωρίς όμως να αναμειχθεί ξανά στην πολιτική. Πέθανε στην Κωνσταντινούπολη, ξεχασμένη απ' όλους, αν και στα τελευταία της χρόνια έζησε στην άνεση των ανακτόρων.